"مەملەكەت جازۋشىلاردىڭ اۋزىنان اق ماي اعىزاتىن بولىپتى" دەگەندى ەستىپ قۋانىپ قالىپ ەدىك، وتكەن جىلدارى. "اۆتورلىق قۇقىقتى 70 جىلعا الىپ قويادى ەكەن" دەگەن سىبىس شىقتى، ارتىنشا! بالا-شاعامىزدى ءتۇرلى كاسىپپەن اسىراپ، ودان بوساي قالعاندا ادەبيەتكە دەگەن ادالدىقپەن كوز مايىمىزدى تاۋىسىپ جازعان شىعارمالارىمىزدى (بىلايشا ايتقاندا مۇلكىمىزدى) 2-3 ميلليون تەڭگەگە بولا 70 جىلعا سىيعا بەرۋ قانشالىقتى ادىلەتتى دەگەندى ويلادىق تا، مەملەكەتتىڭ "قامقورلىعىنا" "مىڭ العىس" ايتتىق! ءبىر جىل قارنىڭدى تويدىرعانىڭ ءۇشىن 70 جىل اش جۇرە الاسىڭ با (قۇداي ءومىر بەرسە، دەڭىز)? قوش! بارىڭنان 70 جىلعا ايرىلۋ دەگەن جازۋشىنى تىرىدەي قورلاۋ عوي. قورلانعىمىز كەلمەدى. سوسىن جازعانىمىزدى باۋىرىمىزعا باسىپ، ءالىپتىڭ ارتىن باعىپ، تىنىش جاتتىق.

بيىل "اۆتورلىق قۇقىقتى پايدالانۋ مەرزىمى 70 جىلدان 5 جىلعا قىسقارىپتى" دەگەندى ەستىدىك. بۇل ءۇشىن مينيستر اقتوتى رايىمقۇلوۆاعا ىشتەي ريزا بولىپ، ەڭبەگىنە بەرەكە تىلەدىك تە. ارتىنشا، مەملەكەتتىك تاپسىرىسپەن باسىلىپ شىعاتىن كىتاپتار "كىتاپ پالاتاسى" ارقىلى وتەتىن بولدى، حالىق داۋىس بەرىپ، كىتاپتاردى ىرىكتەۋدە بۇقارانىڭ ءۇنى ەسكەرىلەدى" دەگەن داقپىرت (رەسمي اقپارات) تارادى. بۇل دا ءبىز كۇتپەگەن قۋانىشتى جاڭالىق ەدى. ءمينيستردىڭ شەشىمىن ەستىپ، شاتتىقتان كوزگە جاس تا الدىق (شامامەن سولاي)).. پىسىقتار مەن پىسىقايلاردىڭ جولى كەسىلىپ، ادەبيەتتە اتى بار ادامداردىڭ ايى وڭىنان تۋار دەدىك. ولاي بولماعان كۇندە دە ەلدى دۇرلىكتىرىپ، وزدەرىنە داۋىس بەرۋدى سۇراپ، الاشاپقىن بولعان اعايىندى سىرتىنان قاداعالاپ، كۇلكىگە قارق بولىپ وتىرۋدىڭ ءوزى كەرەمەت ەمەس پە؟ تەگىن كونتسەرت كورەسىڭ، ول از بولسا، سول كوپ داۋىس جيناعانداردى كوميسسيا قۇلاتىپ تاستاعانىن تاماشالاعاننىڭ ءوزى نەگە تۇرادى؟

"بۇل نە قىلعان اشىقتىق؟ بۇل نە قىلعان دەموكراتيا؟ قۇداي قالاي عانا سۇراعانىمىزدى اسپاننان سالبىراتىپ تۇسىرە قويدى؟" دەپ باسىمىز ءبىراز اينالىپ ءجۇردى. سويتسەك، مينيسترلىك بۇرىن-سوڭدى بولماعان كەرەمەت "جاڭىلتپاش" ويلاپ تاۋىپتى. ول "جاڭىلتپاش" اقىن-جازۋشىلاردىڭ قۇقىعىن تولىقتاي شەكتەپ، ءبىرىن ەكىنشىسىنەن الالايدى ەكەن.

ول جاڭىلتپاشتىڭ شەشۋى مىناۋ! مينيسترلىك باياعى ەسكى سۇرلەۋگە ءتۇسىپ، «ادەبيەتتىڭ الەۋمەتتىك ماڭىزدى تۇرلەرىن ساتىپ الۋ، باسىپ شىعارۋ جانە تاراتۋ» اتتى مەملەكەتتىك باعدارلاماعا ىڭ-شىڭسىز مامىردىڭ وتىزىنا دەيىن ساتىپ الىناتىن كىتاپتاردى قابىلداعان. ءبىز سەكىلدى مينيسترلىكتە تانىسى ءھام قاتىسى جوق قالامگەرلەردى قۇلاقتاندىرماعان. اقپارات قۇرالدارى ارقىلى جاريا جارناما جاساماعان. ماسەلەنىڭ ءمان-جايىن بىلمەك بولعان جازۋشىلاردى "كىتاپ پالاتاسى" جاقتا قويىلىپ جاتقان تەاترلىق قويىلىمعا قاراي جىبەرىپ وتىرعان. سويتكەن دە، قازىر "ادەبيەتتىڭ الەۋمەتتىك ماڭىزدى تۇرلەرىن ساتىپ الۋ" باعدارلاماسىمەن "جابىق ەسىك" جاعدايىندا كىتاپتىڭ ءار باسپا تاباعىنا 250 مىڭ تەڭگەدەن اقشا ۇلەستىرىپ جاتسا كەرەك... ال، "كىتاپ پالاتاسىندا" اشىقتىقتى جەلەۋ ەتىپ، ءجۇرىپ جاتقان مۇلدەم باسقا باعدارلاما...

ياعني، مينيسترلىك تاراتقان اقپاراتقا يلانعان، "جاڭىلتپاشتان" جاڭىلعان جۇزدەگەن قالامگەر "قوعامدىق ماڭىزى بار ادەبيەتتەردى باسىپ شىعارۋ جانە تاراتۋ" مەملەكەتتىك باعدارلاماسى دەگەن مۇلدەم باسقا جوباعا الدانىپ، تەندەر وينايتىن باسپالارعا كلوۋن بولىپ، ءار قاعازعا ءبىر قول قويىپ، داۋىس سانىن ساناپ، اباي، شاكارىم، باۋىرجاندارمەن تالاسىپ، قادىر، ءابىش سەكىلدى ابىزدارمەن يىق تىرەستىرىپ، "دەموكراتيا جاساسىن، اشىقتىق جاساسىن" دەپ اندەتىپ جاتىر. و بايعۇستار (ىشىندە مەن دە بارمىن) وزدەرىنىڭ ولىلەردىڭ ساپىنا قوسىلىپ كەتكەنىن، 1 ماۋسىمنان باستاپ، ءتىرى ارۋاق ەكەنىن بىلمەيدى دە... سول ارۋاقتارمەن كۇرەستە قۇداي-اۋ، مەنى ءابىشتىڭ الدىنا ءتۇسىپ كەتۋدەن ساقتا!" دەپ ءبىز وتىرمىز... پرەزيدەنتىمىز قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ اكەسى كەمەل اعامىزبەن باق تالاسۋ ءۇشىن دە، جۇرەك كەرەك ەمەس پە، بەرىك ءۋالي مىرزا!

مينيستر اقتوتى رايىمقۇلوۆا اشىقتىقتى قالايدى ەكەن! ەندەشە نەگە «ادەبيەتتىڭ الەۋمەتتىك ماڭىزدى تۇرلەرىن ساتىپ الۋ، باسىپ شىعارۋ جانە تاراتۋ» اتتى مەملەكەتتىك باعدارلاما جاسىرىن جۇرگىزىلىپ جاتىر؟ نەگە ولاردى دا "كىتاپ پالاتاسىنا" بەرمەيدى؟ نەگە مەملەكەت قارجىسىنا ساتىلىپ الىناتىن ادەبيەتتەرگە حالىق داۋىس بەرمەيدى؟ نەگە مينيسترلىكتەگىلەر جازۋشىلاردى "كىتاپ پالاتاسىنداعى" قويىلىممەن الداپ، الىپتاردىڭ ارۋاقتارىن قورلاپ جاتىر؟ بۇل - ءبىر...

ەكىنشىدەن، "ادەبيەتتىڭ الەۋمەتتىك ماڭىزدى تۇرلەرىن ساتىپ الۋ" باعدارلاماسى نە سەبەپتى "قوعامدىق ماڭىزى بار ادەبيەتتەردى باسىپ شىعارۋ" باعدارلاماسى سەكىلدى ناسيحاتتالمايدى؟ العاشقى باعدارلاماعا تانىس ارقىلى (ياكي، كورەگەندىكپەن) كىتاپ وتكىزگەن جازۋشىنىڭ ەڭبەگى ادال دا، مينيسترلىكتىڭ "جاڭىلتپاشىن" شەشە الماعان قالامگەردىڭ كۇشى ارام با؟ تىعىلىپ جول تاپقاننىڭ نانى ادال دا، ارۋاقتارمەن اشىق ايقاسقا كىرگەن "الكەۋدەلەردىڭ" ءنامى ارام با؟

ۇشىنشىدەن، ەلدىڭ-جۇرتتىڭ، حالىقتىڭ قارجىسىنا مەملەكەت ساتىپ الاتىن كىتاپ نەگە جاسىرىن جولمەن تاڭدالىپ، قالاماقىسى ماردىمسىز، ونىڭ سىرتىندا باسپالارعا جازۋشىنى جەم ەتەتىن باعدارلاما اشىقتىق پرينتسيپىنە سۇيەنەدى؟ دەموكراتيا الدىمەن ولىلەرگە ەمەس، تىرىلەرگە كەرەك ەمەس پە؟ اباي مەن جامبىلدى (شاكارىم، مۇقتارلار ءبىز سەكىلدى جاستار عوي) داۋىسقا تەلمىرتىپ، الدەبىر "اعاي" مەن "جابايدى" جاسىرىن جارىلقاۋ ءمينيستردىڭ، ياكي مينيسترلىكتىڭ بەتىنە ماڭگىلىككە داق بولىپ قالارىن نەگە ويلامايدى؟

جامبىل جاكەم مەرەيتويىندا مەنىمەن بايگەگە ءتۇسىپ جاتىر؟ ماسقارا بولعاندا، و كىسى (ارۋاعى كەشىرسىن) مەنىڭ ارتىمدا كەلە جاتسا كەرەك... ءتاڭىرىم-اۋ، ساعان "ابىرويلى ەتە گور" دەپ جالبارىنسام دا، "جامبىلدان وزايىنشى" دەمەپ ەدىم عوي...

مەن قازاقستان جازۋشىلار وداعىنىڭ مۇشەسى قانات ابىلقايىر مينيستردەن ادىلدىك ءۇشىن مىناۋ "جاڭىلتپاش" مازاقى قويىلىمدى توقتاتۋدى، بۇل ماسەلە جونىندە مينيسترلىك دەرەۋ ارادا ماسەلەنىڭ اق-قاراسىن اجىراتىپ، قالامگەرلەرگە جايدىڭ جاي-جاپسارىن ءتۇسىندىرىپ بەرۋدى، ەگەر مەن كوتەرگەن ماسەلە راس بولسا، قالاماقى كولەمى ەكى باعدارلاما اياسىندا دا (ارينە، تىرىلەر ءۇشىن) تەڭدەي ەتۋدى، جازۋشىلاردى ءھام ولاردىڭ ەڭبەگىن ايلامەن الالاماۋدى تالاپ ەتەمىن!

ءوز كەزەگىندە جازۋشىلاردىڭ "جاڭىلتپاش" اقپاراتقا الدانىپ، قۇقىعى تاپتالىپ وتىرعانى ءۇشىن وداق باسشىسى ۇلىقبەك ەسداۋلەتتەن دە ءۇنسىز قالماۋدى سۇرايمىن!

جەكە باسىم ءۇشىن كىتابىمدى مەملەكەتتىڭ ساتىپ الۋى، ودان پايدا كورۋىم ماڭىزدى ەمەس. مەن ءۇشىن كوپشىلىك ءالى بىلە قويماعان، بىلسە دە جەكە باسىن ويلاپ، بۇعىپ وتىرعان ماسەلەنى قوعام تالقىسىنا سالۋ، سونى مايموڭكەلەمەي اشىق ايتا الۋ، ادىلەتسىزدىككە قارسى تۇرۋ - ماڭىزدى...

قانات ابىلقايىر

Abai.kz