قر ءبىلىم جانە عىلىم ءمينيسترى
اسحات قاناتۇلى ايماعامبەتوۆ مىرزا نازارىنا:

مەن ەش ۋاقىتتا ەش نارسە ۇيرەتپەيمىن، تەك قانا ولاردىڭ وقۋى ءۇشىن جاعداي جاسايمىن.
البەرت ەينشتەين

قۇرمەتتى اسحات قاناتۇلى بۇگىنگى ءتول مەرەكەمىزبەن ەلىمىزدەگى بارشا ۇستازدار قاۋىمىن جانە ءوزىڭىزدى شىن جۇرەكتەن قۇتتىقتايمىن!

ءسىز جاۋاپتى جۇمىسقا كەلگەلى ءبىراز يگى ىستەر اتقارىلىپ جاتىر. ونى ەل-جۇرت كورىپ، ءبىلىپ وتىر. قىزمەتىڭىزگە تابىس تىلەيمىز. 

ءسىز وقىتۋشىلاردىڭ عۇمىر جاسىنىڭ ۇزاق بولۋىن قالايسىز با؟ ارينە قالايسىز، سەبەبى باس مۇعالىمسىز. بىراق، مەنىڭ ايتپاعىم ادامداردىڭ بيولوگيالىق عۇمىرى ەمەس، ەڭبەگىنىڭ ومىرشەڭدىگى.

كىم قانشا عۇمىر سۇرەدى، ول جاراتقانعا عانا ايان. جۇمىر باستى پەندەگە ونى بىلگەننەن، بىلمەگەنىنىڭ ءوزى حايىرلى. ءار ادام بۇل عالامعا تەككە كەلمەيدى. اتقاراتىن مىندەتى مەن ورىندايتىن جۇمىسى بولعان سوڭ كەلەدى. مۇنى اباي دانا: 

سەن دە ءبىر كىرپىش دۇنيەگە،
كەتىگىن تاپ تا بار، قالان، دەپ قورىتقان. وقىتۋشىلىق تا سولاي، ءبىراز جۇرتتىڭ ەنشىسىنە جازىلعان نەسىبە. قاراڭعى تۇنەككە ساۋلە شاشار ادام كەرەك. ماحابباتپەن جاراتقان ادامزاتىن جاراتقاننىڭ قاپاستا ۇستاماسى ءاۋ باستان بەلگىلى دۇنيە ەمەس پە؟ ادامزات انا قۇرساعىنداعى “قاراڭعىلىقتان” شىعىپ، جارىق، بىراق ءبىلىمسىز بولسا، ودان بەتەر “مەڭىرەۋ” دۇنيەگە تاپ بولعاندا ولاردىڭ كوكىرەك كوزدەرىن اشىپ، ساناسىنا ساۋلە توگەر، ك.د. ۋشينسكي ايتقانداي: "كۇننىڭ قۇدىرەتتى ساۋلەسى سياقتى زور تۇلعالى" وقىتۋشىلار مەيىرىن توگۋگە دايىن تۇرادى. جەر بەتىندە ادام بالاسى ءۇشىن ۇلى مۇراتتى ماقسات ەتىپ، ورىندايتىن ودان وزگە ەشبىر مامان جوق. 

سول ۇلاعاتتى جانداردىڭ ەڭبەگىنىڭ ارقاسىندا ازاماتتاردىڭ كوكىرەكتەرى حيكمەتتەرگە تولىپ، ءار سالادا ادام بالاسىنىڭ يگىلىگىنە قاجەتتى بارلىق جەتىستىكتەر مەن قۇندىلىقتار ومىرگە كەلەدى. ولار “عاجايىپ دۇنيەلەر” دەگەن ءبىر-اق اۋىز سوزگە سىيىپ عاسىردان-عاسىرعا قۇنىن جويماي كەتە بەرەدى. ال ولاردىڭ باسىندا  اق ەرگەجەيلى جۇلدىزدارداي قالقايىپ ۇستازدارى دا عاسىرلاپ جاساي بەرەدى...

"ۇستاز بولۋ – ءوز ۋاقىتىن اياماۋ، وزگەنىڭ باقىتىن ايالاۋ" دەپ  جان-جاك رۋسسو ايتقانداي، وزدەرى الاۋلاپ جاناتىن ءارى سول جارىق، جىلۋىمەن الەمدى دە ىزگىلىك پەن جاقسىلىقتىڭ، مولشىلىق پەن بەيبىتشىلىكتىڭ شۋاعىنا بولەيتىن جۇمىر جەردىڭ جۇپىنى عانا پەندەلەرى مىنە وسى ۇستازدار. اڭگىمە سول ولاردى قالاي تامىلجىتىپ، مازداتىپ جاندىرا بىلۋدە جاتىر. ول مازداپ جانسا، ۇزاق ءارى شۇلەن ساۋلە توگەدى. ال بىقسىپ جاتسا، ودان قولقانى قابار ءتۇتىن عانا شىعادى. ۆ.ا.سۋحوملينسكي: "ۆاجنەيشەە ۋسلوۆيە دۋحوۆنوگو روستا پەداگوگا - ەتو پرەجدە ۆسەگو ۆرەميا - سۆوبودنوە ۆرەميا ۋچيتەليا" دەپ تەككە ايتپاسا كەرەك. 

قۇرمەتتى اسحات قاناتۇلى، مەن 30 جىلدىق پەداگوگيكالىق ءوتىلى بار، الەمنىڭ ءبىراز ەلىن شارلاعان ۇستاز رەتىندە تۇيگەنىم:

عىلىم مەن ءبىلىم فورماشىلدىقتىڭ شەگەسىن قاداپ قاعاتىن قاتاڭ، قاساڭ اكىمشىلدىك-امىرشىلدىك تارتىپپەن; تومەن جالاقىعا جارماسقان جوعارى تالاپپەن دامىمايدى. ول: 

- تاۋەلسىز، ەركىن ويمەن; 

- ۇياتى ءارى جاۋاپكەرشىلىگى بار ماحابباتپەن; 

- ۇتىمدى ءارى جۇيەلى باسقارۋمەن; 

- جەتكىلىكتى جاسالعان تەحنيكالىق-مەتەريالدىق بازامەن داميدى.

سوندىقتان وقىتۋشىلاردا، عىلىممەن اينالىسارعا ارتىق ۋاقىت كەرەك;  يدەياسىن ىسكە اسىرۋعا وي ەركىندىگى كەرەك; وتباسىنىڭ ءال-اۋقاتىنان الاڭدامايتىن جوعارى جالاقىسى كەرەك; ءبىلىم وردالارىنىڭ وقىتۋ جاعدايى تولىق-سايلانۋى كەرەك. مىنە وسى "كەرەكتەردىڭ" استارىندا جوعارىدا ايتىلعان  “عاجايىپ دۇنيەلەردى” جاسايتىن تاعدىرلار جاتادى. 

الەمدە “عاجايىپ دۇنيەلەر” كوپ جاسالعان ەلدەر قۋاتتى مەملەكەتتەرگە اينالدى. ولاردىڭ حالقىنىڭ باقىتتى شاقتارى دا ۇزاق. وقىتۋشىلارى دا سان عاسىرلاپ جاساپ كەلەدى، جاساي بەرەدى.... ال كەرىسىنشە بولسا، ونداي ەلدىڭ وقىتۋشىلارىنىڭ عۇمىرى ناعىز “قامشى سابىنداي” عانا، پەداگوگيكالىق جۇمىس وتىلىنەن ارىعا بارمايدى. ەلىمىز باي-قۋاتتى بولسىن دەسەڭىز، ۇستازدارىمىزدىڭ “عۇمىرىنىڭ” عاسىرلارعا جەتۋىنە قولىڭىزدان كەلگەنشە جالعاستى جاعداي جاساي بەرىڭىز. 

ۇستاز عۇمىرى - ومىرىمەن ەمەس، ەڭبەگىمەن ولشەنەر كۇنگە جەتەيىك. 

قاستەر سارقىتقان،  

اباي اتىنداعى قازۇپۋ ۇستازى 

Abai.kz