بوراتتىڭ بولدىرۋى نەمەسە پەدەستالداعى تازا يدەولوگيالىق جەڭىس!

سوناۋ 1972 جىلى ميۋنحەن وليمپياداسىندا ءالجان جارمۇحامەدوۆ سول كەزدەگى كسرو قۇرامىندا باسكەتبولدان قازاقتاردىڭ ىشىندەگى ەڭ ءبىرىنشى وليمپيادا چەمپيونى اتاعىن الدى. بۇگىندە ول جىگىتتىڭ اتىن دا زاتىن دا قازاقستاندىق قاۋىم ۇمىت قالدىرعان بولار. دەگەنمەن،  قازاق اراسىنداعى ەڭ ءبىرىنشى وليمپيادا چەمپيونى وسى باتىر ازامات ەكەندىگىن بۇگىندە بىرەۋ بىلسە، بىرەۋ بىلمەس...

بوراتتىڭ بولدىرۋى نەمەسە پەدەستالداعى تازا يدەولوگيالىق جەڭىس!

سوناۋ 1972 جىلى ميۋنحەن وليمپياداسىندا ءالجان جارمۇحامەدوۆ سول كەزدەگى كسرو قۇرامىندا باسكەتبولدان قازاقتاردىڭ ىشىندەگى ەڭ ءبىرىنشى وليمپيادا چەمپيونى اتاعىن الدى. بۇگىندە ول جىگىتتىڭ اتىن دا زاتىن دا قازاقستاندىق قاۋىم ۇمىت قالدىرعان بولار. دەگەنمەن،  قازاق اراسىنداعى ەڭ ءبىرىنشى وليمپيادا چەمپيونى وسى باتىر ازامات ەكەندىگىن بۇگىندە بىرەۋ بىلسە، بىرەۋ بىلمەس...

سودان بەرى 40 جىل ءوتتى. ەندى، مىنە، ححح جازعى وليمپيادا ويىندارىندا قازاقستان ەگەمەندى ەل رەتىندە ءوزىنىڭ ويىن ورنەگىن كورسەتىپ وتىر. سپورت دەگەنىمىز - ساياسات ەكەندىگىن بۇگىن ەڭكەيگەن كارىدەن باستاپ، ەڭبەكتەگەن بالاعا دەيىن بىلەدى. وسى تۇرعىدا بۇگىنگى قازاقستاندىقتاردىڭ تولاعاي جەڭىستەرى ءبىزدىڭ قوعامدى وزگەرتىپ، وزگەرتىپ ەمەس قۇلپىرتىپ جىبەردى. قازاقستاندىقتار ءبۇتىن ءبىر ورگانيزم بولىپ كەتتى دەسەك ار-تىق ايتقاندىق ەمەس. مەنىڭ كارىس  دوسىم، قازاقستاننىڭ تۋى جەلبىرەپ، ءانۇرانى ويناپ تۇرعان ساتتە ۇيىندە اكە-شەشەسىنىڭ قۋانىشتان جىلاپ وتىراتىندىعىن تاڭ قالا ايتىپ بەردى. ءدال وسىنداي سەزىمدى، ەلىمىزدە تۇراتىن باسقا ۇلتتىڭ وكىلدەرى دە سەزىنەتىندىگىنە   ءبىزدىڭ ەشقانداي كۇمانىمىز جوق.

اۋعانستاندا سوعىس بولىپ جاتقان كەزدە ورازا ايىندا بۇكىل مۇسىلمان قاۋىم «ۋاقىتشا» سوعىستى توقتاتاتىندىعىن، سول جەردە بولعان ەگدە كەلگەن مەنىڭ ءبىر اعام ايتۋشى ەدى. ءدال وسىنداي سەزىم ءبىزدىڭ ەلىمىزدى دە جاۋلاپ الدى دەسەك ارتىق ايتقاندىق ەمەس. بىزگە ءمالىمى ءبىر-اق نارسە، ينتەرنەتكە كىرسەڭىز، قانداي ساياسي كوزقاراس، كەرەعار يدەولوگيالىق فۋندامەنتتىڭ ادامدارى بولماسىن، بارلىعى ءبىزدىڭ سپورتشىلاردىڭ جەڭىسىنە ورتاق قۋانىپ، ءبىر-بىرىنە ءوزىنىڭ قۇتتىقتاۋلارىن جولداپ جاتىر.

جالپى ينتەرنەتتى ەلىمىزدىڭ ناعىز بوستاندىق الاڭى دەپ قاراستىراتىن بولساق، سول جەردەگى ءامىرجان قوسانوۆتىڭ ءبىزدىڭ وليمپياداشىلارعا ارنالعان ولەڭدەرى، ايدوس سارىمنىڭ وسى ويىندارعا جاساعان ساراپتامالارى، ءاسيا باقداۋلەتقىزى قارىنداسىمىزدىڭ جازعان ماقالالارى سپورتتىڭ قوعامدى بىرىكتىرۋشى كۇش ەكەندىگىن كورسەتسە كەرەك. سوڭعى ون كۇننىڭ ىشىندە ءبىزدىڭ قوعام بارلىق ارازدىقتى، الاۋىزدىقتى، ىشتەگى ءبىر-بىرىنە دەگەن رەنىشتى ۇمىتىپ، كوكبايراققا، انۇرانعا قۇرمەت كورسەتىپ قانا قويماي، تۇگەلى دەرلىك سول وليمپياداعا قاتىسقان سپورشىلارىمىزبەن بىرگە زىلتەمىر كوتەرىپ، وزدەرى جۇدىرىقتاسىپ كەتكەندەي بولدى. اتام زامانعى گرەكتەردىڭ وسى ويىندار كەزىندە سوعىستى، ۇرىستى توقتاتىپ قوياتىندىعىن ەندى تۇسىنگەن ءتارىزدىمىز. ويتكەنى، ءبىزدىڭ قوعام ءدال وسى كەزدە وسىنداي سەزىمگە بولەندى. مەن ويلاپ ءجۇرۋشى ەدىم  اباي «ءبىرىڭدى، قازاق، ءبىرىڭ دوس، كورمەسەڭ ءىستىڭ ءبارى بوس» دەمەكشى، وسى جۇرت الاۋىزدىقپەن كۇن كەشەمە دەپ. جوق بىرىگەدى ەكەن. جاي بىرىگىپ قويمايدى، ورتاق شاڭىراق استىندا ءتۇتىن تۇتەتىپ وتىرعان ورىس بولسىن، دۇنگەن بولسىن دەم بەرەدى، جەڭىسىڭە تىلەكشى بولادى. فۋتبولدان ەۋروپا چەمپيوناتىندا ءبىر ورىستىڭ ءجۋرناليسى رەسەي فۋتبولشىلارىن جاتا كەلىپ جامانداپ، مەن «قۇلدار ەلدەرىنىڭ» كومانداسىنا قولۇشىمدى بەرگىم كەلمەيدى، ولاردىڭ جەڭىسىن تىلەمەيمىن دەپ اششى-اششى ايتقانى بار. سول اسەر ەتتى مە، ايتەۋىر رەسەيلىكتەر جەڭىلىپ قالدى. ال، بىزدە ونداي بولعان جوق. وليمپيادا ويىندارىندا بارلىق ەل بولىپ تاقىمدى قىسىپ وتىردىق. وسىلايشا،  الامانعا دەم بەردىك. وسى مەزەتتە قازاق قوعامىنداعى بارلىق قاراما-قايشىلىق ۇمىتىلدى!

وسىنداي توپتاسۋدىڭ، اۋىزبىرشىلىكتىڭ قاينار كوزى كىم؟ سپورت كوميتەتىنىڭ توراعاسى تالعات ەرمەگياەۆ! اقوردانىڭ يدەولوگتارى، ساياسي تەحنولوگتارى جاساي الماعاندى جاسادى. وسى قىسقا مەزەت بولسا دا اۋىزبىرلىكتىڭ اۆتورى سول دەۋگە بارلىق نەگىز بار! ءوزى كىپ-كىشكەنتاي بولسا دا، ىشكى دۇنيەسى مىعىم جىگىتتىڭ كومانداسى  شۇمەكتەپ تەر توگىپ، ۇزاق ۋاقىت وقۋ-جاتتىعۋ وتكىزدى. بۇل - سول ەڭبەكتىڭ جەمىسى!

بۇگىنگى تاڭدا قازاقستانعا الەمىنىڭ  سپورت دەرجاۆالارىنىڭ اراسىنان ويىپ تۇرىپ ورىن الىپ بەرگەن تالعات ەرمەگياەۆقا، بىلىكتى باپكەر الەكسەي نيگە «حالىق قاھارمانى» اتاعىن بەرسە ارتىق بولماس. ولار بۇل دارەجەنى الماسا دا حالىق ءۇشىن قاھارمان.

ويتكەنى، بۇل ازاماتتار سول لوندوندا ءجۇرىپ، قازاقستاننىڭ ىشكى قوعامدىق ماسەلەلەرىن شەشۋگە تەتىك بولدى.

بىرىنشىدەن، ءبىزدىڭ ۇلتتىڭ، قوعامنىڭ ءبىر يدەيا اياسىندا بىرىگە الاتىندىعىن كورسەتتى.

ەكىنشىدەن، وسى وليمپيادا ۇزاققا سوزىلىپ كەلە جاتقان، ءبىزدىڭ بيلىكتىڭ نەگىزگى «باس اۋرۋى» بولعان «بورات-قازاقستان» سايىسىندا كىمنىڭ-كىم ەكەندىگىن كورسەتتى. قازاقستان بوراتتى ۇپايسىز ۇتتى!

ۇشىنشىدەن، قازاقستان وسى ويىنداردان كەيىن سپورتتىق دەرجاۆاعا اينالماسىنا كىم كەپىل؟!

شىركىن، ەلباسىنىڭ جانىندا وسىنداي ءسوزى مەن ءىسى الشاق ەمەس جىگىتتەر جۇرسە دەپ تاعى دا ارماندايسىڭ. ولاي بولسا ءبىزدىڭ ءۇيب دە، باسقا دا جوبالار وسىلاي تابىستى تۇردە ءىس-جۇزىنە اساتىن ەدى عوي.

بىراق، ءبىز قازاقستاننىڭ اتاعىن اسقاقتاتا بىلەتىن وسىنداي جامپوز جىگىتتەردىڭ قادىرىن جوعارى قويا ءبىلۋىمىز كەرەك. ءالى تالاي وليمپيادا وتەدى، سول دودالاردا جۇزدەگەن قازاقستاندىق ەل نامىسى ءۇشىن سايىسقا تۇسەدى. بولاشاق وليمپيادا چەمپيوندارىنىڭ ىرگەتاسىن قازىردەن قالاۋىمىز كەرەك.

مەن ءسوز باسىندا ءالجان جارمۇحامەدوۆ جونىندە بەكەر باستاعان جوقپىن، وسى اڭگىمەنى. بۇگىن سول باتىر ازاماتتى قازىرگى جاستاردان كىم تانيدى؟ ول سول كەزدەگى جەڭىسى ءۇشىن قانداي ماراپات الدى؟ ارينە، كەڭەس وداعى كەزىندە قازاقتار ەكىنشى ۇلت وكىلى بولدى دەۋىمىز مۇمكىن. ال، ول - سول كەزدە چەمپيون بولعان تۇڭعىش ەتنيكالىق قازاق. وسى تۇستا بۇگىنگى قاس باتىرلارىنىڭ ەسىمىن، ەل ەسىندە ماڭگى قالدىرۋ ماسەلەسى شىعادى. مەن ءوزىم كۋا بولىپ جۇرگەن وسى چەمپيوندارعا قاتىستى تۇيتكىلدى ماسەلە بار. ولار وسى تۇعىردان كەيىن رەسمي تۇردە ءبىر رەت قابىلدانىپ، ماراپاتىن الىپ، سودان كەيىن ۇمىت قالا بەرەدى... كەلەسى وليمپياداعا دەيىن نازاردان تىس قالادى. قىتايدىڭ وليمپيادا چەمپيوندارىنا بارلىق جاعدايدى جاسايتىندىعىن، ولارعا ءتۇرلى كاسىپ كوزىن اشىپ بەرۋگە كومەكتەسىپ قانا قويماي، ءومىربويىنا كوپتەگەن نولمەن ەسەپتەلەتىن جوعارى جالاقى قوياتىندىعى بەلگىلى. ءبىزدىڭ ءبىر وليمپيادا چەمپيونى، بولماشى جالاقىعا  ازەر قول جەتكىزەتىنى اششى دا بولسا شىندىق. قورىتا كەلە ايتارىم، ءبىز  ءوزىمىزدىڭ قاس باتىرلارعا تيەسىلى   سىباعانى ءوز دەڭگەيىندە بەرىپ وتىرۋعا ءتيىستىمىز. ولاردىڭ ەرلىكتەرى مەن ورلىكتەرى قانداي قۇرمەتكە دە لايىق دەپ بىلەمىن!

ويتكەنى، بۇل جەڭىس - ءبىزدىڭ ەل ءۇشىن يدەولوگيالىق جەڭىس!

وسى جەڭىس رەسمي قازاقستاننىڭ سىرتقى ءيميدجىن قالىپتاستىرۋعا كەتەتىن كوپتەگەن كۇرەستەرىنەن اسىپ تۇسەدى!

ۇلت TIMES گازەتى