ۋاقىت جانە تالاپتاردى باسقارۋ
ۋاقىت كەيدە وتە جوعارى قارقىنمەن وتە شىعادى دا، كوپتەگەن ىستەردى از ۋاقىتتىڭ ىشىندە اتقارۋعا ءماجبۇر بولامىز. تاۋلىگىنە بارلىعىنىڭ ۋاقىتى بىردەي بولعانىمەن، ونى ءبارى بىردەي پايدالانا بەرمەيدى.
بىرەۋ سپورتپەن شۇعىلدانىپ، جۇمىس ىستەپ، ءوزىن-ءوزى دامىتىپ جانە جاقىندارىنا ۋاقىت ءبولىپ ۇلگەرەدى. ال بىرەۋ كۇنى بويى جۇمىس جاساسا دا، ماڭىزدى ەشنارسە بىتىرە الماي جاتادى. تابىستى ادام ومىردەگى ەڭ باستى قۇندىلىقتىڭ ۋاقىت ەكەنىن بىلەدى. ول كۇندەلىك جۇرگىزەدى، ۇزاق مەرزىمدى جوسپارلاردى قالاي جاساۋ كەرەكتىگىن بىلەدى، ءار قادامىن ۇساق-تۇيەككە دەيىن ويلاستىرادى. ۋاقىتتى باقىلايتىن ادامدار ناقتى تاپسىرمالارمەن جانە يدەيالارمەن جۇمىس جاسايدى. شەشىمى جوق بولىپ كورىنگەن ىستەرگە پوزيتيۆپەن قاراپ، كەز-كەلگەن تاپسىرمانى قۇلشىنىسپەن اتقارادى جانە ونى ۋاقىتىندا ورىندايتىنىن بىلەدى. ونىڭ قانداي دا ءبىر قۇپياسى بار ما؟
وسى تۇرعىدان ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ فيلولوگيا فاكۋلتەتىنىڭ ماگيسترانتتارى وقيتىن «باسقارۋ پسيحولوگياسىنىڭ» ءپان رەتىندە بەرەرى وراسان زور. پسيحولوگيا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى ن.س. جۋبانازاروۆا پاندى وقۋ بارىسىندا تاقىرىپ توڭىرەگىندە ماگيسترانتتارمەن پىكىر الماسىپ، ويتالقى جاسادىق. ەڭ باستىسى، ن.س. جۋبانازاروۆا بىزگە تەك تەوريالىق ءبىلىمدى عانا الىپ قويماي، ونى پراكتيكا جۇزىندە ايقىنداپ وتىرۋدى، ومىرلىك جاعدايلارمەن سايكەستەندىرىپ شەشە ءبىلۋدى ۇيرەتىپ جاتىر. ءبىز، ماگيسترانتتار، قانداي دا بولماسىن ماسەلەنى قاراستىرعاندا ونى باسىنان اياعىنا دەيىن زەرتتەپ، وي ەلەگىنەن ءاربىر ۇساق-تۇيەگىنە دەيىن وتكىزۋگە داعدىلانىپ كەلەمىز.
ۋاقىتتى باسقارۋدىڭ قۇرالدارىن ومىرىڭىزدە قولدانار بولساڭىز، قيىن بولىپ كورىنگەن ىستەر ءوز شەشىمىن تابا كەتەرى ءسوزسىز. بۇل عىلىم ونىمدىلىكتى بىرنەشە ەسە ارتتىرۋعا، ماڭىزدى ىستەرگە نازار اۋدارىپ، قاجەتسىزىن "سەبەتكە" تاستاۋعا كومەكتەسەدى.
ۋاقىتتى باسقارۋدىڭ نەگىزگى ەرەجەلەرىنە توقتالار بولساق:
- ناقتى ىستەر ءتىزىمىن جاساپ، كۇندەلىك جۇرگىزۋ.
- الدىمەن ورىندالۋى كەرەك ىستەردى انىقتاۋ. وسى تاپسىرمالاردى شەشۋگە كەتەتىن ۋاقىتتى بەلگىلەۋ.
- كەز كەلگەن اقپاراتتى سۇزگىدەن وتكىزۋ. ميدى قاجەتسىز دەرەكتەرمەن شامادان تىس جۇكتەمەۋ جانە ولاردى يگەرۋگە (وڭدەۋگە) ۋاقىت جۇمساماۋ.
قورىتا ايتقاندا، ۋاقىتتى باسقارۋدىڭ ءتيىمدى قۇرالدارىن قولدانا وتىرىپ، ءسىز كەز-كەلگەن شىڭداردى باعىندىرىپ، ومىردە سەنىمدى قادام جاساي الاسىز جانە كەز-كەلگەن ارەكەتتە تەپە-تەڭدىكتى ساقتاي الاسىز. ۋاقىتتى باسقارۋ - بۇل ءومىردى باسقارۋ مۇمكىندىگى، جۇمىستان ءلاززات الۋ جانە ءوزىن-ءوزى دامىتىپ، تابىستى ادام بولۋ مۇمكىندىگى. ۋاقىتتى دۇرىس پايدالانعان ادام مانساپتا جانە جەكە ومىردە ۇلكەن جەتىستىكتەرگە جەتەرى ءسوزسىز.ءپان نەگىزىندە ن.س. احتاەۆانىڭ «باسقارۋ پسيحولوگياسى» جانە باسقا دا عالىمداردىڭ ەڭبەكتەرى بويىنشا قاراستىرىپ جاتقان ماسەلەلەردىڭ بارلىعى وقىتىلاتىن ءپان اياسىندا عانا شەكتەلىپ قالماي، ومىرگە كەرەك ءبىلىم ەكەندىگىنە تاعى دا ءبىر رەت كوز جەتكىزۋدەمىز.
ن.س.جۋبانازاروۆا،
ءال-فارابي اتىنداعى قازۇۋ پسيحولوگيا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى، پروفەسسور.
ە.ك.كالىمبەتوۆا،
پسيحولوگيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، دوتسەنت.
ا.ش.بايىسبەك،
«ادەبيەتتانۋ» ماماندىعىنىڭ 1-كۋرس ماگيسترانتى.
Abai.kz