سايىن بولەك. بارەكەلدى، ەرلان ارىن مىرزا!
... سونىمەن ءسويتىپ، نومەرى بەسىنشى ءماجىلىستىڭ العاشقى سەسسياسىنان (20 قاڭتار، پارلامەنت ءۇيى، استانا) كەيىن، 2-اق دەپۋتات قارسى بولىپ، 105-ءى قولداعان سوڭ قىزمەت ورنىندا قالعان ءماسىموۆ «حالىق قالاۋلىلارىنا» راحمەتىن ايتىپ شىعا سالا ءوز كابينەتىن قايتا جاساقتاۋعا كىرىستى. ۇكىمەتباسشىسى اۋىسپاعان سوڭ ۇكىمەتتىڭ قۇرامىنداعى ءىشىنارا اۋىس-ءتۇيىس پالەندەي قىزىقتى ەمەس سياقتى. ايتكەنمەندە اتاپ وتۋگە تۇرادى. نەگە دەسەڭىز، شارۋاشىلىقتا ءىسى شامالى قايرات قوجامجاروۆ سياقتى جىگىتتەر وبلىس اكىمى بولىپ شىعا كەلدى دە، بۇرىنعى بايلانىس جانە اقپارات مينيسترلىگى ءبولىنىپ، تاراپ تىندى. سونداي-اق جالپى ەلگە بەيمالىم ادامدار ايماق باسشىلىعىنىڭ ەكى تىزگىن، ءبىر شىلبىرىن قولعا الۋدا. الايدا اتقارۋشى بيلىكتىڭ نەگىزگى قۇرامى ىلگەرىدە لاۋازىمدى قىزمەتتەر اتقاراعان تۇلعالاردان تۇرادى. سوعان قاراعاندا ولار نازارباەۆ پەن ءماسىموۆتىڭ الەمدىك قارجى داعدارىسىنىڭ كەزەكتى تولقىنىنا ساقتاپ كەلگەن ادامدارى بولسا كەرەك. مينيسترلەر مەن وبلىس اكىمدەرى پرەزيدەنت جارلىعى بويىنشا تاعايىندالعانىمەن تاعايىنداۋ بارىسىنداعى تاڭداۋدى مۋسين-ءماسىموۆ تاندەمى جۇزەگە اسىردى دەيتىندەر بار. پرەزيدەنت اكىمشىلىگىنەن كەتەدى-ءمىس دەگەن اسلان ءمۋسيننىڭ پوزيتسياسى ازىرگە مىقتى كورىنەدى. باتىس قازاقستان وبلىسىن باسقارۋعا اتتانۋى ىقتيمال دەسكەن مۋسين نۇرلان اسقارۇلى نوعاەۆتى اتقا قوندىردى.
... سونىمەن ءسويتىپ، نومەرى بەسىنشى ءماجىلىستىڭ العاشقى سەسسياسىنان (20 قاڭتار، پارلامەنت ءۇيى، استانا) كەيىن، 2-اق دەپۋتات قارسى بولىپ، 105-ءى قولداعان سوڭ قىزمەت ورنىندا قالعان ءماسىموۆ «حالىق قالاۋلىلارىنا» راحمەتىن ايتىپ شىعا سالا ءوز كابينەتىن قايتا جاساقتاۋعا كىرىستى. ۇكىمەتباسشىسى اۋىسپاعان سوڭ ۇكىمەتتىڭ قۇرامىنداعى ءىشىنارا اۋىس-ءتۇيىس پالەندەي قىزىقتى ەمەس سياقتى. ايتكەنمەندە اتاپ وتۋگە تۇرادى. نەگە دەسەڭىز، شارۋاشىلىقتا ءىسى شامالى قايرات قوجامجاروۆ سياقتى جىگىتتەر وبلىس اكىمى بولىپ شىعا كەلدى دە، بۇرىنعى بايلانىس جانە اقپارات مينيسترلىگى ءبولىنىپ، تاراپ تىندى. سونداي-اق جالپى ەلگە بەيمالىم ادامدار ايماق باسشىلىعىنىڭ ەكى تىزگىن، ءبىر شىلبىرىن قولعا الۋدا. الايدا اتقارۋشى بيلىكتىڭ نەگىزگى قۇرامى ىلگەرىدە لاۋازىمدى قىزمەتتەر اتقاراعان تۇلعالاردان تۇرادى. سوعان قاراعاندا ولار نازارباەۆ پەن ءماسىموۆتىڭ الەمدىك قارجى داعدارىسىنىڭ كەزەكتى تولقىنىنا ساقتاپ كەلگەن ادامدارى بولسا كەرەك. مينيسترلەر مەن وبلىس اكىمدەرى پرەزيدەنت جارلىعى بويىنشا تاعايىندالعانىمەن تاعايىنداۋ بارىسىنداعى تاڭداۋدى مۋسين-ءماسىموۆ تاندەمى جۇزەگە اسىردى دەيتىندەر بار. پرەزيدەنت اكىمشىلىگىنەن كەتەدى-ءمىس دەگەن اسلان ءمۋسيننىڭ پوزيتسياسى ازىرگە مىقتى كورىنەدى. باتىس قازاقستان وبلىسىن باسقارۋعا اتتانۋى ىقتيمال دەسكەن مۋسين نۇرلان اسقارۇلى نوعاەۆتى اتقا قوندىردى. بىلەتىندەردىڭ ايتۋىنا سەنسەك، نۇرلان اسقارۇلى باتىس ءوڭىرى ءۇشىن باستى تۇلعاعا اينالعان اسلان ەسبولايۇلىنىڭ ەتەگىنەن ۇستاپ، ەسەيىپ كەلە جاتقان جىگىت كورىنەدى. ال، بقو-نىڭ 2007 جىلدان باستاپ كۇنى كەشەگە دەيىنگى اكىمى اتىراۋلىق ءام يمانعالي تاسماعامبەتوۆتىڭ القاۋىنداعى باقىتقوجا ىزمۇحامبەتوۆ بولعان ەدى. توسىن پالەگە ۇرىنباي، ءوڭىردىڭ ەكونوميكاسىن دامىتۋ ءۇشىن بارىن سالعان ىزەتتى ىزمۇحامبەتوۆ (وتە كەشىپەيىل، قازاقى جان) ءماجىلىس توراعاسىنىڭ ورىنباسارلىعىنا سايلاندى. بەرىگە دەيىنگى قورشاعان ورتانى قورعاۋ ءمينيسيترى - ىزمۇحامبەتوۆتىڭ الدىنداعى بقو-نىڭ تاعى ءبىر اكىمى - نۇرعالي ءاشىم ماجىلىسكە ءوتىپ، ەلىمىزدىڭ باس ەكولوگى نۇرلان قاپپاروۆ اتاندى. قازاقستانداعى ەڭ ءىرى ۇلتتىق كومپانيالار - قازترانسويل مەن قازاقويلدى (قازىرگى قازمۇنايگاز) قارشادايىنان باسقارىپ تىسقاققان قاپپاروۆتىڭ ءىسى ەندى قازبا جۇمىستارىن جۇرگىزىپ جاتقان ينۆەستورلارمەن بولماق. قورشاعان ورتانىڭ ماسەلەسى بىزدە جەتىپ-ارتىلادى، الايدا، ەڭ باستىسى تابيعاتقا تيگىزگەن كەساپاتىن تۇككە تۇرمايتىن وتەماقىمەن جۋىپ-شايىپ جىلماڭ قاعاتىن شەتەلدىك كومپانيالاردىڭ قىزمەتىن قاتاڭ باقىلاۋدا ۇستاۋ بولسا كەرەك. قاپپاروۆتىڭ ءبىلىمى مەن تاجىريبەسىن ۇكىمەت شاماسى، وسى ماقساتتا پايدالانۋدى قۇپ كورگەنگە ۇقسايدى.
جەر رەسۋرستارى باسقارماسى اگەنتتىگىنىڭ تىزگىنى قادىرحان وتاروۆتىڭ قولىنا ءتيدى. ادىلەت ءمينيسترى بەرىك يماشەۆ بولىپ كەتتى. يماشەۆتىڭ الدىنداعى مينيستر راشيد تۇسىپبەكوۆ قارجى پوليتسياسىنان قايرات قوجامجاروۆتى اۋىستىرىپ، ەكونوميكالىق قىلمىستار مەن سىبايلاس جەمقورلاردىڭ سىباعاسىن بەرمەك بولىپ وتىر. ەڭبەك جولىن ءورت سوندىرەتىن اۆتوكولىكتى جۇرگىزۋمەن باستاعان راشيد تولەۋتايۇلى قازاقستاندا قابىنداعان قارجىلىق قىلمىس ورتىمەن قالاي كۇرەسەتىنىن الداعى ۋاقىت كورسەتەدى. ۇرلىق-قارلىقپەن الىسىپ اتى شىققان قايرات قوجامجاروۆ اقموللا وبلىسىنا اتتاندى. اكىم بولىپ. پاۆلودار وبلىسىنىڭ اكىمى باقىتجان ساعىنتاەۆ ەكونوميكالىق دامۋ جانە ساۋدا مينيسترىلىگىنىڭ تورىنە جايعاستى. ال، كەرەكۋگە اكىم بولىپ قازاقتىڭ ايبوز ۇلدارىنىڭ ءبىرى، ۇلكەن پاراسات يەسى، دەگدار ازامات، اتاقتى عالىم ەرلان ارىن مىرزا تاعايىندالدى! بارەكەلدى، ەرلان مىرزا، ءسىزدىڭ ونەگەلى ىستەرىڭىز بەن قايرات جىگەرىڭىزگە قانىق جۇرت جاقسى حاباردى ەستي سالىسىمەن بىرىنەن ءبىرى ءسۇينشى سۇراسىپ جونەلدى. Abai.kz اقپاراتتىق پورتالىنىڭ ۇجىمى دا تىلەۋلەس اعايىننىڭ قۋانىشىنا ورتاقتىعىن بىلدىرەدى. وڭىرگە تىڭ سەرپىلىس، سونى باعىت اكەلىپ، كورشى كولەڭنىڭ قاس-قاباعىن باعىپ، جالتاقتاپ قالعان اكىم-قارالارعا ۇلگى ەتەرلىكتەي ەرەن تىرىلىك جاسايتىنىڭىزعا ءبىز بەك سەنىمدىمىز. جاراتقان حاق جار بولسىن!
ەرلان مۇحتارۇلى ارىن - ەكونوميكا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور. توعىز تومدىق «قازاقتار» جانە «قازاق ادەبيەتى»، «قازاق ءتىلى» اتتى ەنتسيكلوپەديالىق انىقتامالىقتار مەن ءماشحۇر ءجۇسىپ مۇرالارىن جيناقتاپ، قۇراستىرۋشى. 1997 جىلى «جىل ادامى» اتانعان تۇلعا. ۇلت مادەنيەتىنىڭ جاناشىرى، ۇلت جوقشىسى. پرەزيدەنت جارلىعىمەن اكىمدىك قىزمەتكە تاعايىندالاردان بۇرىن پاۆلودار وبلىستىق ءماسليحاتىنىڭ مۇشەسى، س. تورايعىروۆ اتىنداعى پەداگوگيكالىق ۋنيۆەرسيتەتتىڭ رەكتورى بولدى. ەرلان ارىننىڭ وبلىس باسشىلىعىنا تاعايىندالۋى اتقارۋشى بيلىككە الداعى ۋاقىتتا ءبارىبىر وزگەشە پايىمداعى ادامداردىڭ كەلەتىندىگىن، ءدال سونداي ادامدارعا دەگەن قوعامدىق سۇرانىستىڭ جوعارى ەكەندىگىن اڭعارتادى.
سەرىك احمەتوۆ وسىدان ەكى جىل بۇرىنعى ۆيتسە-پرەمەرلىك ورىنتاعىنا قايتا وتىرىپ، قاراعاندى وبلىسىنا تانىمال ازامات ابىلعازى قۇسايىنوۆ وبلىس باسشىسىلىعىنا كوتەرىلدى.
مينيسترلىك قىزمەتىن باق ىسىنەن گورى قوعامدىق قىزمەت تۇرلەرىن اقپاراتتاندىرۋعا ارناعان اسقار جۇماعاليەۆ بايلانىس پەن اقپاراتتى ارقالاپ ترانسپورت پەن كوممۋنيكاتسيا سالاسىنا اتتاندى. ترانسپورت جانە كوممۋنيكاتسيا مينيسترلىگىنىڭ بۇگىنگى ءمينيسترى - اسقار جۇماعاليەۆ. بايلانىس جانە اقپارات مينيسترلىگى تاعى دا تاراپ، ونىڭ مۇراعات ءىسى مادەنيەت مينيسترلىگىنىڭ قۇزىرىنا قارادى. ءبىر قىزىعى لوندون وليمپياداسىنىڭ قارساڭىندا تۋريزم جانە سپورت مينيسترلىگى دە جابىلدى.
اتقارۋشى بيلىكتەگى قانداي دا ءبىر اۋىس-ءتۇيىستىڭ اۋجايىن باعىپ وتىراتىن ساراپشىلار مەن بولجاۋشىلار «بولاشاق پرەمەر» دەپ ەن تاعىپ ۇلگەرگەن اسەت ەسەكەشەۆ ۆيتسە-پرەمەرلىك پوستى تاستاپ يندۋستريا جانە جاڭا تەحنولوگيا دەيتىن جاڭا مينيسترلىكتىڭ جۇمىسىن جولعا قويۋعا كەتتى.
ەسەكەشەەۆتىڭ تۇعىرى «سامۇرىق-قازىنا» ءال-اۋقات قورىن باسقارىپ، تيمۋر قۇلىباەۆتان ىعىسقان قايرات كەلىمبەتوۆكە بۇيىردى.
«اباي-اقپارات»