سوچي قالاسىندا (رف) ەۋرازيالىق ۇكىمەتارالىق كەڭەستىڭ كەڭەيتىلگەن قۇرامداعى وتىرىسى ءوتتى.

وتىرىستا ەاەو-داعى ءوزارا ءىس-قيمىلدىڭ بىرقاتار وزەكتى ماسەلەسى تالقىلاندى. ولاردىڭ قاتارىندا ساۋدا-ساتتىقتاعى كەدەرگىلەردى جويۋ، تەمىرجول كولىگىمەن جۇك تاسىمالداۋدى تسيفرلاندىرۋ جونىندەگى ءبىرىنشى كەزەكتەگى شارالار جوسپارىن ورىنداۋ، «شىعىس – باتىس» جانە «سولتۇستىك – وڭتۇستىك» باعىتتارى بويىنشا كولىك ينفراقۇرىلىمىن دامىتۋ، تەڭىزدەگى وتكىزۋ بەكەتتەرىندە ەلەكتروندىق قۇجات اينالىمىن ەنگىزۋ، كەدەن وداعىنىڭ «تاماق ونىمدەرىنىڭ قاۋىپسىزدىگى تۋرالى» تەحنيكالىق رەگلامەنتىنە وزگەرىستەر ەنگىزۋ جانە ت.ب. ماسەلەلەر قارالدى.

ءاليحان سمايىلوۆتىڭ ايتۋىنشا، بىرلەسكەن كۇش-جىگەردىڭ ارقاسىندا ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداق الەۋەتى زور، بەلسەندى تۇردە دامىپ كەلە جاتقان ۇيىمعا اينالدى. بۇگىندە بىرلەستىك ءوزىنىڭ ماڭىزى مەن ورنىن دالەلدەپ كەلەدى.

«ەلدەر اراسىنداعى كوپتەگەن ماسەلە بويىنشا ءوزارا قۇرمەت پەن قولداۋعا نەگىزدەلگەن قارىم-قاتىناستار قارقىندى دامىپ كەلەدى، وعان كوپجاقتى ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىق نەگىز بولىپ وتىر»، — دەدى ۇكىمەت باسشىسى.

وسى جىلدىڭ باسىنان بەرى ەاەو ەلدەرىنىڭ نەگىزگى وندىرىستىك كورسەتكىشتەرى تۇراقتى ءوسىمدى كورسەتىپ وتىر. ماسەلەن، وڭدەۋشى ونەركاسىپ ءونىمىن شىعارۋ كولەمى ءبىرىنشى توقساندا 1,4%-عا ۇلعايعان. وسى كەزەڭدە اۋىل شارۋاشىلىعى ءونىمىنىڭ ءوندىرىسى 2,8%-عا ارتتى، ال قازاقستاننىڭ ەاەو ەلدەرىمەن تاۋار اينالىمى 12%-عا ءوستى.

«بۇگىن ەاەو ورگاندارىندا ءارى قاراي دامۋ ءۇردىسى تالقىعا تۇسۋدە. ەۋرازيالىق جوبا ەكونوميكالىق نەگىزدە دامۋعا ءتيىس دەپ ەسەپتەيمىز»، — دەدى پرەمەر-مينيستر.

ۇكىمەت باسشىسىنىڭ ايتۋىنشا، رەسپۋبليكادا ونەركاسىپ كووپەراتسياسى شەشۋشى ءرول اتقارادى. الايدا جوبالاردى تاڭداۋ جانە دامىتۋ كەزىندە ورتاق مۇددەلەردى، سونداي-اق ەاەو ەلدەرىنىڭ الەۋەتىن مىندەتتى تۇردە ەسكەرۋ قاجەت. الەمدەگى قازىرگى احۋالدى ەسكەرە وتىرىپ، قازاقستان «ەاەو كووپەراتسياسىن دامىتۋ ورتالىعى» بولۋعا دايىن. بۇل باستامانى قر پرەزيدەنتى جوعارى كەڭەستىڭ وتكەن وتىرىسىندا ۇسىنعان بولاتىن.

«كووپەراتسيالىق بايلانىستاردى دامىتۋ، جاڭا نارىقتاردى اشۋ، بىرىڭعاي ەكونوميكالىق كەڭىستىكتىڭ ارتىقشىلىقتارىن پايدالانۋ ينتەگراتسيالىق بىرلەستىكتىڭ پايداسىن تولىق سەزىنۋگە مۇمكىندىك بەرەدى»، — دەدى ءاليحان سمايىلوۆ.

وعان قوسا ەاەو ەلدەرىنىڭ ءتيىمدى گەوگرافيالىق جاعدايى كولىك جانە لوگيستيكا سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىق ءۇشىن كوپتەگەن مۇمكىندىك اشادى. اتاپ ايتقاندا، ەۋرازيالىق «شىعىس-باتىس» جانە «سولتۇستىك-وڭتۇستىك» كۇرە جولدارىن دامىتۋ جۇكتەردى تاسىمالداۋدى جەدەلدەتۋگە جانە جەڭىلدەتۋگە مۇمكىندىك بەرەدى، بۇل جالپى قاتىسۋشى ەلدەردىڭ ءال-اۋقاتىن ارتتىرۋعا ىقپال ەتەتىن بولادى.

سونىمەن قاتار قازاقستان جاھاندىق تۇراقتى جەتكىزۋ تىزبەگىن دامىتۋعا ۇلەس قوسۋدا – سەرىكتەستەرىمەن بىرلەسىپ، ءىرى لوگيستيكالىق ورتالىقتاردى قۇرۋ بويىنشا جۇمىس ىستەپ جاتىر. اتاپ ايتقاندا، وزبەكستانمەن حالىقارالىق ونەركاسىپتىك ىنتىماقتاستىق ورتالىعىن، قىرعىزستانمەن ساۋدا-لوگيستيكالىق كەشەنىن قۇرۋ جوسپارلانعان.

«ءبىز ءوڭىرىمىزدىڭ ترانزيتتىك الەۋەتىن دامىتۋ ءۇشىن كۇش-جىگەر جۇمىلدىرۋعا دايىنبىز. مۇنىڭ ءبارى ەاەو ەلدەرىنىڭ ەكسپورتتىق گەوگرافياسىن كەڭەيتىپ، ءبىزدىڭ ەكونوميكالىق مۇمكىندىكتەرىمىزدى نىعايتادى»، — دەدى ۇكىمەت باسشىسى.

سونىمەن قاتار پرەمەر-مينيستر الەمدە تسيفرلاندىرۋ ءۇردىسى دامۋدىڭ قوزعاۋشى كۇشىنە اينالىپ كەلە جاتقانىن اتاپ ءوتتى. وسىعان بايلانىستى قاتىسۋشى ەلدەردىڭ مىندەتى – ەاەو-نى شىن مانىندە تسيفرلىق وڭىرگە اينالدىرىپ، ەكونوميكالىق، تەحنولوگيالىق جانە الەۋمەتتىك دامۋدىڭ جاڭا دەڭگەيىنە كوشۋ.

«تسيفرلىق جوسپارلار ءبىزدىڭ ەلدەرىمىزدىڭ ازاماتتارىنا مۇمكىندىكتەر تەڭدىگىن قامتاماسىز ەتۋگە ىقپال ەتەدى. بىزگە تسيفرلىق ينفراقۇرىلىمدى دامىتۋ ءۇشىن تەحنولوگيالار مەن ينۆەستيتسيالاردى تارتۋ بويىنشا بىرلەسىپ جۇمىس ىستەۋ كەرەك دەپ سانايمىز»، — دەپ تۇيىندەدى ءاليحان سمايىلوۆ.

وتىرىس قورىتىندىسى بويىنشا بىرقاتار قۇجاتقا قول قويىلدى.

Abai.kz