ادەبيەتتىڭ اي ءمۇيىزدى، ارقار كەۋدەلى اعابۋىنى جاستاردى، ولاردىڭ شىعارمالارىن سىناپ، مىنەگەندە ىلىككە العىسىز ەتەتىن ادەت بار. ال جاستار اعالارىنا وكپەلى. ويتكەنى ولاردىڭ الدىڭعى بۋىننان كورگەن مەيىرى از. «دات، تاقسىردىڭ» بۇگىنگى كەيىپكەرى قالامگەر اعالارىنا نازىن ايتادى، قوعامعا، ەل ساياساتىنا وكپەسىن اعىتادى.

- ۇلاربەك، قوعامدا «استانا شەنەۋنىكتەردىڭ قالاسى» دەگەن ءسوز قالىپتاسقان. ال سول استاناعا اقىندار جەرسىنبەي ءجۇر دەگەن ءسوز بار عوي...

- ارينە، ەلوردانىڭ سىرەسىپ قالعان شەنەۋنىكتەر قالاسى ەكەنى بارشاعا ءمالىم. وردا ماڭىنا بارا قالساڭىز، استانانىڭ اقپانداعى ايازى سياقتى، ادامداردىڭ دا جۇزىنەن ىزعار ەسىپ، جانىڭدى مۇزداتاتىنى جاسىرىن ەمەس. سول سۋىق قاباقتان قازاقتىڭ ەرتەڭگى تاعدىرىنا دەگەن كوزقاراستىڭ، ەرىمەگەن قىراۋدىڭ سۇلباسىن سەزەمىن. ال اقىنداردىڭ جەرسىنبەيتىندەي ەش نەگىزى جوق. قازاقستاننىڭ بارلىق جەرىندە قانات جايعان قىمباتشىلىق، جەمقورلىق، زاڭسىزدىق مۇندا دا بار. الماتىدا سوققان جەل مۇندا دا سوعادى، الماتىعا جاۋعان جاڭبىر مۇندا دا جاۋادى. تەك بالا كەزىنەن قالىپتاسقان الماتىعا دەگەن ماحابباتتىنا قيانات جاساعىسى كەلمەيتىندەر مۇندا ۇيرەنىسە الماعانىن كولدەنەڭ تارتا بەرەتىن بولسا كەرەك.

- ونى سۇراپ وتىرعان سەبەبىمىز: استاناعا كوشىپ بارعان ءبىراز جاس قالامگەرلەر الماتىعا قايتىپ كەلگەنىن بىلەمىز. قالاي ويلايسىز، ولارعا ارقا جايلى بولمادى ما، جوق الدە تاس قالادان تاسباۋىرلىق كوردى مە ەكەن؟

ادەبيەتتىڭ اي ءمۇيىزدى، ارقار كەۋدەلى اعابۋىنى جاستاردى، ولاردىڭ شىعارمالارىن سىناپ، مىنەگەندە ىلىككە العىسىز ەتەتىن ادەت بار. ال جاستار اعالارىنا وكپەلى. ويتكەنى ولاردىڭ الدىڭعى بۋىننان كورگەن مەيىرى از. «دات، تاقسىردىڭ» بۇگىنگى كەيىپكەرى قالامگەر اعالارىنا نازىن ايتادى، قوعامعا، ەل ساياساتىنا وكپەسىن اعىتادى.

- ۇلاربەك، قوعامدا «استانا شەنەۋنىكتەردىڭ قالاسى» دەگەن ءسوز قالىپتاسقان. ال سول استاناعا اقىندار جەرسىنبەي ءجۇر دەگەن ءسوز بار عوي...

- ارينە، ەلوردانىڭ سىرەسىپ قالعان شەنەۋنىكتەر قالاسى ەكەنى بارشاعا ءمالىم. وردا ماڭىنا بارا قالساڭىز، استانانىڭ اقپانداعى ايازى سياقتى، ادامداردىڭ دا جۇزىنەن ىزعار ەسىپ، جانىڭدى مۇزداتاتىنى جاسىرىن ەمەس. سول سۋىق قاباقتان قازاقتىڭ ەرتەڭگى تاعدىرىنا دەگەن كوزقاراستىڭ، ەرىمەگەن قىراۋدىڭ سۇلباسىن سەزەمىن. ال اقىنداردىڭ جەرسىنبەيتىندەي ەش نەگىزى جوق. قازاقستاننىڭ بارلىق جەرىندە قانات جايعان قىمباتشىلىق، جەمقورلىق، زاڭسىزدىق مۇندا دا بار. الماتىدا سوققان جەل مۇندا دا سوعادى، الماتىعا جاۋعان جاڭبىر مۇندا دا جاۋادى. تەك بالا كەزىنەن قالىپتاسقان الماتىعا دەگەن ماحابباتتىنا قيانات جاساعىسى كەلمەيتىندەر مۇندا ۇيرەنىسە الماعانىن كولدەنەڭ تارتا بەرەتىن بولسا كەرەك.

- ونى سۇراپ وتىرعان سەبەبىمىز: استاناعا كوشىپ بارعان ءبىراز جاس قالامگەرلەر الماتىعا قايتىپ كەلگەنىن بىلەمىز. قالاي ويلايسىز، ولارعا ارقا جايلى بولمادى ما، جوق الدە تاس قالادان تاسباۋىرلىق كوردى مە ەكەن؟

- ولاردىڭ الماتىعا قايتىپ كەتۋىنە سەبەپ كوپ. وزدەرىنەن سۇراساڭ، «باسپانامىز بولمادى، سۋىق ەكەن، قىمبات ەكەن...» دەگەن سياقتى سىلتاۋلاردى ايتادى. بۇل ءۇش كەدەرگى دە الماتىعا بارساڭ الدىڭدا تۇراتىنى شىندىق. ونى تالداپ جاتۋدىڭ قاجەتى دە جوق. ءوز باسىم مۇندا كەلگەلى ءۇش جىل بولدى. «الماتىڭا كەت!» دەپ شالامەن ۇرىپ قۋعان ەشكىمدى كورمەدىم. اۋا رايىنا دا، مۇندا مەكەن ەتكەن حالىقتىڭ جاي-جاپسارىنا دا قانىعىپ، ۇيرەنىسىپ كەتتىك. ال شەنەۋنىكتەردىڭ بيۋروكراتتىعى، تاسباۋرىلىعى مەنىڭ جەكە ومىرىممەن قاتىسسىز...

- «تاسباۋىرلىق» دەگەننەن شىعادى، ءبىزدىڭ ەلدىڭ اقىن-جازۋشىلارى ءوز شىعارمالارىن وقيتىن قازاعىنا تاسباۋىر بولىپ بارا جاتقان جوق پا؟ ماسەلەن، بارشا قازاقتىڭ قايعىسىنا اينالعان جاڭاوزەندەگى جاعدايعا بايلانىستى بيلىكپەن جاعا جىرتىسۋعا، ەلىنىڭ مۇددەسىن قورعاۋعا ءال بىلدىرگەن ەشكىمى بولمادى-اۋ!..

- «ەشكىم بولمادى» دەۋگە كەلمەس. جان ايقايىن شىرىلداپ ايتقاندار بولدى سول تۇستا. جاڭاوزەندەگى اۋىر جاعداي كەزىندە ءبىزدىڭ زيالى قاۋىم ۇشكە ءبولىندى. ءبىرىنشىسى بيلىكتىڭ ەمەۋرىنىن ەلپەك بالاداي قاعىپ اكەتىپ، «ولار بۇزاقىلار، تاۋەلسىزدىك تويىنىڭ شىرقىن بۇزعان قازانبۇزار، اۋمەسىرلەر» دەپ جەر-جاھانعا جاريا سالدى. ەكىنشى توپ زاماننىڭ قاباعىن باعىپ، ۇيلەرىندە تىنىش وتىرا بەردى.

ءۇشىنشى توپ، (كوپ بولىگى جاستار) ءوز اشۋ-ىزاسىن، اشىق كوزقاراسىن ولەڭدەرى مەن ماقالالارى ارقىلى ءبىلدىردى. ولاردىڭ قاھارلى داۋىسى عالامتور بەتتەرى ارقىلى قورلىق كورگەن، جىگەرى سىنعان حالىققا جەتىپ جاتتى. جاڭاوزەن وقيعاسى قازاق حالقىنىڭ جۇرەگىنە اۋىر داق سالدى. بۇل - ءبىزدىڭ ۇلتتىڭ وسى عاسىر باسىنداعى ۇمىتىلماس قاسىرەتى، اۋىر قايعىسى. ونى ۋاقىت تا، مۇحيت تا جۋا المايدى.

- ارينە، كەيبىر الاشقا اراشا تۇسۋگە جاراماعان قالامگەرلەر: «ءبىز شىعارماشىلىقپەن عانا اينالىسامىز، جاڭاوزەن - قوعامنىڭ شارۋاسى»، - دەپ حالقىن قانسىراتقان ساياساتتان جالتارادى. اقىندار قوعامداعى ادامنان نەگە الىستاپ بارا جاتىر دەپ ويلايسىز؟

- «مەن شىعارماشىلىقپەن عانا اينالىسامىن، ساياساتكەر ەمەسپىن» دەيتىن قالامگەرلەر، ارينە، كوپ. ءوز باسىم مۇنى ءبىزدىڭ قوعامداعى زيالى قاۋىمنىڭ باستى قاتەلىگى دەپ قابىلدايمىن. قالامگەر ەڭ الدىمەن ساياساتكەر بولۋى كەرەك. بۇل بيلىككە تالاسۋ دەگەن ءسوز ەمەس. ءوز ۇلتىنىڭ باسىنا قارا قۇيىن ۇيىرىلگەندە ۇيىندە تىعىلىپ جاتىپ، ەلدە تىنىشتىق ورناعاندا ساحناعا شىعىپ، اۋىزى كوپىرىپ، ەلىن سۇيگىش بولا قالاتىن اعا-اپالاردان قازىرگى كوزى اشىق جاستاردىڭ جۇرەگى اينيتىن كۇيگە جەتتى. ۇلتىن اناسىنداي سۇيگەن قالامگەر - ول اناسىن باسىن تىگىپ قورعاي دا ءبىلۋى كەرەك. بايلىعىڭ شەتكە اعىلىپ، ءتىلىڭ مەن تۋىڭ الدەكىمنىڭ تابانىندا تاپتالىپ، ۇلتىڭنىڭ جۇرەگىندە قان ۇيىپ جاتقاندا «جاپىراق سىبىر ەتتى، سەزىمىم قىبىر ەتتى...» دەگەن سياقتى بوزوكپە، شاتپاق جىر جازۋدىڭ قاجەتى جوق.

مىنا عالام، ماحاببات، جەكە ادامنىڭ كۇيىنىش-ءسۇيىنىشى ونسىز دا جىرلانىپ جاتىر. ءبىزدىڭ الدىمىزدا ماحابباتتان دا ۇلكەن، جەكە باسىمىزدىڭ قامىنان دا ماڭىزدى ۇلتتىڭ قاسىرەتى تۇر. بۇنداي كەزدە كىم-كىمنىڭ بولسا دا بويكۇيەزدىككە، باس پايداسىن ويلايتىن باقاي قۋلىققا بارۋىنا قۇقى جوق.

جازۋشىلار وداعىنىڭ مۇشەلىك كۋالىگىن قالتاسىنا سالعان 700-دەن استام اقىن-جازۋشىنىڭ 70-ءى بىرىگىپ، جۇرتتى ۇيىستىرىپ، ۇلتتىق قۇقىمىزدى سۇرار بولسا، بيلىك ءبىزدىڭ توبەمىزگە ءدال بۇل كۇنگىدەي سەكىرمەس ەدى.

- اعابۋىن قالامگەرلەر جاستار شىعارمالارىن سىناعاندا «ۇلتتىق رۋح جوق»، «ازاماتتىق ءۇن جوق» دەپ جاتادى. ال ءوزىڭىز سول جازۋشىلاردىڭ ۇلتقا، ەلدەگى ازاماتتار تاعدىرىنا ايانىش بىلدىرگەنىن بايقاي الدىڭىز با؟

- بۇل جەردە كوپكە توپىراق شاشۋدان اۋلاقپىن. دەگەنمەن، الدىڭعى ۇلكەن بۋىنداعى كوپتەگەن اعالاردىڭ جاستاردى كورسە كىرپىدەي جيىرىلاتىندارى شىندىق. جاستار - وزدەرىنىڭ زاڭدى جالعاسى ەكەنىن، «ات تۇياعىن تاي باسار» زاڭدىلىق بارىن سەزىنگىسى كەلمەيدى. شالكيىزشە ايتقاندا، «جاپىراعى جاسىل جاۋ تەرەك، جايقالماعى جەلدەن-ءدۇر» دەگەن قاعيدانى تۇسىنبەيتىن سياقتى ما دەيىن دەسەڭ، اتاق پەن ات-شاپان ءۇشىن قۋلىق-سۇمدىققا، الداۋ-ارباۋعا كەلگەندە الدىنا جان سالمايتىندارى كوپ.

ءوز بۋىنىمدى مىسالعا الار بولسام، قالام ۇشىنا ۇلتتىق رۋحتى تۋ ەتىپ ىلگەن، جانارىنا جاسىن وتىن تۇنەتكەن جىگەرلى، اسقاق مىنەزدى شايىرلار بارشىلىق. ولار تەك ءبىر اۋىز جىلى سوزگە، ماڭدايىنان سيپايتىن مەيىرلى الاقانعا ءزارۋ. ماتەريالدىق قيىندىق كىم-كىمنىڭ دە باسىندا بار.

- جاڭاوزەن دەمەكشى، janaozen.net اقپاراتتىق پورتالىندا جاريالانعان مۇشايراعا قاتىسۋ ءۇشىن ولەڭ بەردىڭىز بە؟

- جوق، ول مۇشايراعا ولەڭ بەرمەدىم. جەلتوقساننىڭ ايازىندا، جاڭاوزەندە ماڭداي تەرىنىڭ وتەمىن سۇراپ، كەۋدەسىن وققا توسەگەن قازاقتىڭ تاعدىرىنا كۇيىنىپ، «جاڭاوزەندىك قۇرباندار قۇلىپتاسىنا» دەگەن ولەڭ جازدىم. سول كۇنى عالامتور بەتتەرىن قايتا-قايتا پاراقتاپ، ءتۇنى بويى ۇيىقتامادىم، قاي جەردەن تاعى قانداي پالە شىعىپ، قاي جەردە تاعى قانداي وقتار اتىلار ەكەن دەگەن قورقىنىش بويىمدى بيلەدى. اللاعا سىيىنىپ، تىلەك تىلەۋمەن بولدىم. سوسىن تاڭ اتا وسى ولەڭىم جازىلدى. ەسكەرتە كەتەتىن ءبىر نارسە: بۇل جىردى ءمۇشايرا ءۇشىن نەمەسە الدەقانداي ءبىر اتاق-ابىروي ءۇشىن جازبادىم. كەشە سول janaozen.net پورتالىنىڭ ءبىر ءجۋرناليسى حابارلاستى. «ولەڭىڭىزدى ءوزىڭىز وقىپ، كامەراعا جازىپ، بىزگە جىبەرىڭىز، جاڭاوزەن جايلى جىر جازعانداردىڭ بارلىعىن تولىقتاي جيناپ، مۇراعاتتاپ جاتىرمىز. كوپ ادام وقىپ جاتىر. ءوزىڭىز وقىپ بەرسەڭىز، كەيىن دە كەرەك بولادى عوي. ەل دە كورسىن»، - دەدى. مەن كەلىستىم.

ال ەگەر سول ءمۇشايرادان جۇلدە الىپ جاتقان جاعدايدا سول جۇلدەمدى جاڭاوزەن قىرعىنىنا ۇشىراعان حالىققا كومەك رەتىندە قۇرىلعان قورعا ويلانباي بەرە سالار ەدىم. بۇل ويىمدى مۇشايراعا قاتىسۋشى ءاربىر اقىن قولدايدى دەگەن سەنىمدەمىن. ماعان كەرەگى - سول ولەڭدەر ءبىر قازاقتىڭ بولسا دا جىگەرىن جانىسا دەگەن عانا وي.

- ال ءمۇشايرا دەسە، استاناداعى اعا-كوكەلەرىنە قوڭىراۋ شالىپ، جاعا جىرتىسىپ ءجۇرىپ جۇلدە الاتىن كوپ اقىن جاڭاوزەن ءمۇشايراسىنا كەلگەندە ءۇنسىز جاتىر عوي...

- ولاردىڭ ۇنسىزدىگى تۇسىنىكتى. ويتكەنى جاڭاوزەن بولسىن، باسقا بولسىن، ەلىمىزدە بيلىك تاراپىنان قازاققا جاسالىپ جاتقان قانداي دا ءبىر قياناتتار جونىندە قارسىلىق ولەڭ جازساڭ، بيلىكتىڭ نازارىنا ءىلىنىپ قالۋىڭ بەك مۇمكىن. ولاردىڭ  كوزىنە ءبىر ىلىگىپ قالساڭ، ودان كەلەر زارداپ تا تۇسىنىكتى. الدىڭدا كۇتىپ تۇرعان جاقسى قىزمەتتەن، نە بولماسا الدەبىر بيىك دەڭگەيدەگى ادەبي سىيلىقتار مەن ستيپەنديالاردان قاعىلىپ قالارىڭ ءسوزسىز.

ەگەر شەكسپير ءتىرىلىپ كەلىپ، قايمانا قازاقتىڭ قانعا شومىلعان قارالى تاعدىرىن كورەر بولسا، ون عاسىرعا جۇك بولارلىق قاسىرەتتى، ۇلى تراگەديا جازار ەدى. وكىنىشكە قاراي، «ءبىزدىڭ شەكسپيرلەر» بۇل جاعىنان مۇلدە ءۇنسىز قالۋدى ورىندى دەپ تاپقان سىڭايلى...

وسى سۇحباتتىڭ مۇمكىندىگى ارقىلى ءبىر ايتا كەتەيىن دەگەنىم - جەكە تۇلعالاردىڭ نەمەسە وبلىس، اۋدانداردىڭ بالەنباي جىلدىعىن ميلليونداپ قارجى شاشىپ وتكىزىلىپ جاتاتىن اقىندار ايتىسىن وسى جاڭاوزەن قاسىرەتى توڭىرەگىنە نەگە بۇرماسقا؟!

ازۋىن ايعا بىلەگەن، اۋىزىمەن قۇس تىستەگەن ايتۋلى اقىندارىمىز حالىققا كوڭىل ايتىپ، جىر تولعاسا، ەل رۋحى ءبىر سەرپىلەر ەدى. سونان سوڭ سول ايتىستان العان جۇلدەلەرى مەن ايتىس وتكەن سارايلارعا جينالعان حالىقتىڭ قالتاسىنان تۇسكەن اقشانى جاڭاوزەندە زارداپ شەككەن وتباسىلارعا ارنالعان قورعا اۋدارسا، ارىسىنان ايىرىلىپ، ارماندا بوزداپ قالعان اتا-اجەلەر مەن جەتىم-جەسىرلەردىڭ ومىرگە دەگەن قۇشتارلىعى ءبىر كوتەرىلىپ قالار ەدى-اۋ، شىركىن!

- سول جاڭاوزەن قىرعىنى ءۇشىن قۇزىرلى ورىندار ورالمانداردى دا ءبىر تۇيرەپ ءوتتى. جالپى، بيلىك جاقتان قازاقتى الالاۋ، ۇلتتىڭ ءىشىن ءىرىتۋ ساياساتى ءجۇرىلىپ جاتقان سياقتى. ماسەلەن، كەشە عانا الماتى وبلىسىنىڭ اقسۋ اۋدانىنا قاراستى اقىن سارا اۋىلىندا ورالماندارعا قاتىستى قىلمىستىق وقيعا ورىن الىپ، ونىڭ اشىلماۋى - ءبارى ەل ءىشىن ءبۇلدىرىپ، قازاقتى اقوردا جاساپ جاتقان مەملەكەتتىك ساياساتتان اۋلاقتاۋ سياقتى. ايتپەسە قازاققا ءىشى جىلىمايتىن كەڭەس ۇكىمەتىنىڭ كەزىندە قانشاما قاراكوز ەلگە ءسىڭىسىپ جاتتى، ال قازىرگىمىز قاي سويقان؟..

- بيلىكتىڭ قازىرگى جۇرگىزىپ وتىرعان ساياساتى بويىنشا ويلاساق، شەتتەگى بەس ميلليوننان استام قازاقتىڭ ەندىگى تاعدىرى قىل ۇستىندە تۇر. تاۋەلسىزدىك العان العاشقى جىلدارى قازاق ەلىنە قاراي جوڭكىلگەن قازاق كوشى، قاي سايتان ۇرعانى بەلگىسىز، اياق استىنان تۇسىنىكسىز جاعدايدا دوعارىلدى.

ءوز باسىم بۇعان قازاق ۇلتىنىڭ ەجەلگى كۇشىنە ەنىپ كەتۋىنەن قاۋىپتەنگەن الدەبىر سىرتقى كۇشتەردىڭ ىقپالى ما دەپ ويلايمىن. سوڭعى كەزدەرى ءار وبلىستاردا ورالماندارعا جاسالىپ جاتقان قىسىمداردىڭ، ءتۇرلى قىلمىستىق ىستەردىڭ ورىن الۋى كوبەيىپ كەتكەنىن باق ارقىلى ەستىپ، ءبىلىپ وتىرمىز. بۇل جاعدايلار شەتتەگى قازاقتاردىڭ قورقىنىشىن تۋدىردى. وسىندايدا ارعى بەتتە تۇراتىن ءبىر اعامىزدىڭ: «مۇنداعى ەكى ميلليارد قىتايدىڭ ىشىندە ءجۇرىپ، قازاق اتىنان ايىرىلماعان تۋىسىنىڭ قازاق ەلىنە بارىپ، قىتاي اتانىپ كەتكەنى» جايلى اڭگىمەنى اشۋلانا بايانداعانى ەسىمە تۇسەدى.

ءتۇرلى كەدەرگىلەر جولىن كەسىپ، ونسىز دا توقىراي باستاعان كوشكە پرەزيدەنتتىڭ 2010 جىلى الماتى وبلىسى قىزىلاعاش اۋىلىنا بارعانداعى: «...ءبىز ورالماندارعا قولدان كەلگەن كومەگىمىزدى جاسادىق، ءالى دە جاساپ جاتىرمىز، بىراق ورالماندار ەلگە ەشقانداي ەڭبەك سىڭىرگەن جوق» دەگەن ءسوزى نۇكتە قويعان سياقتى.

- ۇلاربەك، تۋعان جەرىڭىزدى ساعىنعاندا ءور التايدىڭ اقشۇناق ايازىن ولەڭدەتكەن اقىنسىز. سول التايدىڭ ارعى-بەرگى جاعىنداعى قازاق اۋىلدارىنىڭ احۋالىنان نە حابارىڭىز بار؟

- مەن تۋعان ءور التاي كەزىندە سول جاقتاعى قازاقتاردىڭ شۇرايلى مەكەنى ەدى. بالا كۇنىمىزدە قىتاي كورسەك قىزىقتاپ، سوڭىنان ەرىپ الاتىنبىز. ال قازىرگى جاعداي مۇلدە باسقاشا. كوممۋنيستەردىڭ «باتىس ءوڭىردى اشۋ» دەگەن زور ستراتەگيالىق جوسپارىنا سايكەس ميلليونداعان قارا قىتايلار ەجەلگى تۇركىلەردىڭ تۇقىمى - قازىرگى قازاقتاردىڭ تاريحي مەكەنى التاي، ىلە، تارباعاتاي تاۋلارىنا قارا قۇرتشا قاپتادى. قازاقشا مەكتەپتەر جابىلىپ، ۇكىمەت قىزمەتى مەن ءارتۇرلى بيزنەستەر جاساۋ ءۇشىن قىتاي ءتىلىن تولىق مەڭگەرۋ تالابى قويىلدى.

1985 جىلداردان باستاپ جۇرگىزىلگەن «جوسپارلى تۋ» ساياساتى قازاقتىڭ قۇنارلى تامىرىنا بالتا سىلتەدى. قىز بالانى ۇرپاعىم دەپ سانامايتىن، دۇنيەنى اقشامەن عانا ولشەيتىن اتەيست قىتايلارعا جالعىز بالا عانا رۇحسات ەتىلدى، سوسىن ولار جۇكتى ايەلدەرىنىڭ ىشىندەگى شارانا ۇل بالا بولسا عانا تۋىنا مۇمكىندىك جاسادى. ەندى سودان بەرگى ۋاقىتتى ەسەپتەسەڭىز، 1985 جىلدارى تۋىلعان بالا 27 جاسقا، ۇيلەنەتىن كەزگە كەلدى. ىشكى قىتايدى مەڭدەگەن «ايەل زاتىنا قاجەتتىلىك» اپاتى باتىس جانە وڭتۇستىك، سولتۇستىك شەكارا وڭىرلەردى مەكەندەگەن از ۇلتتاردىڭ باسىنا قاۋىپ اكەلدى. كەزىندە قىتاي جىگىتىنە ەرىپ، قاشىپ كەتكەن جالعىز قىزىن ءوز قولىمەن اتىپ تاستاعان قازاق باسشىسى تۋرالى اڭىز بۇل كۇندە ءار قازاقتىڭ ەسىندە. ەندىگى جاعداي ءتىپتى قورقىنىشتى.

- ايتپاقشى، تىرشىلىك تاۋقىمەتىن تارتقان اۋىل ادامىنا بارىپ، «وي-حوي، استانام!» دەپ ولەڭ وقىپ جۇرگەن اقىندار بارىن بىلەمىز. ءوزىڭىز ازاماتتىق پوەزيادان نە پايىم ايتاسىز؟

- بۇل سۇراعىڭا سوزدەن گورى ولەڭگە ورىن بەرگەن ءجون سياقتى...

تەبىنگىسىن تەر باسقان،

بۇقاداي مويىنىن التى

قارىس شەل باسقان،

جولبارىستاي شۇباردىڭ

اق تاڭعا بەلىن تالدىرىپ،

توسكەيدەگى وردالى

جىلان توبىنىڭ،

ىرگەسىندە الاڭ ۇيقىسىن

قاندىرىپ.

اق شاتىردان ايبالتاسىن

الا ۇشقان

اتا جاۋىنىڭ تىلەرسەگىن

قيدىرىپ،

ايدارىن كەسىپ،

اي تۇمسىق كون ەتىگىن

ءسۇيدىرىپ.

الپەشتەگەن اي ءجۇزدى

ءھام كۇن كوزدى

ارۋشاسىن ولجالاپ،

قاس جۇرەكتى قالماقتىڭ

باسىن دوربالاپ.

ارقار ءمۇيىزدى الا ساداق

اسىنىپ،

جاۋدان العان مىڭ

جىلقىسىن

كۇن استىنا جاسىرىپ.

ايعىر ءمىنىپ اجىر-اجىر

بەلدەردەن،

بۇلاناي تاۋدىڭ بارىسىن الا مىسىقتاي وڭگەرگەن.

 

بۇلدىر دا بۇلدىر

كۇن ءوتتى-اۋ،

كۇن ءوتتى-اۋ ءبىزدىڭ

ەرلەردەن.

 

بەتەگەلى سارىارقانىڭ

بەلىندە،

بەيبارىس كەتكەن

بەرەكەنىڭ جەرىندە.

قىزتەكە تۋدى قىران دەپ

كۇتكەن قۇرساقتان،

جىلان بوپ تۋدى...

(جاتىرىنا كىلەڭ قۇل

شاپقان!)

وتىزىندا وردا ەمەس،

قورا ماڭىنان ۇزاماي،

قىرىعىندا قىردا ماس

بوپ ءجۇر اعاي...

كەشە ءتىپتى پاپا الدىندا

قۇلداي سۇمەڭدەپ،

قىمىزىم تۇگىلى، قىزىمدى

قويىنىڭا تىگەم دەپ.

سورلى قازاقتىڭ نامىسىن

نانداي يلەگەن،

ابايدىڭ ءتىلىن قىراساۋ

تەمىرمەن تۇيرەگەن.

تۇز ارتقان قۇنان وگىزدىڭ

باسىن ۇستاۋعا جاراماس،

سۇلباسىندا سانسىز

جۇرتتىڭ رەڭى ارالاس.

اۋىزىنا يمان كىرمەگەن ۇلى پايعامبار جاسىندا،

قيماسىن حيۋاعا ساتقان

قارتتىڭ اسىندا

تەلپەكتەر ايتتى تورەلىك...

جىن توگىلگەن كۇلتوبەنىڭ

باسىندا.

- اڭگىمەڭىزگە دە، ادۋىندى، استارلى ولەڭىڭىزگە دە راقمەت!

جۇقامىر شوكە،

«D»

«وبششەستۆەننايا پوزيتسيا»

(پروەكت «DAT» № 17 (145) 18 ءساۋىر 2012