31-مامىر ساياسي قۋعىن-سۇرگىن مەن اشارشىلىق قۇرباندارىن ەسكە الۋ كۇنى. 

تاۋەلسىزدىك جىلدارى جاريالانعان دەرەكتەردە كەڭەستiك بيلiكتiڭ العاشقى 1920- 1930-جىلدارىندا قازاقتار 4-4,5 ملن. ادامىنان ايىرىلعان. 1921-1922-جىلدارداعى اشتىق كەزiندە 1 ملن. 700 مىڭ ادام (اشىققاندارعا كومەك كورسەتۋ كوميسسياسىنىڭ توراعاسى مۇحتار اۋەزوۆتىڭ مالىمەتى بويىنشا), 1932-1933-جىلدارى 2 ملن. 300 مىڭعا جۋىق ادام قۇربان بولعان...

***    ***    ***

رەپرەسسيا قاندى شەكپەنىن 1929 جىلدان سالا باستادى. 1931 جىلى جۇسىپبەك ايماۋىتوۆ اتىلدى. 1937 جىلدىڭ كۇزىندە الاشتىڭ ار-وجدانى احمەت بايتۇرسىنوۆ الماتىدا، كوشباسشىسى ءاليحان بوكەيحانوۆ پەن تۇڭعىش ەلشىسى ءنازىر تورەقۇلوۆ ماسكەۋدە اتىلدى.   سونداي-اق ماسكەۋدە 1938 جىلعى ەرتە كوكتەمدە تۇرار رىسقۇلوۆ پەن سۇلتانبەك قوجانوۆ، كۇزگە سالىم جاھانشا دوسمۇحامەدوۆ وققا ۇشتى. جاپپاي رەپرەسسياعا 1938 جىلدىڭ كۇزىندە توقتاۋ سالىنسا دا، قۋعىن-سۇرگىن ودان بەرگى جىلداردا دا جالعاسا بەردى. ماسەلەن، قازاقستان رەسپۋبليكاسى ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتىنىڭ دەرەگى بويىنشا،  «حالىق جاۋلارىن اشكەرەلەپ» اتۋ الماتىدا 1946 جىلعا دەيىن جۇرگىزىلگەن.  كومۋسىز قالعان، رۇقساتسىز اتىلعاندارمەن قوسا ەسەپتەگەندە 130 مىڭداي قازاقتىڭ زيالى قاۋىمى رەپرەسسيا جىلدارىندا اتىلىپ كەتكەن...