قازاقستاندا ساياسي رەفورمالار اياسىندا اۋىل اكىمدەرىن تىكەلەي سايلاۋ تەتىگى ەنگىزىلدى. 2021 جىلعى شىلدەدە العاش رەت اۋىل اكىمدەرى سايلاندى. بۇل كوپتەگەن اۋىلدار ءۇشىن تاريحي وزگەرىس بولدى.

بىرنەشە جىلدان بەرى وسى تاجىريبە جالعاسىپ كەلەدى. اشىق دەرەكتەرگە سۇيەنسەك، وسى كۇنگە دەيىن شامامەن 2,6 مىڭ اۋىل اكىمءىسايلانىپتى. بۇل سايلاۋ مەحانيزمى حالىقتىڭ جەرگىلىكتى باسقارۋعا قاتىسۋىن ارتتىرىپ، اكىمدەردىڭ ەسەپتىلىگىن كۇشەيتتى. سونداي-اق, اۋىل تۇرعىندارىنىڭ بەلسەندىلىگى ءوسىپ, جەرگىلىكتى ماسەلەلەردى جەدەل شەشۋگە جول اشىلدى.

الايدا بۇل رەفورمانىڭ ءتيىمدى جۇزەگە اسۋى – تەك جۇيەگە عانا ەمەس، سونىمەن بىرگە سايلاناتىن تۇلعانىڭ كاسىبيلىگىنە، بىلىمىنە جانە مەملەكەتتىك قىزمەتكە دايىندىق دەڭگەيىنە تىكەلەي بايلانىستى. اۋىلداردا ادال ءارى ءتيىمدى جۇمىس ىستەپ جاتقان اكىمدەر از ەمەس، دەگەنمەن، سايلاۋشىلاردىڭ سەنىمىن اقتاي الماي، تۇتاس سايلاۋ تەتىگىنە كولەڭكە تۇسىرەتىن مىسالدار دا كەزدەسىپ جاتىر.

سولاردىڭ ءبىرى – اتىراۋ وبلىسى يندەر اۋدانىنداعى اۋىلداردىڭ بىرىندە ورىن الدى. مەملەكەتتىك باسقارۋدان مۇلدە حابارى جوق، ءتيىستى دايىندىقسىز جانە ءوزىن-ءوزى ۇسىنۋ ارقىلى كەلگەن جاڭا اكىم اينالدىرعان ءبىر جىلدىڭ ىشىندە بىرقاتار ورەسكەل قاتەلىككە جول بەرىپ، ناتيجەسىندە قىزمەتىنەن مەرزىمىنەن بۇرىن بوساتىلعان.

2023 جىلدىڭ ءساۋىر ايىندا وتكەن اۋىلدىق وكرۋگ اكىمىنىڭ سايلاۋىندا ءوزىن-ءوزى ۇسىنعان ۇمىتكەر جەڭىسكە جەتىپ، 289 داۋىس (52,2%) جينادى. بۇعان دەيىن جاڭا اكىم سپورتتىق ءبىلىم بەرۋ سالاسىندا قىزمەت اتقارىپ كەلگەن ەدى.

قىزمەتكە كىرىسكەن العاشقى ايلارىندا-اق ونىڭ تاراپىنان بىرقاتار زاڭ بۇزۋشىلىقتار تىركەلەدى. ماسەلەن، قىركۇيەك ايىندا جاڭا سايلانعان اكىم ءوزى ماس كۇيدە بولىپ، قىزمەتتىك كولىكتى ماساڭ كۇيدەگى باسقا ازاماتقا باسقارۋعا بەرىپ، سول جەردە پوليتسيا قىزمەتكەرلەرىنە ۇستالدى.

مۇنىمەن قويماي, 2023 جىلدىڭ 24 قاراشاسىندا اۋىلداعى ەسكى عيماراتتى بۇزۋ جۇمىستارى بويىنشا 618 مىڭ تەڭگەگە مەملەكەتتىك ساتىپ الۋ شارتى جاسالعانىمەن، اكىمنىڭ ناقتى جۇمىس ورىندالماي تۇرىپ، مەردىگەرگە تولىق تولەم جۇرگىزگەنءى تەكسەرىس بارىسىندا انىقتالعان.

بۇدان بولەك، اكىمنىڭ قىزمەتىنە كوڭىلءى تولماعان اۋىلدىڭتۇرعىندارى دا سايلاۋ الدىنداعى ۋادەلەردىڭ مۇلدەم ورىندالماعانى جانە 1 جىلدا اكىمدىك جۇمىسى ەشقانداي وڭ وزگەرىس اكەلمەگەنى جونىندە اۋدان اكىمىنە ارىز-شاعىم جازعان.

وسى جانە باسقا دا بىرقاتار ورەسكەل ءتارتىپ بۇزۋشىلىقتار نەگىزىندە اكىمنىڭ وكىلەتتىگى 1 جىل 1 اي 17 كۇن وتكەن سوڭ توقتاتىلىپتى. بۇل مىسال اكىم بولۋعا نيەتتى ءار ازاماتتىڭ كاسىبي دايىندىق دەڭگەيىنە باسا ءمان بەرۋ قاجەتتىگىن ايقىن اڭعارتتى.

ءيا، سايلاۋدا ءوزىن-ءوزى ۇسىنعان ازاماتتار اراسىندا ەل يگىلىگى ءۇشىن ادال ەڭبەك ەتىپ جۇرگەندەر از ەمەس. الايدا بۇل لاۋازىمعا ۇمىتكەرلەردەن كاسىبي دايارلىق پەن باسقارۋشىلىق بىلىكتىلىك تالاپ ەتىلۋى – اۋىلدى ءتيىمدى باسقارۋدىڭ باستى شارتتارىنىڭ ءبىرى ەكەنى ءسوزسىز.

بىلايشا ايتقاندا، كوتەرە المايتىن شوقپاردى – بەلىڭە ىلمە. ارينە، ءپوپۋليزمنىڭ ارقاسىندا وڭدى-سولدى ۋادە بەرىپ، اكىم سايلانۋ قيىن دۇنيە ەمەس. بىراق، جۇمىس ىستەۋگە، ەلدىڭ ارتقان ءۇمىتءىن اقتاۋعا دايىن بولماساڭ، جەتكىلىكتى دەڭگەيدە ءبىلىمىڭ مەن قابىلەتىڭ بولماسا، تەك ءبىر عانا حايپ ارقىلى الىسقا بارمايتىنىڭ انىق.

Abai.kz