ەكس-پرەزيدەنت نازارباەۆتىڭ جۇبايى سارا الپىسقىزى توڭىرەگىندەگى بەلگىسىزدىك پەن قۇپيا قويۋلانىپ كەلەدى.

ونىڭ قايتىس بولعانى تۋرالى اقپاراتتى اۋلەت وكىلدەرى لەزدە جوققا شىعارعان ەدى. الايدا ەل اراسىندا "سارا ومىردەن كوشىپ كەتتى..." دەگەن قاۋەسەت جەلدەي ەسىپ تۇر.  

جاڭا قازاقستان سارا اپانىڭ قايتىس بولعانىن جاسىرۋدىڭ نەگىزگى سەبەپتەرىنە ءۇڭىلىپ كوردى:  

بىرىنشىدەن، نازارباەۆ اۋلەتىنىڭ قازىرگى بيلىكپەن قارىم-قاتىناسى ءالى تولىق تۇراقتانباعان. توقاەۆ بيلىگى نازارباەۆ وتباسىنا تيەسىلى اكتيۆتەردى مەملەكەتكە قايتارۋ، اۋلەتتىڭ ساياسي ىقپالىن شەكتەۋ پروتسەسىن باستاعانى بەلگىلى.  

وسىنداي كەزدە سارا قوناقاەۆانىڭ ءولىمى تۋرالى اقپارات، وتباسىنىڭ ساياسي السىزدىگىن كورسەتىپ، بيلىكتىڭ ارەكەتتەرىن تەزدەتۋى مۇمكىن. سوندىقتان نازارباەۆ اۋلەتى وزدەرىنىڭ ساياسي پوزيتسياسىن نىعايتىپ، بيلىكپەن كەلىسسوز جۇرگىزىپ، ءوز اكتيۆتەرىن قورعاۋ ءۇشىن ۋاقىت ۇتىپ وتىر. 

ەكىنشىدەن، سارا قوناقاەۆا تەك نازارباەۆتىڭ ايەلى عانا ەمەس، وتباسىنداعى مورالدىق اۆتوريتەت رەتىندە تانىلعان تۇلعا. ونىڭ ءولىمى نازارباەۆتىڭ وتباسىلىق جانە مورالدىق يميدجىنە اۋىر سوققى. 

ەل اراسىندا نازارباەۆتىڭ جەكە ءومىرى، ەكىنشى وتباسى تۋرالى ايتىلىپ جۇرگەن اڭگىمەلەر كەيىنگى كەزدە تولىق راستالعان. سارا الپىسقىزىنىڭ قايتىس بولۋى بۇل تاقىرىپتى قايتا قوزعاپ، بۇرىنعى پرەزيدەنتتىڭ قوعامدىق بەدەلىن ءبىرجولا قۇلدىراتۋى مۇمكىن. 

ۇشىنشىدەن، وتباسىلىق مۇلىك پەن قارجى اكتيۆتەرى ماسەلەسى بار. اۆتوريتارلى مەملەكەتتەردە ساياسي ليدەردىڭ نەمەسە ونىڭ جۇبايىنىڭ ولىمىنەن كەيىن اكتيۆتەردى ءبولۋ پروتسەسى وتە كۇردەلى ءارى شيەلەنىسكەن جاعدايدا وتەدى.  

سارا الپىسقىزىنىڭ اتىنا راسىمدەلگەن قورلار، جىلجىمايتىن مۇلىكتەر، ءتۇرلى قارجىلىق اكتيۆتەردىڭ بولاشاعىن وتباسىلىق كەلىسىممەن شەشىپ الماي، ونىڭ قايتىس بولعانىن جاريالاۋ، بۇل اكتيۆتەردىڭ مەملەكەت باقىلاۋىنا ءوتىپ كەتۋىنە اكەلۋى مۇمكىن.  

سوندىقتان وتباسى مۇنداي كۇردەلى قارجىلىق ماسەلەلەردى قوعام نازارىنان تىس شەشىپ الۋعا تىرىسۋدا. 

قورىتا ايتقاندا، اۆتوريتارلى مەملەكەتتەردە وسىنداي ساياسي سەزىمتال اقپاراتتاردى ۋاقىتشا جاسىرۋ قالىپتى قۇبىلىس. نازارباەۆ اۋلەتى دە ءدال وسى كلاسسيكالىق اۆتوريتارلىق تاكتيكانى قولدانىپ وتىر.  

سارا الپىسقىزىنىڭ ءولىمىن ۋاقىتشا جاسىرۋ ارقىلى ولار بيلىك پەن قوعامداعى ءوز پوزيتسياسىن ساقتاپ قالۋعا، ىشكى جانە سىرتقى قاۋىپ-قاتەرلەردەن قورعانۋعا، ساياسي-قارجىلىق مۇددەلەرىن قورعاپ قالۋعا تالپىنىس جاساۋدا. 

قازاقستان حالقىنىڭ سارا الپىسقىزىنا كوزقاراسى جامان ەمەس. ول كىسى تاۋەلسىزدىكتىڭ العاشقى 5-7 جىلىندا عانا تۇڭعىش پرەزيدەنتتىڭ قاسىندا بولدى. بيزنەسكە، تاققا ارالاسپادى. قايىرىمدىلىقپەن اينالىستى. نۇرسۇلتان نازارباەۆپەن 2005-2010 جىلدار ارالىعىندا رەسمي اجىراسىپ، ارتىنان ءوزىنىڭ قوناقاەۆا تەگىنە قايتا ورالدى.  

دەرەككوزى: جاڭا قازاقستان 

Abai.kz