اباي ارتىق مىنەز، وتىرىك ءدىندى بالا جاسىنان-اق مازاقتاۋشى ەدى.

ابايدىڭ سەمەي مەدرەسەسىندە وقىپ جۇرگەن كەزى. ءبىر جىلى جازدى كۇنى قۇنانباي سەمەيدەگى ءبىر يمامدى شاقىرىپ اكەپ، قوناق قىلادى. ەلگە ءدىن تۋرالى وسيەت ايتقىزىپ، قۇشىر-زەكەت سياقتى كوپ قايىر-ساداقالاردى الگى يمامعا جيناپ بەرىپ جاتىپتى. يمامعا ارناپ اۋىلدان وڭاشا ءبىر اق ءۇيدى تىككىزىپ، ول ۇيدە يمام مەن ەكەۋى عانا بولىپتى. اۋىل-ايماعىنا: – يمامنىڭ ۇيىنە دارەتسىز ەشكىم كىرمەسىن! – دەپ جارلىق بەرەدى.

ءبىر كۇنى تاڭەرتەڭ شاي ءىشىپ وتىرعاندا اباي سول ۇيگە سالەم بەرىپ كىرىپ كەلەدى. قۇنانباي بالاسىنىڭ دارەتسىز، رۇقساتسىز كىرىپ كەلگەنىن جاراتپاي بالاسىنا ۇرسادى. سوندا اباي:

 – مەنىڭ يمامنان سۇرايتىن ءبىر اۋىز سۇراعىم بار ەدى، رۇقسات بولسا؟ – دەپتى. يمام:

– سۇرا؟ – دەپتى. سوندا اباي:

–  ءبىز قۇلشىلىقتى كىم ءۇشىن ىستەيمىز؟ – دەپتى. يمام:

– ارينە، جاراتۋشى ءبىر قۇداي ءۇشىن، – دەپتى.

– تاقسىر، ول جاراتۋشى اللا تاعاللا تىستا ما، جوق، وسى ءۇيدىڭ عانا ىشىندە مە؟ ءبىزدىڭ تىسقارىدا، ءوز ۇيىمىزدە دارەتسىز قالاي وتىرىپ-جۇرۋگە پراۆالى بولىپ، بۇل ۇيگە عانا دارەتسىز كىرمەيتىنىمىز قالاي؟ – دەپتى. سوندا قۇنانباي اشۋلانىپ، بالاسىن قۋىپ شىعىپتى. سوڭىنان يمام: – قۇنانباي، مىنا بالاڭ، جانىپ تۇرعان وت ەكەن، كەلگەن جەرىنىڭ قيىنىن-اي! – دەپتى.

اباي ارتىق مىنەز، وتىرىك ءدىندى بالا جاسىنان-اق مازاقتاۋشى ەدى.

ابايدىڭ سەمەي مەدرەسەسىندە وقىپ جۇرگەن كەزى. ءبىر جىلى جازدى كۇنى قۇنانباي سەمەيدەگى ءبىر يمامدى شاقىرىپ اكەپ، قوناق قىلادى. ەلگە ءدىن تۋرالى وسيەت ايتقىزىپ، قۇشىر-زەكەت سياقتى كوپ قايىر-ساداقالاردى الگى يمامعا جيناپ بەرىپ جاتىپتى. يمامعا ارناپ اۋىلدان وڭاشا ءبىر اق ءۇيدى تىككىزىپ، ول ۇيدە يمام مەن ەكەۋى عانا بولىپتى. اۋىل-ايماعىنا: – يمامنىڭ ۇيىنە دارەتسىز ەشكىم كىرمەسىن! – دەپ جارلىق بەرەدى.

ءبىر كۇنى تاڭەرتەڭ شاي ءىشىپ وتىرعاندا اباي سول ۇيگە سالەم بەرىپ كىرىپ كەلەدى. قۇنانباي بالاسىنىڭ دارەتسىز، رۇقساتسىز كىرىپ كەلگەنىن جاراتپاي بالاسىنا ۇرسادى. سوندا اباي:

 – مەنىڭ يمامنان سۇرايتىن ءبىر اۋىز سۇراعىم بار ەدى، رۇقسات بولسا؟ – دەپتى. يمام:

– سۇرا؟ – دەپتى. سوندا اباي:

–  ءبىز قۇلشىلىقتى كىم ءۇشىن ىستەيمىز؟ – دەپتى. يمام:

– ارينە، جاراتۋشى ءبىر قۇداي ءۇشىن، – دەپتى.

– تاقسىر، ول جاراتۋشى اللا تاعاللا تىستا ما، جوق، وسى ءۇيدىڭ عانا ىشىندە مە؟ ءبىزدىڭ تىسقارىدا، ءوز ۇيىمىزدە دارەتسىز قالاي وتىرىپ-جۇرۋگە پراۆالى بولىپ، بۇل ۇيگە عانا دارەتسىز كىرمەيتىنىمىز قالاي؟ – دەپتى. سوندا قۇنانباي اشۋلانىپ، بالاسىن قۋىپ شىعىپتى. سوڭىنان يمام: – قۇنانباي، مىنا بالاڭ، جانىپ تۇرعان وت ەكەن، كەلگەن جەرىنىڭ قيىنىن-اي! – دەپتى.

ش.629 №4 (وعك). اباي تۋرالى ومىرىنە، اقىندىعىنا بايلانىستى اڭگىمەلەر (ابايدىڭ ەرتەگىسى). ايتۋشى: مۇحامەتجانوۆ ورازعالي (ابايدىڭ تۋىسقانى), جيناعان: قاسيمانوۆ سادىق، 1941 ج. (261 ب.)

 نۇرجۇما ەلەسباي، م.اۋەزوۆ اتىنداعى ادەبيەت جانە ونەر ينستيتۋتىنىڭ عىلىمي قىزمەتكەرى

Abai.kz