ەلوردا Q talks ءوتتى: قاتىسۋشىلار نەنى دارىپتەدى؟
ەلوردادا «ءبىلىم-يننوۆاتسيا» حقق جانە «ءبىلىم وردا» حقق-نىڭ ۇيىمداستىرۋىمەن Q (قۇندىلىق) talks ءوتتى، دەپ حابارلايدى ...
ۇنەمى ىزدەنىس پەن ۇزدىكسىز شىڭدالۋدىڭ نəتيجەسى əمəندا جەمىستى بولارىنا سەنىمدى ۇستازدار مەن «ءبىلىم-يننوۆاتسيا» حقق جانە «ءبىلىم وردا» حقق-عا قاراستى مەمەمەلەر قىزمەت ەتەتىن وزگە دە ماماندىق يەلەرى باس قوسقان جيىندا بالا بويىنا قۇندىلىقتاردى ءسىڭىرۋدىڭ باستى قاعيدالارى ايتىلدى. ساحنا تورىندە ءسوز العان ءوز سالاسىنىڭ ۇزدىكتەرى، ونىڭ ىشىندە بالاباقشا تاربيەشىسى، مەكتەپ ديرەكتورلارى، ۇستازدار، كىتاپحاناشىلار مەن قاراپايىم ەدەن جۋشىعا دەيىن بالا بويىنا قۇندىلىقتى ءسىڭىرۋدىڭ باستى قاعيداسى – ءوز ءىس-ارەكەتىمەن ۇلگى بولۋ ەكەنىن ايتىپ ءوتتى.
ماسەلەن، نۇر-سۇلتان قالاسىنداعى «نۇروردا» حالىقارالىق مەكتەپ-ليتسەيىنىڭ ەدەن جۋشىسى «مەكتەپتى تازالاپ جۇرگەندە وز ويىمدى دا «تازالاپ» جۇرەمىن، سەبەبى تازالىققا جاقسىلىق قۇمار بولادى» دەگەن قاعيدانى ۇستاناتىنىن جەتكىزدى. ال وسكەمەننەن كەلگەن كىتاپحاناشى «ۇلتتىڭ قۇندىلىعى – كىتاپتا، ماسەلەن، ەش شەتەل ادەبيەتىنەن كەم تۇسپەيتىن باۋىرجان مومىشۇلىنىڭ كىتابى – تۇتاس ءومىر مەكتەبى ەكەنىن دالەلدەپ بەردى» دەگەن وي ايتتى.
سونىمەن قاتار «بالا ارمانىنا قۇلاق اسۋ ونىڭ ءۇمىتىن العا جەتەلەيتىنىن، ءار وقۋشىنى تىڭداي ءبىلۋ دە ۇستازدىڭ قىراعىلىعىن كورسەتەدى» دەگەن سپيكەر شەتەلدى ونەرىمەن تاڭداي قاقتىرعان وقۋشىسىن ساحنا تورىنە شىعارىپ، كوپشىلىكتىڭ قوشەمەتىنە بولەندى. ال اتىراۋ ەر بالالارعا ارنالعان «ءبىلىم-يننوۆاتسيا» ليتسەيىنىڭ ۇستازى اتا-انامەن دۇرىس قارىم-قاتىناس ورناتۋدىڭ كىلتىن ءوز قولىمەن اس ازىرلەۋ ارقىلى تاپقانىن ايتتى. سونىڭ ناتيجەسىندە ەشقاشان اس بولمەگە كىرىپ كورمەگەن وقۋشى اناسىنا اس ازىرلەپ، قاتتى تاڭعالدىرعان.
سونداي-اق ۇلتى ورىس وقۋشى بالانىڭ دومبىرامەن ءان شىرقاپ، قازاق تىلىندە پىكىرىن ۇعىنىقتى جەتكىزۋى كوپشىلىكتى ءتانتى ەتتى. Q talks-قا قاتىسقان مەيماندار جوباعا ساتتىلىك تىلەپ، شارانىڭ بارلىق مەكتەپتە جالعاسىن تاباۋىنا تىلەك ءبىلدىردى.
«بۇگىنگى Q Talks-قا قاتىسۋشىلار ءارتۇرلى جاستاعى جانە ءارتۇرلى جۇكتەمەدە جۇمىس ىستەيتىن سپيكەرلەر بولدى. ولار – مەكتەپ باسشىسى، مۇعالىمى، ءبىلىم الۋشىسى، مەكتەپتىڭ كىشى قىزمەتكەرى جانە كىتاپحاناشىسى، ءتىپتى مەكتەپ تۇلەگى دە بار. ارقايسىسى ءتۇرلى تاقىرىپتا وي قوزعاپ ءوز تاجىريبەلەرىن ءبولىستى. ايتسە دە بۇكىلىنىڭ پىكىرى نەگىزگى ءبىر ويدا ءتۇيىستى. ول – ادامنىڭ ادامگەرشىلىك قاسيەتىن العا تارتۋ جانە ادامي قۇندىلىقتاردىڭ ناتيجەسىندە قول جەتكىزگەن جەتىستىكتەرى. بارلىعى بولاشاق ۇرپاقتىڭ تاربيەسىندە ەڭ ماڭىزدىسى ءون بويىنا تۇيگەن ادامگەرشىلىك قاسيەتتەر ەكەنىن ۇقتىردى. وسى Q Talks جوباسى ارقىلى مۇعالىم مەن وقۋشىنىڭ، باسشى مەن قىزمەتكەردىڭ ۇيىعان ايرانداي ءبىر شاڭىراق استىندا ىنتىماقتاسا جۇمىس ىستەۋگە بولاتىنىنا كۋاگەر بولدىق. ەندەشە Q Talks بۇگىنگە دەيىن بولماعان بالاماسى جوق ەرەكشە جوبا ەكەنىن ناقتى ايتا الامىز»، – دەدى «ءبىلىم-يننوۆاتسيا» حقق تاربيە ءبولىمىنىڭ باس مامانى دۋمان دانيارۇلى.
«مەن قازاق ءتىلىن بالاباقشادان باستاپ ۇيرەنە باستادىم جانە قازاق مەكتەبىنە باردىم. بۇعان سەبەپ مەنىڭ ءتىل ۇيرەنۋگە دەگەن قىزىعۋشىلىعىمدى اتا-انام ەرتە جاستا بايقاپ، ۇنەمى قولداۋ كورسەتىپ كەلەدى. مەن ءوز ويىمدى قازاق تىلىندە ەركىن جەتكىزە الامىن، سونىمەن قاتار قازاق حالقىنىڭ ۇلتتىق اسپابى دومبىرادا ويناعاندى ۇناتامىن. دومبىرامەن بىرنەشە كۇي تارتا الامىن جانە بىرنەشە قازاق ءانىن ورىنداپ ءجۇرمىن. سونىمەن قاتار، التاي تىلىندەگى ولەڭدەردى دە دومبىرامەن ايتىپ بەرەمىن. مەنىڭ بالا كەزدەن ارمانىم – ۇشقىش بولۋ. ۇشقىش بولۋ ءۇشىن قازىردەن بىرنەشە تىلدەردى اسىرەسە اعىلشىن ءتىلىن جانە ماتەماتيكا ساباعىن جەتىلدىرىپ كەلەمىن»، – دەدى NURORDA مەكتەپ-ليتسەيىنىڭ 6 ۆ سىنىپ وقۋشىسى زاحار پالاتكين.
«مەنى اتا-انام ءۇش-ءتورت جاس شاماسىندا ۇلكەن دۇكەنگە اپارعان كەزدە ءبىر اۋەن ەرەكشە ۇناپ، ەسىمدە ساقتالىپ قالدى. كەيىن ول تۋرالى ۇمىتىپ كەتتىم. سودان باستاۋىش سىنىبىندا وقىپ جۇرگەن كەزىمدە جاڭا جىل قارساڭىندا ءبىر اۋەندى ەستىپ، الگى داۋىس ەرەكشە نازارىمدى اۋداردى. بۇل سول باياعى ەستىگەن اۋەندەگى ءانشىنىڭ داۋسى ەدى. ەستي سالا بۇل قانداي ولەڭ، قاي ءانشى دەپ ينتەرنەتتەن ىزدەستىرە باستادىم. سول ساتتەن باستاپ مەن دجاز ولەڭدەرىنە ەرەكشە قىزىعۋشىلىق تانىتىپ كەلەم. قازىر دجاز ولەڭدەرىنىڭ ءتۇر-ءتۇرىن بىلەم، ءوزىم ايتا الماسام دا تىڭداعاندى ۇناتامىن. بۇل مەنىڭ حوببيىمە اينالدى. قازىرگى تاڭدا بۇل ءحوببيىم مەنىڭ جەكە دامۋىما، ساباق ورىنداۋىما، جوسپار قۇرۋىما كوپ كومەگىن تيگىزۋدە»، – دەدى NURORDA مەكتەپ-ليتسەيىنىڭ 6 ۆ سىنىپ وقۋشىسى يسكاندەر كاراشۋككەەۆ.
ايتا كەتسەك، Q Talks جوباسى – قۇندىلىقتارعا نەگىزدەلگەن ءبىلىم بەرۋ اياسىندا جۇرگىزىلىپ جاتقان ted talks فورماتىنداعى جوبا. Ted talks-تان ايىرماشىلىعى، سپيكەرلەر جەكە تəجىريبەسىن، جەكە باسىنان وتكەن وقيعاسىن نەمەسە ومىردەگى تۇيگەن ويلارىن بولىسەدى.
Q Talks جوباسىنىڭ ماقساتى – قۇندىلىقتارعا نەگىزدەلگەن ءبىلىم بەرۋ جوباسىن دامىتۋ، سونداي-اق ءبىلىم جəنە تəربيە بەرۋدە تىڭ يدەيالار مەن جاڭاشىلدىقتى ەنگىزۋ. Q Talks جوباسى العاش 2020-2021 وقۋ جىلىندا باستاپ əر توقساندا بيل وقۋشىلارى اراسىندا وتەدى. Q Talks جوباسىندا بۇعان دەيىن دە «بەيرەسمي قاتىناستىڭ جەتىستىگى»، «ءبىر ءومىردىڭ حيكاياسى»، «جاۋلاپ العىش شىعارمالار»، «قۇندىلىقتى قالاي ىزدەپ تاپتىق»، «شىنايى ىشتەن شىققان العىس»، «ارەكەتكە بەرەكەت»، «اادامكەرشىلىك كاسىپكە قاراي تاڭدالمايدى»، «جاستاي بەرگەن تاربيە جاس شىبىقتى يگەندەي» اتتى تاقىرىپتارمەن وزەكتى مəسەلەلەر قوزعالعان بولاتىن.
Q Talks جوباسىنا مەكتەپ باسشىسى، مۇعالىمدەر، تəربيەشىلەر، ديرەكتور ورىنباسارلارى، مەكتەپتىڭ پەداگوگ ەمەس قىزمەتكەرلەرى، اتا-انالار، تۇلەكتەر مەن وقۋشىلارى، ءتىپتى مەكتەپتەگى تəربيە مەن وقۋعا تۋرا جəنە جاناما قاتىسى بار كەز كەلگەن تۇلعا سپيكەر رەتىندە قاتىسا الادى.
Abai.kz