5 قىركۇيەك - ۇلى اعارتۋشى عالىم ءارi ءوز زامانىنىڭ وزىق ويلى ساياساتكەرi احمەت بايتۇرسىنۇلىنىڭ تۋعان كۇنi. جالپى، بيىل اقاڭنىڭ جاي عانا تۋعان كۇنi ەمەس، ونىڭ باقانداي 140 جىلدىعى. سولاي بولا تۇرا اتالعان مەرەيتوي الاش ارداقتىسىنىڭ اتقارعان قىزمەتiنە ساي اتالىپ وتiلمەدi. بۇعان مادەنيەت جانە اقپارات مينيسترلiگiنەن باستاپ قاتارداعى ءاربiر ازامات بورىشتى ەدi. وكiنiشكە قاراي، قازiرگi كەزدە بۇدان باسقا دا ءارتۇرلi ايتۋلى داتالار بيلiك تاراپىنان قولداۋ تاپپاي ءجۇر.
تاياۋدا "نۇر وتان" پارتياسىنىڭ حاتشىسى ەرلان قارين استانالىق بiر توپ جۋرناليستi قابىلداپ، الداعى جوسپارلارىمەن ءبولiستi. اتالعان باسقوسۋدا پارتيا حاتشىسى بيىل "الاش" ۇلتتىق-دەموكراتيالىق پارتياسى مەن "الاشوردا" مەملەكەتiنiڭ 95, ال جاھانشا دوسمۇحامەدۇلىنىڭ 125 جىلدىعى ەكەنiن ەسكەرتتi. سونداي-اق باسقوسۋدا احمەت بايتۇرسىنۇلىنىڭ تۋعانىنا - 140, ال اعارتۋشى جاساعان الiپبيگە - 100 جىل تولعاندىعى تۋرالى ايتىلدى. ءوز سوزiندە ەرلان تىنىمبايۇلى "نۇر وتان" پارتياسى اتىنان ج.دوسمۇحامەدۇلىنىڭ 125 جىلدىعىنا ارنالعان حالىقارالىق كونفەرەنتسيا ۇيىمداستىراتىندارىن ايتتى. ورال قالاسىندا وتكەلi وتىرعان حالىقارالىق كونفەرەنتسياعا الاش ارىسىنىڭ ارۋاعىن سىيلاپ وتاندىق جانە شەتەلدiك عالىمدار كەلمەكشi.

5 قىركۇيەك - ۇلى اعارتۋشى عالىم ءارi ءوز زامانىنىڭ وزىق ويلى ساياساتكەرi احمەت بايتۇرسىنۇلىنىڭ تۋعان كۇنi. جالپى، بيىل اقاڭنىڭ جاي عانا تۋعان كۇنi ەمەس، ونىڭ باقانداي 140 جىلدىعى. سولاي بولا تۇرا اتالعان مەرەيتوي الاش ارداقتىسىنىڭ اتقارعان قىزمەتiنە ساي اتالىپ وتiلمەدi. بۇعان مادەنيەت جانە اقپارات مينيسترلiگiنەن باستاپ قاتارداعى ءاربiر ازامات بورىشتى ەدi. وكiنiشكە قاراي، قازiرگi كەزدە بۇدان باسقا دا ءارتۇرلi ايتۋلى داتالار بيلiك تاراپىنان قولداۋ تاپپاي ءجۇر.
تاياۋدا "نۇر وتان" پارتياسىنىڭ حاتشىسى ەرلان قارين استانالىق بiر توپ جۋرناليستi قابىلداپ، الداعى جوسپارلارىمەن ءبولiستi. اتالعان باسقوسۋدا پارتيا حاتشىسى بيىل "الاش" ۇلتتىق-دەموكراتيالىق پارتياسى مەن "الاشوردا" مەملەكەتiنiڭ 95, ال جاھانشا دوسمۇحامەدۇلىنىڭ 125 جىلدىعى ەكەنiن ەسكەرتتi. سونداي-اق باسقوسۋدا احمەت بايتۇرسىنۇلىنىڭ تۋعانىنا - 140, ال اعارتۋشى جاساعان الiپبيگە - 100 جىل تولعاندىعى تۋرالى ايتىلدى. ءوز سوزiندە ەرلان تىنىمبايۇلى "نۇر وتان" پارتياسى اتىنان ج.دوسمۇحامەدۇلىنىڭ 125 جىلدىعىنا ارنالعان حالىقارالىق كونفەرەنتسيا ۇيىمداستىراتىندارىن ايتتى. ورال قالاسىندا وتكەلi وتىرعان حالىقارالىق كونفەرەنتسياعا الاش ارىسىنىڭ ارۋاعىن سىيلاپ وتاندىق جانە شەتەلدiك عالىمدار كەلمەكشi.
سوڭعى جىلدارى 1917 جىلى قۇرىلعان "الاش" پارتياسى مەن الاشوردا مەملەكەتiنiڭ مەرەيلi مەرەكەسiن اتاپ ءوتۋ داستۇرگە اينالىپ كەلەدi. ماسەلەن، بiر توپ قازاق جاستارى 2009 جىلدان بەرi الاشوردانىڭ 92, 93 جىلدىعىن استانا كولەمiندە شاما-شارقى جەتكەنشە اتاپ ءوتiپ ءجۇر. ال وتكەن جىلدىڭ 6-13 جەلتوقسان ارالىعىندا استانادا "الاش" اپتالىعى اياسىندا ءتۇرلi iس-شارالار ۇيىمداستىرىلدى. ءوز سوزiندە ەرلان تىنىمبايۇلى "قازاق" گازەتiنiڭ 100 جىلدىعىن ەسكەرۋسiز قالدىرۋ ەلدiگiمiزگە سىن ەكەنiن ايتتى. "سوندىقتان دا الداعى ۋاقىتتا "قازاق" گازەتiنiڭ مەرەيتويىنا بايلانىستى قازاق جۋرناليستەرiنiڭ فورۋمىن وتكiزۋ كەرەك" دەدi پارتيا حاتشىسى. ءجون ەكەن. ايتسە دە احمەت بايتۇرسىنۇلىنىڭ 140 جىلدىق مەرەيتويىن كiم وتكiزەدi? مەنiڭشە، بۇل اۋقىمدى iس-شارانى وزدەرiن "الاش" پارتياسىنىڭ رۋحاني iزباسارى دەپ اتاعان "اقجولدىقتار" اتقارۋى تيiس بولاتىن.
وكiنiشكە قاراي، اتالعان پارتيانىڭ استاناداعى فيليالى الاش ارداقتىسىنىڭ 140 جىلدىعىن اتاپ وتكەن جوق. "احمەت بايتۇرسىنۇلىنىڭ ەسكەرتكiشiنە تۇستەن كەيiن ساعات ەكiدە گۇل شوعىن قويۋعا بارامىز", - دەدi "اق جول" پارتياسىنىڭ الماتى قالالىق فيليالى توراعاسىنىڭ ورىنباسارى داۋرەن ماقسۇتحانۇلى. سونداي-اق ول قازان ايىندا استانادا احمەت بايتۇرسىنۇلىنىڭ 140 جىلدىعىنا ارنالعان حالىقارالىق كونفەرەنتسيا وتكiزەتiنiن ايتتى. "پارتيا باسشىلىعى ءاليحان بوكەيحاننىڭ وتكەن جىلعى 145 جىلدىعىن ەسكەرۋسiز قالدىردى. ال 5 ناۋرىزداعى الەكەڭنiڭ تۋعان كۇنiن "اق جول" پارتياسى نەگە اتاپ وتپەدi? ماسەلەن، ەلiمiزدەگi كوممۋنيستەر لەنيننiڭ تۋعان كۇنiنە وراي ونىڭ ەسكەرتكشiنە گۇل شوعىن قويادى. بايقاۋىمىزشا، ءاليحان بوكەيحان پارتيا تاراپىنان ەلەپ ەسكەرiلمەي وتىرعان سياقتى...", - دەگەن ساۋالىمىزعا داۋرەن ماقسۇتحانۇلى: "ەستۋiم بويىنشا ءاليحان بوكەيحاننىڭ ەسكەرتكiشi استانادا كۇزدە اشىلۋى كەرەك بولاتىن. بۇعان بiردەن-بiر سەبەپكەر بولىپ وتىرعان "اق جول" پارتياسىنىڭ توراعاسى ازات پەرۋاشەۆ. ەگەر اتالعان ەسكەرتكiش اشىلىپ جاتسا، سiزدiڭ ءسوزiڭiزدiڭ بەكەر ەكەنi بەلگiلi بولار ەدi", - دەپ جاۋاپ بەردi. ءلايiم سولاي بولسىن. ايتسە دە داۋرەن ماقسۇتحانۇلىنىڭ "ەستۋiم بويىنشا" دەگەن ەكiۇشتى سوزiنە قاراپ ەسكەرتكiشتiڭ بيىل اشىلماسىن سەزگەندەيمiز. ويتكەنi كۇزدە اشىلۋى تيiس ەسكەرتكiشتiڭ نوبايى قانداي بولاتىنى جانە ونى كiم جاسايتىنى ءالi كۇنگە دەيiن ناقتىلانباعان.
كۇنi كەشە جامبىل اتىنداعى قازاق مەملەكەتتiك فيلارمونياسىنىڭ سوليستi, حالىقارالىق كونكۋرستاردىڭ ديپلوماتى جانار سۇلەيمانوۆا عالىمنىڭ ءتول تۋعان كۇنiنە وراي ارنايى كونتسەرت بەردi. بiلدەي بiر پارتيانىڭ ءوزi جاساي الماعان شارۋانى جانار حانىم بiر ءوزi اتقاردى. سول ۇشiندە جانار مۇحامەت-حالەلقىزىنا اللا رازى بولسىن ايتامىز.
سەرiك جولداسباي،
استانا

"جاس الاش" گازەتى