جالپى، بىزدە ەلىكتەۋشىلىك پەن سولىقتاۋشىلىق دەگەن دەرت ابدەن قانىمىزعا ءسىڭىپ كەتكەن سىڭايلى. بۇل، اسىرەسە، كاسىبي سپورت سالاسىندا «ۇلتتىق ەرەكشە قاسيەتىمىزگە» اينالىپ كەتكەن ءتارىزدى. شەتەلدەردەن كەلىمسەكتەردى، سپورت تىلىمەن ايتساق، لەگيونەرلەردى قىرۋار اقشاعا شاقىرىپ، «ەۋروپاپىق كلۋبتا ويناپ ءجۇرمىز» دەگەن اتاققا ءمازبىز. وعان كەتكەن ميللياردتاعان تەڭگەنىڭ قايتارىمى قانداي، مۇنداي سپورت ءتۇرىنىڭ ەلىمىزدە قانشالىقتى بولاشاعى بار دەگەن ساۋالدارعا جاۋاپ ىزدەپ، باس قاتىرىپ جۇرگەن ەشكىم جوق. وسى تاز قالپىمىزدان تايماي، بيۋدجەت اقشاسىن دالاعا شاشۋعا دەگەن تايتالاس ودان سايىن ورىستەي بەرەر مە ەدى، كىم ءبىلسىن، ەگەر مەملەكەت باسشىسى وعان بىردەن توقتاۋ سالىپ، ءتايت دەمەگەندە. كۇنى كەشەگى كەزەكتى جولداۋىندا پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆ قازىرگىدەي بيۋدجەت قارجىدان قىسىلىپ وتىرعان جاعدايدا كاسىبي سپورت كلۋبتارىن مەملەكەت ەسەبىنەن ۇستاپ تۇرۋدىڭ ەش قيسىنى جوق ەكەندىگىن، ونىڭ ورنىنا وسكەلەڭ ۇرپاقتىڭ سپورتتىق الەۋەتىنە ەرەكشە نازار اۋدارىپ، بۇقارالىق سپورت، دەنە شىنىقتىرۋ مەن بالالارعا كوبىرەك كوڭىل ءبولۋ كەرەك ەكەندىگىن باسا ايتتى. 

شىندىعىندا دا وسىناۋ كاسىبي سپورت دەگەنىڭ بيۋدجەتتىڭ مول قارجىسىن قىمقىرۋعا كەلگەندە الدىنا جان سالمايدى. شەتەلدەن ارنايى شاقىرىلىپ، قالتاسىنا كوك قاعازدى مولىنان باسقان سول فۋتبولشىلداردىڭ، حوككەيشىلەردىڭ، ۆولەيبولشىلاردىڭ، باسكەتبولشىلاردىڭ جانە باسقا وسى سالانىڭ «مىقتىلارىنىڭ» جەتكەن جەتىستىكتەرى قانداي؟ شەتەلدىك ارەناعا شىقسا، جەڭىلىستەن كوز اشپايدى. اسىرەسە، ءبىزدىڭ اياق دوپشىلاردىڭ سول الاڭدا اناۋ ازۋى التى قارىس كوماندالاردىڭ ساپورتشىلدارىنىڭ جۇگىرگەندە شاڭىنا ىلەسە الماي قالاتىندىعىن كورگەندە، جەرگە قارايسىڭ. ال ولاردىڭ قانشالىقتى ءىرى ەسەپپەن جەڭىلىپ جۇرگەندىگى باسقا ءبىر اڭگىمەنىڭ تاقىرىبى.

ءتىپتى قاتارداعى لەگيونەرلەردى بىلاي قويعاندا، انا شەتەلدەن ارنايى، جالىنىپ-جالپايىپ شاقىرىپ جۇرگەن باپكەرلەردىڭ جالعىز ءوزى اسپاندى تىرەپ تۇرعانداي شالقاياتىندىعىن قايتەرسىڭ؟ ولار، ارينە، وزىمىزدەگى اتى بەلگىلى دەگەن باپكەرلەردى ەش ۋاقىتتا سپورتقا جاقىنداتپايتىنمىزدى جاقسى بىلەدى دە، كەرگيىپ قالادى. ماسەلەن، قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن باپكەرى، پروفەسسور سامات نۇرجانوۆتىڭ ايتۋىنا قاراعاندا، ءوزىمىز الاقانعا سالىپ، ايالاپ وتىرعان «استانا» سپورت كلۋبى قازىرگى تاڭدا باپكەر تابا الماي، قاتتى قينالىپ جۇرگەن كورىنەدى. ويتكەنى الگىندەي «مىقتىنىڭ» ايلىق تابىسى 50 مىڭ دوللاردان كەم بولمايتىن كورىنەدى. دەمەك، وسىعان دەيىن جاڭاعىداي وزگە باپكەرلەرگە دە سونداي كولەمدە اقشا تولەنىپ كەلگەن عوي. سوندا ولاردىڭ جەتكىزگەن جەتىستىكتەرى قانداي؟ بىزدە قانداي فۋتبول كلۋبى ەۋروپالىق بيىك دەڭگەيگە جەتتى؟ ەندەشە، ولار نە ءۇشىن وسىنشاما مول قارجىنى قالتاعا باسادى؟  

جالپى، وسى كاسىبي سپورت توڭىرەگندە الىپ-قاشتى اڭگىمەلەر جەتىپ ارتىلادى. كەيبىر بىلەتىندەردىڭ ايتۋىنا قاراعاندا وسى لەگيونەردى جالداۋ سول سپورت كلۋبىن باسقاراتىنداردىڭ قالتاسىن كامپيتۋدا تاپتىرمايتىن ءادىس كورىنەدى. فۋتبول كلۋبتارىمەن كونتراكتىگە وتىرعاندار «50 دە 50» ءپرينتسيپىن ابدەن مەڭگەرگەن دەسەدى. ياعني قانداي دا كەلىمسەكتىڭ تابىسىنىڭ جارتىسى وزىنىكى، ال قالعان جارتىسى جۇمىس بەرۋشىگە تيەسىلى. ايتپەسە، ويىن دا جوق، كوك قاعازدار دا كوزدەن بۇل-بۇل ۇشادى. مىنەكەي، كاسىبي سپورت ماڭايىنداعى كوپ قۇپيالاردىڭ ءبىرى وسىنداي.

اشىعىن ايتايىق، ەگەر الگىندەي كەلىمسەكتەردىڭ قالتاسىنا قۇيىلىپ جاتقان مول قارجى ءبىر كۇندە تيىلىپ، قازاننىڭ قاقپاعى مىقتاپ جابىلسا، سول لەگيونەرلەردىڭ ءبىزدىڭ ەلدە ءبىر كۇن دە تۇرمايتىندىعى انىق. سوندا مۇمكىن ءبىزدىڭ فۋتبول كلۋبتارى انا ەۋروپادا سەكىلدى مەملەكەتتەن ەشتەڭە دامەتپكەي-اق ءوز كۇنىن ءوزى كورۋگە تىرىسار؟ مۇمكىن سوندا عانا ءبىز جاقسى ويىنداردى تاماشالاپ، قۇماردان ءبىر شىعارمىز. 

جالپى، مۇنداي «ەركەلىكتى» دوعاراتىن ۋاقىت جەتتى. بۇگىندەرى وبلىستارداعى فۋتبول كلۋبتارى سول ءوڭىردىڭ اكىمىنىڭ بەدەلىن، ياعني رەيتينگىن كوتەرەتىن تاپتىرماس قۇرالعا اينالعالى قاشان. ماسەلەن، وزگەسىن بىلاي قويعاندا، ءبىزدىڭ قوستانايدا دا الگىندەي «سوراقىلىقتان» كوز اشپايسىڭ. وبلىسىمىزدىڭ اكىمى ارحيمەد مۇقانبەتوۆ بىزدە الدىمەن «سپورتقا ەرەكشە جاناشىر باسشى» ەسەبىندە اتى شىققان. سونىسىمەن دە وبلىس اكىمدەرىنىڭ اراسىنداعى رەيتينگتە كەيدە ءتاپ-ءتاۋىر ورىن يەلەنەدى. ونىڭ دا وزىندىك سىرى بار. وسىنداعى «توبىل» فۋتبول كلۋبى ول كەلگەننەن بەرى جىلدىق بيۋدجەتى 2 ميللياردتان 3 ميلليارد تەڭگەگە كوتەرىلدى. سونىمەن قاتار، قالامىز شاعىن عانا بولعاندىعىنا قاراماستان استانادان قالمايمىن دەپ 4,5 ميلليارد تەڭگەگە «توبىل-ارەنا» اتتى ساتديون سالىپ تاستادى. ودان سوڭ، وسىنداي كولەمدى قارجىعا حوككەيشىلەر وينايتىن مۇز سارايىن سالامىن دەپ جەدەل كىرىسىپ كەتتى. 

تەك، ءبىر وكىنىشتىسى، وسى جاقىندا عانا ەلىمىزدىڭ پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقاەۆ وسىندا جۇمىس ساپارىمەن كەلگەندە الگىندەي ءسان-سالتاناتى كەلىسكەن، اسەم عيماراتى كورسەتىپ، ءبىر ماقتانا الماي، پۇشايمان حالدە قالدىق.

جايبەرگەن بولاتوۆ

Abai.kz