دونباسستاعى شەشۋشى شايقاس الدىندا باتىس ەلدەرى ۋكرايناعا قارۋ جانە قارجىلاي كومەكتى ارتتىرىپ، ناقتى قولداۋدى كۇشەيتتى. رەسەي دە  اسكەرىن ءوزى باسىپ العان ايماقتاع ياعني ۋكراينانىڭ شىعىسى مەن وڭتۇستىگىنە توپتاستىرىپ جاتىر. بۇگىندە رەسەيدىڭ قولىندا لۋگانسك پەن دونەتسك وبلىسىتارىنىڭ ءبىر بولىگى، حەرسون قالاسى مەن ماريۋپول ماڭى بار. ماريۋپول قالاسىنىڭ جارتىسى رەسەي اسكەرىنىڭ قولىنا وتسە، جارتىسىن ۋكراينا اسكەرى تاباندىلىقپەن قورعاۋدا. 

رەسەي اسكەرى ۋكراينانىڭ ءۇش وبلىسىنان شەگىنىپ كەتتى. كيەۆ، سۋم جانە چەرنيگوۆ بويىندا ۇلكەن شىعىنعا ۇشىراعان رەسەي ساربازدارى رەسەي مەن بەلارۋس ايماعىنا قاراي ءوتىپ كەتتى. ارتىنشا ولار دونباسستا قايتا توپتاسا باستادى. تاراپتار دونباسس ءۇشىن قاندى شايقاستار كۇتىپ تۇرعانىن ايتادى.

رەسەي اسكەرىنىڭ جوسپارى دا بەلگىلى بولدى. رەسەي قورشاۋدا جاتقان ءماريۋپولدى تولىق باسىپ الىپ، حاركوۆ قالاسىنا شابۋىلدى كۇشەيتپەك. سول ارقىلى ەكى باعىتتا شابۋىل جاساپ، دونباسستاعى ۋكراينانىڭ 60 مىڭ جاساعىن قورشاۋعا الۋدى جوسپارلاپ وتىر. ەگەر ماسكەۋدىڭ اتالمىش جوسپارى ىسكە اسسا، وندا ارتىنشا ودەسساعا شابۋىل جاساپ، ۋكراينانى تەڭىزگە شىعۋ مۇمكىندىگىنەن ايىرۋدى كوزدەپ وتىرعان بولۋى كەرەك.

ۋكراينا اسكەرىنىڭ باستى مىندەتى حاركوۆ قورعانىسىن كۇشەيتىپ، ماريۋپول قورشاۋىن بۇزىپ، قالاعا رەزەرۆتىك كۇشتەردى جەتكىزۋ. الايدا ەكىنشى مىندەتتى شەشۋ وتە قيىن دەيدى ماماندار. ماريۋپول قالاسىنا جەتۋ ءۇشىن اشىق جاتقان جازىقتىقپەن ءوتۋ مىندەتى تۇر، ال ول ءوز كەزەگىندە رەزەرۆتىك كۇشتەردىڭ قورشاۋعا ءتۇسىپ قالۋ قاۋپىن ارتتىرادى.

دونباسس ءۇشىن شەشۋشى شايقاستا رەسەي اسكەرى مەن ۋكراينا جاساقتارى بارىنشا دايىندىقتى كۇشەيتتى. رەسەي قوسىمشا رەزەرۆتىك كۇشتەرىن توپتاستىردى، ال جارالانعان جانە اۋرۋعا شالدىققان ساربازدارىن سەپاراتيستەر قولىندا ايماققا اكەتۋگە تىرىسۋدا. ساراپشىلار كوكتەمگى اسكەرگە شاقىرتىلعانداردى دا ۇرىس دالاسىنا جىبەرۋ مۇمكىندىگى بارىن ايتادى، ال رەسمي كرەمل ول اقپاراتتى جوققا شىعاردى. رەسەي دونباسستا ۋكراينا اسكەرىنەن بەس ەسە كوپ كۇشتى توپتاستىرۋدى جوسپارلاپ وتىر.

اقتىق ايقاس الدىندا ۋكراينانى باتىس ەلدەرىنىڭ قولداۋى دا كۇشەيە ءتۇستى. كەشە عانا پولشا، ەستونيا، ليتۆا، لاتۆيا پرەزيدەنتتەرى كيەۆكە كەلىپ، زەلەنسكيمەن كەزدەسۋ وتكىزدى. تاراپتار قارۋ مەن قارجى بەرۋ ماسەلەسىن تالقىلاپ، ناقتى شەشىمدەر شىعاردى. ال ءبىر اپتا بۇرىن ۇلىبريتانيا باسشىسى بوريس دجونسون كيەۆكە ارنايى ساپارمەن كەلىپ، ۋكرايناعا قۋاتتى قارۋ بەرەتىنىن رەسمي مالىمدەدى. ءتىپتى ەكونوميكالىق بىرلەستىك سانالاتىن ەو كيەۆكە قارۋ ساتىپ الۋعا 500 ملن ەۋرو قارجى بولەتىنىن ايتتى. بۇل ەكونوميكالىق وداقتىڭ ساياسي سيپاتتا شەشىم قابىلداۋدى ارتتىرعانىن اڭعارتادى. كيەۆكە كەلگەن جوزەپ بوررەل «كيەۆ دونباسس ايقاسىن قارۋمەن شەشەدى» دەپ مالىمدەمە جاسادى.

اقش بيلىگى ۋكرايناعا كومەك كورسەتۋ ماقساتىندا كەزەكتى شەشىمىن جاريا ەتتى. ول ءۇشىن 800 ملن دوللار قارجى بولىنۋدە. وعان 200 بروندى اسكەري M113 كولىكتەرى، 11 دانا مي-17 تىكۇشاقتارى، 18 گاۋبيتسا، 300 دانا Switchblade كاميكادزە دروندارى مەن 500 Javelin الىنىپ، ۋكرايناعا جىبەرىلەدى. بۇل تۋرالى پەنتاگون مالىمدەدى.

رەسەي دونباسسقا شابۋىلدى وسى اپتا ىشىندە باستايدى دەگەن بولجام بار. كرەمل 9 مامىرعا دەيىن قانداي دا ءبىر مىندەتتى ورىنداپ، سول ارقىلى حالىق الدىندا ۇپاي جيناۋدى ويلاستىرۋدا.

اسحات قاسەنعالي

Abai.kz