سەنبى, 23 قاراشا 2024
بيلىك 2197 14 پىكىر 30 مامىر, 2022 ساعات 19:27

ءماجىلىس توراعاسى: رەفورمالار – جاڭا ءارى ادىلەتتى قازاقستاننىڭ باستاۋى

ءماجىلىس توراعاسى ەرلان قوشانوۆ جۇمىس ساپارىمەن ماڭعىستاۋ وبلىسىنا باردى.  پالاتا سپيكەرى الدىمەن ماڭعىستاۋ وبلىسىنىڭ جۇرتشىلىعىمەن كەزدەستى.

جيىندا ەرلان قوشانوۆ ەلىمىزدەگى ەلەۋلى وقيعا قارساڭىندا ماڭعىستاۋ وڭىرىنە ارنايى كەلگەنىن ايتىپ، الداعى رەفەرەندۋمنىڭ ءمان-ماڭىزىنا ەرەكشە توقتالدى.

ءماجىلىس توراعاسى ماڭعىستاۋلىقتاردىڭ پرەزيدەنتتىڭ ساياساتى مەن جاڭا باستامالارىنا ۇنەمى قولداۋ كورسەتىپ جۇرگەنىنە نازار اۋداردى.

ەل الدىندا تۇرعان بيىك ماقساتتارعا قول جەتكىزۋ ءۇشىن حالقىمىزعا اۋىزبىرلىك كەرەك. ەندىگى كەزەكتە پرەزيدەنتىمىزدىڭ جانىنا توپتاسىپ، ەل ومىرىنە وڭ وزگەرىس اكەلەتىن رەفورمالاردى جۇزەگە اسىرۋعا اتسالىسۋعا ءتيىسپىز. وسى ورايدا ماڭعىستاۋلىق ازاماتتارىمىزدىڭ مەملەكەت باسشىسىنا تىرەك بولاتىنىنا سەنىمدىمىز، – دەدى ەرلان قوشانوۆ.

ءماجىلىس توراعاسى پرەزيدەنت رەفورمالارىنىڭ باسىم باعىتتارىن ءتۇسىندىرىپ، جاڭا نورمالارعا جايلى كەڭىرەك ايتىپ بەردى.

– پارتيالاردى تىركەۋ تالاپتارىنىڭ تومەندەۋى – جاڭا ساياسي بىرلەستىكتەردىڭ پايدا بولۋىنا جول اشادى. مۇنىڭ ءبارى ەلدىڭ ساياسي ءومىرىن جانداندىراتىنى ءسوزسىز. پارلامەنتتەگى تالقىلاۋ دا قىزا تۇسەرى انىق. مەملەكەت باسشىسىنىڭ پىكىرتالاس كوشەدە ەمەس، ءماجىلىس پەن ءماسليحاتتا بولۋى كەرەك دەگەن ءسوزى ءىس جۇزىنە اسۋدا. ەندى ءوز كۇشىنە سەنگەن ادامنىڭ ماجوريتارلىق سايلاۋ جۇيەسى ارقىلى دەپۋتات بولۋىنا مۇمكىندىگى بار. ماڭعىستاۋدا ونداي ازاماتتار جەتكىلىكتى دەپ ويلايمىن، – دەدى پالاتا سپيكەرى.

سونىمەن قاتار ەرلان قوشانوۆ كونستيتۋتسيالىق سوتتىڭ قۇرىلىپ، ادام قۇقىقتارى جونىندەگى ۋاكىلگە كونستيتۋتسيالىق مارتەبە بەرىلۋى ادىلدىك ىزدەگەن ازاماتتار ءۇشىن جاڭا مۇمكىندىكتەرگە جول اشاتىنىن اتاپ ءوتتى.

سونداي-اق پالاتا توراعاسى كونستيتۋتسياداعى جەردىڭ جانە تابيعي رەسۋرستاردىڭ يەسى حالىق دەگەن نورماعا قاتىستى ءوز ويىن ءبىلدىردى.

– بۇل وزگەرتۋدى مەملەكەت باسشىسى ءوزى ۇسىندى. ونىڭ قۇقىقتىق مانىنەن گورى، يدەولوگيالىق، ساياسي جانە مورالدىك سالماعى وتە زور. ويتكەنى، بايتاق جەرىمىزدىڭ ءبىر عانا يەسى بولۋى مۇمكىن. ول – حالىق. وسى وزگەرتۋمەن ءبىز بۇل قاعيدانى تاعى دا ءبىر شەگەلەپ وتىرمىز. بۇل نورما ءار ادامنىڭ ءوز تۋعان جەرىنە دەگەن جاۋاپكەرشىلىگىن ارتتىرا تۇسەدى. ءبىر عانا مىسال، بوزجىرا شاتقالىنداعى وقيعا ءبارىمىزدىڭ ەسىمىزدە. سول جولى سىزدەر ءوز ولكەلەرىڭىزگە نەمقۇرايلى قارامايتىندىقتارىڭىزدى كورسەتتىڭىزدەر. بۇل – تۋعان جەرگە دەگەن قامقورلىقتىڭ جارقىن كورىنىسى. الماتىداعى كوكجايلاۋ ماسەلەسى دە ەستەرىڭىزدە بولار. پرەزيدەنت وسىنداي ماڭىزدى ماسەلەلەر بويىنشا ءاردايىم حالىقتىڭ پىكىرىنە قۇلاق اسىپ، ءاردايىم ءادىل شەشىم قابىلداپ وتىر، – دەدى ءماجىلىس سپيكەرى.

ەرلان قوشانوۆ كونستيتۋتسيالىق رەفورما مەريتوكراتيا مەن ادىلدىكتى ورناتۋ ءۇشىن قاجەت ەكەنىن اتاپ ءوتتى.

– ازاماتتار ەلدىڭ ومىرىنە ارالاسىپ، قىزمەتتىك جانە الەۋمەتتىك ورلەۋگە تەڭ مۇمكىندىك الۋى كەرەك. ساياسي وزگەرىستەر ەلىنە ادال، قولىنان ءىس كەلەتىن، اقىل-ويى ۇشقىر ءاربىر ازاماتتىڭ جولىن اشۋ ءۇشىن قولعا الىندى. سونداي-اق بۇل تۇزەتۋلەر مونوپوليا مەن وليگوپوليانى جويىپ، بيزنەسپەن ەركىن اينالىسۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. جالپى العاندا، پرەزيدەنت رەفورمالارى ەلدىڭ باسقارۋ مودەلىن تۇبەگەيلى وزگەرتەدى، – دەدى پالاتا توراعاسى.

كەزدەسۋدە پالاتا سپيكەرى ماڭعىستاۋ وڭىرىندەگى بىرقاتار ماسەلەلەرگە توقتالىپ ءوتتى. ولار – اۋىز سۋمەن قامتاماسىز ەتۋ، جۇمىسسىزدىق، جەم-ءشوپ تاپشىلىعى جانە تاعى باسقا الەۋمەتتىك جايتتار.

ەرلان قوشانوۆتىڭ ايتۋىنشا، وبلىستىڭ ۇزاقمەرزىمدى الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق دامۋى پرەزيدەنتىمىزدىڭ ەرەكشە نازارىندا. مەملەكەت باسشىسىنىڭ تاپسىرماسىمەن بىلتىر ءوڭىر دامۋىنىڭ 2021-2025 جىلدارعا ارنالعان كەشەندى جوسپارى قابىلدانعان.

– ءبىر عانا كەشەندى جوسپاردىڭ اياسىندا ايماقتا ءبىراز ءىرى ماسەلە شەشىمىن تاپقالى وتىر. ەندىگى نەگىزگى مىندەت – ونى تولىق ىسكە اسىرۋ. بۇل ءماجىلىس دەپۋتاتتارىنىڭ، «AMANAT» پارتياسىنىڭ باقىلاۋىندا بولادى. قاجەت بولعان جاعدايدا پارلامەنتتىك تىڭداۋ وتكىزەمىز، – دەدى «AMANAT» پارتياسىنىڭ توراعاسى.

ەرلان قوشانوۆ پارتيانىڭ جاڭا جاعدايدا جۇمىس ىستەۋگە دايىن ەكەنىن ايتىپ، ونىڭ قاتارىنا مەملەكەتشىل ازاماتتار كەلۋى كەرەكتىگىنە ەرەكشە ءمان بەردى.

ءسوز سوڭىندا ەرلان قوشانوۆ وبلىس جۇرتشىلىعىنا رەسپۋبليكالىق رەفەرەندۋمعا بەلسەندى اتسالىسۋعا شاقىردى.

سونىمەن قاتار پالاتا سپيكەرى جۇمىس ساپارى بارىسىندا «AMANAT» پارتياسىنىڭ وبلىستىق فيليالىنىڭ جۇمىسىمەن تانىسىپ، انالار كەڭەسىنىڭ مۇشەلەرىمەن كەزدەستى. وندا كوپ بالالى انالار ماسەلەسىن تالقىلاپ، ولاردى تولعاندىرىپ وتىرعان ەڭ وزەكتى سۇراقتارعا جاۋاپ بەردى.

ساپار بارىسىندا  ءماجىلىس توراعاسى ش.ەسەنوۆ اتىنداعى كاسپي مەملەكەتتىك تەحنولوگيالار مەن ينجينيرينگ ۋنيۆەرسيتەتىن ارالاپ، وقىتۋشىلارمەن جانە ستۋدەنتتەرمەن اڭگىمەلەستى. الداعى ساياسي ناۋقانعا ءۇن قوسىپ، ەلىمىزدىڭ جارقىن بولاشاعى جولىندا ايانباي قىزمەت ەتۋگە شاقىردى.

سونىمەن بىرگە ەرلان قوشانوۆ «قوشقار اتا» قالدىق قويماسىنا بارىپ، ءوڭىر ەكولوگياسىن جاقسارتۋ باعىتىندا اتقارىلىپ جاتقان جۇمىستارمەن تانىستى.

ساپار سوڭىندا «Total» كومپانياسىنا بارىپ، مۇناي كەن ورىندارىنداعى جۇمىسكەرلەرمەن سويلەسىپ، رەفەرەندۋمنىڭ ءمان-ماڭىزىن تالقىلادى.

ءوز كەزەگىندە ماڭعىستاۋ مۇنايشىلارى پرەزيدەنتتىڭ ساياسي رەفورمالارىن قولدايتىندىقتارىن جەتكىزىپ، رەفەرەندۋمعا قاتىساتىندىقتارىن ايتتى.

 

Abai.kz

14 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

سىني-ەسسە

«تالاسبەك سىيلىعى»: تالقاندالعان تالعام...

اباي ماۋقاراۇلى 1464
بىلگەنگە مارجان

«شىعىس تۇركىستان مەملەكەتى بەيبىت تۇردە جوعالدى»

ءالىمجان ءاشىمۇلى 3231
ءبىرتۋار

شوقاننىڭ ءازىل-سىقاقتارى

باعدات اقىلبەكوۆ 5338