2021 جىلى تالىبتەر بيلىكتى باسىپ العان ساتتە، اۋعانستان بيلىگىنىڭ ۇشقىشتارى تاجىكستان مەن وزبەكستانعا اقش بەرگەن تىكۇشاقتار مەن ۇشاقتاردى الىپ، اۋعانستاننان قاشۋعا ءماجبۇر بولدى. ەندى مىنە، وسى اسكەري تەحنيكانىڭ تاعدىرىنا قاتىستى شەشىمدەر ايتىلۋدا.

پەنتاگوننىڭ مالىمەتى بويىنشا وزبەكستانعا 46 دانا اۆياتسيالىق تەحنيكا جەتكىزىلگەن. ونىڭ ىشىندە 22 ۇشاق پەن 24 تىكۇشاق بار. ال تاجىكستان تاراپىنا 18 دانا اۆياتسيالىق تەحنيكا كەلىپ قونعان. ولاردىڭ ىشىندە Embraer EMB 314 Super Tucano, PC-12, C-208, AC-208, A-29, مي-17, UH-60 سىندى ۇشاقتار مەن تىكۇشاقتار بار.

اقش-تىڭ وزبەكستانداعى ەلشىسى دجوناتان حەنيك اۆياتسيالىق تەحنيكانىڭ وزبەكستاندا قالاتىنىن جەتكىزدى. ول ۇشاقتار مەن تىكۇشاقتار ەشقاشان اۋعانستانعا تيەسىلى بولماعانىن، اۋعانستاننىڭ زاڭدى ۇكىمەتى اۆياتسيالىق تەحنيكانى اقش-تان جالعا العانىن مالىمدەدى. سايكەسىنشە تەحنيكانىڭ تاعدىرىن اقش تاراپى شەشۋگە تولىق قۇقىلى ەكەنىن ايتتى.

تالىبتەر بيلىككە كەلگەنگە دەيىن اۋعانستاندا 164 دانا ۇشاق پەن تىكۇشاق بولعان، قازىرگى تاڭدا ولاردىڭ سانى 81-ءدى قۇرايدى. اۋعان بيلىگىنىڭ ۇشقىشتارى تالىبتەر كەلگەن ساتتە، اسكەري تەحنيكانىڭ تەڭ جارتىسىن سىرتقا شىعارىپ ۇلگەردى. ال اۋعانستان اۋماعىندا قالعان تەحنيكانىڭ باسىم بولىگىن اقش ساربازدارى جارامسىز كۇيگە ءتۇسىردى. قاشىقتىقتان قۇرىلعىلارىن ءوشىرىپ تاستادى.

2022 جىلى وزبەكستاننىڭ اۋعانستان بويىنشا ارنايى وكىلى يسماتۋللا يرگاشەۆ اسكەري تەحنيكانىڭ اقش-قا بەرىلەتىنىن ايتتى. يرگاشەۆ ۇشاقتار مەن تىكۇشاقتاردىڭ تاعدىرىن اقش تاراپى شەشەتىنىن جەتكىزدى.

2022 جىلى ۆاشينگتون تاجىكستان مەن وزبەكستان بيلىگىنە ۇسىنىس جاساپ، جابىق كەلىسسوزدەردى باستادى. Politico باسىلىمى اسكەري تەحنيكا تاشكەنت پەن دۋشانبەگە بەرىلۋى مۇمكىن، قارىمتاسىنا اتالعان ەكى ەل اقش-تىڭ ايماقتاعى تەرروريزمگە قارسى سەرىكتەستەرىنە اينالۋى ءتيىس دەپ جازدى.

اقش تاراپى ۇشاقتار مەن تىكۇشاقتاردى وزبەكستان مەن تاجىكستانعا ساتۋ نۇسقاسىن دا قاراستىرۋدا. الايدا بارلىق شەشىمگە «تاليبان» تاراپى قاتاڭ قارسىلىق تانىتىپ كەلەدى. تالىبتەر اۆياتسيالىق تەحنيكانى «اۋعان حالقىنا تيەسىلى» دەپ اتاۋدا.

تالىبتەردىڭ قورعانىس مينيسترلىگى: «وزبەكستان ۇكىمەتى دوستىق قاتىناسىمىزدى ساقتاي وتىرىپ، بۇل شەشىمنەن باس تارتادى دەپ ۇمىتتەنەمىز. ۇشاقتاردىڭ اۋعانستان اۋە كۇشتەرىنە بەرىلۋىنە بارىن سالارىنا سەنىمدىمىز»، - دەيدى.

الايدا رەسمي تاشكەنت ازىرگە بۇل ماسەلەگە قاتىستى قانداي دا ءبىر مالىمدەمە جاساعان جوق. ساراپشىلار تاشكەنت ءۇشىن بۇل قيىن سۇراق ەكەنىن ايتۋدا. ۇشاقتاردى الۋ وزبەكستاننىڭ قورعانىس سالاسىن كۇشەيتۋى مۇمكىن، الايدا «تاليبانمەن» ارا-قاتىناسىنا سىزات ءتۇسىرۋى عاجاپ ەمەس.

اسحات قاسەنعاليدىڭ جەلىدەگى جازباسى

Abai.kz