گرۋزيا: رەسەيدەن ءوز جەرلەرىمىزدى قايتارامىز!
گرۋزيا پرەزيدەنتى سالومە زۋرابيشۆيلي «پۋتين جەڭىلۋگە جاقىن قالدى» دەپ سانايدى. بۇل تۋرالى ول «Bloomberg-كە» بەرگەن سۇحباتىندا ايتتى.
«رەسەي ۋكرايناداعى سوعىستا جەڭىلىسكە ۇشىراپ جاتىر. سوعىس اياقتالعان سوڭ، ۋكرايننىڭ عانا ەمەس، گرۋزين جەرىن دە قايتارۋى كەرەك»، «ۋكراينانىڭ سوعىس كەلىسىم شارتىندا، رەسەيدىڭ ۋكراينادان عانا ەمەس، بۇرىنعى جاۋلاپ العان جەرلەرىنەن دە اسكەرىن اكەتۋى كەرەكتىگى جازىلۋى كەرەك»، «گرۋزين جەرى: وڭتۇستىك وسەتيا مەن ابحازيانى قايتارۋى كەرەك» دەگەندى ايتتى.
كەڭەس كەزىندە وڭتۇستىك وسەتيا مەن ابحازيا گرۋزياعا قاراعانىمەن 1990 جىلدارى ەكى اۋماق ءوز تاۋەلسىزدىگىن جاريالادى. گرۋزيا ونى مويىندامادى. 2008 جىلى گرۋزيامەن "بەس كۇندىك سوعىستان" كەيىن رەسەي اسكەرىن وڭتۇستىك وسەتيا مەن ابحازياعا شوعىرلاندىرىپ، ولاردىڭ "تاۋەلسىزدىگىن" مويىنداعان. رەسەيدى ءتورت مەملەكەت قانا: ۆەنەسۋەلا، ناۋرۋ، نيكاراگۋا جانە سيريا قولدادى. گرۋزيا اتالعان ەكى ءوڭىردى رەسەي جاۋلاپ الدى دەپ سانايدى.
بىلتىر ۋكراينانى ەرەكشە قولداپ، رەسەيگە قاتاڭ پوزيتسيا ۇستانعان انگليانىڭ ەكس-ءمينيسترى جونسون «رەسەيدىڭ ىقپالىندا بولىپ كەلگەن ەلدەردى 300 جىلدان بەرگى ورىسپەن جاساسقان شەكارا-كەلىسىم شارتتارىن قايتا قاراۋعا ۇندەپ، باستاما كوتەرگەن ەدى». گرۋزين پرەزيدەنتى العاشقى بولىپ ەسكى داۋدى قايتا قاراۋعا، تاريحي ادىلدىك ورناتۋعا بەلسەنىپ وتىرعانى بايقالادى. نەگىزى بىلتىر جەلتوقساننىڭ باسىندا پولشا پرەزيدەنتى «ۋكراينا جەڭسە، گرۋزيادا ايىرىلعان جەرىن قايتارىپ الادى» دەپ، گرۋزين باسشىسىنىڭ اۋزىنا ءسوز سالىپ بەرگەندەي بولىپ ەدى. باتىس ەلدەرى بەرگەن تانكىلەردىڭ كۇشىنە ورىسقا ەسەسى كەتكەن ەلدەر سەنىم ارتىپ، تاقىمىن قىسىپ وتىرعان سياقتى.
ال پۋتين بولسا ستالينگراد شايقاسىنىڭ 80 جىلدىعىن دۇركىرەتىپ اتاپ ءوتتى. ستالينگە، جۋكوۆقا، ۆاسيلەۆسكيگە ەڭسەلى ەسكەرتكىش قويدى. ستالينگراد اتاۋىن قالپىنا كەلتىرۋ باستاماسىن كوتەردى. باتىستىڭ ءتيىستى جازاسىن الاتىنىن تاعى دا ەسكەرتتى. ءوزىن فاشيستەردى تالقانداعان مۇرتتى كوسەمدەي سەزىندى. كيەۆتە كەڭەس وتكىزىپ جاتقان ەۋرووداق ەلدەرىن فاشيستەرگە تەڭەدى. بىراق بۇكىل الەم قولداپ وتىرعان ۋكراينانىڭ ناتسيستەر وشاعى ەمەس ەكەنى بەسەنەدەن بەلگىلى. سالتاناتتى شەرۋدە ساپ تۇزەگەن ورىس تانكىلەرى مەن ۇشاقتارى قاۋقارىنىڭ قانشالىق ەكەنىن الەم جۇرتى ۋكراينا سوعىسىندا جاقىن تانىپ ءبىلدى. گرۋزين باسشىسىنىڭ قاتاڭ مالىمدەمەلەرى دە سونى اڭعارتادى.
Abai.kz