ەستەرىڭىزدە بولسا، وسى جىلدىڭ  اقپان ايىندا الماتى وبلىسىنىڭ كەربۇلاق اۋدانىندا ايەلىممەن ۇرسىستىم دەگەندى جەلەۋ قىلىپ ءوزى بالا رەتىندە اسىراپ العان ءۇش جاسار جيەنىن  ات قۇيرىعىنا بايلاپ جىبەرىپ، اجال قۇشتىرعان جاسى جيىرما توعىزداعى م. قايرات-تىڭ (تۇتاس اۋلەتتى ۇياتقا قالدىرماۋ  ءۇشىن سوتالۋشى مەن ونىڭ كەلىنشەگىنىڭ اتتارىن عانا جازعاندى ءجون كوردىك) سۇمدىق قىلمىسى تۋرالى كەزىندە  بۇكىل رەسپۋبليكالىق باق جازعان جانە كورسەتكەن بولاتىن. ەل-جۇرقا جاعا ۇستاتقان قىلمىستىق وقيعاعا نەگىزگى سەبەب - اراققا تويىپ الىپ، اقىل-ەستەرىنەن اجىراۋعا جاقىنداعان ەرەسەكتەر اراسىنداعى ەرەگەس ەكەنى دە سول جولى ايتىلعان ەدى.ءۇشىنشى قىركۇيەك كۇنى قۇرامىندا توراعالىق ەتۋشى ت. عاليەۆ، سۋديالار ن. بەيسەنوۆا جانە ە، سەيىتوۆ بار الماتى وبلىستىق سوتى   قىلمىستىق ءىستى قاراپ، ۇكىم شىعاردى.

ەستەرىڭىزدە بولسا، وسى جىلدىڭ  اقپان ايىندا الماتى وبلىسىنىڭ كەربۇلاق اۋدانىندا ايەلىممەن ۇرسىستىم دەگەندى جەلەۋ قىلىپ ءوزى بالا رەتىندە اسىراپ العان ءۇش جاسار جيەنىن  ات قۇيرىعىنا بايلاپ جىبەرىپ، اجال قۇشتىرعان جاسى جيىرما توعىزداعى م. قايرات-تىڭ (تۇتاس اۋلەتتى ۇياتقا قالدىرماۋ  ءۇشىن سوتالۋشى مەن ونىڭ كەلىنشەگىنىڭ اتتارىن عانا جازعاندى ءجون كوردىك) سۇمدىق قىلمىسى تۋرالى كەزىندە  بۇكىل رەسپۋبليكالىق باق جازعان جانە كورسەتكەن بولاتىن. ەل-جۇرقا جاعا ۇستاتقان قىلمىستىق وقيعاعا نەگىزگى سەبەب - اراققا تويىپ الىپ، اقىل-ەستەرىنەن اجىراۋعا جاقىنداعان ەرەسەكتەر اراسىنداعى ەرەگەس ەكەنى دە سول جولى ايتىلعان ەدى.ءۇشىنشى قىركۇيەك كۇنى قۇرامىندا توراعالىق ەتۋشى ت. عاليەۆ، سۋديالار ن. بەيسەنوۆا جانە ە، سەيىتوۆ بار الماتى وبلىستىق سوتى   قىلمىستىق ءىستى قاراپ، ۇكىم شىعاردى.

ەندى، ايتۋعا اۋىز بارمايتىن قىلمىستىق وقيعانىڭ جاي-جاپسارىنا قىسقاشا توقتالايىق. 1980 جىلى ەسكەلدى اۋدانىنداعى جاڭالىق اۋىلىندا تۋعان سوتالۋشى م. قايرات سوڭعى جىلدارى كەربۇلاق اۋدانىنداعى سارىباستاۋ اۋىلدىق اۋماعىنا قاراستى جىلاندى مال قىستاۋىندا ازىن-اۋلاق مال ۇستايتىن كاسىپكەردىڭ  جەكە شارۋا قوجالىعىندا مالشى بولىپ جۇرەدى. شالعايداعى قىستاۋدا جالعىز ەمەس، قاسىندا وزىمەن ازاماتتىق نەكەدە تۇرعان 1982 جىلعى ت. ءلاززات پەن قارىنداسى جاننانىڭ 2006 جىلدىڭ 30 ساۋىرىندە دۇنيەگە كەلگەن قۋاندىق اتتى ۇلى بىرگە تۇرادى. قارىنداسى قۋاندىقتى ومىرگە نەكەسىز  اكەلگەندىكتەن جانە ءلاززاتىڭ بالا كوتەرمەۋى سەبەبىنەن ازاماتتىق نەكەدەگىلەر ءسابيدى بەس ايلىعىندا باۋىرلارىنا باسىپ،  اسىراپ العان ەكەن.

وسىلايشا ەسىمى قۋاندىق بولسا دا ومىرگە كەلگەنىندە دە ەشكىمدى قۋانتا الماعان ءسابي رەتى كەلىپ جاتقان كەزدە  اراق-شاراپتان باس تارتۋدى بىلمەيتىن، تاتۋلىقتارىنان ۇرىس-كەرىستى كۇندەرى كوپ ازاماتتىق نەكەدەگى ەرلى-زايىپتى مالشىلاردى پانالاپ ءجۇرىپ، سولاردىڭ اراسىنداعى كەزەكتى اراق ىشىستەن سوڭعى داۋ-جانجالدىڭ قۇرباندىعىنا ۇشىرادى. الدىن الا تەرگەۋ جانە سوت بارىسىنداعى جاۋاپ الۋ بارىسىندا بەلگىلى بولعانداي، 2009 جىلدىڭ 28 اقپانى كۇنى كەشكىسىن م. قايرات ايەلى ءلاززات پەن اسىراپ العان بالاسى قۋاندىقتى اتقا مىنگەستىرىپ، سونىڭ الدىندا عانا وزدەرىن قوناققا شاقىرىپ كەتكەن مالشى ا. بايمۇرىنوۆتىڭ ۇيىنە قوناققا بارادى. وسى جەردە ولار اراق ءىشىپ وتىرعاندا قولدارىنداعى سومكەلەرىندە ون شولمەك اراقتارى بار   سول ۇيدەگىلەردىڭ تانىسى باستاعان تاعى ەكى جىگىت پەن ەكى قىز كەلەدى. بارلىعى بىرىگىپ اراق ءىشىپ، كوڭىل كوتەرگەن. ءتۇن ورتاسى اۋعاندا كەلگەن قىزدار مەن جىگىتتەر قايتىپ كەتىپ، ەرلى-زايىپتى بايمۇرىنوۆتار مەن قوناققا كەلگەن قايرات پەن ءلاززات تورتەۋى تاڭعى التىعا دەيىن توقتاماي ماسكۇنەمدىككە سالىنىپ، ەستەرىنەن ايىرىلعان كەزدە تالىعىپ بارىپ ۇيىقتايدى. ساعات سەگىزگە تامان ويانعان ءلاززات ماستىعىنان ايىقپاعان كۇيى ازاماتتىق نەكەدەگە كۇيەۋى قايراتتى جۇلقىلاپ وياتىپ، ونىڭ قاسىندا مۇرنى پىسىلداپ ۇيىقتاپ جاتقان قۋاندىقتى دا سيراعىنان سۋىرىپ الىپ، سول جەردە كەزەكتى ۇرىسىن باستايدى. قايراتقا اۋزىنا كەلگەنىن ايتىپ، «سەنىڭ اسىراندى ۇلىڭ - قارىنداسىڭنىڭ ويناستان تاپقان بالاسى. ونى وزىنە بەر نەمەسە ۇيگە الىپ كەت، ايتپەسە ءوز قولىممەن ولتىرەمىن، مەن ابدەن شارشادىم»، - دەپ شاپتىعادى.  ماستىقتان ءالى ايىقپاعان، ۇيقىسىن دا دۇرىس اشپاعان قايرات ايەلىنىڭ دولىلىعىنا ىزالانىپ، سول جەردە «بارلىعى سەنىڭ كەسىرىڭ» دەپ جاس بالاعا قولىنا ىلىككەن كىرپىشتى جىبەرىپ قالادى. دەگەنمەن كىرپىش تيمەگەن. شالا ماس كۇيى اتىنا مىنە سالىپ شابا جونەلگەن قايرات بىرنەشە ءجۇز مەتردەن سوڭ قايتا ورالىپ، بالانىڭ جانىنا كەلىپ جەرگە سەكىرىپ تۇسەدى دە ءوزىن ءوزى قورعاۋدى ايتپاعاندا، مەيىرىمسىز ۇلكەندەردىڭ جابايى قىلىعىنان ابدەن زارەسى ۇشىپ، قايدا تىعىلارىن بىلمەي تۇرعان ءسابيدىڭ  دارمەنسىزدىگىن پايدالانىپ، قولىنداعى 1,5 مەترلىك شپاگات ءجىپتىڭ ءبىر ۇشىن شالمالاپ بالانىڭ موينىنا سالىپ، ەكىنشى جاعىن اتتىڭ ەرتوقىمىنا بايلايدى. سونان سوڭ ايەلىنە قاراپ، «ساعان كەرەگى وسى ما؟» دەپ اتتى قاساقانا ۇركىتكەن. شابا جونەلگەن اتتىڭ ەكپىنىمەن تارتىلعان ءجىپ مويىنىن قىسقان كەزدە شىڭعىرا جىلاعان ءسابيدىڭ داۋىسىن دا ەلەڭ قىلماعان، كومەككە ۇمتىلماعان. جانى نازىك دەلىنەتىن ايەل زاتىنىڭ ءبىرى ءلاززات تا سەلت ەتپەپتى سول ساتتە. ۇيدەن جۇگىرە شىعىپ، اتتانداعان ءۇي يەلەرىنىڭ ايقايى دا قاتىگەزدەردىڭ قارا جۇرەگىن جىلىتپاپتى. جىلقى جەتى ءجۇز مەتر جەرگە بارعاندا ءجىپ شەشىلىپ كەتىپ، كۇناسىز ءسابي سول وقيعا بولعان جەردە قازا تابادى. بۇل الدىن الا تەرگەۋ جانە سوت وتىرىسى كەزىندە انىقتالعان جايتتار.

اسىراپ السا دا اتا-انا دەگەن اتى بار قاتىگەز اكە مەن مەيىرىمسىز شەشەنىڭ كەزەكتى اراق ءىشۋى بارىسىندا تۋىنداعان جانجالدىڭ جازىقسىز قۇربانى بولعان ءسابي وسىلايشا قۋانىش پەن قايعىنىڭ، مەيىرىم مەن قۋانىشتىڭ نە ەكەنىن بىلمەستەن قايعىلى قازاعا ۇشىرادى. ال ونى ءوز قولىمەن اتقا سۇيرەتكەن قايرات پەن اراشالاپ قالۋعا شاماسى بولا تۇرا سەلت ەتپەگەن ءلاززات قولمەن ىستەگەندەرىن مويىندارىمەن كوتەرۋدىڭ ورنىنا قىلمىستارىن جاسىرىپ قالۋعا بار كۇشتەرىن سالىپ، ءتۇرلى جەلەۋلەردى ويدان شىعارۋعا تىرىسقان. بالا ولىسىمەن تانىسىنىڭ  اۆتوماشيناسىمەن اۋىلعا جەتىپ، «بالامىزدى ات سۇيرەپ كەتىپ، قايتىس بولدى» دەيدى. ەكى-ءۇش كەمپىردى، مولدانى شاقىرىپ، قۋاندىقتىڭ ءمايىتىن جۋىپ، قۇقىق قورعاۋ ورگاندارىنا، دەنساۋلىق ساقتاۋ مەكەمەسىنە حابار بەرمەستەن  كۇن باتقانشا جەرلەپ تاستايدى. وسىلاردىڭ وزىنەن-اق، ولاردىڭ وكىنىشتىڭ ورنىنا، جەكە باستارىن عانا كۇيتتەگەن قورقىنىشتىڭ جەتەگىندە كەتكەنىن اڭعارۋعا بولادى. ارتىنان قىلمىسى انىقتالعاندا بارىپ، «قاساقانا ولتىرەيىن دەمەپ ەدىم، ويلاماعان جەردەن ات سۇيرەپ كەتتى» دەپ جالتارعانىمەن، تەرگەۋ بارىسىندا جانە سوت كەزىندە سۇرالعان كۋالاردىڭ بارلىعىنىڭ ايتقانىنان، ءسابيدى وگەي اكەنىڭ قاساقانا ولتىرگەنى، ال وگەي شەشەنىڭ اراشا تۇسپەستەن قاراپ تۇرىپ قانا قويماي، ماس ادامدى ودان ارى ەگەستىرگەنى بەلگىلى بولعان.

ءلاززات الدىن الا تەرگەۋ بارىسىندا ايىپتالۋشىنىڭ جاۋابىنا ۇقساس جاۋاپ بەرگەنىمەن،  ءوزىنىڭ «ەشقايدا كەتپەۋ تۋرالى» قولحاتپەن بوساتىلعانىن پايدالانىپ، قاشىپ كەتەدى. سوندىقتان ونى سوت كەزىندە سۇراۋ مۇمكىن بولماعان. قازىرگى كەزدە وعان ىزدەۋ جاريالانىپتى.

ادام اۋزى بارىپ ايتا المايتىن قىلمىس جاساعان سوتتالۋشىنىڭ اقىل-ەسىنىڭ بۇتىندىگىن، وقيعا كەزىندە ءوز ىسىنە جاۋاپ بەرە الاتىن جاعدايدا بولعان نەمەسە بولماعانىن، جۇيكەسى دۇرىس ەكەندىگىن انىقتاۋ ماقساتىندا تاعايىندالعان سوت-پسيحياتريالىق ساراپتاما ونىڭ قىلمىس ىستەگەن كەزدە تەك ماس بولعانىن، ال بىلايىنشا دەنساۋلىعىنىڭ دۇرىستىعىن مەديتسينالىق ءماجبۇرلى ەمدەۋ شارالارىنا مۇقتاج ەمەستىگىن انىقتادى.

الدىن الا تەرگەۋ جانە سوت كەزىندە الىنعان جاۋاپتارعا، كۋالاردىڭ كورسەتۋلەرىنە جانە ايعاقتىق زاتتارعا سۇيەنگەن الماتى وبلىستىق سوتى اسىراپ العان ءۇش جاسار جيەنىن اتتىڭ قۇيرىعىنا بايلاپ ولتىرگەن م. قايراتتى قازاقستان رەسپۋبليكاسى قىلمىستىق كودەكسىنىڭ 96-بابىنىڭ 2-بولىگىنىڭ «ۆ» تارماعىمەن كىنالى دەپ تاۋىپ، مۇلكىن تاركىلەمەستەن 16 جىلعا باس بوستاندىعىنان ايىرۋعا، جازاسىن قاتاڭ تارتىپتەگى تۇزەتۋ كولونياسىندا وتەۋگە ۇكىم شىعاردى.

جالپى بۇگىندە ادامدار اراسىنداعى قاتىگەزدىك پەن ءبىرىنىڭ ءومىرىن ءبىرى قيۋعا دەيىن باراتىن اسا اۋىر قىلمىستارعا تاڭ قالۋدى قويدىق. وبلىستىق پروكۋراتۋرانىڭ مالىمەتى بويىنشا، بيىلعى  جەتى ايدا  عانا وبلىس اۋماعىندا 106 كىسى ءولتىرۋ وقيعاسى تىركەلىپ، تامىزعا دەيىن سولاردىڭ 101-ءى اشىلىپ، كىنالىلەر قىلمىستىق جاۋاپكەرشىلىككە تارتىلىپتى. سول كىسى قولىنان قازا تاپقانداردىڭ ءبىرى - ءۇش جاسار قۋاندىق.

بولات اباعان، الماتى وبلىسى.