ورتالىق ازيادا جىل وتكەن سايىن سۋ تاپشىلىعى ارتىپ كەلەدى. بۇل تۋرالى ساراپشىلار دا، ايماق باسشىلارى دا دابىل قاعىپ، ايتىپ ءجۇر. كۇنى كەشە عانا تاجىكستان پرەزيدەنتى ەمومالي راحمون تاۋ مۇزدىقتارىنىڭ ەرۋىنەن ورتالىق ازيادا سۋ تاپشى بولۋى مۇمكىن ەكەنىن ايتتى.

ورتالىق ازيادا سۋ بالانسى رەتتەلمەگەن. سۋدىڭ باسىم بولىگى قىرعىزستان مەن تاجىكستانعا تيەسىلى. ترانسشەكارالىق وزەندەردىڭ باستاۋى وسى ەلدەردە. بۇل ايماق ەلدەرى اراسىنداعى قاقتىعىستاردى دا تۋىنداتۋدا.

سوڭعى ۋاقىتتا قىرعىزستان مەن تاجىكستان اراسىندا شەكارالىق داۋدىڭ ءبىرشاماسى سۋ كوزدەرىن بولۋگە بايلانىستى بولعان. 2021 جىلى بولعان قاقتىعىس سۋ قويماسى ماڭىندا باستالعانى دا سۋدى ءبولىسۋدى ىسكە اسىرا الماۋدىڭ سەبەبىنەن دەيدى ماماندار.

سوڭعى ون جىل ىشىندە كليماتتىڭ جىلۋىنان تاجىكستاندا مىڭنان استام مۇزدىق ەرىپ كەتتى. راحموننىڭ سوزىنشە، ەگەر مۇزدىقتار ەري بەرەتىن بولسا، ورتالىق ازيا سۋسىز قالۋى مۇمكىن. تاجىكستان ەلىندەگى سۋ رەسۋرستارىنىڭ 4 پايىزىن عانا قولدانادى. قالعانى كورشى ەلدەرگە كەتەدى.

2019 جىلى جۇرگىزىلگەن زەرتتەۋ كەزىندە تاجىك عالىمدارى زەراۆشان مۇزدىعى سوڭعى 40 جىلدا 40 مەترگە قىسقارعانىن ايتقان بولاتىن. زەراۆشان كولى تاجىكستان مەن وزبەكستان اراسىندا ورنالاسقان. ونىڭ سۋىن 6 ملن ادام قولدانادى. بۇل ادامداردىڭ تاعدىرى دا تىكەلەي وسى سۋعا بايلانىستى بولىپ تۇر.

سۋ كوزدەرىنىڭ باسىم بولىگى تاجىكستاندا بولعاندىقتان، بۇل ەلدەگى تۇراقتىلىق ماسەلەسى دە ماڭىزدى. تاجىكستاندا تۇراقسىزدىق بولسا، سۋدى بولىسۋگە جانە ساتىپ الۋعا قاتىستى كەلىسىمدەر ىسكە اسپاۋى مۇمكىن. بۇل ورتالىق ازيادا ۇلكەن قاقتىعىسقا اكەلەر ەدى.

قازاقستان قىرعىزستاننان سۋدى ساتىپ الۋ جانە رەتتەۋ بويىنشا بىرنەشە كەلىسىم جاسادى. الايدا سۋ قىرعىز شارۋالارىنىڭ وزىنە جەتپەيتىن جايتتار كوبەيدى. سايكەسىنشە مەملەكەتارالىق كەلىسىمدەردى ىسكە اسىرۋ كۇن سايىن قيىنداپ بارادى.

ماماندار ورتالىق ازيا ەلدەرى ءوزارا سۋ ماسەلەسىن رەتتەۋ بويىنشا كەلىسىم جاساماسا، الداعى ۋاقىتتا بۇل قارۋلى قاقتىعىستارعا اكەلۋى مۇمكىن دەيدى. بۇۇ مالىمەتىنە سۇيەنسەك، سوڭعى 20 جىلدا وتىزدان استام قارۋلى قاقتىعىس وزەن سۋلارىن پايدالانۋعا بايلانىستى تۋىنداعان ەكەن.

Abai.kz