اۋعانستان ايەلدەر ءۇشىن «تۇرمە مەملەكەتكە» اينالىپ بارادى. اۋعانستانعا بارىپ، ۆلوگ ءتۇسىرىپ جۇرگەندەر بار. «تاليبان كەلگەلى بەرى دامۋ بار» دەگەندى ايتقىسى كەلەدى، انىعى «كورسەتكىسى» كەلەدى. قازاقستاننان دا بارىپ، ءتۇسىرىپ جۇرگەندەر بار-اۋ دەيمىن. قاۋىپ-قاتەردى ىسىرىپ قويىپ، قالاي ءجۇر؟ ءوز ەرىكتەرىمەن بارىپ، كونتەنت جاساپ جۇرگەندەر مە، الدە ەكىنشى تاراپ شاقىردى ما، ول جاعىن بىلمەدىم. شىعارىلىمدارىنا قاراساڭ ءبارى دۇرىس سياقتى. «ايەلدەرگە قىسىم جوق، تەك سالتپەن جۇرەدى» دەگەندى ايتۋدا. بىراق سولاي ما؟

كەشە الەمدىك باق-تا تالقى بولعان تاعى ءبىر اقپارات شىقتى. وندا اۋعانستانداعى ايەل قۇقىعىن ورەسكەل بۇزاتىن تىيىمداردىڭ ىشىنە تاعى ءبىر تىيىم قوسىلعانىن جازىپتى. ەندى «اۋعانستانداعى ايەلدەر قوعامدىق ورتادا داۋىستاپ وزگە ايەلدەرمەن سويلەسۋىنە بولمايدى، داۋىستاپ قۇران كىتابىن وقۋعا دا تىيىم سالىنادى». ياعني، ايەل ادامنىڭ داۋىسى قوعامدىق ورتادا ەستىلمەۋى ءتيىس. بۇرىن «ايەل ادام قوعامدىق ورتادا داۋىستاپ ەر ازاماتپەن سويلەسۋگە بولمايدى» دەگەن تىيىم بار ەدى، ەندى «قوعامدىق ورتادا ايەل مەن ايەل داۋىستاپ سويلەسپەسىن» دەپ وتىر. تۇتاس ءبىر مەملەكەت تۇنەككە باتتى دەگەن وسى.

اۋعانستاندا جاقىندا عانا تەلەديداردان جان-جانۋاردى كورسەتۋگە تىيىم سالۋدى باستادى. ول جايىندا ۆۆس جازدى. دەمەك، الداعى ۋاقىتتا جان-جانۋارعا قاتىستى باعدارلامالاردى الىپ تاستاۋى مۇمكىن. نەگىزسىز تىيىمداردى سالا بەرەدى، سالا بەرەدى. ءسويتىپ عىلىم-بىلىمنەن ارتتا قالا بەرەدى، قالا بەرەدى.

سوڭعى جىلدارى ساۋد ارابياسى ايەلدەردىڭ قۇقىعىنا قاتىستى تىيىمنىڭ كوبىنەن باس تارتىپ، باعىتىن وزگەرتۋدە. ايەل ۇشقىشتار بار، فۋتبول مەن كونتسەرت كورۋگە رۇقسات ەتتى، ءبىلىم الۋدا مۇمكىندىكتەرىن ارتتىردى، العاشقى ايەل عارىشكەرىن دايىندادى، ايەلدەرگە كولىك جۇرگىزۋ مۇمكىندىكتەرىن بەرۋدە، ايەلدەرگە ءبىلىم الۋعا كوبىرەك قارجى سالۋدا. ساۋديا ادام قۇقىعى باعىتىندا ءبىراز العا جىلجىدى.

ال بيلىكتى ەندى قولىنا العان تالىبتەر بولسا، «مىنا داعدارىستان قالاي شىعىپ، الەممەن قالاي ارىپتەستىك جاسايمىز، ول ءۇشىن قانداي رەفورما كەرەك» دەۋدىڭ ورنىنا، اقىلعا قونبايتىن ارەكەتتەر جاساۋدا. رەفورمالارى – بىتپەيتىن تىيىم! ەڭ سوراقىسى سول، تالىبتەردىڭ ادام قۇقىعىنا قاتىستى ارەكەتىن قولدايتىندار ءبىزدىڭ ارامىزدا دا بار. ولاردى پىكىردەن، ءسوز اراسىنان بايقاپ قالۋعا بولادى. ەسى دۇرىس ادام، ەسسىز تىيىمداردى قولداي ما؟!

اسحات قاسەنعالي

Abai.kz