قازاقستان  رەسپۋبليكاسىنىڭ  پرەزيدەنتi   ن.ءا.نازارباەۆ  مىرزاعا حات

قۇرمەتتi  پرەزيدەنت!

قازاقستان  رەسپۋبليكاسىنىڭ  پرەزيدەنتi   ن.ءا.نازارباەۆ  مىرزاعا حات

قۇرمەتتi  پرەزيدەنت!

"قازاتوموندiرiس" اق-نىڭ بۇرىنعى باسشىسى مۇحتار جاكiشوۆتىڭ باستاماسىمەن "قازاقستان رەسپۋبليكاسىنداعى جەرگiلiكتi  مەملەكەتتiك  باس­قارۋ  تۋرالى" قازاقستان رەسپۋبليكاسى  زاڭىنىڭ  6 بابىنا  سايكەس  بۇرىنعى اۋدان اكiمiنiڭ  ۇسىنىسىن  قاراپ، جەرگiلiكتi ءماسليحاتتىڭ 13.12.2004  جىلعى  شەشiمدەرiنiڭ نەگiزiندە، ۇكiمەت قاۋلىسى شىعىپ رەسەي-قىر­عىز-قازاقستان كوممەرسانتتارىنىڭ قاتىسۋىمەن قۇرىلعان مەملەكەتارالىق  بiرلەسكەن "زارەچنوە"  جابىق  اكتسيونەرلiك  قوعامىنا (بۇرىنعى "تاباقبۇلاق" ۋران كەنiشi) وتىرار  اۋدانى  جەرiنەن  ۋران  وندiرۋiنە  ماقۇلداپ  قولداۋ  بiلدiرiلدi. كەڭەس وكiمەتi كەزiندە نەگiزگi قورىنىڭ 85 پايىزى الىنىپ قويىلعان بۇل ۋران كەنiشiن اشۋعا جەرگiلiكتi حالىق پەن وڭتۇستiك قازاقستان وبلىسىنداعى قوعامدىق ۇيىمدار قارسى بولدى. ونىڭ باستى سەبەبi, قورشاعان  ورتا  مەن  جەرگiلiكتi  تۇرعىنداردىڭ  دەنساۋلىعىنا  ورنى تولماس ويران اكەلگەن "تاباقبۇلاق" ۋران كەنiشi كەڭەس وكiمەتiنiڭ  سوڭعى  جىلدارى قوعامدىق  ۇيىمدار مەن  جەرگiلiكتi  حالىقتىڭ  تالاپ ەتۋiمەن جابىلعان بولاتىن.  بiراق، حالىقتىڭ نارازىلىعىنا قاراماستان سول كەزدەگi د.احمەتوۆ ۇكiمەتi "قازاتوموندiرiس" اق باسشىسىنىڭ جانە مينيستر ۆ.شكولنيكتiڭ قولداۋىمەن جوعارىداعى اتالعان شەشiمدەردi  ارقالانىپ، ەلiمiزدەگi وتە ماڭىزدى تاريحي وركەنيەت مۇراسى بار، حالىقارالىق يۋنەسكو نازار اۋدارىپ وتىرعان، ءارi قازاقستاننىڭ باستى تۋريزم ورتالىعىنا اينالىپ تا ۇلگەرگەن جەرگە وتە جاقىن ورنالاسقان "زارەچنوە" دەپ اتالاتىن ۋران كەنiشiن قايتا اشۋعا مۇرىندىق بولدى. بۇعان قارسى بiلدiرiلگەن  نارازىلىقتار رەسپۋبليكالىق  باق-تا  قانشاما  رەت  كوتەرiلدi.

1973 جىلعى  قانقۇيلى كەڭەس اتومشىلارىنىڭ وتىرار اۋدانى جەرiندە جاساعان "كەتپەنقالعان" يادرولىق جارىلىسىنىڭ زاردابىنىڭ ءالi دە جويىلماعانىن جانە  جىرتقىشتىق نەمكەتتiلiكپەن وندiرiلگەن ۋراننىڭ اينالاعا تاراعان راديواكتيۆتi ساۋلەسiنەن قانشاما ادامنىڭ ءومiرiن جالماعانى دا ەسكەرiلمەدi. سول ۋاقىتتاردان  بەرi, اسiرەسە سوڭعى 1-2 جىلدا اۋدان مەن وبلىس كولەمiندە مەديتسينانىڭ شاماسى كەلمەيتiن راك، جۇرەك، قان-تامىرلارى اۋرۋلارى اسقىنداپ جانە  نەرۆ  جۇيەسi  قىزمەتiنiڭ  بۇزىلۋىنان  ءوز-وزiنە قول سالۋ (سۋيتسيد), سونىڭ iشiندە جاستار اراسىندا وتە كوپ ورىن الۋى دا الاڭداتارلىق  جاعدايدا.

قۇرمەتتi پرەزيدەنت!

وتىرار  اۋدانى مەن وڭتۇستiك قازاقستاننىڭ  جەرi  قازاق  حالقى  مەن  بۇكiل  تۇركiلەر  الەمi  تۇگiلi, ادامزات  تاريحىندا  وزiندiك  ەرەكشە  ورنى  بار  ولكە ەكەنi  ءدۇيiم  جۇرتقا  بەلگiلi. بۇل  ولكە، قازاق  حالقىنىڭ  جانە بۇكiل تۇركiلەر  الەمiنiڭ  ورتالىعى  ەسەبiندە جانە دە قايتالانباس ۇلى وتىرار وركەنيەتi  رەتiندە دە ءالi ادامزات وركەنيەتi الدىندا دا ءوزiنiڭ شىن  تاريحي باعاسىن الىپ ۇلگەرگەن  جوق. وتىرار  اۋدانى جەرiندە الەمدiك  ماڭىزى  بار تاريحي ەسكەرتكiشتەر مەن جادiگەرلەردiڭ سانى وتە كوپ. سولاردىڭ بiرەگەيi وتىرار شاھارى مەن ونىڭ اينالاسىنداعى قالالار مەن سىرداريا وزەنiنiڭ عاسىرلار بويى ارناسىنىڭ وزگەرۋiنە بايلانىس­تى، قۇم  استىندا تولىعىمەن  ساقتالىپ  قال­عان قالالار مەن ورتا عاسىرلاردا دۇنيە ءجۇزi پاتشالارى زياراتقا كەلiپ تۇرعان كيەلi "بەستوران­عىل اۋليە", بايتوعاي، قوجاتوعاي ەلدi مەكەندەرiندە ورنالاسقان "داستارقوبا", "داس­تارباسى" سياقتى قازاق قاھان مەن ون التى تايپا كوسەمدەرiنiڭ iزدەرi مەن تاڭبالارى قال­عان كيەلi ورىندار ءالi-اق دۇنيە جۇزiنەن كەلەتiن تۋريستەردiڭ ورتالىعىنا  اينالارى ءسوزسiز. ونىڭ ۇستiنە  يسi مۇسىلمان ەلدەرiنiڭ  پiر تۇتار اۋليەسi ارىستان بابانىڭ جانە حالقىمىزدىڭ  بiرتۋار ابىزدارى مەن ۇلى بيلەرi, ۇلى حاندارى مەن باتىرلارىنىڭ كەسەنەلەرi ورنالاس­قان اۋدان ورتالىعى ءشاۋiلدiر قالاشىعى ۋران كەنiشiنەن بار بولعانى 51 شاقىرىم جەردە بولسا، قاسيەتتi تۇركiستان قالاسى 78 شاقىرىم جەردە ورنالاسقاندىعىنا دا، جانە بۇل اسا قاۋiپتi  رادياكتيۆتi جۇكتەردiڭ تاريحي ورىندار مەن اۋدان ورتالىعى ارقىلى اۆتوجۇككولiك­تەرiمەن تاسىلىپ جاتۋىنا بيلiك باسىنداعى شەنەۋنiكتەردiڭ اسقان  جاۋاپسىزدىقپەن قاراۋى دا "ەلiم، جەرiم، وتانىم!" - دەگەن ازاماتتاردى قاتتى الاڭداتۋدا. ونىڭ ۇستiنە، بۇل ۋران كەنiشiنiڭ الەمدەگi ءاربiر التىنشى قانداسىمىزدىڭ، قازاقستانداعى ءاربiر ءتورتiنشi قانداسىمىزدىڭ  تۇراتىن وڭتۇستiك قازاقستان وبلىسىنىڭ ورتالىعى، ميلليونعا تاياۋ تۇرعىنى بار شىمكەنتكە دە (145 شاقىرىم) جاقىن  ورنالاس­قاندىعى جانە 365 كۇنگە تەڭ بiر جىلدىڭ 185 كۇنiندە باتىستان تۇراتىن  جەلدiڭ جولاي ارىس قالاسىنا، شىمكەنتكە، قاسيەتتi دە، كيەلi "اتاجۇرت قازىعۇرتقا", قاسيەتتi ۇلى كەر ساق اب "سانسىز بابامىز"  جاتقان  كيەلi شاھار سايرامعا، الەمدە تەڭدەسi جوق "اقسۋ - جاباعىلى" قورىعىنا دەيiن رادياتسيالىق شاڭ-توزاڭدى اكەلەتiنiن تيiستi مينيسترلiكتەر مەن بيلiك  ورىندارىنىڭ  ەسكەرمەگەندەرi  دە  وتە  وكiنiشتi!

بۇل  بارلانعان  قورى  بار  بولعانى  25 مىڭ  توننانى عانا قۇرايتىن، كەڭەس وكiمەتi كەزiندە نەگiزگi قورى الىنىپ، 899 ۋران ۇڭعىلارى ءالi كۇنگە دەيiن جابىلماي اشىق قالعان "زارەچنوە" ۋران كەنiشiن قايتا پايدالانۋ قۇرمەتتi پرەزيدەنت، ءوزiڭiزدiڭ تاپسىرماڭىزبەن ەلiمiزدە  دامىتىلۋعا  تيiستi  "تۋريزم" كلاستەرiنiڭ  نەگiزگi باس­تى تارماعى  بولىپ تابىلاتىن  ەجەلگi  جiبەك  جولى بويىنداعى سايرام - شىمكەنت - قازىعۇرت - ەرداۋiت - قالاش - قاراسپان - وتىرار - تۇركiستان - ساۋران - كەنتاۋ - سوزاق - بايدiبەك - دومالاق انا - شىمكەنت تۋريزم باعىتىنا دا وراسان زور  كەساپاتىن  تيگiزۋدە؟!

قازiردiڭ  وزiندە  جاندانا  باستاعان  رۋحاني تۋريزمنiڭ ءوزi, تەك ەلiمiزدiڭ تۇكپiر-تۇكپiرiنەن  كۇن سايىن ارىستان بابا - ازiرەت سۇلتان (تۇركiستان) باعىتىندا عانا مىڭداعان  ادامداردى  تارتۋدا.

ال بۇل ۋران كەنiشi ءوز كەزەگiندە (وندا بار بولعانى ءۇش ءجۇز ادام عانا جۇمىسپەن قامتىلعان) وسىلاي جۇمىسىن جانداندىرا  بەرسە، كەلەشەكتە الىس-جاقىن شەتەلدەردەن ميلليونداعان تۋريستەردi تارتىپ، ونداعان  مىڭ  جۇمىس  ورىندارىن  اشاتىن  ماڭىزدى تۋريزم سالاسىنا دا  وراسان، زور زيانىن  تيگiزبەك. بۇل  ەل  قازىناسىنا تۇسۋگە تيiستi  ميللياردتاعان اقش دوللارىنان جانە قاسيەتتi وڭتۇستiكتە ونداعان مىڭ جۇمىس  ورىندارىنىڭ  اشىلۋىنا باستى كەدەرگi  بولۋدا؟!

قۇرمەتتi پرەزيدەنت!

پايداسى  ەكونوميكالىق  جاعىنان تىم  كۇماندi, ترانسپورت جانە  باسقا دا  كوممۋنيكاتسيالاردان وتە قاشىقتىقتا ورنالاس­قان، ونىڭ  ۇستiنە ستراتەگيالىق ماڭىزى  بار اشىق سۋ كوزدەرi: سىرداريا، ىزاكول، ارىس وزەندەرiنiڭ جانە باسقا دا ۇلكەن ماگيسترالدى كانالدار ۇستiمەن ءوتiپ جاتقان، ستاندارتتارعا ساي  كەلمەيتiن اۆتوجولدار ارقىلى ۋران شيكiزاتىن تاسىمالداۋ جانە بۇل جولداردىڭ ەكi جاعىندا ورنالاسقان جەرi وت، مال  جايىلىمدارى مەن توپىراعى شۇرايلى ماقتا، جۇگەرi باسقا ەگiس القاپتارىن دا اينالىمنان شىعاراتىن ناعىز اپاتتىڭ كوزiنە دە اينالدىرىپ، قورشاعان ورتاعا اكەلەر ەكولوگيالىق قاتەردi دە ونداعان ەسە ارتتىرا تۇسۋدە...

تەمiرجول جانە دە  باسقا  قاجەتتi  كوممۋنيكاتسيا  قۇرىلىمدارى  بار، ەلدiمەكەندەردەن  قاشىقتا  ورنالاسقان بەتپاقدالادا بارلانعان قورى  ميلليون  توننادان  استام  ۋران شيكiزاتى كەڭiنەن ءوندiرiلiپ جاتىر. بۇل  كەنiشتەردە ءوندiرۋ  تەحنولوگياسى  مەن  قاۋiپسiزدiك  شارالارى  ويداعىداي قاتاڭ ساقتالىنىپ جاتسا، وندا وعان ارينە تالاسىمىز جوق. مەملەكەتارالىق  شارتتار  ەڭ  بiرiنشiدەن  حالىقتىڭ  مۇددەسiن  ەسكەرۋi  تيiس جانە  قانشاما  ماڭىزدى  بولسا  دا، حالىقتىڭ دەنساۋلىعى ەسەبiنەن  جۇزەگە  اسىرىلماۋى  كەرەك دەپ  سانايمىز! مەملەكەت  دەڭگەيiندە  اتقارىلۋعا  تيiستi مۇنداي ماڭىزدى شارالار  بiرiنشiدەن  حالقىمىزدىڭ  ءومiر  ءسۇرۋ  قۇقىعىنا زاردابىن تيگiزبەۋi  كەرەك، ياعني  ادامدارىمىز تۇتىناتىن  تازا  اۋا، تازا  سۋ، ەكولوگيالىق  جاعىنان  تازا  تاماق  ونiمدەرi مەم­لەكەت­تiك ستاندارتتارعا  ساي  بولۋى  كەرەكتiگiن  سiز  تۇراقتى  تۇردە  ايتىپ  كەلەسiز!

قۇرمەتتi نۇرسۇلتان ءابiشۇلى!

سiزدەن قوعامىمىزدىڭ ءاربiر مۇشەسiنiڭ كونستيتۋتتسيالىق قۇقىقتارىنىڭ قورعانى دەپ، جوعارىداعى ايتىلعان اسا ماڭىزدى  تۇجىرىمدار نەگiزiندە  ەكولوگيالىق جانە  مورالدىق زيانى ەلiمiزگە شاش-ەتەكتەن  بولىپ  تۇرعان "زارەچنوە" ۋران كەنiشiنiڭ جۇمىسىن ءۇزiلدi-كەسiلدi توقتاتۋدى جۇزەگە اسىرۋ  ءۇشiن، وسى  ماڭىزدى تاپسىرمانى ورىنداۋعا تيiستi  بيلiك  ورىندارىنا  شەشiمدi تۇردە پارمەن  بەرۋiڭiزدi  سۇرانامىز!

ج.وتەگەن، "ازات" جسدپ وقو فيليالىنىڭ توراعاسى; ا.كۇمiسبەك، رەسپۋبليكالىق  "ۇلت تاعدىرى" وقو وبلىستىق فيليالىنىڭ  توراعاسى; I.بايجانوۆ وڭتۇستiك قازاقستان وبلىستىق "اقيقات - 1" قوعامدىق بiرلەستiگiنiڭ توراعاسى; ش.پiرمات رەسپۋبليكالىق اقپاراتتىق - تانىمدىق "دIل" گازەتiنiڭ باس رەداكتورى; ق.ماحان، وڭتۇستiك قازاقستان وبلىستىق "ارال-ەكو" قوعامدىق  قورىنىڭ  توراعاسى; ن.شىڭباەۆ، "الاش رۋحى" قوعامدىق بiرلەستiگiنiڭ توراعاسى; ج.سەيتiمبەت، دەموكراتيا ينستيتۋتتارىن دامىتۋ ورتالىعى ديرەكتورى; ح.راحمانبەرديەۆ، "ەل بiرلiگi" گازەتiنiڭ باس رەداكتورى; ك.باقبەرگەنوۆ، "سينديكات" گازەتiنiڭ باس رەداكتورى; س.تۇرلىبەك، وقو جازۋشىلار وداعىنان; م.مۇحامەدجان، ساياساتكەر;  ءا.يبراحيم، ورالمانداردى "بەيiمدەۋ" ورتالىعى ديرەكتورى; ن.مامىقوۆا،  وقو "قازاق ەلi" ساياسي ۇيىمدار بiرلەستiگiنiڭ حاتشىسى; ە.پەرنەەۆ، قكپ وقوف بiرiنشi حاتشىسى; ن.اميروۆا، قازاقستان كومپارتياسىنىڭ شىمكەنت قالالىق كوميتەتiنiڭ حاتشىسى;  ت.قاناەۆ، "بولاشاق" گازەتiنiڭ رەداكتورى