25 اقپاندا رەسەي پرەزيدەنتى ۆلاديمير پۋتين قاۋىپسىزدىك كەڭەسى جينالىسىن وتكىزىپ، ءبىراز سويلەگەن ەدى. «Currenttime.tv» ءپۋتيننىڭ سوزدەرىنە شولۋ جاساپتى. ءسويتىپ، التى باستى «وتىرىكتى» اشكەرەلەپتى.

رەسەي پرەزيدەنتى رەسەي مەن ۋكراينا اراسىنداعى سوعىسقا قاتىستى نە دەپ جالعان سويلەدى؟ قانداي جالعان مالىمەتتەر بەردى؟ نازارلارىڭىزعا ۇسىنامىز.

ءبىرىنشى فەيك. «رەسەي ۇلتشىلدارمەن سوعىسىپ جاتىر»

«رەسەي اسكەرىنىڭ نەگىزگى شايقاسى ۋكراينا قارۋلى كۇشتەرى تۇراقتى بولىمدەرىمەن ەمەس، ۇلتشىل توپتارىمەن بولىپ جاتىر»، - دەدى پۋتين.

بۇل وتىرىك. ۋكراينانى قورعاۋدىڭ بار جوسپارىن ەلدىڭ باس شتابى ۇيىمداستىرىپ وتىر. بۇعان دالەل بولاتىن تەك قانا ۇكىمەتتىڭ رەسمي مالىمدەمەسى ەمەس، تاراپ جاتقان كوپتەگەن فوتوسۋرەتتەر مەن ۆيدەولار. رەسەي اسكەرلەرىمەن قارۋلى قاقتىعىسقا ءتۇسىپ جاتقان ۋكراينا قارۋلى كۇشتەرى تۇراقتى بولىمدەرى. باس قولباسشى ۆلاديمير زەلەنسكي ەلدى قورعاۋمەن ءوزى اينالىسىپ جاتقانىن مالىمدەدى. رەسەيلىك رەسمي وكىلدەر: «زەلەنسكي ۋكراينا استاناسىنان كەتىپ قالدى»، - دەپ جالعان اقپارات تاراتقان، بىراق، ول كيەۆتە ەكەنىن دالەلدى تۇردە كورسەتتى جانە ۋكراينا تەلەارنالارى مەن الەۋمەتتىك جەلىلەردە حالىققا قايتا-قايتا بەينە ۇندەۋ جاساپ، ناقتى اقپاراتتارمەن ءبولىسىپ جاتىر.

ەكىنشى فەيك. «ۋكراين ۇلتشىلدارىنىڭ بوگەۋشى جاساقتارى»

«ۋكراينا قارۋلى كۇشتەرى تۇراقتى بولىمدەرىنە ۇلتشىلدىق سيپاتتىڭ ەنۋى ولاردى قارۋلى قارسىلىق تانىتۋعا يتەرمەلەپ قانا قويماي، «بوگەيتىن جاساقتىڭ» ءرولىن ويناتۋدا»، - دەيدى.

بۇل دا وتىرىك. بوگەيتىن جاساقتار – بۇل نەگىزگى اسكەري بولىمنەن كەيىن تۇراتىن ارنايى ءبولىم. ول اسكەردىڭ سوعىس الاڭىنان قاشۋىنا، اسكەردىڭ شەگىنۋىنە جول بەرمەۋ ءۇشىن جاساقتالادى. ۋكراينادا بوگەيتىن جاساق جوق. ولاردىڭ بار ەكەنىن دالەلدەيتىن ۆيدەو، فوتو نە باسقا دايەكتەر دە جوق. كەرىسىنشە اسكەري كوميسسارياتقا، شەكارانى قورعاۋ جاساعىنا جانە قان تاپسىرۋ ورىندارىنا كەلىپ كەزەك كۇتكەن جۇرتتى كورۋگە بولاتىن كوپتەگەن دالەلدەر بار.

ءۇشىنشى فەيك. «ۋكراين اسكەرلەرى بەيبىت حالىقتىڭ اتىن جامىلىپ ءجۇر»

«باندەرشىلەر مەن نەوۇلتشىلدار كيەۆ پەن حاركوۆ سياقتى ءىرى قالالاردىڭ ورتالىعىنا  اۋىر قارۋ-جاراقتاردى، ونىڭ ىشىندە (رەاكتيۆتى) وتتى ورنالاستىرىپ جاتىر. ولار كادىمگى تەررورشىلار سياقتى ارەكەت ەتۋدە. قاراپايىم حالىقتىڭ كەيپىنە ەنىپ العان. ولار قۇربان بولعان بەيبىت تۇرعىنداردى رەسەيدىڭ مويىنا ىلە سالعىسى كەلەدى»، - دەپ سويلەدى.

ءبىر سويلەمدە بىرنەشە جالعان مالىمدەمە جاسالدى.

بىرىنشىدەن، جوعارىدا ايتىلعانداي، رەسەيلىك اسكەرلەرگە قارسى سوعىسىپ جاتقان «عايىپتان پايدا بولعان باندەرشىلەر» ەمەس، ۋكراين ساربازدارى مەن شەكارا قورعاۋشى جاساقتار.

ەكىنشىدەن، 24 اقپاندا سوعىستىڭ ءبىرىنشى كۇنى رەسەي ستراتەگيالىق نىساندار: اەرودروم، اسكەري بولىمدەر، ۋكراينانىڭ اۋە شابۋىلىنا قارسى قورعانۋ جۇيەسىنە عانا ەمەس، ءىرى قالالار كيەۆ، حاركوۆ، ودەسساعا شابۋىل جاسادى. ءپۋتيننىڭ تاڭعى بەس جارىمداعى ۇندەۋىنەن كەيىن بۇل جەرلەردى رەسەي دەرەۋ بومبالاي باستادى. ول كەزدە ەشقانداي (رەاكتيۆتى) وت ۋكراينا قالالارىندا ورنالاستىرىلعان جوق. ادامدار شىرت ۇيقىدا جاتتى.

ءتورتىنشى فەيك. «باتىس اسكەريلەرىنىڭ كەڭەسى»

«مۇنىڭ ءبارى شەتەلدىك كەڭەسشىلەردىڭ ايتاعىمەن بولىپ جاتىر. ەڭ اۋەلى امەريكالىق كەڭەسشىلەر اقىل بەرىپ جاتىر»، - دەدى پۋتين.

بۇل دا جالعان. «باتىس كەڭەسشىلەرى» دەگەن ۇيرەنشىكتى سوزگە ەشقانداي دالەل كەلتىرىلمەدى نە ولاردىڭ اتى اتالمادى. باتىس ەلدەرى ۋكرايناعا راسىمەن دە اسكەري كەڭەسشىلەردى جىبەردى. رەسەيلىك اسكەرلەر ۋكراينا شەكاراسىنا كوپ توپتاسا باستاعاننان كەيىن عانا، باتىس ەلدەرى جەرگىلىكتى اسكەريلەردى جاڭا قارۋ-جاراق تۇرىمەن تانىستىرۋ ءۇشىن كەڭەسشىلەرىن جىبەرگەن بولاتىن.

بەسىنشى فەيك. «ۋكراينا حالقى كيەۆ بانداسىنىڭ تۇتقىنىندا»

«مەن ءسوزىمدى ۋكرينانىڭ اسكەري كۇشتەرىنىڭ اسكەري قىزمەتشىلەرىنە جولدايمىن. نەوۇلتشىلدار مەن باندەروۆشىلارعا قارسى بالالارىڭىز بەن ايەلدەرىڭىزدى، قارتتارىڭىزدى ءتىرى قالقان قىلماڭىزدار. بيلىكتى ءوز قولدارىڭىزعا الىڭىزدار. ۋكراينا حالقىن تولىقتاي تۇتقىنعا العان كيەۆتىڭ ناشاقور باندالارىمەن، نەوۇلتشىلدارىمەن كەلىسىمگە كەلۋدەن گورى، سىزدەرمەن ورتاق كەلىسىمگە كەلۋ وڭاي بولاتىن سياقتى»، - دەدى پۋتين.

ءسوزدىڭ تۋراسىن ايتقاندا رەسەي پرەزيدەنتى ەلدى قورعاۋ مىندەتىن اتقارۋعا ءتيىستى اسكەريلەردى ۋكراينانىڭ بيلىگىن باسىپ الۋعا شاقىرىپ وتىر. ال قاراپايىم  ۋكراينالىق جۇرت: «رەسەيدىڭ باسىپ كىرۋى ەلدەگى ساياسي الاۋىزدىقتىڭ ءبارىن ۇمىتتىرىپ، قوعامدى جۇمىلعان جۇدىرىقتاي ەتتى»، - جەپ وتىر. ولار: «30 جىل بويى تاۋەلسىز ۋكراينانى باسقارعان بارلىق پرەزيدەنتتەر ىستەي الماعاندى پۋتين ىستەدى. ول بۇكىل ۋكراين حالقىن بىرىكتىردى»، - دەيدى.

التىنشى فەيك. «رەسەي ساربازدارى ءوز بورىشىن ەرلىكپەن اتقارۋدا»

«رەسەيلىك ساربازدار مەن وفيتسەرلەردىڭ قىزمەتىنە جوعارى باعا بەرەمىن. ولار كاسىبيلىگىن كورسەتىپ، ءوز اسكەري بورىشىن ەرلىكپەن اتقارىپ، وتانىمىز بەن حالقىمىزدىڭ قاۋىپسىزدىگىن قورعاۋ ماقساتىندا وتە ماڭىزدى ءىستى ءساتتى ورىنداپ جاتىر»، - دەيدى ۆلاديمير پۋتين.

رەسەي اسكەرى ۋكرايناعا شابۋىل جاساپ، وتانىن قورعاپ جاتىر دەگەن ارگۋمەنتتى ەسەپتەمەگەننىڭ وزىندە، بۇل مالىمدەمە – جالعان.

بەيبىت تۇرعىندار مەن بالالار قازا تاۋىپ جاتقان سوعىستى كرەمل رەسەيلىك باق-قا «سوعىس» دەپ ايتقىزباي وتىر. ادام قۇقىقتارى جونىندەگى جوعارى رادانىڭ وكىلى ليۋدميلا دەنيسوۆانىڭ اقپاراتى بويىنشا، رەسەي باسىپ كىرگەن ءبىرىنشى كۇنى كامەلەتكە تولماعان ءۇش بالا قازا بولعان. مەليتوپولدەگى ونكولوگيالىق ءبولىم جويىلعان. احتىركاداعى بالاباقشا اتقىلانعان. كيەۆتىڭ تىنىش اۋداندارى مەن كوشەلەرىندە سوعىس ءجۇرىپ جاتىر. حاركوۆتىڭ بەيبىت حالقىنا رەاكتيۆتى وتتى اتقىلاپ جاتىر.

رەسەيدىڭ قورعانىس مينيسترلىگى تەك قانا ۋكراينالىق تاراپتىڭ قازا تاپقان ساربازدارى تۋرالى ايتۋدا. بىراق، رەسەي بيلىگى تاراپىنان قازا تاپقان رەسەيلىك ساربازدار تۋرالى ءبىر اۋىز ءسوز ايتىلعان جوق. شىندىعىندا قازا تاپقان رەسەي ساربازدارىنىڭ سانى 4 مىڭعا جۋىقتايدى. وعان قارۋلى قاقتىعىس ورىندارىنان جاريالانىپ جاتقان كوپتەگەن ۆيدەولار دالەل.

دايىنداعان ايجان تەمىرحان

Abai.kz