سەنبى, 23 قاراشا 2024
مەرەيتوي 964 2 پىكىر 16 قىركۇيەك, 2024 ساعات 12:59

ءوز الەمى بار وزگەشە قالامگەر

سۋرەت: aikyn.kz

ويى جۇيرىك بولماي، ءجۋرناليستىڭ قالامى جۇردەك بولمايدى. ءبىز بىلەتىن سەرىك جانبولات ءار كەز ۇشقىر ويىن بىلىممەن سۋعارىپ، ىزدەنىستەن ىرگەسىن اجىراتقان ەمەس.

بۇل كۇندە قىلپ ەتكەندى قيىردان شالاتىن قىران سەرىكتى بالاپان كەزىنەن بىلەتىندىكتەن، ونىڭ قاناتىن قاتايتقان شىعارماشىلىق ورلەۋ جىلدارىنىڭ كۋاسىمىز. البىرت جاستىق كەزەڭدى بىرگە كەشكەن زامانداسى، ارىپتەسى، رەتىندە ايتايىن، اينالاداعى ءار قۇبىلىسقا سەزىمتالدىقپەن قارايتىن سەرگەكتىگى مەن سەرىلىك مىنەزى سول شاقتان-اق بار سەكەڭ سول كەزدىڭ وزىندە-اق ونەر مەن شىعارماشىلىقتى قاتار الىپ ءجۇردى.

اۋەلى ۋنيۆەرسيتەت قابىرعاسىندا جۇرگەندە قازاق تەلەديدارىنىڭ جاستار رەداكتسياسىندا ستۋدەنتتەردىڭ «اقيقات» پىكىرتالاس كلۋبىنىڭ تىزگىنىن ۇستادى. وسى كەزدەن باستاپ ول كەڭەس ۇكىمەتى تۇسىندا تەلەاقپارات تاراتۋداعى ابدەن سىرەسىپ قالعان قاساڭ ادەتتى قاقىراتا سوگەتىن جاڭا جول ىزدەدى. جاڭا يدەياسىن جۇزەگە اسىرعانشا جانى بايىز تاپپايتىن سەرىك ۋنيۆەرسيتەتتى تامامداي سالىسىمەن قازاق رەسپۋبليكالىق تەلەۆيزياسىنىڭ «جاستار» باعدارلاماسى رەداكتسياسىنا رەداكتورلىق قىزمەتكە كەلدى. ول جاي كەلگەن جوق، جاسىن مىنەزىمەن جارق ەتىپ، تەلەجۋرناليستيكاعا جاڭا لەپ الا كەلدى.

بۇل – تاۋەلسىزدىكتىڭ العاشقى جىلدارى ەدى. بوداندىقتان بويىن ەندى جيعان ەلگە اۋىر كەزەڭ بولاتىن. قالامى ۇشقىر جۋرناليست، بىلىكتى مامان سەرىك جانبولات ەلىمىزدىڭ ەگەمەن تەلەۆيزياسىن، ونىڭ كەيىن ەل مويىنداعان ۇلتتىق باعدارلامالارىن قالىپتاستىرۋدا، مەملەكەتتىڭ باعدارى مەن الەمەتتىك-ەكونوميكالىق دامۋ ساياساتىن حالىققا جەتكىزۋدە ايانعان جوق.

سەرىك جانبولات جاسىنداي جارق ەتكەن «ار جاستار ستۋدياسى» وسى كۇنگە دەيىن ەل ەسىندە.

«مۇراگەر» شىعارماشىلىق بiرلەستiگiنە باس رەداكتور ورىنباسارى بولىپ تاعايىندالعان تۇسىندا قازاق تەلەۆيزياسىندا ۇلكەن بەتبۇرىس بولعان باعدارلامالار جاسادى.

سەرىك ميلليوندار باس الماي قاراعان «ءانشi بالاپان»، «سيقىرلى قازان» سياقتى ەلiمiزدەگi بiرiنشi تەلەراديومارافون سياقتى جوبالارعا ۇلكەن ۇلەس قوستى.

ول ءوزى اۆتورى جانە ۇيىمداستىرۋشىسى بولعان «جiگiتتiڭ سۇلتانى»، «ۇكiلi ءۇمiت»، «تايبۋرىل» ات سپورتى جانە «قازاقتىڭ قاجىمۇقانى»، تاعى باسقا دا تەلەجوبا تۇسىرىلىمدەرى بۇگىندە ەلىمىزدىڭ التىن قورىنا اينالدى.

بۇل تەك ساياسي ازاتتىق العان كەزەڭ عانا ەمەس، ەلىمىزدىڭ ءوز اقپاراتتىق كەڭىستىگىن قالىپتاستىرۋ كەزەڭى بولاتىن. ياعني تەلەارنالار كەڭەس زامانىنداعىداي مەملەكەتكە ماسىل بولماي، نارىققا بەيىمدەلۋى قاجەت ەدى. قازاق تەلەديدارىن نارىققا بەيiمدەۋ شاراسى بارىسىندا «باعدار» (تۇنگi ويىن-ساۋىق كلۋبى) ستۋدياسى قۇرىلىپ، بىلىكتى مامان، جاس ءارى يدەياشىل شەبەر جۋرناليست سەرiك جانبولات «باعدار» ستۋدياسىنىڭ باس رەداكتورىنىڭ ورىنباسارى بولىپ بەكiتiلدi.

​سەرىك جانبولاتتىڭ باسقا جۋرناليستەردەن ايىرماشىلىعى، ءتىلى شۇرايلى قالامگەر عانا ەمەس، ول – مىقتى اناليتيك. ونىڭ بۇل قىرىنا قىزمەتتەس بولعان ارىپتەستەرى قانىق. قانداي دا جوبانى قولعا الاردان بۇرىن ول جان-جاقتى ساراپتاپ العاندى ادەتكە اينالدىرعان. سەكەڭنىڭ وسى قاسيەتىن مويىنداعان سالا باسشىلىعى «اقشام» اقپارات باعدارلاماسىنىڭ رەداكتورى قىزمەتىنە تاعايىندادى. سول ءتارىزدى «گالا» تۆ ستۋدياسى نەپ باعدارلاماسىنىڭ جۇرگiزۋشiسi ءارi ءتىلشىسى رەتىندە شاقىرعاندا دا وزىق اناليتيك مامان رەتىندە كوزگە ءتۇستى.

تەلەۆيزيا سالاسىندا اجەپتاۋىر تاجىريبە جيناقتاعان، تەلەجۋرناليست رەتىندە تولىسقان سەرىك جانبولاتتىڭ ​«حابار» تەلەارناسىنا «سالەم، قازاقستان» تاڭعى اقپاراتتىق-ساۋىق باعدارلاماسىنىڭ پروديۋسەرi قىزمەتiنە شاقىرىلۋى سول جىلى اقپاراتتىق باعدارلامالار ديرەكتسياسىنا جۇرگiزۋشi, پروديۋسەر، «جەتi كۇن» اقپاراتتىق-ساراپتاۋ باعدارلاماسىنىڭ رەداكتورى ءارi جۇرگiزۋشiسi قىزمەتتەرiن اتقارۋى ونى كاسىبي مامان رەتىندە جاڭا بەلەسكە كوتەردى. ول ەلىمىزدەگى ەڭ تانىمال جۋرناليستەر قاتارىنان كورىندى. ءتىپتى ول وسى كەزەڭدە مەملەكەت باسشىسىنىڭ جۇرتشىلىقپەن تiكەلەي ەفيردەگi ەكi ساعاتتىق جۇزدەسۋiن جۇرگiزدi.​

سەرىكتىڭ ءوز الەمى بار. جۋرناليستىك، پروديۋسەرلىك، رەداكتورلىق قىزمەتىنەن بولەك ول ەل، جەر تاريحىنا، ۇلتتىق رۋحانياتقا قاتىستى ىرگەلى ىستەرگە دە بەلسەنە ارالاسىپ، قۇندىلىقتاردى قۇنتتاۋعا دا ءوز ۇلەسىن قوستى. ناقتىراق ايتقاندا، ۇكiمەت تاپسىرماسىمەن سەمەي وڭiرiندە اباي، مۇحتار، شاكارiم مۇرالارىن جيناۋ ەكسپەديتسياسىن ۇيىمداستىردى.

​بۇدان بولەك، ەلگە بەلگىلى سازگەر، بۇكىلوداقتىق فەستيۆالدەردىڭ لاۋرەاتى اكەسى مەيرامبەك جانبولات پەن ايماقتىڭ كۇمىس كومەي ءانشىسى رەتىندە تانىلعان اناسى ۇمىتكەن جالەلوۆانىڭ ىزىمەن 70-كە جۋىق ءاندى دۇنيەگە اكەلگەن اۋەسقوي كومپازيتور. «شىعىسىم مەنىڭ!»، «سەمەيىم – ەركەم»، «شىڭعىستاۋ ارۋى» سەكىلدى جانە تاعى باسقا كوپتەگەن اندەرى ۇلكەن ساحنالاردا وىندالىپ جۇرگەنىنە ەل كۋا. تۋىندىلارىنىڭ قايسىسىن الساڭىز دا، وتانشىلدىقتى وياتاتىن ۇلتتىق رۋحتاعى دۇنيەلەر.

سەرىك جانبولات ەلگە تانىمال ءباسپاسوز مايتالمانى. قازىر قالاي ەكەنىن بىلمەدىم، بۇرىن جۋرناليستەر اراسىندا «تەلەۆيزيا سالاسىندا قىزمەت ەتكەن جۋرناليست گازەت ءجۋرناليسى بولا المايدى، بولعان كۇننىڭ وزىندە گازەت ءجۋرناليسىنىڭ دەڭگەيىندە ماقالا جازۋى، باسپاسوزگە ماشىقتانۋى نەعەيبىل» دەگەن پىكىر قالىپتاسقان. سەرىك وسى پىكىردىڭ تاس تالقاننىن شىعاردى.​

ول قازاق ءباسپاسوزى تاريحىندا تۇڭعىش رەت كۇندەلىكتى اقپارات تاراتاتاتىن «ايقىن» رەسپۋبليكالىق قوعامدىق-ساياسي گازەتiنiڭ ىرگەتاسىن قالاپ، ۇيىمداستىرىپ، جارىققا شىعاردى. اينالاسى ءبىر جىلعا تولار-تولماس ۋاقىت ىشىندە «ايقىن» گازەتىن ەلىمىزدەگى ءباسپاسوز ايدىنىنان ءوز ورنىن ويىپ تۇرىپ العان بەلدى باسىلىمعا اينالدىرا الدى. ​قازىرگى كۇنى ەلىمىزدىڭ باس گازەتتەرىنىڭ ءبىرى.​

كوپ ۇزاماي، «الاش ايناسى» رەسپۋبليكالىق قوعامدىق-ساياسي اقپاراتتىق گازەتىنىڭ رەداكتسياسىن جاساقتاۋعا كىرىسىپ، 2009 جىلدىڭ باسىندا اقپارات ايدىنىنا شىعاردى. از عانا مەرزىم ىشىندە باسىلىم ەلىمىزدىڭ اقپارات كەڭىستىگىندە ايرىقشا كوزگە ءتۇسىپ، ءوز وقىرماندارىن تاپتى.

بۇدان بولەك سەرىك جانبولات جاڭا زاماندا جاڭعىرعان جۋرناليستيكانىڭ ءىت سالاعا ءوتۋى بويىنشا دا ۇلەس قوسىپ، tengrinews.kz جانە «الاش ايناسى» پورتالدارىنىڭ قازاقشا نۇسقاسىن جاسادى.

ەڭبەك ەلەۋسىز قالمايدى. ەل مۇددەسى ءۇشىن جاساعان ەرەن ەڭبەگى ەلەنىپ، تالماي iزدەنەتiن تالانتتى جۋرناليست، بiلiمدi مامان، بiلiكتi ۇيىمداستىرۋشى رەتiندە تانىلعان سەرiك جانبولات قر پرەزيدەنتى سىيلىعىنىڭ، «قۇرمەت» وردەنىنىڭ يەگەرى، قر مادەنيەت قايراتكەرى، قازاقستان جۋرناليستەرى اكادەمياسىنىڭ اكادەميگى اتاندى.​

بۇگىن 60-تى القىمداپ وتىرعان سەرىك جانبولات تاۋەلسىز مەملەكەتىمىزدىڭ زاماناۋي ءباسپاسوزىن قالىپتاستىرۋدا ۇلكەن ەڭبەك سىڭىرگەن قالامگەر، وزىندىك قولتاڭباسىمەن ومىرشەڭ دۇنيەلەر تۋعىزعان تۇلعا.

ادىلبەك قابا

Abai.kz

2 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

سىني-ەسسە

«تالاسبەك سىيلىعى»: تالقاندالعان تالعام...

اباي ماۋقاراۇلى 1465
بىلگەنگە مارجان

«شىعىس تۇركىستان مەملەكەتى بەيبىت تۇردە جوعالدى»

ءالىمجان ءاشىمۇلى 3236
ءبىرتۋار

شوقاننىڭ ءازىل-سىقاقتارى

باعدات اقىلبەكوۆ 5371