سەناتور ايگۇل قاپباروۆا كوشى-قون پروتسەستەرىن ىسكە اسىرۋداعى مەملەكەتتىك شارالار مەن تەتىكتەرگە قاراماستان وڭىرلەردەگى كوشى-قون پروبلەمالارى تولىق شەشىلمەي وتىرعانىنا الاڭداۋشىلىق ءبىلدىردى. بۇل تۋرالى سەناتور دەپۋتاتتىق ساۋالىندا جازدى.

«2018-2019 جىلى جانە وسى جىلدىڭ 9 ايىندا سولتۇستىك قازاقستان وبلىسىنا وڭتۇستىك وڭىردەن 5123 ادام قونىس اۋدارعان بولسا، بيىل وڭىردەن  10 مىڭگا جۋىك ادام كوشىپ كەتكەن. وسى وبلىستا 20 جىلدا 300  جۋىق مەكتەپ جابىلىپ، باستاۋىش جانە ورتا مەكتەپتە وقيتىندار 8 مىڭعا ازايعان. مەكتەپ عيماراتتارى اۋكتسيونعا قويىلىپ ساتىلۋدا»، - دەدى ايگۇل قاپباروۆا.

سوڭعى 5 جىلدا ەلدەن 189 765 ادام قونىس اۋدارسا، 70 933 ەتنيكالىق قازاق كوشىپ كەلگەن. ايىرماشىلىق 118 832 ادامدى قۇرايدى. قازاقستاننان شەتەلگە تۇراقتى تۇرۋعا كەتەتىندەردىڭ 43,8%-ىن 15 پەن 34 جاسقا دەيىنگى جاستار قۇرايتىندىعى الاڭداتادى.

سەناتور سىرتقى كوشى قوننىڭ سانىن ازايتۋ ءۇشىن ىشكى كوشى قون ۇدەرىسىندەگى ەڭبەك تەڭگەرىمىن تۇراقتى جانە ءتيىمدى قالپىن ساقتاۋ ماڭىزدى ەكەنىن ايتا كەلىپ، ەل اۋماعىنىڭ بىرتۇتاستىعى ءۇشىن وڭتۇستىكتەن سولتۇستىك ايماقتارعا باعىتتالعان كوشى-قون ءۇردىسىن جالعاستىرۋ كەرەك دەپ سانايدى.

«قونىس اۋدارۋشىلار ءۇشىن مەملەكەت بەرەتىن تۇرعىن ۇيلەردىڭ كوپشىلىگى قازىرگى زامانعى ءومىر ءسۇرۋ ستاندارتتارىنا، سانيتارلىق نورمالارعا سايكەس كەلمەيدى. كەيبىر ۇيلەر قونىس اۋدارۋشىلاردىڭ ايتۋىنشا، اپاتتى جاعدايدا تۇر. قونىس اۋدارۋشىلاردىڭ كاسىپكەرلىك قىزمەتپەن اينالىسۋعا قولداۋ كورسەتۋدىڭ كەيبىر تەتىكتەرى جەتكىلىكسىز»، - دەدى سەناتور ايگۇل قاپباروۆا.

قولدانىستاعى باعدارلامانى ىسكە اسىرۋدىڭ تيىمدىلىگىن ارتتىرۋ جانە وسىعان بايلانىستى پروبلەمالاردى شەشۋ ءۇشىن جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاندار دەڭگەيىندە ارنايى بەيىمدەۋ ورتالىعىن (قىزمەت) قۇرۋ قاجەتتىگى تۋىنداپ وتىر. سەناتور دەپۋتاتتىق ساۋالدا حالىقتى كوشىرۋدىڭ ارنايى مەملەكەتتىك نەمەسە وڭىرلىك باعدارلاماسىن ازىرلەۋدى ۇسىنىپ وتىر. سەبەبى قازىرگى تاڭدا حالىقتى كوشىرۋ  پروتسەسى «ەڭبەك» ناتيجەلى جۇمىسپەن قامتۋ باعدارلاماسىنىڭ ءبىر بولىگى عانا. بۇل باعدارلاما قونىستاندىرۋ بارىسىندا تۋىندايتىن مىندەتتەر مەن ماسەلەلەردىڭ بارلىق سپەكترىن شەشپەيدى جانە قامتىمايدى، ۇشىنشىدەن «باستاۋ بيزنەس» باعدارلاماسىنىڭ باعىتى كاسىپكەرلىكتى، اسىرەسە، قونىس اۋدارۋشىلار ءونىمدى جۇمىس ىستەي الاتىن اۋىل شارۋاشىلىعى جانە اوك سالاسىنداعى دامۋ ماسەلەلەرىن قاجەتتى شامادا شەشپەيدى.

«وڭىرارالىق كوشى-قون پروتسەسىندە جاس وتباسىلارعا ەلەۋلى كوڭىل ءبولىنىپ، مەملەكەتتىك قولداۋدىڭ ناقتى تەتىكتەرى جۇزەگە اسىرىلسا قازاقستان جاستارىنىڭ شەتەلگە كوشىپ كەتۋىنىڭ قازىرگىدەي ءوسۋى جاعدايىندا بۇل پارمەندى شارا بولىپ تابىلادى»، - دەدى ايگۇل قاپباروۆا.

سەناتور قونىس اۋدارۋشىلار ءۇشىن تۇرعىن ءۇي بەرۋدىڭ ناقتى تەتىگىن پىسىقتاۋدى، بيۋروكراتيالىق كەدەرگىسىز جەر ۋچاسكەلەرىن بەرۋ، قونىس اۋدارۋشىلاردى جيناقى قونىستاندىرۋ ءۇشىن جەكە تۇرعىن ءۇي سالۋعا جەڭىلدەتىلگەن نەسيە بەرۋ كەرەكتىگىن اتاپ ءوتتى. سونداي-اق «ءبىر تەرەزە» قاعيداتى بويىنشا قونىس اۋدارۋشىلار تۋرالى دەرەكتەردىڭ بىرىڭعاي اۆتوماتتاندىرىلعان اقپارات جۇيەسىن ەنگىزۋ قاجەتتىگى ايتىلدى.

Abai.kz