بiز سyتتi دە شەتتەن الامىز
وسى اپتادا استانادا وتكەن قاۋiپسiزدiك كەڭەسiنiڭ وتىرىسىندا اگرارلىق سەكتور بiرiنشi ورىنعا شىقتى
كوپتەگەن ەلدiڭ تۇسiنiگiندە قازاقستان اگرارلىق مەملەكەت بولىپ ەسەپتەلiنەدi. بiراق، سوعان قاراماستان اۋىلشارۋاشىلىعى ونiمدەرiنiڭ بiرازىن سىرتتان الامىز. قازاقستاننىڭ نەبارi 16 ميلليون حالقىنىڭ 43%-ى اۋىلدا تۇرادى. ادام باسىنا شاققاندا بيدايدى ءوندiرۋ جاعىنان الەمدە بiرiنشi ورىندى يەلەنەمiز.
وسى اپتادا استانادا وتكەن قاۋiپسiزدiك كەڭەسiنiڭ وتىرىسىندا اگرارلىق سەكتور بiرiنشi ورىنعا شىقتى
كوپتەگەن ەلدiڭ تۇسiنiگiندە قازاقستان اگرارلىق مەملەكەت بولىپ ەسەپتەلiنەدi. بiراق، سوعان قاراماستان اۋىلشارۋاشىلىعى ونiمدەرiنiڭ بiرازىن سىرتتان الامىز. قازاقستاننىڭ نەبارi 16 ميلليون حالقىنىڭ 43%-ى اۋىلدا تۇرادى. ادام باسىنا شاققاندا بيدايدى ءوندiرۋ جاعىنان الەمدە بiرiنشi ورىندى يەلەنەمiز.
قاۋiپسiزدiك كەڭەسiندە وتاندىق ءونiمدi, سونىڭ iشiندە اۋىلشارۋاشىلىعى ءونiمiن قورعاۋ ماسەلەسi بiرiنشi ورىنعا بەكەر شىعارىلىپ وتىرعان جوق. ويتكەنi, بiزدەگi بازارلار مەن دۇكەن سورەلەرiندە كوبiنە شەتەلدiك ونiمدەر تۇرادى. وتاندىق ونiمدەر بار بولعانىمەن، ساۋساقپەن سانارلىق. بۇگiنگiدەي داعدارىس كەزiندە وتاندىق ءوندiرiستi قولداۋ، سول ارقىلى اۋىلشارۋاشىلىعى ونiمدەرiنiڭ باسەكەگە قابiلەتتiگiن ارتتىرۋ باستى ماقسات بولىپ وتىر. قاۋiپسiزدiك كەڭەستە باس باياندامانى جاساعان اۋىل شارۋاشىلىعى مينيسترi اقىلبەك كۇرiشباەۆتىڭ بەرگەن مالiمەتتەرiنە قاراعاندا، بيداي، كۇرiش، باقشا ونiمدەرi, كارتوفەل، ەت، ءسۇت جانە جۇمىرتقا ونiمدەرi ەلدەگi سۇرانىسقا جاۋاپ بەرە الاتىن دەڭگەيدە كورiنەدi. الايدا، ماي، جەمiس-جيدەك، كوكونiستەر، قىزىلشا ت.ب. ونiمدەر سۇرانىسقا ساي ەمەس كورiنەدi. قازiر شەتەلدەن اكەلiنەتiن يمپورتتاردىڭ ۇلەس سالماعى — 67% قۇس ەتi, 40% ءسۇت تاعامدارى، 29% ەت جانە 43% جەمiس-كوكونiس ونiمدەرi بولىپ بولiنەدi. سول سەبەپتi دە ۇكiمەت شەتەلدەن اكەلiنەتiن نەگiزگi اۋىلشارۋاشىلىعى ونiمدەرiنە سالىناتىن باج سالىعىن كوبەيتiپ، تەحنيكالىق رەگلامەنت ەنگiزۋدi جوسپارلاپ وتىر. ءسويتiپ، iشكi رىنوكتى يمپورتتان قورعاۋ كوزدەلگەن.
“ەلدiڭ Iشكi جالپى ونiمiندەگi اۋىلشارۋاشىلىعى ءونiمiنiڭ ۇلەس سالماعى، وكiنiشكە قاراي، ءوسۋدiڭ ورنىنا قۇلدىراپ بارادى، بۇل بالكiم ءIجو-نiڭ جالپى كولەمiنiڭ وسۋiنە بايلانىستى بولار” دەدi قازاقستان پرەزيدەنتi.
بۇل شارا الداعى ون جىل بويىنا جۇرگiزiلەتiن بولادى.
اۋىلدى قولداۋ ماقساتىندا 2003 جىلدان بەرi 500 ميلليارد تەڭگە بولiنگەن ەكەن. بيىل اۋىلشارۋاشىلىعى مينيسترلiگiنە 165 ميلليارد تەڭگە بولiنگەن، سونىڭ 97-سi اۋىل شارۋاشىلىعى پروبلەماسىن شەشۋگە ارنالعان. ەندiگi بiر ماسەلە — وسى قارجىنىڭ قۇمعا سiڭگەن سۋداي جوعالىپ جاتقانى. اۋىلدىڭ شىن بەت-بەينەسi بۇگiنگi بيلiكتiڭ اقپارىنداعىداي ەمەس. اۋىلعا بولiنگەن قارجىنىڭ كوبi — iرi-iرi كاسiپورىندار مەن كورپوراتسيالاردىڭ قورجىنىنا تۇسەدi. ال شاعىن كاسiپ يەلەرi مەن شارۋا قوجالىقتارى ديقان مەن مالشىعا بولiنگەن جەڭiلدەتiلگەن نەسيە، ارزان جانار-جاعارماي، ت.ب. دا جەڭiلدiكتەرگە قول جەتكiزە المايدى. بۇگiندە اۋىلدان قالاعا اعىلعان تۇرعىننىڭ سانىندا ەسەپ جوق. ۋربانيزاتسيا جاڭا پروبلەما تۋدىرىپ، قالادا ءۇيسiز-كۇيسiزدەر مەن جۇمىسسىزداردىڭ سانىن كوبەيتكەنi بولماسا، وڭدى ىقپال ەتiپ وتىرعان جوق.
ەسەنگۇل كاپقىزى، «تۇركىستان» گازەتى. 21. 05. 2009 جىل.