سەرگەي كۋلاگين دەگەن كىسى بار. قازىر اقمولا وبلىسىنىڭ اكىمى. بۇرىن دا اكىم بولعان: وسى اقمولا وبلىسىندا (1998 ج), سودان سوڭ قوستاناي وبلىسىندا 2004-تەن 2012 جىلعا دەيىن. بۇ كىسى قوستاناي وبلىسىن ۇزاق جىل باسقارعان كەزىندە اكىمنەن «اۋليەگە» اينالىپ كەتە جازدادى. «يسا پايعامباردىڭ ەرۋساليمگە كەلۋى» اتتى ايگىلى كارتيناداعى قۇداي ۇلىنىڭ سوڭىنان ەرگەن حاۋاريلاردىڭ قاتارىنا سەكەڭ دە سەلتيىپ بارىپ «تۇرا قالىپتى». قوستاناي جاقتا، كوشەنىڭ تىلىمەن ايتقاندا، «جىندى» ءبىر سۋرەتشى بار. سەرگەي ۆيتالەۆيچتەن «اۋليە» جاساپ جۇرگەن سول. وبلىستىڭ قازىرگى اكىمى نۇرالى سادۋاقاسوۆتى دا «قۋىرشاق» قىلىپ قويعان الگى قۋ (http://abai.kz/post/view?id=1700). نۇرالى ءوزىنىڭ «قۋىرشاق» ەكەندىگىن بەك مويىنداسا كەرەك، ءۇنسىز ءجۇر، ال، سەرگەي «اۋليە» وبلىس اكىمدىگىنەن سەكىرىپ سەنات دەپۋتاتتىعىنا تاعايىندالعان (بىزدە سەنات دەپۋتاتتارى سايلانبايدى، تاعايىندالادى!). سودان اۋىلشارۋاشىلىعى جەرلەرىن دامىتۋ مەن تابيعي ورتانى پايدالانۋ دەيتىن بە، ءبىر تۇسنىكسىز كوميتەتتى باسقارىپ ءجۇرىپ اقىرىندا اقمولا وبلىسى اكىمدىگىنە قايتىپ ورالعان-دى.

سەرگەي... سوزساڭ قولىڭ جەتپەيتىن بۇلتتان ارمەن بيىكتەگى لاۋازىمدى قىزمەتتەردى ەرتتەپ ءمىنىپ العان بۇل كىم ءوزى؟ ەشكىمدە ەمەس. سوۆەت وكىمەتىنىڭ قارا نانىن جەپ وسكەن سارى بالا. ەڭبەك جولىن دا سۇيىكتى پارتياسىنىڭ تالابىنا ساي قارا جۇمىسشىلىقتان باستاعان. تاۋسىپ وقىعانى – بۇرىنعى تسەلينوگراد وبلىسىنداعى اۋىلشارۋاشىلىعى ينستيتۋتى. سول وقۋ ورىنىن بىتىرگەن سوڭ جىگىتىمىز اۋىلىنا قايتىپ بارادى. ينجەنەر بولادى. جورعالاپ ءجۇرىپ الماتىدان جوعارى پارتيا مەكتەبىن ءبىتىرىپ الادى. تورعاي وبلىسىندا دەپۋتاتتىققا سايلانادى. ءسويتىپ جۇرگەندە تاۋەلسىزدىكتىڭ تاڭى اتادى. كۋلاگيندەردىڭ تاڭى. قازاقستاندى بيلەپ-توستەيتىن جاڭا الپاۋىت كۇشتەردىڭ تاڭى. 1992 جىلى تورعاي وبلىسى اكىمدىگىنىڭ اپپاراتىن باسقارعان كۋلاگين 1993 جىلى قر پەرمەر-ءمينيسترىنىڭ ورىنباسرالىعىنا ءبىر-اق قارعيدى. جاڭا،جارىق كۇن، ارايلاپ اتقان تاڭ وسىنداي بولماعاندا قانداي بولادى ەندى؟ اتتاپ باسقان قادامىڭدى اڭدىپ وتىراتىن بۇرىنعى بيلىك، ساققۇلاق كوممۋنيستەر جوق، قالاي ىرعىن ءومىر سۇرەمىن دەسەڭ دە ەركىڭ. قىسقاسى، كۋلاگيندەرگە قازاق تاۋەلسىزدىگى بالكۇلشە ۇستاتتى دا، بايلىق پەن بيلىككە كەنەلتتى. قازىر سونىڭ ءوزى سەرگەي مىرزانىڭ تاقياسىنا تار كەلىپ جۇرگەنگە ۇقسايدى. ونىڭ كەيبىر جىمىسقى ارەكەتتەرى سونى بىلدىرەدى. سونى بىلدىرەدى دەپ وتىرعانىمىز: وتكەندەگى قوياندى وقيعاسى. قوياندى اۋىلىندا جۇرت (اتالعان اۋىل وكرۋگى اقمولا وبلىسىنىڭ تسەلينوگراد اۋدانىنا قارايدى) 2007 جىلدان باستاپ جەر الىپ، باسپانا تۇرعىزا باستاعان. ىڭ دا جوق، شىڭ دا جوق. كەرىسىنشە، «قوياندى اۋىلىندا الىستان كەلگەن اعايىنعا ارنالىپ جەر بەرىلىپ جاتىر ەكەن. باۋىرلارىمىز ءۇي سالىپ، وزدەرىنشە ءبىر اۋىل بولا باستاپتى» دەگەن جىلى حابار جەتەتىن قۇلاعىمىزعا. ەندى مىنە، سول قوياندىنىڭ ىرگەسى شايقالا جازدادى... جانە ەلباسىمىز ءوزى باستاپ كوش ماسەلەسىنە ەڭسەرىلە كوڭىل بولگەن كەزدە. بۇل نەنى بىلدىرەدى؟ بۇل كۋلاگيننىڭ قۋلىعىن بىلدىرەدى. پرەزيدەنت نازاراباەۆ استانا قالاسىن تۋعان پەرزەنتىندەي سۇيەتىنى بەسەنەدەن بەلگىلى. سوندىقتان ابات شاحاردىڭ اينالاسى تاپ-تۇيناقتاي بولىپ تۇرعانىن دا قالايدى. وسىنى جاقسى بىلەتىن اقمولا وبلىسىنىڭ بيلىگى قوياندىداعى ۇيلەردىڭ قايسىبىرىن ءسۇرىپ تاستايتىن بولىپ جىنىگىپ شىعا كەلدى. ال، باسپانا ءۇشىن قازاق وتقا دا، سۋعا دا تۇسۋگە دايىن. ونى الماتىداعى «شاڭىراق وقيعاسى» ايگىلەگەن-ءدى. اقمولا بيلىگى قوياندىدان سول شاڭىراق شاتاعىن دامەتتى. بىراق، «وكىنىشكە» قاراي، ءورت ءورشي قويمادى. نازارباەۆتىڭ ءوزى كوشىپ كەلۋىن قالاپ وتىرعان اعايىننىڭ اتاجۇرتتاعى شوعىرىنا وزگەلەردىڭ دە وسى جولى ءتىسى باتپادى. سولاي. ايتپەسە...

ايتپەسە، قوياندى جىرى قازاق كوشىن تاعى بىرەر جىلعا كەرى سەرپىپ تاستاعانعا جەتىپ قالار ەدى. مىسالى، جاڭاوزەن وقيعاسى سياقتى. ەسىمىزدە شىعار، جاڭاوزەن وقيعاسى بارىسىندا قازاقستاندا قازاقتىڭ مولايا باستاعان قاراسىن كورگىسى كەلمەيتىندەر «بارىنە ورالماندار كىنالى» دەپ بەت باقتىرماعان-دى. سول كەزدە ءبىز قازاق كوشى نازارباەۆتىڭ ستراتەگيالىق ساياساتتارىنىڭ بىرەگەيىن قامتيتىنىن ايتىپ تاۋسىلعان ەدىك. «ەگەمەننىڭ» تىلىمەن ايتقاندا، «ەلباسىمىزدىڭ سىندارلى ساياساتىنىڭ» ءبىرى – كوش ماسەلەسى. ەلباسىمىزدىڭ سىندارلى ساياساتىنا بىلدىرمەي سابوتاج جاساپ جۇرگەننىڭ ءبىرى – سەرگەي كۋلاگين دەيتىن كىسى. ءبىز سونى، سىندارلى ساياساتقا ءىشى قارسى ادام تۋرالى، ازىرشە سىپايىلاپ ايتقاندى عانا ءجون كوردىك.

Abai.kz