«تەمىر قىلىش» وپەراتسياسى: قازىرگى احۋال قالاي؟
بۇگىن تساحال باستاعان «تەمىر قىلىش» وپەراتسياسىنىڭ ءۇشىنشى كۇنى بۇكىل الەمدە ونلاين-رەپورتاج تۇرىندە بۇۇ رەسمي تىلدەرىندە حابار تاراتۋ ۇستىندە.
«تەمىر قىلىش» وپەراتسياسى حاماس بىرىككەن ديۆەرسيالىق شابۋىلىنا قارسى جاۋاپ رەتىندە ءارى جەر جانە اۋە سوققىلارىنان باستالدى.
1-ءشى جانە 2-ءشى كۇننىڭ حرونيكاسىن الەم جۇرتشىلىعىنا ۇسىنۋشىلار «شايتانمەن ۋاعادالاستىق» دەگەن اتاۋمەن «گازاداعى حاماس بيلىگىن قۇرتۋ جولىندا نەتانياگۋگە نە كەدەرگى؟» دەگەن ساۋالدار قويىپ، تۇرلىنشە جاۋاپ بەردى.
يزرايل قاۋىپسىزدىك جۇيەسى «جوسپارلاعان، دايىنداعان جانە بۇيرىق بەرگەن» يران دەگەنگە بەك سەنىمدى دەگەن مالىمەتتى «11 كان» جانە «كان رەشەت بەت» اسكەري ءتىلشىسى كارمەلا مەناشە وسى تۋرالى جاريا ەتتى.
الەم ەلدەرى وسى ەكى كۇن ىشىندە وسى وقيعاعا قاتىستى ءتۇرلى جاعدايدى باستان كەشتى. ەۋروپادا المانيا، فرانتسيا، ۇلىبريتانيا، يسپانيا جانە يتاليادا ەۆرەيلىك نىساندار قورعاۋعا الىندى. سيناگوگالار مەن ەۆرەيمەكتەپتەرى توڭىرەگىنە قارۋلى جاساقتار شوعىرالاندىرىلدى.
اقش فلوريدا شتاتىنىڭ فورت-لودەردەيل قالاسىندا «تەمىر قىلىش» وپەراتسياسىنا بايلانىستى ەۆرەيشىل جانە قۇدىسشىل دەمونسترانتتار اراسىندا قاقتىعىس ورىن الىپ، پوليتسيا وعان قاتىسۋشى ەكى جاقتىڭ بەلسەندى مۇشەلەرىن تۇتقىنعا الدى.
تايلاند ءسىم وزدەرىنىڭ 11 ازاماتىنىڭ تۇتقىنعا تۇسكەنىن مالىمدەدى. گازادا 150 تارتا تۇتقىننىڭ ىشىندە باسقا مەملەكەتتىڭ ازاماتتارى دا بار.
پولشا بەن-گۋريونعا ۇشاق جىبەرىپ وسى ەلدەگى ءوز ازاماتتارىن ەۆاكۋاتسيالادى.
«تەمىر قىلىش» وپەراتسياسى باستالعاننان بەرى ءدال قازىر گازا سەكتورىندا 436 بەيبىت تۇرعىن كوز جۇمىپ وتىر.
وسى ەكى كۇن ىشىندە تساحال ءباسپاسوز قىزمەتى «تەمىر قىلىش» وپەراتسياسى بارىسىندا قازا تاپقانداردىڭ ءتىزىمىن جاريا ەتتى.
ۆەنگريا يزرايلدەگى 215 ازاماتىن ەلدەرىنە قايتاردى.
تاڭەرتەڭگى 8:00-دەگى سوڭعى دەرەك بويىنشا، 9 قازان دۇيسەنبى كۇنى حاماس لاڭكەستىك شابۋلىنان 2382 يزرايلدىك زارداپ شەگىپ، 22 ادام حال ۇستىندە، 345 جان اسا اۋىر قالدە، 462 ادام ورتاشا دارەجەدەگى جارقات السا، قالعاندارىنىڭ العان جاراقاتتارى جەڭىل-جەلپى.
ەلدىڭ ۆاليۋتاسى 1 دوللارعا 3,9-دا، 1 ەۆروعا 4,12 شەكەلگە وسكەندىگى مالىمدەلدى.
«ءال-دجازيرا» گازادا يزرايل شابۋىلىنان 23 قۇدىستىقتىڭ قازا تاپتى، ونىڭ ىشىندە ۇلتتىق قارسىلاسۋ كوميتەتىنىڭ بەلدى رافات ابۋ-حيلال وپات بولدى دەپ جاريا ەتتى.
ءباا ءسىم-ءى حاماس-تى ايىپتاپ مالىمدەمە جاسادى.
لاڭكەستەرمەن سدەروت ماڭىنداعى وتەف-ازادا بولعان شايقاستى بريگادالىق گەنەرال رومان گوفمان اۋىر جاراقات الدى. بىرنەشە وتا جاسالىپ بەتى بەرى قاراۋدا دەيدى يزرايل باق.
يراننىڭ بۇۇ توتەنشە وكىلى مالىمدەمە جاساپ، يزرايلگە جاسالعان شابۋىلعا ەش قاتىستى جوقتىعىن العا تارتتى. «...قۇدىستىڭ باتىل شەشىمى 70 جىلدان بەرى وككۋپاتسيالانعان تۋعان جەرىن قورعاۋ جانە قىلمىستى دا، زاڭسىز سيونيستىك رەجىمىنىڭ زولىق-زومبىلىعىنان قورعانۋ بولىپ تابىلادى... بۇل جۇرت ماقتاعان يزرايل بارلاۋىنىڭ ماسقاراسى شىعىپ، ايكاپىر بولۋى. ەندى وسى ماسقاراسى شىعۋىن اقتاۋ ءۇشىن بارلىق ساتسىزدىگىن يرانعا ارتا سالۋدا. ولار قۇدىستىق ۇيىمنان جەڭىلىسكە ۇشىراعانىنا ەش توزگىسى كەلمەيدى». ودان كەيىن وكىلەتتى ەلشى وپەراتسيانىڭ ءساتتى بولۋى تۇتقيىلدان جاسالۋىنان دەگەن ءسوزىن قوستى.
بۇرىن عىلىم ءمينيسترى بولعان يزحار شايدىڭ ۇلى 21 جاسار يارون كەرەم-شالوم وڭىرىندە لاڭكەستەرمەن بولعان اتىس-شابىستا قازا تاپتى.
NBA (ۇلتتىق باسكەتبول اسسوتسياتسيا) ءيزرايلدى قولداپ، ءوز الەۋمەتتىك جەلىسىندە: «ءبىز يزرايلدەگى ادامدار ولىمىنە قامىعىپ، لاڭكەستىك اكتىنى ايىپتايمىز. ءبىز يزرايل حالقىن قولدايمىز» دەپ جازدى.
گازادا «شاەتەت 13» ەليتالىق اسكەري قوسىنىنىڭ وفيتسەرى جانە «لوتار» (لەحيما بە-تەررور – ەليتالىق جاساقتى دايىنداۋمەن اينالىساتىن جانە ارنايى وپەراتسيالارعا تىكەلەي قاتىاستىن بولىمشە) كومانديرى 42 جاسار پولكوۆنيك ەلي گينسبۋر قازا تاپتى.
حاماس يزرايلگە 1000 لاڭكەسىن اتتاندىردى.
حەۆرونداعى تساحال بلوكپوستىنا تراكتورعا مىنگەن لاڭكەس شابۋىل جاسادى. سولداتتار لاڭكەسكە وق جاۋدىرىپ، ەشكىم جاراقات العان جوق.
تساحال ءتۇنى بويى اۋەدەن جانە جەردەن 500 نىسانعا سوققى جاسادى. ناتيجەسىندە 7 كوماندالىق پۋنكتكە، كوپقاباتتى شتاب عيماراتىنا تاعى باسقالارى قيراتىلدى.
Abai.kz