ءماجىلىستىڭ ەكولوگيا ماسەلەلەرى جانە تابيعات پايدالانۋ كوميتەتى تەمىرتاۋ قالاسىندا كەڭەيتىلگەن كوشپەلى وتىرىس وتكىزدى. جيىن «ارسەلور ميتتال تەمىرتاۋ» اق-داعى ەكولوگيالىق، ەنەرگەتيكالىق جانە ونەركاسىپتىك قاۋىپسىزدىك ماسەلەلەرىنە ارنالدى.

الدىمەن ءماجىلىس دەپۋتاتتارى ارسەلورميتتال تەمىرتاۋ» اق-عا بارىپ، كاسىپورىننىڭ جەكەلەگەن وبەكتىلەرىنىڭ جاي-كۇيىمەن تانىستى.

ءىس-شاراعا ءماجىلىس دەپۋتاتتارى، ەكولوگيا جانە تابيعي رەسۋرستار، ەنەرگەتيكا، يندۋستريا جانە ينفراقۇرىلىمدىق دامۋ، توتەنشە جاعدايلار مينيسترلىكتەرىنىڭ باسشىلارى مەن جەرگىلىكتى جانە اتقارۋشى ورگانداردىڭ، مەتاللۋرگيا كومبيناتىنىڭ، وڭىردەگى قوعامدىق ۇيىمداردىڭ وكىلدەرى قاتىستى.

وتىرىستى اشقان كوميتەت توراعاسى ەدىل جاڭبىرشين بۇل تاقىرىپتىڭ كەزدەيسوق تاڭدالماعانىن ايتىپ، مەملەكەت باسشىسىنىڭ «جاڭا جاعدايداعى قازاقستان: ءىس-قيمىل كەزەڭى» اتتى جولداۋىندا قورشاعان ورتانى قورعاۋ جانە ەكولوگيالىق دامۋ ەلىمىزدەگى وزەكتى ماسەلەلەردىڭ الدىڭعى قاتارىندا تۇرعانىن اتاپ ءوتتى.

وسىعان بايلانىستى ەكولوگيا كودەكسى ازىرلەنىپ، قابىلداندى. كودەكستىڭ باستى باعىتتارىنىڭ ءبىرى – قورشاعان ورتانىڭ زارداپ شەككەن كومپونەنتتەرىن قالپىنا كەلتىرۋ مىندەتتەمەسىن قامتيتىن «تۇزەتۋ قاعيداتى» جانە «لاستاۋشى تولەيدى» دەگەن حالىقارالىق ەكولوگيا قاعيداتتارىن ىسكە اسىرۋ.

كوميتەت توراعاسى كوپتەگەن ءىرى كاسىپورىن يەلەرىنىڭ ءوز وندىرىستەرىن جاڭعىرتۋعا قاراجات سالۋعا جانە ينۆەستيتسيا قۇيۋعا مۇددەلى ەمەس ەكەنىنە نازار اۋداردى.

– تاجىريبە كورسەتىپ وتىرعانداي، كاسىپورىندار قورشاعان ورتانى لاستاۋ فاكتىلەرىنە جول بەرمەۋ شارالارىن قاعاز جۇزىندە قابىلدايدى، تابيعاتتى قورعاۋ ءىس-شارالارىن ازىرلەيدى. بىراق ولاردى ىسكە اسىرۋدىڭ ءتيىمسىز ەكەنىن قورشاعان ورتاعا زياندى شىعارىندىلار كولەمىنىڭ ازايماۋى كورسەتىپ وتىر. ەكولوگيالىق مونيتورينگ ناتيجەلەرى بويىنشا وتكەن جىلى تەمىرتاۋ قالاسى قازاقستاننىڭ ەڭ لاستانعان قالالارى تىزىمىندە كوش باستادى. اتموسفەرالىق اۋاعا زياندى زاتتار شىعارىندىلارىنىڭ كولەمى 231 مىڭ توننانى قۇراعان، ونىڭ 87 پايىزى «ارسەلورميتتال تەمىرتاۋ» اق-عا تيەسىلى، – دەدى ەدىل جاڭبىرشين.

جيىن بارىسىندا ەكولوگيا جانە تابيعي رەسۋرستار ۆيتسە-ءمينيسترى دوسبول بەكماعامبەتوۆ كاسىپورىندا ەكولوگيالىق زاڭنامانى بۇزۋ فاكتىلەرى بار ەكەنىن ايتتى.

– ارسەلورميتتال تەمىرتاۋ» اق باقىلاۋ وبەكتىسىنە تەكسەرۋ جۇرگىزۋ ءۇشىن كەلگەن مەملەكەتتىك ەكولوگيالىق ينسپەكتورلاردى ءوز اۋماعىنا كىرگىزبەۋ فاكتىلەرى بار ەكەنىن، تەكسەرۋ كەزىندە لاۋازىمدى تۇلعالارعا جۇيەلى تۇردە كەدەرگى كەلتىرەتىنىن اتاپ ءوتۋ قاجەت، – دەدى.

ەكولوگيا مينيسترلىگىنىڭ مالىمەتىنشە، وتكەن جىلى قاراعاندى وبلىسىنىڭ 2020-2024 جىلدارعا ارنالعان ەكولوگيالىق پروبلەمالارىن كەشەندى شەشۋ بويىنشا جول كارتاسىن ورىنداۋ اياسىندا «ارسەلرميتتال تەمىرتاۋ» كاسىپورنىندا جوسپاردان تىس تەكسەرۋ جۇرگىزىلگەنىن اتاپ ءوتتى.

– تەكسەرۋ بارىسىندا ەكولوگيالىق زاڭنامانىڭ ورەسكەل بۇزۋشىلىقتارى انىقتالدى. اتاپ ايتقاندا، بۇل – شەكتى رۇقسات ەتىلگەن شىعارىندىلاردان اسىپ كەتۋ، تازارتۋ قوندىرعىلارىنىڭ ءتيىمسىز جۇمىسى، رۇقساتتاردىڭ بولماۋى جانە تاعى باسقالار. جوعارىدا كورسەتىلگەن بۇزۋشىلىقتار سالدارىنان تەمىرتاۋ قالاسىنىڭ اتموسفەرالىق اۋاسى لاستانۋ يندەكسى جوعارى بولىپ قالادى. بۇل قورشاعان ورتانىڭ جاي-كۇيىنە جانە حالىقتىڭ دەنساۋلىعىنا تەرىس اسەر ەتەدى، – دەدى دوسبول بەكماعامبەتوۆ.

ال توتەنشە جاعدايلار ۆيتسە-ءمينيسترى مەرەكە پىشەمباەۆ 2023 جىلدىڭ 5 ايىندا ت.كۇزەمباەۆ، «ۆوستوچنايا»، «وركەن-82»، «وركەن» كەنىشى مەن  «كەڭتوبە» شاحتالارىندا 5 رەت تەكسەرۋ جۇرگىزىلگەنىن ايتتى.  تەكسەرۋ بارىسىندا 911 بۇزۋشىلىق انىقتالىپ، مەملەكەتتىك ينسپەكتورلار انىقتالعان بۇزۋشىلىقتاردى جويۋ تۋرالى نۇسقاما بەردى.

سونىمەن قاتار وتىرىستا ەنەرگەتيكا، يندۋستريا جانە ينفراقۇرىلىمدىق دامۋ مينيسترلىكتەرىنىڭ وكىلدەرى، قاراعاندى وبلىسى اكىمىنىڭ ورىنباسارى مەن «ارسەلورميتتال تەمىرتاۋ» اق-نىڭ تەحنيكالىق ديرەكتورى ءسوز سويلەدى.

ءماجىلىس دەپۋتاتى ارمان قالىقوۆ قوردالانعان ماسەلەلەردى كوتەرىپ، دەپۋتاتتار سۇراق قويىپ، كاسىپورىننىڭ ەكولوگيالىق، ەنەرگەتيكالىق جانە ونەركاسىپتىك قاۋىپسىزدىگى سالاسىنداعى نەگىزگى پروبلەمالار بويىنشا پىكىر الماستى.

ءىس-شارانى قورىتىندىلاعان ەدىل جاڭبىرشين مەملەكەتتىك ورگاندار تاراپىنان قابىلدانىپ جاتقان شارالارعا، سونىڭ ىشىندە جۇرگىزىلىپ تۇراتىن تەكسەرۋلەرگە قاراماستان، «ارسەلورميتتال تەمىرتاۋ» اق-نىڭ جۇمىسىندا ءارتۇرلى سالاداعى بۇزۋشىلىقتار جۇيەلى تۇردە انىقتالىپ وتىراتىنىن اتاپ ءوتتى.

– ءبىزدىڭ ماقساتىمىز – كاسىپورىننىڭ زاماناۋي تەحنولوگيالاردى پايدالانىپ، ەڭ باستىسى جۇمىسكەرلەردىڭ قاۋىپسىز جاعدايدا ەڭبەك ەتۋىنە مۇمكىندىك جاساۋ. بۇل ەڭبەك ونىمدىلىگىن ارتتىرۋعا، ءوندىرىس كولەمىن كوبەيتۋگە، بيۋدجەتكە ءتۇسىمدى ۇلعايتۋعا جانە وڭىردەگى ەكولوگيالىق جاعدايدى جاقسارتۋعا مۇمكىندىك بەرەدى، – دەدى ە.جاڭبىرشين.

كوميتەت توراعاسى «ارسەلورميتتال تەمىرتاۋ» اق-ى باسشىلىعىنا ەكولوگيالىق، ەنەرگەتيكالىق جانە ونەركاسىپتىك قاۋىپسىزدىكتى جاقسارتۋدا وڭ ناتيجەلەرگە قول جەتكىزەتۋ اكتسيونەردىڭ باستى مىندەتتەرى ەكەنىن ەسكەرتتى.

Abai.kz