ماحاببات سەزىمى سالدىرعان عيمارات...

ەلوردامىزدا عاشىقتىق سەبەبىمەن سالىنعان تاريحي عيمارات بار. ول – وسى كۇندەرى ۋكراينانىڭ ەلشىلىگى قونىستانعان كەنەسارى مەن بەيبىتشىلىك كوشەلەرىنىڭ قيىلىسىنداعى ساۋلەتى جاراسقان ادەمى عيمارات.
ۇلكەن ۇلىم مەن كەلىنىمنىڭ ءۇيى وسى كوركەم سارايعا جاقىن تۇرادى. كەلگەن سايىن، كەيدە وسى كوشەمەن وسى ءۇيدىڭ قاسىنان ءجيى وتەمىز. بۇل ءۇيدى 1910-1912 جىلدارى وسى وڭىرگە تانىمال كوپەس ۆاسيلي كۋبرين سالدىرعان ەكەن.
عيمارات تاريحى وتە قىزىقتى. وتكەن عاسىردا جەرگىلىكتى كوپەس ۆاسيلي كۋبرين جۇمىس ساپارىمەن بىردە پەتەربورعا بارىپ، رەتى كەلگەندە تەاترعا كىرىپ، كورەرمەندەر قاتارىندا، ساحنادا ونەر كورسەتكەن ارتىستەردىڭ ونەرىن قىزىقتايدى. سول كەزدە ءبىر سۇلۋ بالەرينانى كورىپ، سوعان ەس-ءتۇسسىز عاشىق بولادى. قويىلىمنىڭ سونىندا، ول ءبيشى قىزعا جولىعىپ، وزىنە تۇرمىسقا شىعۋعا ءوتىنىش جاساپ، وزىمەن بىرگە الىپ كەتپەك بولادى. دەگەنمەن، بالەرينا قىز وعان پەتەربورداعىداي ساۋلەتپەن ءۇي سالىپ بەرەتىن مۇمكىندىگى بولسا عانا تۇرمىسقا شىعۋعا كەلىسىمىن بەرەدى.
اقمولاعا ورالعان ۆاسيلي كۋبرين كىدىرمەستەن ءۇي سالۋعا كىرىسەدى. پەتەربوردان ساۋلەتشى شاقىرىپ، سول قيىرداعى قالانىڭ ۇيلەرىندەي، ساۋلەتىن اۋدىرماي عيمارات جوباسىن سىزدىرتىپ، تەزدەتىپ ءۇي سالۋدى باستاپ كەتەدى.
ءبىر جىلعا تولار-تولماس ۋاقىتتا كورىكتى بيكەشتىڭ قالاعان سارايى دايىن بولادى. وسىدان كەيىن پەتەربورعا قايتا بارعان ۆاسيلي، ۋادەسىن ورىنداپ كەلگەندىگىن ايتادى. جاس جىگىتتىڭ وزىنە دەگەن شىنايى سەزىمىن تۇسىنگەن ءبيشى قىز كەلىسىمىن بەرىپ، تۇرمىسقا شىعادى.
وكىنىشكە وراي، ۆاسيلي كۋبرينگە بۇل ۇيدە ۇزاق تۇرۋدى تاعدىر جازباپتى. سول كەزدەگى ءبىرىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىستىڭ باستالۋى، كەڭەس ۇكىمەتىنىڭ ورناۋى، كۋبريندەر اۋلەتىنىڭ مازاسىن قاشىرىپ، رەسەيگە كەتۋلەرىنە تۋرا كەلەدى. قازان توڭكەرىسىنەن سوڭ، بۇل ۇيدە جۇمىسشىلار كلۋبى مەن كىتاپحانا ورنالاسادى.
كەيىنەن قالانى باسقاراتىن اتقارۋشى كوميتەتتىڭ كەڭسەسىنە اينالادى. ال، الپىسىنشى جىلدارى وبلىستىق تاريحي ولكەتانۋ مۇراجايىنا مەكەن بولادى. 1998 جىلى الماتىدان ەلشىلىكتەر كوشىپ كەلەتىن ۋاقىتتا، وسى عيمارات ۋكراينانىڭ ەلشىلىگىنە بەرىلەدى.
بەيسەنعازى ۇلىقبەك،
قازاقستان جۋرناليستەر وداعىنىڭ مۇشەسى
Abai.kz