جالپىۇلتتىق ازا كۇنى بارشا قازاقستاندىقتارعا كۇنى كەشە بولعان قايعىلى وقيعالارعا قاتىستى كوڭىل ايتامىن! قازاقستان وسى كۇندەرى بۇرىن-سوڭدى بوپ كورمەگەن تراگەديانى باستان كەشىردى.

ارميا مەن پوليتسياعا، ارنايى قىزمەتتەر مەن باسقا دا كۇشتىك قۇرىلىمدارعا جىل سايىن وراسان زور قارجى بولەتىن مەملەكەتىمىزدە مۇنداي جاپپاي تەرروريستىك ارەكەت قالايشا ورىن الدى؟ وسى كۇندەرى الماتى سەكىلدى ارۋ قالامىز نەگە بۇلىكشىلەردىڭ قولىنا بەرە سالىندى؟ كەڭ اۋقىمدى ءارى الدىن-الا جوسپارلاعان، ايماقتاردا سينحروندى سيپات العان تەررورلىق ارەكەتتەردىڭ ءبىر مىقتى، ۇيىمدىق جانە قارجىلىق قاۋقارى زور ورتالىقتان باسقارىلىپ وتىرۋىنا قالاي جول بەرىلدى؟

بۇگىن «ودكب» سامميتىندە توقاەۆ وقيعاعا ءوز دياگنوزىن قويىپ، «مەملەكەتتىك توڭكەرىس جاساۋ ارەكەتى» دەپ اتادى. «وسىنىڭ ءبارىن بيلىكتىڭ ءوزى ۇيىمداستىردى» دەگەن ايىپ تاعىلماۋى ءۇشىن وكىمەت تاياۋ ارادا توڭكەرىسكە قاتىستى بارلىق ماتەريالدار مەن فاكتىلەردى جاريا ەتۋى ءتيىس!

«ءبىزدى، اشىق ساياسي وپپوزيتسيانى اڭديسىڭدار دا، شىن مانىندەگى مەملەكەت جاۋلارىنان، ءوز ىشتەرىڭدە جانە سىرتتا استىرتىن ارەكەت جاساپ جۇرگەن بۇلىكشىلەردەن كوز جازىپ قالاسىڭدار!»، - دەپ بيلىككە تالاي ايتقانمىن دا! سول ايتقانىم كەلدى!

سونىمەن بىرگە، ءوزىنىڭ كونستيتۋتسيالىق قۇقىن قورعاپ، بەيبىت ميتينگكە شىققان ازاماتتار مەن تاپا-تال تۇستە ادام ايتقىسىز جاۋىزدىققا بارىپ، كىسى ولتىرگەن ناعىز بانديتتەردى ەكى بولەك قاراستىرۋ كەرەك دەپ سانايمىن!

وسى كۇندەرى تۇتقىندالعان ازاماتتاردىڭ ىشىندەگى بەيبىت ميتينگكە شىعىپ، بۇزاقىلىق جاساماعاندار دەرەۋ بوساتىلۋى ءتيىس دەپ سانايمىن! ولار وزدەرىنىڭ كونستيتۋتسيالىق قۇقىن پايدالاندى.

تەرروريزمگە قارسى كۇرەس دەموكراتياعا قارسى كۇرەسكە ۇلاسپاۋى ءتيىس! تەرروريستەر سىرتتان كەلسە دە، بولعان وقيعانىڭ باستى سەبەپتەرى ءوز ىشىمىزدە! بيلىك سونى ءتۇسىنۋى كەرەك!

ماسەلەن، ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ وسى كۇندەرى ءۇنسىز قالۋى، ەل تاۋەلسىزدىگىنە قاۋىپ تونگەن ساتتە حالقىن، پرەزيدەنتتى قولداپ ەفيرگە شىقپاۋى دا ءارتۇرلى ويلارعا، سونىڭ ىشىندە، باس بيلىك ىشىندە بولۋى ىقتيمال تەكەتىرەس تۋرالى جورامالدارعا جەتەلەيدى. نازارباەۆتىڭ وتباسى مۇشەلەرىنىڭ دە داۋسى ەستىلمەيدى.

ەرتەڭ پرەزيدەنت ەلدەگى جاعدايدى تۇزەۋ جولىنداعى ءوز ۇسىنىستارىن ايتامىن دەپ جاتىر. جاڭا ۇكىمەت جاساقتالادى.

مەنىڭشە، پرەزيدەنت ءبىر نارسەنى ءتۇسىنۋى كەرەك: قاڭتار وقيعاسىنان كەيىن ءبىز مۇلدەم باسقاشا ەلدە ءومىر ءسۇرىپ جاتىرمىز! قوعامدىق سانا ادام تانىعىزسىز وزگەردى! مىنە، ءدال وسىنداي اسا ماڭىزدى وزگەرىس - پرەزيدەنتتىڭ مۇلدەم جاڭا رەفورمالاردى قولعا الۋىنا مورالدىق-پسيحولوگيالىق، ساياسي-الەۋمەتتىك نەگىز بولا الادى. وسى تاريحي مۇمكىندىكتى ول پايدالانا الا ما، جوق پا – ونى ەرتەڭگى ءسوزى كورسەتەدى.

ەگەر دە پاندەميا كەزىندە جۇرت دەنساۋلىقتىڭ قادىرىن تۇسىنسە، كەشەگى قاندى وقيعادان كەيىن ادامدار بەيبىت ءومىر مەن تىنىشتىقتىڭ شىنايى باعاسىن ۇعىندى!

ساياسي پروتسەسس تۇرعىسىنان ايتساق، تاۋەلسىزدىك، مەملەكەتتىلىك پەن حالىقتىق مۇددەنى ساياسي كونيۋنكتۋرا مەن بيلىك ءۇشىن تالاستان بيىك قوياتىن كۇشتەر كوبەيە ءتۇستى.

وسى كۇنى، بايقايمىن، پرەزيدەنتتىڭ سىن ساعاتتاعى قيمىل-ارەكەتىن نەگىزىنەن ءوز پارتيالاستارى قولداپ جاتىر. مەنىڭشە، وسىناۋ جاۋاپتى كەزەڭدە پرەزيدەنت توقاەۆ ءوز ماڭىنداعى جەكە توپتار مەن تۇلعالارعا ەمەس، شىنايى دەموكراتيالىق وزگەرىستەردى قالاعان پليۋراليستىك قوعامعا سۇيەنۋى كەرەك!

سونىڭ العاشقى قارلىعاشى جاڭا ۇكىمەتتىڭ قۇرامى بولۋى ءتيىس دەپ سانايمىن! وسى جىلدار بويىنا ەلدى وسىنداي كەشەندى داعدارىسقا جەتكىزگەن شەندىلەر ءوز ورىندارىنا قايتادان قونجيىپ وتىرا قالسا، ول – رەفورمالاردىڭ و باستان ءولى بولاتىنىنىڭ كەپىلى!

ءسويتىپ، توقاەۆتىڭ بۇگىنگى جەڭىسى پيرر جەڭىسى بوپ قالۋى مۇمكىن!

سول سەبەپتى پارلامەنتتەگى ەرتەڭگى سوزىنەن مەن ءدال وسىنداي سيگنال، ءدال وسىنداي تاڭداۋ كۇتەمىن!

وسى كۇندەرى حالقىمىزدىڭ باسىنا كۇن تۋدى. شاڭىراعىمىز شايقالا جازدادى.

2019 جىلعى پرەزيدەنت سايلاۋىندا مەن دە ءدال وسىلاي بولارىن ءبىلىپ، ەلدى سابىرلىققا، رەۆوليۋتسيالىق ەمەس، ەۆوليۋتسيالىق جولمەن دامۋدى تاڭداۋعا شاقىرىپ ەدىم. سول كەزدە ءبىراز ادام مەنى تۇسىنبەدى.

ىشكى جانە سىرتقى قاۋىپتەر ءالى دە ءتونىپ تۇرعان كەزدە مەن تاعى دا قازاقستاندىقتاردى بىرلىككە، ەل تاۋەلسىزدىگى مەن جەر تۇتاستىعىن، مەملەكەتتىگىمىزدى باس ماقسات-مۇددە رەتىندە تاڭداۋعا، ساياسي ۇستانىمدارىمىز ارقيلى بولسا دا، وسى ابىرويلى جولدا بىرگە بولۋعا شاقىرامىن.

بۇگىنگى تاڭدا تەرروريزممەن كۇرەسىپ جاتقان بيلىكتىڭ، سونىڭ ىشىندە، پرەزيدەنتتىڭ قارسىلاستارى ءالى دە بار سەكىلدى. ونى كەيبىر شەندىلەر مەن ساياساتكەرلەردىڭ سوزدەرى مەن ءۇنسىز قالۋى، ناقتى ارەكەتى مەن قيمىلسىز قالۋى اپ-انىق كورسەتتى.

سونىمەن قاتار، 30 جىل بويىنا قوردالانىپ قالعان قاراما-قايشىلىقتاردى ءبىر كۇندە، ءبىر ارنايى وپەراتسيامەن شەشىپ تاستاۋ مۇمكىن ەمەس.

سوندىقتان دا پرەزيدەنتتىڭ ەلدە ءتارتىپ ورناتىپ، بۇلىكشىلەردى جويۋ جولىنداعى قيمىل-ارەكەتىن قولداۋ كەرەك. ەل ىشىندە تىنىشتىق ورناتىپ الايىق، قالعان ماسەلەلەردى سوسىن شەشە جاتارمىز.

قاڭتار باسىنان پرەزيدەنت توقاەۆ شىن مانىندەگى ەل باسشىسىنا اينالىپ كەلەدى. سونىمەن بىرگە، ناقتى وكىلەتتىكتەر ناقتى جاۋاپكەرشىلىك دەگەن ءسوز!

ەگەر دە قوعام قولداسا، پرەزيدەنت قوعام ءومىرىن جاقسارتۋ جولىنداعى ءوزى ايتىپ جۇرگەن ماقساتتارىنا جەتە الادى. قوعام قولداماسا، ونداي جۇمىس ونبەيدى.

ءامىرجان قوسان

10 قاڭتار 2022 جىل

Abai.kz