ءسوز جوق، عىلىمعا اركىمنىڭ دە تالاسى بار. بىراق عىلىمنىڭ جولى وسى ەكەن دەپ سوڭعى كەزدەرى ەلىمىزدە جاپپاي پيلوتتىق جولمەن قورعالعان دوكتورلىق ديسسەرتاتسيالار قاتارى كوبەيىپ كەتتى. قاراپايىم تىلمەن ايتقاندا، وقىمىستىلاردىڭ كوز مايىن تاۋىسىپ جازعان ەڭبەكتەرىنە «قۇدا تۇسۋشىلەر» سانى جىلدان جىلعا «جاسارىپ» كەلەدى. ەلدەگى ءبىلىم تۇتقاسىن ۇستاعان ازاماتتاردىڭ باسىن «اۋىرتىپ» كەلگەن بۇل ماسەلە اقىرى «انتيپلاگيات» جۇيەسىن ومىرگە اكەلدى.

ءسوز جوق، عىلىمعا اركىمنىڭ دە تالاسى بار. بىراق عىلىمنىڭ جولى وسى ەكەن دەپ سوڭعى كەزدەرى ەلىمىزدە جاپپاي پيلوتتىق جولمەن قورعالعان دوكتورلىق ديسسەرتاتسيالار قاتارى كوبەيىپ كەتتى. قاراپايىم تىلمەن ايتقاندا، وقىمىستىلاردىڭ كوز مايىن تاۋىسىپ جازعان ەڭبەكتەرىنە «قۇدا تۇسۋشىلەر» سانى جىلدان جىلعا «جاسارىپ» كەلەدى. ەلدەگى ءبىلىم تۇتقاسىن ۇستاعان ازاماتتاردىڭ باسىن «اۋىرتىپ» كەلگەن بۇل ماسەلە اقىرى «انتيپلاگيات» جۇيەسىن ومىرگە اكەلدى.

شىندىعى كەرەك، وڭاي جولمەن عالىم شەكپەنىن يىققا ىلۋشىلەر  قاراسى كەڭەس قۇشاعىنان شىققان ەلدەردىڭ بارلىعىندا جاپپاي «سانگە» اينالعان. دەگەنمەن پوستكەڭەستىك ەلدەردىڭ ءبىرسىپىراسى پيلوتتىق جۇمىستاردى جويۋعا دارمەنسىز كۇيدە. تەك عىلىمعا ءاۋ باستان-اق بەي-جاي قارامايتىن رەسەيلىكتەر جاپپاي پيلوتتىق كوشىرمەگە قارسى كۇرەستى وتكەن جىلى قولعا الدى. ءبىز دە تەرىسكەيدەگى كورشىمىزدىڭ وكشەسىن باسا «انتيپلاگيات» جۇيەسىنىڭ تۇساۋىن كەستىك. ياعني بۇل پيلوتتىق جوبانىڭ نەگىزگى مىندەتى ەرتەرەكتە جاريالانعان عىلىمي ەڭبەكتەردىڭ رۇقسات ەتىلمەگەن كوشىرمەسىن توقتاتۋ، سونداي-اق اتالمىش ەڭبەكتەردىڭ كوشىرمەسىنىڭ جاڭا عىلىمي جۇمىستاردا بار-جوعىن انىقتاۋ. قازاقستان رەسپۋبليكاسى ءبىلىم جانە عىلىم ءمينيسترى جانسەيىت تۇيمەباەۆتىڭ ايتۋىنشا، جاڭا جۇيەنىڭ نەگىزگى باعىتى - عىلىمي ەڭبەكتەردىڭ  باسقا جۇمىستاردان كوشىرىلمەۋىن نەمەسە بۇرىنعى جاريالانعان جۇمىستاردىڭ قايتالانباۋىن الدىن الۋ ءۇشىن جاڭا عىلىمي ەڭبەككە تالداۋ جاساۋ بولىپ تابىلادى. «كليەنت-سەرۆەر» نەگىزىندە قۇرىلعان بۇل جۇيە ءارتۇرلى فورماتتاعى دەرەكتەر جيناعىن ساقتاي وتىرىپ وڭدەۋ پاكەتىن قۇرادى. سونداي-اق بارلىق اقپارات جۇيەسى بويىنشا تولىق ءماتىندى ىزدەۋگە مۇمكىندىك بەرەدى.

-  قازىرگى ۋاقىتتا جاڭا عىلىمي جۇمىستارعا تالداۋ جانە سالىستىرۋ جۇرگىزىلەتىن دەرەكتەردىڭ ەتالوندىق بازاسى تولىقتىرىلىپ جاتىر. ياعني جالپى كولەمى 2 500 قۇجاتتى قۇرايتىن تەستىك ماسسيۆ قۇرىلدى. بولاشاقتا كوشىرىپ الۋدى تەكسەرۋ كولەمى كەڭەيتىلەتىن بولادى. بۇل جۇيە تەك قانا ديسسەرتاتسيالاردى عانا ەمەس، سونداي-اق باسقا دا عىلىمي ەڭبەكتەردى، وقۋلىقتار مەن وقۋ قۇرالدارىن ساراپتاۋعا دا پايدالانىلماق،- دەيدى مينيستر مىرزا.

جاڭا جۇيە قولعا الىنعالى بەرى مينيسترلىكتە ديسسەرتاتسيالىق كەڭەستەر جۇيەسىن جاڭعىرتۋ ءىس-شارالارى پىسىقتالىپتى. وتكەن جىلى ەلىمىزدە 176 عىلىمي ديسسەرتاتسيالىق كەڭەس جۇمىس ىستەسە، بيىل ولاردىڭ قاتارى ەداۋىر قىسقارعان. ناقتى توقتالساق، بۇگىندە 225 عىلىمي ماماندىق بويىنشا 141 ديسسەرتاتسيالىق، ونىڭ ىشىندە 137 - دوكتورلىق، 4 - كانديداتتىق كەڭەس قىزمەت اتقارۋدا. ول ول ما، «انتيپلاگيات» جۇيەسى ىزدەنۋشىلەر مەن ديسسەرتاتسيالىق كەڭەستەرگە دە تالاپتى توپەلەپ قويىپ جاتىر. بىلتىر 200-دەن استام ديسسەرتاتسياعا تەرىس شەشىم قابىلدانىپ، 16-سى قابىلدانباي، 154 جۇمىستىڭ كەرى قايتارىلۋى سوزىمىزگە دالەل.

ءمينيستردىڭ ايتۋىنشا، عىلىمي دارەجەلەر بەرۋدە تەرىس شەشىم قابىلداۋعا يتەرمەلەيتىن سەبەپتەردىڭ ءبىرى ماتەريالداردىڭ ۇقساستىعى مەن اۆتورعا سىلتەمە جاساماۋ. ەندەشە جالعان جۇمىستاردى، بىرەۋدەن كوشىرىلىپ الىنعان نەمەسە بىرنەشە عىلىمي ەڭبەكتەردى توپتاستىرىپ ءبىر جۇمىس جاساۋعا باعىتتالعان ديسسەرتاتسيالاردى دەر كەزىندە انىقتاۋ ماقساتىندا ازىرلەنگەن «انتيپلاگيات» جۇيەسى بۇدان بىلاي عىلىم سالاسىنا قاتاڭ ءتارتىپ ورناتپاق. دەمەك كەلەشەكتە ەلىمىز سانى بار دا ساپاسىز عالىمداردان تازارىپ، از دا بولسا «ساز» وقىمىستىلار قاتارى كوبەيمەك.

«نۇر استانا» اپتالىعى.