قالانىڭ اتىن وزگەرتۋ قيسىندى ما؟
جانىبەك قوجىق، جەرگىلىكتى قوعامدىق بەلسەندى:
بۇل باستاما - اقساقالداردىڭ قولىمەن استاناداعى «بىرەۋلەردىڭ» جاساپ وتىرعان ارەكەتى. ول كەرەك دەسەڭىز، پرەزيدەنت تە ەمەس. ەلباسى جاقتان ءدال وسى بەكەت اتانىڭ اتىمەن اتاۋعا تاپسىرما بەرىلدى دەپ ويلامايمىن.
مەنىڭشە، بۇل - ۇلكەن قاتەلىك. مۇنى جاڭاوزەن باسشىلىعىنىڭ، اقساقالداردىڭ اۋزىمەن ايتقىزدى. الايدا، ولاردىڭ بۇل ۇسىنىستارىن، باستامالارىن قولداعان بىردە ءبىر جىلى پىكىردى، قاندايدا ءبىر اقپاراتتى ەشبىر ءباسپاسوز جاريالاعان جوق.
وسىنى باستاعان 40 شال قازىر حالىقتىڭ ورتاسىنا كىرە الماي ءجۇر. كەز كەلگەن جەردە وسى كىسىلەردى كۇستانالاپ، ۇرسىپ، رەنىشىن بىلدىرەتىن حالىق كوپ. ەڭ قۋانىشتىسى، جاڭاوزەن قالالىق ءماسليحاتى بۇل ماسەلەنى كۇن تارتىبىنەن الىپ تاستادى. «حالىقتىڭ ۇلكەن قارسىلىعىنا قالامىز» دەپ جوعارى جاقتىڭ شەشىمىنەن باس تارتتى.
بىرىنشىدەن، جاڭاوزەننىڭ اتىن وزگەرتۋ ءۇشىن جەرگىلىكتى حالىقتىڭ وي-پىكىرىمەن، كوزقاراسىمەن ساناسۋى كەرەك.
ەكىنشىدەن، بۇل ماسەلە جاڭاوزەن قالالىق ءماسليحاتىنىڭ سەسسياسىنا ەنىپ، دەپۋتاتتار داۋىسىنىڭ 51 پايىزىن الۋى كەرەك.
ۇشىنشىدەن، وبلىستىق ءماسليحاتتىڭ كەلىسىمەن رەسپۋبليكالىق ونوماستيكالىق كوميسسياعا بەرۋى كەرەك. بۇل ماسەلە سوندا عانا شەشىمىن تابادى.
جانىبەك قوجىق، جەرگىلىكتى قوعامدىق بەلسەندى:
بۇل باستاما - اقساقالداردىڭ قولىمەن استاناداعى «بىرەۋلەردىڭ» جاساپ وتىرعان ارەكەتى. ول كەرەك دەسەڭىز، پرەزيدەنت تە ەمەس. ەلباسى جاقتان ءدال وسى بەكەت اتانىڭ اتىمەن اتاۋعا تاپسىرما بەرىلدى دەپ ويلامايمىن.
مەنىڭشە، بۇل - ۇلكەن قاتەلىك. مۇنى جاڭاوزەن باسشىلىعىنىڭ، اقساقالداردىڭ اۋزىمەن ايتقىزدى. الايدا، ولاردىڭ بۇل ۇسىنىستارىن، باستامالارىن قولداعان بىردە ءبىر جىلى پىكىردى، قاندايدا ءبىر اقپاراتتى ەشبىر ءباسپاسوز جاريالاعان جوق.
وسىنى باستاعان 40 شال قازىر حالىقتىڭ ورتاسىنا كىرە الماي ءجۇر. كەز كەلگەن جەردە وسى كىسىلەردى كۇستانالاپ، ۇرسىپ، رەنىشىن بىلدىرەتىن حالىق كوپ. ەڭ قۋانىشتىسى، جاڭاوزەن قالالىق ءماسليحاتى بۇل ماسەلەنى كۇن تارتىبىنەن الىپ تاستادى. «حالىقتىڭ ۇلكەن قارسىلىعىنا قالامىز» دەپ جوعارى جاقتىڭ شەشىمىنەن باس تارتتى.
بىرىنشىدەن، جاڭاوزەننىڭ اتىن وزگەرتۋ ءۇشىن جەرگىلىكتى حالىقتىڭ وي-پىكىرىمەن، كوزقاراسىمەن ساناسۋى كەرەك.
ەكىنشىدەن، بۇل ماسەلە جاڭاوزەن قالالىق ءماسليحاتىنىڭ سەسسياسىنا ەنىپ، دەپۋتاتتار داۋىسىنىڭ 51 پايىزىن الۋى كەرەك.
ۇشىنشىدەن، وبلىستىق ءماسليحاتتىڭ كەلىسىمەن رەسپۋبليكالىق ونوماستيكالىق كوميسسياعا بەرۋى كەرەك. بۇل ماسەلە سوندا عانا شەشىمىن تابادى.
جاڭاوزەن حالقى بۇل اتاۋعا 100 رايىز قارسىلىق كورسەتىپ وتىر. ماڭعىستاۋ اۋدانى-نىڭ اقساقالدارى «ەندى بۇل ماسەلەگە قايتىپ ورالمايمىز. بەكەت اتانىڭ ەسىمىن قالاعا ءۇزىلدى-كەسىلدى بەرىلمەيدى» دەگەن اشىق حاتىن جاريالادى. وسىعان قاراپ، ەندى قالانىڭ اتاۋى بەكەت اتاعا اۋىستىرىلادى دەپ ويلامايمىن.
بەكەت اتانى ماڭعىستاۋ ەلى رۋحاني كۇش رەتىندە باعالايدى. بەكەت اتانىڭ دۇنيەدەن وتكەنىنە 199 جىل بولدى. اللا قالاسا، كەلەسى جىلى 200 جىل بولادى. وسى ۋاقىت ارالىعىن-دا جەرگىلىكتى، وسى ءوڭىردىڭ ادامى اتانىڭ ەسىمىن بالاسىنا بەرىپ كورگەن جوق. بالاعا اتا-اناسى تىيىم سالىپ، ۇرىسقان بولسا، وندا بەكەت اتاعا ءتىل تيەدى. سوندىقتان حالىق بۇل ارۋاقتى قۇرمەتتەيدى. وسىنداي قۇرمەت تۇتاتىن تۇلعانىڭ ەسىمىن قالاعا بەرۋگە، ونىڭ اتىنا كىر كەلتىرۋگە جەرگىلىكتى حالىق، ءبىز، قارسىمىز!
سۆەتقالي نۇرجان، اقىن: بۇل جاڭاوزەننىڭ اتىن وزگەرتۋگە ۇسىنىس بىلدىرگەن اقساقالداردىڭ ارتىندا باسقا دا اقساقالدار بار دەپ ويلايمىن. ياعني، بۇل ماسەلە ساياسي ويىنعا اينالىپ وتىر. قانشا بۇركەمەلەگەنمەن، «بۇركەگەن جەردى بۇرگە شىعادى» ەمەس پە؟!
بىرىنشىدەن، بۇل قادام ۇلتتىڭ نامىسىنا تيە باستادى. جاڭاوزەننىڭ اتىن حالىقتىڭ ساناسىنان وشىرۋگە تىرىسقان الدەكىمدەردىڭ جىمىسقى ساياساتى ءبارىبىر ورىندالمايدى دەپ ويلايمىن. ويتكەنى، جاڭاوزەن تاريحتا قالايدا قالادى. ونى ماقسات ەتكەندەردىڭ بارلىعى ەرتەڭگى كۇنى تاريحتىڭ، قارا حالىقتىڭ، قۇدايدىڭ الدىندا جاۋاپ بەرەدى. جاۋىردى جابا توقىپ، وتكەندى ۇمىتتىرامىن دەۋ - ابەستىك.
مەنىڭ بۇعان ناقتى دالەلىم بولماسا دا، كوزگە كورىنىپ، سانالىنىڭ ورەسى جەتەتىندەي ءبىر شىندىقتى ايتقىم كەلەدى. بۇل - بەكەت اتامىزدىڭ ەسىمىن ساۋداعا سالۋ. ساياسي ساۋدالاۋ. ونىڭ كەشەگى كەلەڭسىزدىكتەن توگىلگەن ۇرپاعىنىڭ قانىن وسى اتانىڭ اتىمەن ءوشىرۋ. ءبىر عانا ايتارىم، بەكەت اتا ەشكىمنىڭ قۇلدىعىنا، قۇرمەتىنە ءزارۋ ەمەس. ويتكەنى، ول - اللانىڭ سۇيگەن قۇلى. قازاق ول كىسىنىڭ ەسىمىن ونسىز دا قۇرمەتتەپ، قادىر تۇتادى. سوندىقتان بۇل باستامانى كوتەرىپ جۇرگەن اقساقالداردىڭ، ولاردى وسى قادامعا سالىپ، جول كورسەتىپ جۇرگەن جانداردىڭ يماندارى وزدەرىنە جولداس بولسىن. بۇدان باسقا ايتارىم جوق!
ازىرلەگەن گۇلجان راحمان
"ۇلت تايمس" گازەتى
