“التى الاشقا” كەلىڭىز!
استانادا تەك قانا قازاق گازەت-جۋرنالدارىن ساتاتىن ەكى دۇڭگىرشەك بار.
باسپاسوزگە دەگەن ادام ىنتاسى¬نىڭ ىرگەتاسى گازەت-جۋرنالدار ار¬قى¬لى قالانادى. ال سول رۋحاني قۇندىلىقتاردىڭ جارىق كورگەنگە دەيىنگى قيىندىقتارى ءبىر بولەك تە، ونىڭ وقىرمان قولىنا قالاي جە¬تەتىنى، كوبىمىزدى ويلاندىرا بەرمەي¬دى. ارينە، بەلگىلى ءبىر نۇكتە ارقىلى جازىلىپ، كۇندەلىكتى گازەت-جۋرنال¬دارىن قولدارىنا الىپ وتىرعان وقىرمانداردى ايتپاعاننىڭ وزىندە، قاجەت كەزىندە ارنايى دۇڭگىرشەك¬تەردەن ساتىپ الىپ وقيتىن ادام¬داردا ونىڭ قانداي ەڭبەكپەن جەت¬كىزىلەتىنىنە ءجىتى نازار اۋدارا قوي¬مايتىندىعىمىز انىق. دەي تۇرساق تا بۇگىنگى قازاق باسىلىمدارىنىڭ ءوز وقىرماندارىنا جەتۋىنە قارلى¬عاشتىڭ قاناتىمەن سۋ سەپكەندەي ارەكەت ەتىپ جاتقان ءبىر ساۋدا نۇكتەسى جايىندا ايتىپ وتكەننىڭ ارتىق¬تىعى بولماس. ول – استاناداعى “التى الاش” دۇڭگىرشەگى.
استانادا تەك قانا قازاق گازەت-جۋرنالدارىن ساتاتىن ەكى دۇڭگىرشەك بار.
باسپاسوزگە دەگەن ادام ىنتاسى¬نىڭ ىرگەتاسى گازەت-جۋرنالدار ار¬قى¬لى قالانادى. ال سول رۋحاني قۇندىلىقتاردىڭ جارىق كورگەنگە دەيىنگى قيىندىقتارى ءبىر بولەك تە، ونىڭ وقىرمان قولىنا قالاي جە¬تەتىنى، كوبىمىزدى ويلاندىرا بەرمەي¬دى. ارينە، بەلگىلى ءبىر نۇكتە ارقىلى جازىلىپ، كۇندەلىكتى گازەت-جۋرنال¬دارىن قولدارىنا الىپ وتىرعان وقىرمانداردى ايتپاعاننىڭ وزىندە، قاجەت كەزىندە ارنايى دۇڭگىرشەك¬تەردەن ساتىپ الىپ وقيتىن ادام¬داردا ونىڭ قانداي ەڭبەكپەن جەت¬كىزىلەتىنىنە ءجىتى نازار اۋدارا قوي¬مايتىندىعىمىز انىق. دەي تۇرساق تا بۇگىنگى قازاق باسىلىمدارىنىڭ ءوز وقىرماندارىنا جەتۋىنە قارلى¬عاشتىڭ قاناتىمەن سۋ سەپكەندەي ارەكەت ەتىپ جاتقان ءبىر ساۋدا نۇكتەسى جايىندا ايتىپ وتكەننىڭ ارتىق¬تىعى بولماس. ول – استاناداعى “التى الاش” دۇڭگىرشەگى.
رەسپۋبليكالىق قازاق ءتىلدى گا¬زەت-جۋرنالداردىڭ بارلىعىن دەر¬لىك وسى نۇكتەدەن تابۋعا بولادى. وتانىمىزدىڭ باس گازەتى “ەگەمەن قازاقستان”، “انا ءتىلى”، “قازاق ادە¬بيەتى”، “تۇركىستان”، “جاس الاش”، “استانا اقشامى” جانە بالالار باسىلىمى “ۇلان” مەن “جۇلدىز”، “جالىن”، “قازاقستان ايەلدەرى” سىندى تانىمال جۋرنالدار دا وسىن¬داعى سورەلەردەن بەرىك ورىن العان. س.سەيفۋللين كوشەسىنىڭ بويىنداعى ەسكى بازار ماڭىندا ورنالاسقان بۇل ورىن ازاماتتاردىڭ ارى-بەرى وتكەندەگى ءجيى ايالدايتىن جەرى. سوندىقتان دا وقىرماندار مۇندا ات باسىن كوبىرەك بۇرادى دەۋ¬گە بولادى. سونداي-اق ءدال وسىنداي اتالاتىن دۇڭگىرشەك ابىلاي حان داڭعىلى بويىنداعى “جىبەك جولى” اتالاتىن ايالداما ماڭىندا دا ورىن تەپكەن. مۇندا دا جوعارىدا اتالعان باسىلىمدار وقىرماندارىن كۇتىپ سامساپ تۇر. دۇڭگىرشەكتەردىڭ حالىق يگىلىگى ءۇشىن قىزمەت ەتۋىنە جان-ءتا¬نىمەن بەرىلە جۇمىس جاساپ جۇرگەن ىسكەر جان مەيرامكۇل راحىمباەۆا¬نىڭ ەڭبەگىن ايتپاي كەتۋگە بولماس.
جالپى، قازاق ءتىلدى باسىلىم¬داردىڭ كەلەشەگىنىڭ كەمەلدەنە ءتۇ¬سۋىنە ىقپال ەتۋدە سەبەپكەر بولا¬تىن مۇنداي جەرلەردىڭ وتە قاجەت ەكەندىگى بىزگە بەلگىلى. جارعاق قۇلا¬عى جاستىققا تيمەي، قوس دۇڭگىرشەك ورتاسىندا شاپقىلاپ جۇرگەن مەي¬رامكۇلدىڭ دە ماقساتى وسىنى ءارى قاراي دامىتىپ، كۇن وتكەن سايىن كوركەيىپ كەلە جاتقان جاڭا ەلور¬دامىزدىڭ بىرقاتار جەرىمەن باسپا¬سوزدىڭ جارشىسى بولۋ ەكەنىن ءبىز ونىمەن بولعان اڭگىمەمىزدە اڭعار¬دىق. ول تەك سوعان جوعارعى جاقتان قولداۋ كورسەتىلسە دەگەندى العا تار¬تا¬دى. ءبىز ىسكەر جاننان قازاق ءتىلدى باسىلىمداردىڭ وقىرماندارى قانداي جانە بۇل كاسىپتى كىمدەرمەن يگەرۋدەسىز دەپ سۇراعاندا ول بىلاي دەدى:
– اشىلعانىنا ءۇش جىلداي ۋاقىت بولعان “التى الاش” باسى¬لىم¬دار ساۋدا ورنى قازىر ءوز وقىر¬ماندارىن تاپقان ورىن دەپ ايتۋعا بولادى. ءبىر جاقسىسى گازەت-جۋر¬نالداردى جاس تا، كارى دە وقيدى. سوندىقتان دا رۋحاني قۇندىلىققا ءزارۋ بارشا ازامات وسى جەردى ءجيى توڭىرەكتەيدى. بۇل مەنى شىنىندا دا قۋانتادى. تۇپكى ويىڭ ساۋدا دە¬گەنمەن دە، سانالى قاۋىمنىڭ كوبەيە تۇسكەنى قۋانىشىڭدى ەسەلەي تۇسكەندەي. العاشقى كەزدە راسىندا دا قيىن بولدى. بۇل جەردى وقىرمان قاۋىم ءبىرى بىلسە، ءبىرى بىلمەي ءارى گازەتكە دەگەن سۇرانىستىڭ ازدىعى دا جۇمىسىمىزعا قولبايلاۋ بول¬عانى بار. قازىر شۇكىر، ءبىر ىزگە تۇسكەندەيمىز. وقىرماندارعا وقىتۋ، ناسيحاتتاۋ قاجەت. مەنىڭ مىندەتىم نەگىزىنەن وسى باعىتتا ءوربيدى.
نەگىزگى جۇمىستارعا ءوزىم ءجۇ¬گىرسەم، بيىلدان باستاپ قىزىم ءساۋ¬لەنى ساتۋشىلىققا باۋلىپ جا¬تىر¬مىن. قىسقاسى، ءبىز بۇل سالادا وتباسىمىزبەن جۇمىلا جۇمىس جا¬ساۋدامىز.
وسىلاي دەگەن مەيرامكۇل كە¬مەل¬¬جانقىزى قىزۋ جۇمىسىنا كىرى¬سىپ كەتتى. تۇراقتى وقىرمانداردىڭ ءوز گازەتتەرىن سۇراپ كەلۋلەرىنەن ءاڭ¬گىمەمىز ءۇزىلىپ قالا بەردى. بىراق ءبىز بۇعان قۋانباساق، رەنجىگەنىمىز جوق. زەردەلى كوڭىلمەن كەلىپ جاتقان¬داردى كورىپ ەرەكشە سۇيسىنەسىڭ.
قات-قابات وقىرماننان قولى بوساي قالعان ءساتتى پايدالانعان مەيرامكۇل مەنەن كەشىرىم ءوتىنىپ، ساۋلەسىنە قالعان جۇمىسىن سەنىپ تاپسىرعان كۇيى اسىعىس ءجۇرىپ كەتتى. قايدا كەتىپ بارا جاتقانى ايتپاسا دا تۇسىنىكتى ەدى. ول — ماناعى ايت¬قان “جىبەك جولى” ايالداماسىنداعى ەكىنشى “التى الاش” دۇڭگىرشەگىن گازەت-جۋرنالدارمەن قامتاماسىز ەتۋ.
دانالاردىڭ ءبىر سوزىندە: “ەڭ باقىتتى ادام، بوس ۋاقىتى جوق ادام” دەگەن ءتامسىل بار ەدى. جۇمى¬سىنا ەرەكشە ماحابباتپەن بەرىلە ادىمداپ بارا جاتقان مەيرامكۇلدى كورىپ جوعارىداعى سوزدەردىڭ ءبىر كەيىپكەرى ىشتەي وسى جان شىعار دەپ توپشىلادىق.
اۆتورى: ءابدىراحمان قىدىربەك، استانا.
“ەگەمەن قازاقستان” گازەتى №184-187 (25584) 27 مامىر 2009 جىل