ميشۋستين: «ءبىز شەتەل ەمەسپىز». ال مامين ءۇنسىز...
كەشە قازاقستان پرەمەرى اسقار مامين ماسكەۋگە باردى. رەسەي پرەمەرى ميحايل ميشۋستينمەن كەزدەسىپ، ەكىجاقتى كەلىسسوزدەر وتكىزدى. مامين مەن ميشۋستين ەكىاراداعى ساۋدا-ساتتىقتى ۇلعايتۋ جايىن ءسوز ەتكەن. ودان بولەك، قارجىلىق-ينۆەستيتسيالىق، ترانزيتتىك-ترانسپورتتىق، اۋىل شارۋاشىلىق جانە مۇناي-گاز، حيميا سالاسىندا، ەنەرگەتيكالىق جانە عارىش سالالارىندا ت.ب. ارىپتەستىكتى ارتتىرۋ بويىنشا اڭگىمەلەسكەن. مۇنىڭ بارلىعى ارينە، ەاەو دەيتىن اتى ەكونوميكالىق، زاتى ساياسي وداقتىڭ شەڭبەرىندە اتقارىلادى.
سول ءبىر القا-قوتان جيىندا (كەلىسسوز كەزىندە) رەسەي پرەمەرى ميحايل ميشۋستين ءازىل-شىنىن ارالاستىرىپ: «شەتەلدىك ينۆەستيتسيا» دەگەندى «باۋىرلاس ەلدىڭ ينۆەستيتسياسى» دەسەك دۇرىس», - دەپ سويلەيدى.
سوزبە-ءسوز: «ءسىز شەتەلدىك تىكەلەي ينۆەستيتسيا دەگەندى ايتقاندا، مەن رەسەيدى بۇل تۇرعىدان، ستاتيستيكالىق ەسەپتە «باۋىرلاس كورشى» دەپ ايتقىم كەلەدى. بۇل ارينە، ءازىل», - دەپتى.
ال بيىل عانا رەسەي پرەزيدەنتىنىڭ ارنايى جارلىعىمەن «دوستىق» وردەنىن كەۋدەسىنە تاققان اسقار مامين ءبىرىنشى جارتى جىلدىقتىڭ ەسەپ-قيسابى بويىنشا قازاقستانعا رەسەيدەن تارتىلعان تىكەلەي ينۆەستيتسيالار كولەمى 20 پايىزعا وسكەنىن ايتىپتى. 2021 جىلدىڭ 8 ايىندا ەكى ەل اراسىنداعى تاۋار اينالىمى 27 پايىزعا ارتىپ، 14,7 ملرد دوللاردى قۇراپتى. بۇل ەسەپتى جىل سوڭىنا دەيىن 20 ملرد دوللارعا جەتكىزۋ كوزدەلىپ وتىر ەكەن. ءدال قازىر ەلىمىزدە رەسەي كاپيتالى بار 10 مىڭنان تاستام كاسىپورىن تىركەلگەن. بۇل قازاقستانداعى شەتەلدىڭ قاتىسى بار كاسىپورىنداردىڭ جالپى سانىنىڭ 36,1 پايىزى. سونداي-اق، ونەركاسىپتىك كووپەراتسيا سالاسىندا جالپى سوماسى 1,7 ملرد دوللاردى قۇرايتىن تاعى 8 بىرلەسكەن جوبا ىسكە اسىرىلىپ جاتىر ەكەن. سولاي...
ايتپاقشى، قر ۇكىمەت باسشىسىنىڭ رەسمي سايتىنداعى اقپاراتتا رەسەي پرەمەرىنىڭ «باۋىرلاس كورشى» جايلى ايتقان ءازىلى تۋرالى ءبىر اۋىز ءسوز ايتىلماعان.
ال ورىس اقپاراتى «باۋىرلاس كورشى» دەگەندى جارىسا جازىپ جاتىر. رەسەي ۇكىمەتىنىڭ رەسمي سايتى مامين مەن ميشۋستين اڭگىمەسىنىڭ ستەنوگرامماسىن جاريالاپتى. وندا دا ءميشۋستيننىڭ «باۋىرلاس كورشى» جايلى ايتقاندارى انىق جارزىلعان.
تاقىرىپقا تۇزدىق رەتىندە: رف پرەزيدەنتى ۆلاديمير ءپۋتيننىڭ 2021 جىلدىڭ 5 ماۋسىمىنداعى №340-شى جارلىعىمەن قر پرەمەر-ءمينيسترى اسقار مامين رەسەيدىڭ دوستىق وردەنىمەن ماراپاتالعان. ءپۋتيننىڭ جارلىعىندا: «عارىش كەڭىستىگىن زەرتتەۋ جانە پايدالانۋ، حالىقتار اراسىنداعى دوستىقتى نىعايتۋ سالاسىنداعى حالىقارالىق ىنتىماقتاستىقتى دامىتۋعا قوسقان زور ۇلەسى ءۇشىن قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەمەر-ءمينيسترى مامين اسقار ۇزاقپايۇلى «دوستىق» وردەنىمەن ماراپاتتالسىن»، - دەپ انىق جازىلعان.
ايتپاقشى، بۇل اسقار ۇزاقبايۇلىنىڭ ماسكەۋدەن العان العاشقى وردەنى ەمەس. 2010 جىلى ورىس پراۆوسلاۆ شىركەۋىنىڭ نەمەسە ماسكەۋ پاتريارحاتىنىڭ «وردەن سۆياتوگو بلاگوۆەرنوگو كنيازيا دانيلا موسكوۆسكوگو» دەيتۇعىن وردەنىن تاققان. ونان سوڭ، 2019 جىلى ەاەو-نىڭ «ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداقتىڭ دامۋىنا قوسقان ۇلەسى ءۇشىن» دەگەن مەدال تاققان.
مامين مەن ميشۋستين وسىعان دەيىن تامىز ايىندا جولىققان. قازاقستان استاناسىندا ميشۋستين «ورىس ءتىلىنىڭ، ورىس تىلدىلەردىڭ قۇقىعىن قورعاپ» كەتكەن. ءدال سول ۋاقىتتا رەسەيلىك باق: «قازاقستاندا ورىس ءتىلىنىڭ، ورىس تىلدىلەردىڭ قۇقىعى تاپتالىپ جاتىر»، - دەپ ويبايعا باسىپ جاتقان. ورىس اقپاراتىنىڭ ايقاي-شۋىنا قازاقستان بيلىگى دە ارالاسىپ، اقتالا سويلەپ جاتقان.
سونى مەڭزەگەن ميشۋستين مامينگە قاراتا: «ءسىزدى جانە قازاقستان باسشىلىعىنا ورىس تىلىنە دەگەن مۇقيات كوڭىلدەرىڭىز ءۇشىن العىس ايتقىم كەلەدى. ورىس ءتىلى قازاقستاندا رەسمي ستاتۋسقا يە. ول ۇلتارالىق ءھام مەملەكەتارالىق قارىم-قاتىناستاعى نەگىزگى ينسترۋمەنت بولىپ وتىر. مەن ءۇشىن قازاقستانعا جاسالعان ءاربىر ساپارىم ەرەكشە مانگە يە. ءبىز قازاقستانمەن دوستىق، باۋىرلىق، وداقتاستىق قارىم-قاتىناستارىمىزدى باعالايمىز»، - دەپ سويلەگەن.
ءتۇيىن: سوڭعى ۋاقىتتا ورىسپەن (رەسەيمەن – رەد.) ورتاق كوبەيىپ كەلە جاتقانى قازاق قوعامىن الاڭداتىپ وتىرعانى شىندىق. «ورتاق اقشا»، «ورتاق سپورت»، «ورتاق مادەنيەت»، «ورتاق مەديتسينا»، «ورتاق اقپاراتتىق كەڭىستىك»، «ورتاق زەينەتاقى»، «ورتاق ەڭبەك كۇشى»، «ورتاق ساۋدا كەڭىستىگى» ت.ب.
ارىسىن ايتپاعاندا، كەيىنگى ءبىر-ەكى جىلدىڭ شەگىندە رەسەي تاراپىنان قازاقستاننىڭ تەرريتوريالىق تۇتاستىعىنا قاتىستى اگرەسسيانىڭ كوبەيگەنى دە بەلگىلى. كرەمل بيلىگىنىڭ ءتۇرلى لاۋازىمدى شەندىلەرى قازاق جەرىنە كوز الارتىپ، تەرريتوريالىق تۇتاستىعىن مويىندامايتىن، ارانداتۋشىلىق ارەكەتتەردى ۇدەتتى.
ەۋرازيالىق ەكونوميكادىق وداقتىڭ ءتۇپ ماقساتى – كسرو-نى قايتا قۇرۋ ەكەنىن ساراپشىلار ايتۋداي-اق، ايتىپ كەلەدى. شىن مانىندە، بۇگىنگى قازاقستان پايداسىنان پالەسى كوپ ەاەو-نىڭ ەكونوميكالىق تۇتقىنىنا اينالعان. «ايتا-ايتا التايدى، جامال اپاي قارتايدى»، دەگەندەيمىز، قازىر. ەاەو كۇن ساناپ ساياسيلانىپ بارا جاتقانى تۋرالى سان رەت جازدىق. دابىل قاقتىق. ناقتى دەرەكتەر كەلتىردىك. الايدا، ەستىر قۇلاق بولسا، كانە؟..
نۇرگەلدى ابدىعانيۇلى
Abai.kz