جۋىردا استانا قالاسىنداعى «مەملەكەتتىك ءتىل» قوزعالىسىنىڭ توراعاسى سايلاۋ باتىرشاۇلى، «24 kz» تەلەارناسىنىڭ ءتىلشىسى جامبىل زەينۋللامەن بىرگە استانا قالاسىنىڭ ەسىل، الماتى جانە سارىارقا اۋدانى حالىققا قىزمەت كورسەتۋ ورتالىقتارىنىڭ جۇمىس بارىسىن باقىلاۋعا باردىم. باقىلاۋدى سول جاعالاۋداعى ساۋران كوشەسى 7-ءشى ۇيدە ورنالاسقان ەسىل اۋدانىنىڭ №1 حقكو-نان باستادىق. قارسى الدىمىزدان جاس قازاق جىگىت ءبىزدى كورىپ، «ۆى كومۋ پريشلي؟» - دەپ دۇرسە قويا بەردى.

    سايلاۋ باتىرشاۇلى «اينالايىن، ءبىز جەكە كۋالىگىمىزدى اۋىستىرۋعا كەلدىك» - دەپ ەدى، «يا نە پونيمايۋ پو-كازاحسكي، گوۆوريتە پو-رۋسسكي» دەمەسى بار ما؟ «ىزدەگەنگە سۇراعان» دەگەندەي، ءبىزدىڭ تاقىرىپ وسى ەدى. «يا ستاجەر، وفيتسالنو ەششە نە رابوتايۋ» دەپ تۇر. سودان ينسپەكتورلاردىڭ قاسىنا جاقىندادىق. ولار: كوسىمجانوۆا الماگۋل مەن نۋشونەۆا لياززات. سويتسەك، ءىس-قاعازدار ىشىندە «پەرەچەن دوكۋمەنتوۆ، نەوبحوديمىح دليا رەگيستراتسي گراجدان پو مەستۋ پوستوياننوگو جيتەلستۆا»، «پەرەچەن نەوبحوديمىح دوكۋمەنتوۆ دليا گوسۋدارستۆەننوي رەگيستراتسي يۋريديچەسكيح ليتس» سەكىلدى قۇجاتتاردىڭ قازاق تىلىندەگى ۇلگىسى مۇلدەم جوق بولىپ شىقتى. «پەرەچەن دليا پوسوبي نا روجدەنيە رەبەنكا ي پو ۋحودۋ زا رەبەنكوم» دەگەن قاعازدى جارتى ساعات دەگەندە ازەر شىعارىپ بەردى.

    №1 حقكو-نىڭ باسشىسى اليموۆ فارحاد ءباۋىرجانوۆيچتىڭ ەرتەڭنەن قالدىرماي كەمشىلىكتەردى جوندەيمىز دەگەن ۋادەسىنە سەنىپ ارتتىق. الايدا، ەرتەسىندە كەلگەنىمىزدە  باياعى جارتاس - سول جارتاس ەكەنىنە تاعى كۋا بولدىق.

ال، الماتى اۋدانى حقكو-نىڭ ميرزويان كوشەسىندە ورنالاسقان بولىمىندە كەلۋشىلەردىڭ كەزەگىن حابارلاپ تۇراتىن قۇرىلعى تەك قانا ورىسشا سويلەيدى ەكەن. قازاقشاسىن باياعىدا ۇمىتقان سەكىلدى. ينسپەكتورلار شىنگوجاەۆا ينديرا مەن بەكمۋراتوۆ گالىمجان «پەرەچەن دوكۋمەنتوۆ نا رەگيستراتسيۋ (پروپيسكا)» دەپ اتالاتىن قۇجاتتىڭ قازاقشاسىن تاۋىپ بەرە المادى. قىزمەتكەرلەردىڭ دەنى ءوزىمىزدىڭ قاراكوزدەر بولسا دا اتى-جوندەرىنە دەيىن ورىستانعان: كۋرمانالينا اەليتا، كامشىباەۆا نازگۋل، رامازانوۆا اياگوز بولىپ كەتە بەرەدى. ءبولىم باسشىسى نۋرتاەۆا ساندۋگاشتى ەكى كۇن كەلىپ ورنىنان تابا المادىق. ساندۋگاشتىڭ ورىنباسارى جانار ەسىمدى قارىنداستىڭ ءسوزى «كوش جۇرە تۇزەلەدى» دەگەنگە سايدى.

رەسپۋبليكا داڭعىلى بويىنداعى سارىارقا اۋدانى حقكو بارعانىمىزدا ءبىزدى ينسپەكتور يگيسينوۆ سامات كارەكەەۆيچ قارسى الدى. ەسىل اۋدانىنداعى كەمشىلىكتەر بۇل جەردە دە الدىمىزدان شىقتى.  «التى جىلدان بەرى وسىندا ىستەسەڭ، نەگە اتى-ءجونىڭدى قازاقشاعا اۋىستىرمادىڭ؟» دەگەن سۇراعىما سامات «بۇكىل قۇجاتتارىمدى قازاقشاعا اۋدارۋعا ۋاقىت جوق» دەگەن سىلتاۋ ايتتى. ء بولىم باسشىسى مۋحامەدجانوۆا اينۋر بەريكوۆنا قازاقشادان مۇلدەم ماقۇرىم بولىپ شىقتى.

   كوتەرىلگەن ماسەلە قانشالىقتى ماڭىزدى بولسا دا مەملەكەتتىك قىزمەتكەرلەر مەملەكەتتىك تىلدە جاسالعان ۇسىنىستار مەن وي-پىكىرلەرگە پىسقىرىپ تا قارامايتىنى نەلىكتەن؟ بۇل مەملەكەتتىك ءتىلدى اشىق تۇردە مەنسىنبەۋ جانە قورلاۋ ەمەس پە؟

   ەلباسىنىڭ «قازاق قازاقپەن قازاقشا سويلەسىن» دەگەن تالابىنا قۇلاق اسپاۋ، وعان ءۇزىلدى-كەسىلدى قارسى شىعۋ دەگەنىڭىز - وسى. مەملەكەتتىك ساياساتقا قارسى ارەكەت ەتەتىن مۇنداي ادامداردى باسشىلىق قىزمەتكە قانداي نەگىزگە سۇيەنىپ وتىرعىزىپ قويعانى تۇسىنىكسىز. مەملەكەتتىك ءتىل تۋرالى ماسەلە كوتەرىلە قالسا بولدى، «بىزدە مەملەكەتتىك ءتىل ەكەۋ. اتا زاڭىمىزدا ورىس ءتىلىنىڭ رەسمي تۇردە قازاق تىلىمەن تەڭ قولدانىلاتىنى ايتىلعان. كۇماندانساڭىز، كونستيتۋتسيانى وقىڭىز» دەپ جەلكەسىن كۇدىرەيتىپ شىعا كەلەدى.

ەلىمىزدەگى تىركەلگەن 3872 وتاندىق اقپارات قۇرالدارىنىڭ 482-ءسى عانا تازا قازاق تىلىندە ءارى ولاردىڭ تارالىمى دا ماردىمسىز. مەملەكەتتىك ءتىلدىڭ مۇشكىل ءحالىن وسىدان-اق شامالاي بەرىڭىز. قازىر ءبىزدىڭ رەسپۋبليكامىز رۋحسىز اقپاراتتار تاسقىنىنىڭ استىندا قالدى. مىنا سيقىمىزبەن ءالى بۋىنى قاتپاعان جاۋقازىن ۇرپاققا قانداي ونەگە ۇسىنباقپىز؟

جۇمامۇرات  ءشامشى

«مەملەكەتتىك ءتىل» قوزعالىسىنىڭ مۇشەسى

Abai.kz