پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆ ساۋد ارابياسىنىڭ كورولى سالمان بەن ابدەل ءازيز ءال ساۋدتىڭ شاقىرتۋىمەن دجيددا قالاسىنا باردى.

ەكى ەل اراسىندا بىرقاتار كەلىسسوزدەر جۇرگىزىلدى. كەلىسسوزدەر بارىسىندا ساۋدا-ەكونوميكالىق جانە ينۆەستيتسيالىق ىنتىماقتاستىق ماسەلەلەرى تالقىلاندى. تاراپتار الداعى ۋاقىتتا ءوزارا تاۋار اينالىمىن ارتتىرۋعا نيەتتى ەكەندىكتەرىن مالىمدەدى.

پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆ «ساۋد ارابياسى مەن قازاقستان اراسىنداعى ىنتىماقتاستىققا تىڭ سەرپىن بەرەتىن كەز كەلدى» دەپ سانايدى.

«ساۋد ارابياسى - قازاقستاننىڭ تاۋەلسىزدىگىن العاش بولىپ مويىنداعان ەلدەردىڭ ءبىرى. وسى كەزەڭدە ءتۇرلى باعىتتاعى ىنتىماقتاستىعىمىز نىعايا ءتۇستى. قازىر قازاق-ساۋد قاتىناستارى جوعارى دەڭگەيدە. دەگەنمەن، ەكى ەل اراسىنداعى ىنتىماقتاستىققا تىڭ سەرپىن بەرەتىن كەز كەلدى. بۇل - ەلدەرىمىزدىڭ مۇددەسىنە ساي كەلەتىن ورتاق شەشىم. ءبىزدىڭ ءوزارا ءتيىمدى بايلانىستارىمىز نىعايا بەرەدى دەپ سەنەمىن»، - دەدى مەملەكەت باسشىسى.

ءوز كەزەگىندە مۇحاممەد بەن سالمان بەن ابدەل ءازيز ءال ساۋد ەلدەرىمىز اراسىنداعى قارىم-قاتىناستىڭ جاقسى دەڭگەيدە ەكەنىن اتاپ ءوتىپ، مۇنى ودان ءارى كەڭەيتە ءتۇسۋ كەرەك ەكەنىن ەسكە سالدى.

ونىڭ ايتۋىنشا، قازاقستان مەن ساۋد ارابياسىنىڭ كاسىپكەرلەرىن بىرىكتىرەتىن ىسكەرلىك كەڭەستىڭ ەرەكشە ماڭىزى بار.

اتاپ ايتقاندا، مۇحاممەد بەن سالمان بەن ابدەل ءازيز ءال ساۋد ساۋديالىق كومپانيالاردىڭ قازاقستاندىق اگرارلىق سەكتورعا ينۆەستيتسيا سالۋعا مۇددەلى ەكەنىن ءبىلدىردى. جاھاندىق ازىق-تۇلىك داعدارىسى كەزىندە بۇل باعىت وتە وزەكتى بولىپ ەسەپتەلەدى.

قاسىم-جومارت توقاەۆ ساۋد ارابياسىنىڭ تاق مۇراگەرىن قازاقستانعا مەملەكەتتىك ساپارمەن كەلۋگە شاقىردى. مۇحاممەد بەن سالمان كەلىسىمگە كەلگەن قۇجاتتار ىسكە اسىپ، ونىڭ ناتيجەسىن تاقىلاۋ ماقساتىندا شاقىرۋدى قۋانا قابىلدايتىنىن جانە قازاقستانعا كەلۋگە دايىن ەكەنىن ايتتى.

پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ ساۋد ارابياسىنا ساپارى تۋرالى ءبىز ەكونوميست ماقسات حالىقتان پىكىر سۇرادىق...

ماقسات حالىق، ەكونوميست:

- اراب ەلدەرىنەن ينۆەستيتسيا تارتۋ مۇمكىندىگى بولسا، بارىنشا قولدانعان دۇرىس. سەبەبى، ولاردا ينۆەستيتسيالىق مۇمكىندىك وتە جوعارى. ۇلتتىق قور جاعىنان اراب ەلدەرى نورۆەگيا ەلىنەن كەيىنگى ورىندى الادى دەۋگە نەگىز بار. ەڭ ماڭىزدىسى، بىزگە ۇلگى بولاتىن جەرى – مۇنايلى ەل مۇنايدان باسقا دا سەكتوردى، دامۋ مۇمكىندىگى بار سالالاردى قالىپتاستىرىپ وتىر. ولاردىڭ قىزمەت كورسەتۋ سالاسىن، سەرۆيستىك ەكونوميكانى قۇرۋ جاعىنان تاجىريبەسى جوعارى. سوندىقتان قازاقستاننىڭ ىشىندە، اسىرەسە، قىزمەت كورسەتۋ سالاسى بويىنشا، جاسىل ەكونوميكانى دامىتۋ بويىنشا، يسلامدىق قارجىلاندىرۋ بويىنشا ينۆەستيتسيا تارتاتىن بولساق، ول ءبىزدىڭ ەكونوميكامىزدىڭ وسۋىنە سەپتىگىن تيگىزەدى. قازاقستاننىڭ وندىرىستىك مۇمكىندىكتەرىن كەڭەيتەدى.

ينۆەستيتسيا تارتۋ كەزىندە ەڭ ۇلكەن ءمان بەرىلەتىن دۇنيە – ەلدىڭ نەسيەلىك جانە ينۆەستيتسيالىق رەيتينگىسى. ول رەيتينگتى Standard and poor's, Fitch ratings,  Moody's سياقتى الەمدەگى ءىرى اگەنتتىكتەر جاسايدى.

بۇرىن رەسەيدىڭ ينۆەستيتسيالىق رەيتينگىسى بىزدەن قاراعاندا جوعارى بولاتىن. سوڭعى جاعدايلار بويىنشا رەسەيگە سانكتسيالار سالىنعاننان كەيىن، رەسەيدىڭ رەيتينگىسى قاتتى ءتۇسىپ كەتتى. قازىرگى كەزدە وڭىردە، ورتا ازيادا قازاقستان ينۆەستيتسيالىق رەيتينگتە كوش باستاپ تۇر دەۋگە بولادى. كوپتەگەن مەملەكەتتەردى قىزىقتىرىپ وتىر. رەسەيدە جابىلعان زاۋىت-فابريكالار قازاقستانعا قاراي كوشىپ جاتىر. كوبىسى امەريكالىق، ەۋروپالىق كومپانيالار. سوندىقتان قازاقستان قازىرگى جاعدايدا قىزىعۋشىلىق رەيتينگىندە جوعارىلاپ وتىر. ءبىز وسى مۇمكىندىكتى پايدالانۋىمىز كەرەك دەپ ويلايمىن.

ۋكرايناداعى سوعىس جاعدايى، سونىڭ ىشىندە رەسەيدىڭ استىقتى شىعارۋعا شەكتەۋ قويۋى بەلگىلى ءبىر دارەجەدە الەم ەلدەرىنىڭ قىزىعۋشىلىعىن قازاقستانعا اۋدارىپ وتىر.

ءبىزدىڭ ەگىس القابىمىز الەم بويىنشا 7-ءشى ورىندا. ياعني، قازاقستان استىق تا جەتكىزە الاتىن، ازىق-تۇلىك قاۋىپسىزدىگىن بەرە الاتىن ەلدەر قاتارىنا كىرەدى. سوندىقتان، وسى مۇمكىندىكتى جىبەرمەي، وزىمىزگە ىڭعايلى ينۆەستيتسيا تارتۋ ماقساتىندا پايلانعانىمىز ءجون دەپ ويلامىن.

Abai.kz