ءومىر بويى يتىڭدەپ جۇمىس ىستەگەن ادامدار زەينەتاقى شوتىنداعى اقشاسىن يت تالاعانداي قىلىپ الىپ جاتىر. بەينەتەمنىڭ زەينەتىن كورەم دەپ كاسساعا بەلى بۇكىرەيىپ بارعان اتا-اجەلەر امالسىزدان بار جيعانىن جىرىمداپ الۋعا ءماجبۇر.

باسقاسى باسقا، ەلۋ جىلعا جۋىق ەڭبەك ەتكەن ادامدارعا پەنسياعا شىعاتىن ۋاقىتتا قيانات جاساۋعا بولمايدى. شوتىنا قانشا اقشا جينالدى، سول كۇنى تولىق تولەم جاسالۋى قاجەت. ءار ادامنىڭ ءوز جوسپارى بار.

ايتالىق ءسىز ەرتەڭ پەنcياعا شىقتىڭىز. جارناڭىزدا 4-5 ميلليون جينالىپ تۇر. سۋداي جاڭا ءبىر كولىكتىڭ قۇنى نەمەسt جىرتىق ءۇيىڭدى جاماۋعا جەتەتىن اقشا. ءتىپتى بولماسا، ومىرىڭدە ءبىر راحاتتانىپ قىدىرۋعا جەتەدى. بىراق، سىزگە ول بىردەن بەرىلمەيدى. اي سايىن 15-20 مىڭنان ىرىمداپ-جىرىمداپ الۋعا ءماجبۇرسىز. وبيدنو ما؟ قازاقشا ايتقاندا، «مۇنداي زەينەتتىڭ بارىنان جوعى»،- دەپ رەنجىپ جۇرگەن كىسىلەردى كوپ كورەمىن.

سوندىقتان، زەينەتكەردىڭ ماڭداي تەرىمەن جيناعان شوتتاعى اقشاسى بىردەن بەرىلمەسە، وندا زەينەتاقى جارناسى ەمەس، زەينەتاقى سالىعى دەپ تانىلۋى ءتيىس. ونسىز دا ون پايىز تابىس سالىعى الىنادى. ەكەۋىنە ەكى ءتۇرلى ايدار تاقپاي، بىردەن 20 پايىزدىق تابىس سالىعى دەپ بەكىتىلسىن.

مۇنايدىڭ قىمبات شاعىندا تولىق تولەم جاسالدى. كەيىن قارا التىن ارزانداعان كەزدە زەينەتاقى شوتىنداعى اقشا ەكىگە ءبولىنىپ بەرىلدى. ودان سوڭ جەر جۇزىندە جوق زاڭ شىعارىپ الدىق. كريزيس-مىرەزيس دەپ اقىرىندا اۋىزدى قۋ شوپپەن ءسۇرتتى. زاماننىڭ ساۋ ۋاعىنداعى ءبارى قارىز بەرگىش. شەتەلدىك پىسىقايلاردى ايتامىن. كريزيستە كىم قارىز بەرسىن، اركىم ءوز جاعدايىن، ءوز ەكونوميكاسىن ويلايدى. سوراقىسى سول، كەرەك ەمەس كەزدە الەمدەگى بانكتىڭ بارىنە قارىزدانىپ، قيىن-قىستاۋ شاقتا ءتىلىمىزدى تىستەپ قالعانىمىز تاعى بار. اقىرىندا امالدىڭ جوقتىعىنان، رەتسىز رەفورمالاردىڭ بوقتىعىنان قاريالاردىڭ اقشاسىنا قول سالدىق.

مىسالى، 2018 جىلى بجزق-داعى 450 ملرد تەڭگەنى «قازاگرو» حولدينگىنە دەپ سۇراۋسىز سۋىرىپ الدى. 15 جىلدا ول اقشا كەرى قايتا ما، قايتپاي ما قۇداي ءبىلسىن.

ءبىر انىعى، بىلتىر الگى قۇرىپ كەتۋگە شاق قالعان «قازاگرو» حودينگى شەتەلدەن العان ۆاليۋتالىق قارىزدارىن جاۋىپتى. مىنە، پەنسيونەرلەرگە تيەسىلى تەڭگە قالاي جۇمسالىپ جاتىر دەپ سۇراعاندارعا جاۋاپ. پايداسىنان زيانى كوپ بانكتەر مەن حولديگتەردى كاپيتالداندىرۋعا بجزق-دان ميللياردتاعان اقشا الىندى ءالى دە الىنادى. مۇنىڭ جاۋابىن سەرىك ابدەنوۆشە ايتساق، پوتومۋ چتو، پوتومۋ چتو...

ال، دميتري مەدۆەدەۆ «دەنەگ نەت، نو ۆى دەرجيتەس» دەپتى ءوز ەلىندەگى زەينەتكەرلەرگە. كۇتۋ دەگەن كەرەمەت، اتتەڭ ءومىر قىسقا ەكەنىن تۇسىنبەيدى عوي ولار...

ەربول مانديبەكتىڭ الەۋمەتتىك جەلىدەگى جازباسى

Abai.kz