سەنبى, 23 قاراشا 2024
جاڭالىقتار 4193 0 پىكىر 2 تامىز, 2012 ساعات 09:35

ساكەن الداشباەۆ. بەيىت باسىنداعى مىلتىق داۋىسى. ول كىمگە كەرەك؟

كەشە كەشكى جاڭالىقتاردان الماتىدا بولعان قاقتىعىستار كەزىندە تۇركسىب اۋدانىنداعى «بوران-170» ءپاترۋلدى ەكيپاجىنىڭ مۇشەسى اعا لەيتەنانت ەرجان قايراقباەۆ پەن ونىڭ سەرىگى ەرناز قوجاحمەتوۆتى قىزمەتتەستەرى سوڭعى ساپارعا شىعارىپ سالىپ، جەرلەپ جاتقانىن كورسەتتى. حالىق-انانىڭ ارىستارىنان ايىرىلىپ، قاپى قالعانى كىمگە بولسا دا وڭاي تيگەن جوق.  سوندىقتان ەل تىنىشتىعى ءۇشىن قىرشىن كەتكەن قوس ساقشىنى قالاي ۇلىقتاسا دا ارتىق بولماس. الايدا، ەلى ءۇشىن وققا ۇشقان جانداردى جەرلەۋ كەزىندە بەيىت باسىندا مىلتىق اتۋ ءداستۇرى كوڭىلگە قونىڭقىراماي قالدى.

ارينە، بەيىت باسىندا مىلتىق اتۋ ءداستۇرى ءبىرىنشى  رەت جاسالىپ تۇرعان جوق. كەڭەس ۇكىمەتىنىڭ كوزى رەتىندە بەلگىلى ادامداردى، قازا تاپقان ساربازدار مەن ساقشىلاردى جەرلەۋ كەزىندە قولدانىلىپ كەلەدى. اسكەري قىزمەتكەرلەردىڭ ايتۋىنشا، بۇل زاڭدى مىندەت ەمەس، سالتاناتتى شارا عانا ەكەن. دەمەك، مۇنى ورىنداماسا دا بولادى دەگەن ءسوز.  وندادا وزگە ەمەس، مۇسىلمان باۋىرلارىمىز جاتقان زياراتتىڭ باسىن دۇرسىلدەتپەسە ەشكىمنىڭ ەشتەڭەسى كەتپەيدى ەكەن.

كەشە كەشكى جاڭالىقتاردان الماتىدا بولعان قاقتىعىستار كەزىندە تۇركسىب اۋدانىنداعى «بوران-170» ءپاترۋلدى ەكيپاجىنىڭ مۇشەسى اعا لەيتەنانت ەرجان قايراقباەۆ پەن ونىڭ سەرىگى ەرناز قوجاحمەتوۆتى قىزمەتتەستەرى سوڭعى ساپارعا شىعارىپ سالىپ، جەرلەپ جاتقانىن كورسەتتى. حالىق-انانىڭ ارىستارىنان ايىرىلىپ، قاپى قالعانى كىمگە بولسا دا وڭاي تيگەن جوق.  سوندىقتان ەل تىنىشتىعى ءۇشىن قىرشىن كەتكەن قوس ساقشىنى قالاي ۇلىقتاسا دا ارتىق بولماس. الايدا، ەلى ءۇشىن وققا ۇشقان جانداردى جەرلەۋ كەزىندە بەيىت باسىندا مىلتىق اتۋ ءداستۇرى كوڭىلگە قونىڭقىراماي قالدى.

ارينە، بەيىت باسىندا مىلتىق اتۋ ءداستۇرى ءبىرىنشى  رەت جاسالىپ تۇرعان جوق. كەڭەس ۇكىمەتىنىڭ كوزى رەتىندە بەلگىلى ادامداردى، قازا تاپقان ساربازدار مەن ساقشىلاردى جەرلەۋ كەزىندە قولدانىلىپ كەلەدى. اسكەري قىزمەتكەرلەردىڭ ايتۋىنشا، بۇل زاڭدى مىندەت ەمەس، سالتاناتتى شارا عانا ەكەن. دەمەك، مۇنى ورىنداماسا دا بولادى دەگەن ءسوز.  وندادا وزگە ەمەس، مۇسىلمان باۋىرلارىمىز جاتقان زياراتتىڭ باسىن دۇرسىلدەتپەسە ەشكىمنىڭ ەشتەڭەسى كەتپەيدى ەكەن.

ماڭگى ۇيقىداعى ادامداردىڭ رۋحىن مازالاپ، تىنىش قاۋىمدى سىيلاماۋدىڭ زاردابىن سوناۋ كەڭەس ۇكىمەتى كەزىنەن كورىپ كەلەمىز. سونىڭ ءبىرى قىزىلوردا وبلىسى قارماقشى اۋدانىنا قاراستى اقجار اۋىلى جانىندا جاتقان وراز احۋن كەسەنەسى ۇستىنەن سالىنباق بولعان جولعا بايلانىستى ءبىر جايت ەدى. ۇلكەن اسفالتتى تۋرا تارتامىز دەگەن دىنسىزدەر احۋن بەيىتىن بۇزىپ جىبەرمەك بولىپ بىرنەشە رەت وقتالادى. الايدا ادام جازىمى، كولىكتىڭ سەبەپسىز سىنۋى قايتالانا بەرەدى. ءسويتىپ بۇل رايلارىنان قايتىپ، جولدى احۋن بەيىتىن اينالىپ وتەتىن ەتىپ قويدى. قازىر سول جەردى قانشا جوندەسە دە، كولىكتەر ادەيى جاي ءجۇرۋ ءۇشىن جاسالعانداي تولقىندانىپ كەتىپ وتىرادى. جانە ول تۇستان جوعارى جىلدامدىقپەن وتپەك بولعان، نە ىشىمدىك ءىشىپ كولىك باسقارعان تالاي كولىك يەسى اۋدارىلدى. مۇنى سول جەردىڭ اقساقالدارى «بۇل اللانىڭ  كۇشى. بەيىتتىڭ جانىنان وتكەندە كولىكتى جاي ايداڭدار، ءتىپتى توقتاپ وتىڭدەر» دەپ ەسكەرتىپ جاتادى. جالپى قازاقتا بەيىتتىڭ قاسىنان وتكەندە اتىنان ءتۇسىپ جاياۋ جۇرەتىن بولعان. مولالار اراسىندا قاتتى داۋىس كوتەرىپ، جۇگىرىپ، رەتسىز تارسىل-تۇرسىل جاساماعان.

جيھات سوعىسىندا قازا تاپقان شەيىتتەردى قۇرمەتتەگەن پايعامبارىمىز (س.ع.س) دا ساداق اتتىرىپ، قىلىش سوقتىرىپ نە باسقا دا داۋىستار شىعارماعان. سوندىقتان ءبىز ساربازدار قازاسى كەزىندە بەيىت باسىندا مىلتىق اتۋدى توقتاتۋ كەرەكپىز دەپ ويلايمىن. ەلىن قورعاپ قازا تاپقان باتىرلارىمىزدى اتا سالت، ۇلى ءدىنىمىزدىڭ جولىمەن ۇلىقتاساق تا جەتكىلىكتى.

بۇل جونىندە ءدىني ساۋاتى تەرەڭ ادامدار تۇسىنىكتەمە بەرە جاتار. ەگەر مۇسىلمان مولاسى باسىندا مىلتىق اتۋ ءدىني ۇستانىمىزعا كەلىڭكىرەمەيتىن بولسا، باس مۋفتي ءابساتتار قاجى دەربەسالى مىرزا بۇعان توسقاۋىل بولا الادى دەپ سەنىم ارتامىز.

«اباي-اقپارات»

0 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

سىني-ەسسە

«تالاسبەك سىيلىعى»: تالقاندالعان تالعام...

اباي ماۋقاراۇلى 1464
بىلگەنگە مارجان

«شىعىس تۇركىستان مەملەكەتى بەيبىت تۇردە جوعالدى»

ءالىمجان ءاشىمۇلى 3231
ءبىرتۋار

شوقاننىڭ ءازىل-سىقاقتارى

باعدات اقىلبەكوۆ 5340