كەيىنگى ۋاقىتتا الماتى وبلىسى ، قاراساي اۋدانىنا قاراستى «التىن وردا» بازارىنىڭ توڭىرەگىندەگى شۋ باسىلماي تۇر. بۇگىن Altyn Orda QazTrade LTD جشس ديرەكتورى دانيار ابدىعاپاروۆ "بەلگىسىز ادامدار "التىن وردانى" رەيدەرلىك جولمەن باسىپ الدى",- دەپ حابارلادى. 

التىن ورداعا نە قاتىسىڭىز بار؟

"التىن وردادا" ستۋدەنتتىك كەزدەن جۇمىس ىستەيمىن. 2000 جىلى كونتروللەر بولىپ جۇمىسقا كىرگەنمىن.

قانشا جاستا بولدىڭىز؟

 19 جاستا بولدىم.

التىنبەك الپيەۆتى تانيسىز با؟

ءيا، تانيمىن. ول كەزدە مەنىڭ باسشىم بولدى. سول باسشىنىڭ قىزمەتىندە ىستەدىم.

سوڭعى كەزدەرى «التىن وردانى» باسىپ الدى دەگەن اڭگىمە بولىپ جاتىر. ءبارى نەدەن باستالدى؟

ەندى مۇنىڭ ءبارى تەكسەرىستەن باستالدى. كەلدى، تەكسەردى. ءبارىن تۇسىندىردىك، كورسەتتىك. ەندى بىلەسىزدەر، جۇمىس بولعاندىقتان شاتاسپايتىن ادام جوق. جۇمىستا ءاربىر ادام شاتاسۋى مۇمكىن. مۇمكىن كوپ زاتتى ۇلگەرە الماي قالعان شىعارمىز. بىراق كورسەتكەن نارسەسىنىڭ ءبارىن ورىنداپ، ءبارىن ورنىنا كەلتىردىك. نالوگىن دا تولەدىك. سەس-ءتىڭ دە جاعدايىن جاقسارتتىق. ءورت قاۋىپسىزدىگىن دە دۇرىستادىق. بارلىق جاعىن. قانشاما مەكەمە كەلدى. سول مەكەمەنىڭ جۇمىسىنىڭ ءبارىن اتقارىپ، تياناقتاپ ورىندادىق. بانديتيزمگە تولى. كوبىسى قىرعىزستاننان كەلگەن. ولاردىڭ كىم ەكەنىن بىلمەيمىن. قىزمەتكەرلەر مە، بەلگىلەرى جوق. ەسىمدەرىن ايتپايدى. كەلىپ اقشا سۇرايدى. جاڭا اكىمشىلىكتىڭ جۇمىس ىستەپ جاتقانىنا 8 كۇن بولدى. ەشقانداي زەرتحانالىق تەكسەرۋسىز. زەرتحانا بار، قۋىپ جىبەردى. باعا كوتەرىلدى، حالىق اشۋلى.

ءسىز باعانىڭ كوتەرىلۋى تۋرالى ايتىپ جاتىرسىز با؟

كوتەرىلدى. وسى كۇنگە دەيىن نارازىلىق جالعاسۋدا. ماعان جازادى. بىراق، كەشىرىڭىزدەر، مەنىڭ كۇشىم جەتپەيدى. مەن كومەكتەسە المايمىن.

باسىپ الۋ قالاي بولدى؟

ءبىزدىڭ زاڭگەرىمىز بار. كاميلا دەگەن جاس قىز. مەن ونىمەن جاقىندا سويلەستىم. وعان قولداۋ بىلدىرەيىن دەپ حابارلاستىم. ول ماعان قورقىنىشتى جايتتى ايتىپ بەردى. الماتىدا، ەسەنتاي مول-دىڭ الدىندا الىپ دەنەلى بەس جىگىت اۆتوبۋسپەن كەلىپ، سول اۆتوبۋسقا ونى سالىپ الىپ كەتكەن. ەكى كۇن بويى ماشينادا! بۇل ايەل ادام تۇسىنىڭىزدەر. ونىڭ وتباسى، بالالارى بار. ونى قايتا جازۋعا كوندىرگەن. ماعان ايتادى: «ءتىپتى نوتاريۋس مەنىڭ جاعدايىمدى كورىپ تۇردى»، - دەيدى. نوتاريۋستى دا قورقىتقان. وسىلايشا رەيدەرلىك جولمەن باسىپ العان. 2022 جىلى، قازاقستاندا! باسقا تمد ەلدەرىندە عانا بار شىعار دەپ ويلايتىن ەدىم، بىزدە دە بار ەكەن. تاڭ قالدىم. جاڭا قازاقستان رەيدەرلىكتەن باستالادى ەكەن.

ءسىز 19 جاستا كەلگەن ەكەنسىز. ءسىز ستۋدەنت بولدىڭىز با، وقىدىڭىز با ؟ نەمەن اينالىستىڭىز؟

ءيا، ستۋدەنت كەزىمدە جۇمىس ىستەدىم. اتا-اناما كومەكتەستىم. ەستەرىڭىزدە شىعار 1990-2000 جىلدار ارالىعىندا جاعداي قيىن بولدى. سوندىقتان بازارعا جۇمىسقا شىعۋعا تۋرا كەلدى. كونتروللەردەن ديرەكتوردىڭ قىزمەتىنە دەيىن كوتەرىلدىم. ال، ول (التىنبەك الپيەۆ) «التىن وردا» بازارىن عانا ەمەس، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ باسقا دا ءىرى بازارلارىن باسقاردى.

جاقسى. قۇرىلىسشى بولدىڭىز! ول قازىر مىنا جاڭا تاقىرىپتى كوتەرۋگە كومەكتەستى مە؟

ارينە، مەنىڭ اكەم قۇرىلىسشى. ءوزىم وقىدىم. مەن ينجەنەر-قۇرىلىسشىمىن. مەن قۇرىلىستى نولدەن باستادىم. ىرگەتاستاعى شۇڭقىردان باستادىم. مەن مىسالى، مىنا جەردە قانداي ارماتۋرا، قانداي تسەمەنت، قانداي بەتون بارىن بىلەمىن. مۇنىڭ ءبارىن بىلەمىن. سەبەبى، مەن ءبارىن ءوز قولىممەن ىستەگەنمىن. قانشا ەڭبەك ءسىڭدى.

بازاردا ساۋدا جاسايتىن كاسىپكەرلەر سىزگە بىردەن سەنىپ اقشا جيناپ بەردى مە؟ وسىنداي ىستەرمەن اينالىسۋ قيىن ەمەس پە؟

ادامدارمەن، اسىرەسە كوپشىلىكپەن ىستەۋ، ارينە، وتە قيىن. ارقايسىسىنىڭ كوڭىلىن تابا ءبىلۋ كەرەك، ءتىل تابىسا ءبىلۋ كەرەك. ول ءبارىن ءتۇسىنۋى ءۇشىن، وعان ءتۇسىندىرۋ كەرەك. ول اقشاسىن سالىپ، ەرتەڭ ءوز بۋتيگىن الاتىنىنا سەنۋى كەرەك. مەن وسىعان كەلە جاتتىم. حالىقتىڭ سەنىمى عوي ول. حالىقتىڭ سەنىمىن تابۋ دا وڭاي ەمەس. قازىرگى اكىمشىلىك، مەنىڭ ويىمشا، مۇنداي ۇلكەن بازارلاردى ەشقاشان باسقارماعان. ولار ونى قالاي سالۋ كەرەكتىگىن بىلمەيدى. حالىق اشۋلى. كەشە ماعان ۆيدەو جىبەردى. اكىمشىلىكتىڭ الدىندا جالعا الۋشىلارىم تۇر. ولاردى تىم بولماسا كەڭسەگە شاقىرىپ سويلەسۋگە بولادى عوي. ءبارى تۇر. ولاردى ەشكىم تىڭدامايدى. ولار نەگە نارازى؟ ەڭ باستىسى ولارمەن ادام سياقتى سويلەسۋ كەرەك. كاسىپكەرلەر جالداۋ اقىسىن وسىرمەۋدى سۇرايدى. قازىرگى ۋاقىتتا مۇنىڭ ماڭىزى كەم ەمەس. جالداۋ قۇنى تاۋاردىڭ باعاسىنا اسەر ەتەدى. سول ءۇشىن تاۋاردىڭ باعاسى ءوسىپ جاتىر. بازار ايماقتىق، بۇكىل قازاقستان وسى نارىقتان قورەكتەنىپ وتىر. ارينە، نۇر-سۇلتاندا دا، شىمكەنتتە دە، الماتىدا دا باعا كوتەرىلەدى دە، سوسىن نەگە ميتينگكە شىعىپ جاتىر دەپ تاڭقالامىز.

ءسىز دە وققاعارلارىڭىزبەن ءجۇردىڭىز بە؟

مەنى ءبارى تانيدى. مەن ءاردايىم جەكە جۇرەمىن. مەنى ەشقاشان بىرەۋ ەرتىپ جۇرمەگەن نە بولماسا قاسىما وققاعارلار ەرتىپ جۇرگەن ەمەسپىن. دانياردىڭ نەگە ولاي جۇرگەنىن بىلمەيمىن، مۇمكىن گولليۆۋد فيلمدەرىنەن كورىپ العانى شىعار.

داكەنى، دانياردى بالا كەزىنەن بىلەسىز بە؟

تانيمىن عوي. بىلەمىن، بايدىڭ بالاسى. نە دەيمىن ەندى مەن. قىلمىستىق ءىس بويىنشا ۇستالدى. ونىڭ بەدەلى جاقسى ەمەس ەكەنى بىلەمىن. ونىڭ قالاي باسقارۋشى بولايىن جاتقانىن بىلمەيمىن. ول ەشقاشان مۇنداي ىسپەن شۇعىلدانباعان. ول ەشقاشان باسشى بولماعان. ەندى كىمگە سەنەرىمدى بىلمەيمىن. پروكۋراتۋراعا ما؟ دەر؟ ىشكى ىستەر مينيسترلىگىنە مە؟ بار ءۇمىت تەك پرەزيدەنتىمىز قاسىم-جومارت توقاەۆتا عانا. مەن ونىڭ وتە اقىلدى، ءادىل ادام ەكەنىن بىلەمىن. ول نە بولىپ جاتقانىن بىلمەيدى دەپ ويلايتىن ەدىم. بوزىمباەۆتىڭ باسقا شارۋاسى جوق پا؟ ىستەيتىن ءىسى جوق پا؟ مەن جينالىستاردا ەستىدىم، ول تەك «التىن وردا» تۋرالى عانا ايتىپ جۇرگەن. ال، الماتى وبلىسىنىڭ تۇرعىندارىنىڭ جاعدايى، ولاردىڭ ماسەلەلەرى شە؟ بۇل اتقارۋشى ورگان بازارلارمەن اينالىسۋ ءۇشىن كەلمەگەن. ءيا، ءبارىن تەكسەردى، ءبىز دايىنبىز. مەن قاراپايىم كاسىپكەرمىن. ءبارى حالىق ءۇشىن بولعانىن قالايمىن. بۇل پاۆيلوندى مەن حالىق ءۇشىن سالدىم. ادامداردىڭ قىستا توڭىپ، جازدىڭ ىستىعىندا كۇننىڭ استىندا تۇرعانىن كوردىم. ولار وزدەرىن جايلى سەزىنسىن دەپ جاعداي جاسادىم. ولار دا مەن سياقتى قاراپايىم ادامدار. وكىنىشكە وراي بازاردى باسىپ الدى. ارسىز جولمەن. جاس قىزعا قىسىم جاساپ، ءبارىن وزدەرىنە جازدىرىپ الدى. مەن كاميلامەن سويلەستىم. ول ماعان ءبارىن ايتىپ بەردى. ەلەستەتىڭىزشى، نازىك قىز بالاسىن 4-5 جىگىت باسىپ الىپ، اۆتوبۋسپەن الىپ كەتتى. ەكى كۇن بويى ماشينادان شىعارمادى. قىسىم جاسادى. بولدى! سولاي جازدىرىپ الدى! كەڭسەگە باسىپ كىردى. ونى الىپ كەتىپ بارا جاتقانى ءتۇسىپ قالعان بەينەجازبا بار. ولار زاڭسىز كىرىپ كەلىپ، ەشقانداي سانكتسياسىز، بارلىق قۇجاتتاردى اۆتوتۇراقتان الىپ شىقتى. تۇرلەرى كورىنىپ تۇر. بەينەجازبالار بار. مۇنىڭ ءبارىن كورسەتىپ بەرە الامىن. ءبىز قايدا تۇرىپ جاتىرمىز؟ وسى ما جاڭا قازاقستان؟ قازاقستان وسىلاي قالانىپ جاتىر ما؟ بانديتيزممەن؟ ءبىزدىڭ رەيدەرلىك جاسادى دەپ ايىپتاپ جاتقانى شىندىققا جاناسپايدى. مەنىڭ بىلۋىمشە، التىنبەك الپيەۆتى دوستارى ساتىپ كەتكەن. سودان كەيىن باسقالارعا ساتىپ جىبەرگەن. مەن باسشىلىقتى ءۇشىنشى تۇلعادان الدىم. سەنىمدى باسشىلىقتان. مەن تاڭقالىپ وتىرمىن، نە دەگەن باسسىزدىق؟!

Abai.kz