رەسەي-ۋكراينا سوعىسى: كۋرسكى وپەراتسياسىنىڭ ءۇش ماقساتى
پۋتين مەن زەلەنسكيدىڭ ستراتەگيالارى تۋرالى...
ۋكراينانىڭ كۋرسكىدەگى اسكەري وپەراتسيالارى تۋرالى بىرنەشە اكتۋالدى اقپاراتتى تالقىعا سالا وتىرايىن...
گەنەرال سىرسكي نە دەيدى؟
اۋەلى ۋكراينانىڭ اسكەرباسى سىرسكي پرەزيدەنت زەلەنسكيگە بىلاي دەپ باياندادى:
"كۋرسكى وبلىسىنداعى اۋماعى 1150 شارشى شاقىرىم بولاتىن 82 ەلدىمەكەن ۋكراينا باقىلاۋىنا ءوتتى. ۋكراينا كۋرسكىدەگى باعىندىرعان اۋماقتاردا اسكەري كومانداتۋرا قۇردى. ونى گەنەرال موسكالەۆ باسقارادى", - دەدى.
سىرسكي كىم؟
اۋەلى وسى گەنەرال سىرسكي تۋرالى ەكى اۋىز ءسوز: الپىسىنا اياق باسقان سىرسكي بيىل اقپاندا، گەنەرال زالۋجنىيدىڭ ورنىنا ۋكراينا اسكەرىنىڭ باس قولباسشىسى بولىپ تاعايىندالعان.
رەسەي باسقىنشىلىعى كەزىندە كيەۆ قورعانىسىنا وسى سىرسكي جاۋاپتى بولدى. كەيىن حاركوۆ وبلىسىن ازات ەتۋ وپەراتسياسىن باسقارىپ، جاۋدى اجەپتاۋىر تىقسىردى. حاركوۆتى ازات ەتتى. 2022-2023 جىلدارى باحمۋت قورعانىسىن دا وسى سىرسكي تىزگىندەگەن ەدى.
ارينە، سىرسكيدىڭ موينىندا كۇللى مايدان شەبىنىڭ جاۋاپكەرشىلىگى جاتىر. سونىڭ ىشىندە كۋرسكى وپەراتسياسىنىڭ ماقتاۋى دا وسى سىرسكي مەن ونىڭ كومانداسىنا تيەسىلى.
كۋرسكى شايقاسى ۋكرايناعا نە ءۇشىن كەرەك؟
كۋرسكى وپەراتسياسى - ۋكراينا ءۇشىن بىرنەشە ماقساتتى بىرىكتىرەتىن ستراتەگيالىق وپەراتسيا ەكەنى تۇسىنىكتى. ول قانداي ماقساتتار:
ءبىرىنشى - بۇل ۋكراينانىڭ بولاشاقتاعى بولجالدى كەلىسسوزدەرگە ءوز پوزيتسياسىن نىعايتۋى. ياعني، "كەز كەلگەن سوعىس كەلىسسوز ۇستەلىندە اياقتالادى" دەگەن ءپرينتسيپتى ۇستانار بولساق، ۋكراينا "جەرگە - جەر، ادامعا - ادام" دەگەن پوزيتسيانى دايارلاۋدا. جاۋلاپ الىنعان تەرريتوريانىڭ دا اۋقىمى از ەمەس...
ەكىنشى - رەسەيدى ۋكراينا جەرىندەگى اسكەرىن شىعارۋعا ماجبۇرلەۋ. ۋكراينا بۇل ماقساتقا ءىشىنارا قول جەتكىزدى دەسەك دۇرىس شىعار. سەبەبى، رەسەي ارمياسىندا ادام جەتىسپەۋشىلىگى بايقالادى. رەسەي اسكەري باسشىلىعى قىركۇيەككە قاراي جاڭا موبيليزاتسيا جاريالايتىنىن باق جازۋدا. ونىڭ ۇستىنە، كۋرسكىنى قورعاۋ ءۇشىن وككۋپاتسيالانعان زاپوروج بەن حەرسوننان اسكەردىڭ بىرنەشە ءبولىمىن اتتاندىرۋ تۋرالى شەشىم قابىلدانعان. كۋرسكىنى قورعاۋعا مۋرمانسكىدەن دە اسكەري بولىمشە تارتىلعانى بەلگىلى بولىپ وتىر. ال قازىر كۋرسكىنى اسكەري بورىشىن وتەپ جاتقان جاس ساربازدار دا قورعاۋدا. ولاردىڭ توپىرلاپ تۇتقىنعا ءتۇسىپ جاتقاندارى دا از ەمەس. ۇلدارىن اسكەرگە جىبەرگەن اتا-انالار ۇلارداي شۋلاپ جاتىر.
ءۇشىنشى - رۋح. 2,5 جىلدان اسا، 3 جىلعا تاياۋ ۇزدىكسىز سوعىسىپ، وتانىن جاۋدان قورعاپ جاتقان ۋكراين حالقىنىڭ جاۋىنگەرلىك رۋحىن ساپتاۋ. راس، كەز كەلگەن سوعىس مەملەكەتتىك قۇرىلىمداردى عانا ەمەس، ونداعى حالىقتى دا قاجىتادى. ولاردىڭ جىگەرىن كوتەرىپ، رۋحىن قامشىلاۋ ءۇشىن وسىنداي وپەراتسيالار كەرەك. ۋكراين حالقى ءوز اسكەرىنىڭ مايدان دالاسىنداعى جەتىستىكتەرىن كورۋى كەرەك. باسقىنشى اسكەرىن كيەۆتەن شەگىندىرگەندە دە، حاركوۆتەن قۋالاعاندا دا ۋكراين حالقى جىگەرلەندى. "الەمنىڭ ەكىنشى اسكەرى" دەپ اسپەتتەلەتىن اسكەرمەن قورىقپاي سوعىسۋعا، سوعىسىپ جەتىستىككە جەتۋگە بولاتىنىن كورگەن. ەندى كۋرسكى وپەراتسياسى، وندا الىنعان تەرريوريالار ۋكراينا جۇرتىن قامشىلايتىنى ايدان انىق!
"مەدالدىڭ ەكىنشى بەتى" دەگەندەي، بۇل وپەراتسيانىڭ جاۋ حالقىنا تيگىزەتىن كەرى ەففەكتىسى بار. ۋكراينانىڭ ماقساتى دا سول: رەسەي حالقىنىڭ جىگەرىن قۇم قىلۋ. 2,5 جىل بويى كورشىلەر كورىپ كەلە جاتقان اياۋسىز سوعىستىڭ ءدامىن تاتىرۋ. ءۇي-جاي، مال-مۇلىكتەن، ەڭ باستىسى جەر مەن ادامنان ايىرىلۋدىڭ قانداي ەكەنىن كورسەتۋ. ارينە، ونى كورگەن رەسەي حالقى: "قۇداي بەرگەن ءپۋتيننىڭ قۇسۋى دا، تىشۋى دا دۇرىس", - دەگەن ۇران سوزدەرىن: "پۋتين پوموگي، نە بروساي ناس!", - دەگەن ويبايلى ايقايعا اۋىستىرۋدا. الگى، شەكارالىق ايماقتاردان كوشىرىلىپ جاتقان 180 مىڭ حالىق، كرەملدەگى باسشى-قوسشىلارعا ريزا بولىپ بارا جاتىر دەيمىسىز؟ ارينە، جوق! اقىرىپ، اشىق ايتپاسا دا، ىشتەي قارعاپ-سىلەپ كەتىپ بارادى. بۇل ىشتەي قارعاپ-سىلەۋ ەرتەڭ-اق، سىرتقا ايتىلاتىن بولادى. سەبەبى، پۋتين بيلىگى جارىلقاپ بەرگەن 10 مىڭ رۋبل قاي جىرتىقتارىنا جاماۋ بولادى؟
وزگە تۇگىلى ءوز اتا-انالارىن ءوز بوساعالارىنا سىيدىرماي، تاعدىر تالكەگىنە سالىپ كەتە بەرەتىن ورىس مەنتاليتەتى بوسقىندارعا پانا بولا ما؟ تاعى جوق! ال بوسقىندار لاگەرلەرىندە قانشا ۋاقىت تۇراقتاۋى مۇمكىن؟ ەرتەڭ-اق، "پۋتين ءبىزدىڭ ءۇيىمىزدى قايتار!" دەگەن ايقايلار ەستىلە باستايدى. ەل بيۋدجەتىن اسكەري سالاعا نەگىزدەگەن كرەمل بيلىگىنەن سۇراۋ كوبەيەدى. ء"بىز اش-جالاڭاش ءجۇرىپ اسىراعان اسكەردىڭ سيقى وسى ما", دەگەن رەسەي حالقىنىڭ كوڭىل-تويماۋشىلىعى كۇشەيەدى.
پۋتين دەيتىن ستراتەگ ارميانى 14 جىل ۇزدىكسىز باسقارعان شويگۋدى الىپ، ورنىنا اسكەر كورمەگەن ەسەپشىنى "اسكەرباسى" ەتىپ تاعايىنداۋى، ونىڭ كەلە-سالا رەسەي ارمياسىندا تازارتۋ جۇرگىزە باستاۋى ءپۋتيننىڭ ەكى-ءۇش قادام بۇرىن ويلاعانى بولسا كەرەك. شويگۋدىڭ ءوزى مەن گەراسيموۆتى تۇرتپەگەنىمەن، شويگۋ كومانداسىنىڭ 5-6, بالكىم ونشاقتى گەنەرالىن "جەمقورلىق" بابىمەن قاماۋ - ءپۋتيننىڭ ەرتەڭگى اقتالۋعا جاساپ قويعان قادامى بولماسا، كانە؟ ايتپەسە، رەسەي ارمياسىنداعى ءپىلدىڭ كولەڭكەسىندەي بولعان جەمقورلىقتى كگب قىزمەتكەرى پۋتين 14 جىل بويى ەستىمەدى، كورمەدى دەيسىز بە؟ ءجا، بۇل باسقا ءسوز...
ۋكراينا اسكەرى سۋدجانى العانى تۋرالى كەشەگى جازبامىزدا جازدىق. كۋرسكى اەس-ءىن بەتكە الاتىنى تۋرالى دا ءسوز ەتتىك. سۋرەتتە، سول باعىتتار كورسەتىلگەن. ۋكراينا دىتتەگەن ماقساتىنا، ياعني، كۋرسكى اەس-ىنە جەتە الا ما، جوق پا، ءتىپتى وسى جاۋلاپ الىنعان اۋماقتاردان شەگىنە مە، ول جاعىن ەشكىم كەسىپ ايتا المايدى. بىراق، قازىرگى ساتتەگى كورسەتكەن ەففەكتىسى اۋىز تولتىرىپ ايتۋعا جاراپ تۇر.
نۇرگەلدى ابدىعانيۇلى
Abai.kz