تاشكەنتتە قازاقستان مەن وزبەكستان پارلامەنتارالىق كەڭەسىنىڭ العاشقى وتىرىسى ءوتتى
ءماجىلىس توراعاسى ەرلان قوشانوۆ رەسمي ساپارمەن وزبەكستان رەسپۋبليكاسىنا باردى. تاشكەنتتە وزبەكستان ولي ءماجىلىسىنىڭ زاڭ شىعارۋ پالاتاسى مەن قازاقستان پارلامەنتى ءماجىلىسىنىڭ اراسىنداعى پارلامەنتارالىق ىنتىماقتاستىق كەڭەسىنىڭ ءبىرىنشى وتىرىسى ءوتتى.
پارلامەنتارالىق ىنتىماقتاستىق كەڭەسىن قۇرۋ تۋرالى شەشىم وزبەكستان پرەزيدەنتى شاۆكات ميرزيوەۆتىڭ 2021 جىلعى جەلتوقسانداعى استاناعا مەملەكەتتىك ساپارى بارىسىندا قابىلدانعان ەدى. بۇل – ەكى ەل پارلامەنتتەرى اراسىنداعى ءوزارا ىقپالداستىقتىڭ تىڭ جانە جەتىلدىرىلگەن فورماتى.
– ءبىزدىڭ پرەزيدەنتتەرىمىز قاسىم-جومارت توقاەۆ پەن شاۆكات ميرزيوەۆتىڭ جەكە كەلىسىمدەرىنىڭ ارقاسىندا ەكى ەلدىڭ ىنتىماقتاستىعى وداقتاستىقتىڭ جاڭا دەڭگەيىنە كوتەرىلدى. بۇل – قازاقستان مەن وزبەكستان اراسىنداعى قارىم-قاتىناستىڭ جاڭا كەزەڭى. ال مەملەكەت باسشىلارى بارلىق كەلىسىمنىڭ جوعارى دەڭگەيدە ۋاقتىلى ءارى دۇرىس ورىندالۋىنا پارلامەنتتىك باقىلاۋ جاساۋدى پارلامەنتارالىق ىنتىماقتاستىق كەڭەسىنە جۇكتەدى، – دەدى ءماجىلىس سپيكەرى.
وتىرىس بارىسىندا ەكى ەل دەپۋتاتتارى ساۋدا-ەكونوميكالىق، كولىك، اگرارلىق، مادەني-گۋمانيتارلىق سالالارداعى ىنتىماقتاستىقتى جانە سۋ ديپلوماتياسى ماسەلەلەرىن تالقىلادى.
ەرلان قوشانوۆ وزبەكستان قازاقستاننىڭ وڭىردەگى ەڭ ءىرى ەكونوميكالىق سەرىكتەسى ەكەنىن اتاپ ءوتتى. ورتالىق ازيا ەلدەرىمەن تاۋار اينالىمى جالپى كولەمىنىڭ 62,5 پايىزدان استامى وسى ەلگە تيەسىلى. 2022 جىلدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا قازاقستان مەن وزبەكستان اراسىنداعى ساۋدا-ساتتىق رەكوردتىق 5 ملرد اقش دوللارىنا جەتتى. ەكى ەل ۇكىمەتتەرىنىڭ الدىندا بۇل كورسەتكىشتى 10 ملرد دوللارعا دەيىن ارتتىرۋ مىندەتى تۇر.
«ورتالىق ازيا» حالىقارالىق ونەركاسىپتىك كووپەراتسيا ورتالىعىنىڭ قۇرىلىسى – كەلەشەگى زور بىرلەسكەن جوبالاردىڭ ءبىرى. ونى وڭىردەگى ءىرى ساۋدا-ونەركاسىپتىك حابقا اينالدىرۋ كوزدەلىپ وتىر.
سونداي-اق قازاقستان پارلامەنتشىلەرى وزبەكستاننىڭ «مازاري-شاريف – كابۋل – پەشاۆار» تەمىرجولىن جانە «بەلارۋس – رەسەي – قازاقستان – وزبەكستان – اۋعانستان – پاكىستان» ءمۋلتيمودالدى ءدالىزىن سالۋ ارقىلى ترانساۋعان ءدالىزىن دامىتۋ جونىندەگى باستامالارىنا قولداۋ ءبىلدىردى.
كۇن تارتىبىندەگى ماڭىزدى ماسەلەنىڭ ءبىرى – ترانسشەكارالىق سۋ نىساندارىن بىرلەسىپ باسقارۋ جانە ءتيىمدى پايدالانۋ تۋرالى ۇكىمەتارالىق كەلىسىمدى كەلىسۋ ءراسىمىن جانە ورتالىق ازيا ەلدەرىنىڭ حالىقارالىق سۋ-ەنەرگەتيكا كونسورتسيۋمىن قۇرۋ مۇمكىندىگىن تالقىلاۋ بولدى.
كەزدەسۋ قورىتىندىسى بويىنشا دەلەگاتسيا باسشىلارى قازاقستان پارلامەنتى ءماجىلىسى مەن وزبەكستان ولي ءماجىلىسىنىڭ زاڭ شىعارۋ پالاتاسى اراسىنداعى پارلامەنتارالىق ىنتىماقتاستىق كەڭەسى تۋرالى ەرەجەگە قول قويدى. پارلامەنتارالىق ىنتىماقتاستىق كەڭەسى جىلىنا كەمىندە ءبىر رەت تۇراقتى تۇردە وتكىزىلىپ وتىرادى.
ساپار اياسىندا ءماجىلىس توراعاسى وزبەكستان پرەزيدەنتى شاۆكات ميرزيوەۆپەن كەزدەستى. ەرلان قوشانوۆ مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ سالەمىن جەتكىزىپ، ەلدەگى ىرگەلى وزگەرىستەر تۋرالى ايتتى. ءماجىلىس سپيكەرى وزبەكستان باسشىسىنا پارلامەنتارالىق ىنتىماقتاستىق كەڭەسىنىڭ ءبىرىنشى وتىرىسىنىڭ قورىتىندىلارى مەن ەكى ەل پارلامەنتتەرى اراسىنداعى ءوزارا ءىس-ارەكەتتىڭ قازىرگى جاعدايى تۋرالى مالىمەت بەردى. سونداي-اق رەسپۋبليكا كۇنىن مەرەكەلەۋگە ارنالعان سالتاناتتى جيىندا قازاقستان پرەزيدەنتىنىڭ حالىققا ارناعان اۋقىمدى يدەولوگيالىق ۇندەۋىنە ەرەكشە نازار اۋداردى. وندا مەملەكەتتىڭ ءجۇرىپ وتكەن جولىنا وبەكتيۆتى دە تاريحي باعا بەرىلدى.
- بۇگىندە قازاقستان دامۋدىڭ جاڭا كەزەڭىن وتكەرۋدە. ونىڭ دىڭگەگى – زاڭ جانە قۇقىق ۇستەمدىگى. پرەزيدەنتىمىز ۇستانىپ وتىرعان باستى باسىمدىق – ىشكى ساياسي تۇراقتىلىق پەن جالپىۇلتتىق بىرلىكتى ساقتاۋ. سونىمەن قاتار ەلىمىزدە جۇزەگە اسىرىلىپ جاتقان اۋقىمدى رەفورمالاردىڭ ماڭىزدى ماقساتى – ءاربىر ازاماتتىڭ ءال-اۋقاتىن ارتتىرۋ. ءبىز سىندارلى سىرتقى ساياساتقا باسا ءمان بەرەمىز. وندا وزبەكستانمەن وداقتاستىق قاتىناستارعا ەرەكشە كوڭىل بولىنۋدە. بۇل جايت وڭىردەگى تۇراقتىلىق پەن قاۋىپسىزدىكتى نىعايتادى، – دەدى ءماجىلىس سپيكەرى.
سونداي-اق وزبەكستان سەناتىنىڭ توراعاسى تانزيلا نارباەۆامەن جانە ولي ءماجىلىسى زاڭ شىعارۋ پالاتاسىنىڭ سپيكەرى نۋريددين يسمويلوۆپەن كەزدەسۋلەر ءوتتى. وندا تاراپتار كوميتەتتەردەگى، دوستىق توپتارىنداعى جانە باسقا دا الاڭدارداعى پارلامەنتارالىق قاتىناستاردىڭ كەلەشەگىن تالقىلادى. قازىرگى ۋاقىتتا ولي ءماجىلىس دەپۋتاتتارى ەل زاڭناماسىن جاڭا كونستيتۋتسياعا سايكەستەندىرۋمەن اينالىسىپ جاتىر. بۇل ورايدا ەرلان قوشانوۆ قازاقستاننىڭ تاجىريبەسىن بولىسۋگە دايىن ەكەنىن جەتكىزدى.
ساپار اياسىندا ءماجىلىس دەلەگاتسياسى تاشكەنت پەن سامارقاندتاعى كورنەكتى تاريحي ورىنداردى ارالادى.
Abai.kz