سارسەنبى, 30 قازان 2024
جاڭالىقتار 2500 0 پىكىر 19 مامىر, 2010 ساعات 07:41

قازاققا لاتىش قازاق ءتىلىن ۇيرەتەتىن بولدى

وتكەن عاسىردىڭ باسىندا الاش زيالىلارى ءبىلىمدى جۇرتتان كەش قالىپپىز، ءاي، قاپ، دەسىپ، وزىق جۇرتپەن يىق تەڭەستىرەيىك، ونەر-ءبىلىم ۇيرەنەيىك دەسىپ حالىقتىڭ كوزىن اشىپ، كوكىرەگىن وياتۋ ءۇشىن ۇلان-عايىر ءىس اتقاردى. ءبىر عانا احاڭنىڭ ءالىپبيىنىڭ ءوزى نەگە تۇرادى. ءيا، ول ءبىر اۋمالى-توكپەلى، قازاقتىڭ كۇنى باسقاعا قاراعان زامان بولدى. ەل باسىنا كۇن تۋىپ، ەر ەتىگىمەن سۋ كەشىپ جۇرسە دە قازاقتىڭ ءتىلىن، ءدىنىن، ءداستۇرىن، مادەنيەتىن وسىرەتىن، وركەندەدەتىن، تامىرىن تەرەڭگە جايدىراتىن تالاي تىڭ ىستەر اتقاردى. الاش ارداقتىلارىنىڭ ابىرويلى ىستەرىن ەسكە الا وتىرىپ، بۇگىنگى عالىمدارىمىز بەن زيالىلارىمىزدىڭ ءمۇساپىر حالىنە ءىشىڭ اشيدى. بۇگىن زامان باسقا، زاڭ باسقا، قازاق بوستان ەل. سويتە تۇرا بۇگىنگى وقىعان «زيالىلارىمىزدىڭ» «شالا ساۋاتتىلىعىنان» انا ءتىلىمىز تابانعا تاپتالىپ، سالت-ءداستۇرىمىز، ادەت-عۇرپىمىز ادىرا قالىپ جاتقان جايى بار. ءتىپتى، ءوزىمىز وگەيسىتىپ وزەككە تەبە بەرەتىن مەملەكەتتىك ءتىلىمىزدى ەندى وزگەلدەر بىزگە ۇيرەتپەكشى.

 

وتكەن عاسىردىڭ باسىندا الاش زيالىلارى ءبىلىمدى جۇرتتان كەش قالىپپىز، ءاي، قاپ، دەسىپ، وزىق جۇرتپەن يىق تەڭەستىرەيىك، ونەر-ءبىلىم ۇيرەنەيىك دەسىپ حالىقتىڭ كوزىن اشىپ، كوكىرەگىن وياتۋ ءۇشىن ۇلان-عايىر ءىس اتقاردى. ءبىر عانا احاڭنىڭ ءالىپبيىنىڭ ءوزى نەگە تۇرادى. ءيا، ول ءبىر اۋمالى-توكپەلى، قازاقتىڭ كۇنى باسقاعا قاراعان زامان بولدى. ەل باسىنا كۇن تۋىپ، ەر ەتىگىمەن سۋ كەشىپ جۇرسە دە قازاقتىڭ ءتىلىن، ءدىنىن، ءداستۇرىن، مادەنيەتىن وسىرەتىن، وركەندەدەتىن، تامىرىن تەرەڭگە جايدىراتىن تالاي تىڭ ىستەر اتقاردى. الاش ارداقتىلارىنىڭ ابىرويلى ىستەرىن ەسكە الا وتىرىپ، بۇگىنگى عالىمدارىمىز بەن زيالىلارىمىزدىڭ ءمۇساپىر حالىنە ءىشىڭ اشيدى. بۇگىن زامان باسقا، زاڭ باسقا، قازاق بوستان ەل. سويتە تۇرا بۇگىنگى وقىعان «زيالىلارىمىزدىڭ» «شالا ساۋاتتىلىعىنان» انا ءتىلىمىز تابانعا تاپتالىپ، سالت-ءداستۇرىمىز، ادەت-عۇرپىمىز ادىرا قالىپ جاتقان جايى بار. ءتىپتى، ءوزىمىز وگەيسىتىپ وزەككە تەبە بەرەتىن مەملەكەتتىك ءتىلىمىزدى ەندى وزگەلدەر بىزگە ۇيرەتپەكشى.

 

لاتىشتاردىڭ "M.A.R.I.D.I." اتتى ءىت كومپانياسى قازاق ءتىلىن قىسقا مەرزىمدە وزدىگىنەن ۇيرەنەمىن دەۋشىلەرگە ارناپ العاشقى مۋلتيمەديالىق باعدارلاما جاساپ شىقتى. كەشە ونى مادەنيەت مينيسترلىگى ماقتانىشپەن جۇرتقا تانىستىردى. بۇنداي يدەيا ەل پرەزيدەنتى ۆالديس زاتلەرستىڭ 2008 جىلى قازاقستانعا جاساعان ساپارى بارىسىندا تۋىنداعان ەكەن. ورىستىڭ وتارىندا 70 جىل بىرگە بولعان وداقتاستارىنىڭ ولقى تۇستارىن لاتىش باسشىسى بىردەن بايقاسا كەرەك. باعدارلامانى جاساۋعا قازاق ءتىلىن جەتىك مەڭگەرگەن اۋدارماشىلار، ساراپشىلار ات سالىسىپتى. باعدارلاما جازىلعان ديسكىنىڭ قۇنى 190 ەۆرو.

 

 

جەر بايلىعىنىڭ قىزىعىن وزگەلەر كورىپ جاتىر دەپ زار يلەۋشى ەدىك، ەندى الەمدەگى ەڭ باي تىلدەردىڭ ءبىرى قازاق ءتىلىنىڭ دە قىزىعىن وزگەلەر كورەتىن بولدى. باعدارلامانى جاساۋشىلار وعان قازاق ۇكىمەتى قانشا اقشا بولگەنىن ساۋدا قۇپياسى رەتىندە اشىپ ايتپادى. ارينە، مەملەكەتتىك دەڭگەيدەگى كەلىسىم بولعاندىقتان ميلليونداعان قاراجات كەتكەنى ءسوزسىز. اتتەڭ، سول قاراجات جارعاق قۇلاعى جاستىققا تيمەي ءتىلدىڭ جايىن ايتاتىن جاناشىرلارعا، سانالى عۇمىرىن ءتىل بىلىمىنە ارناعان عالىمدارعا نەمەسە ءىت سالاسىندا وزىندىك قولتاڭباسىمەن تانىلىپ جۇرگەن وتاندىق كومپانيالارعا ەمەس، انا-اۋ الىستاعى لاتىشتارعا بۇيىرعانى وكىنىشتى-اق. لەكسيكالىق قورى 13,5 ءسوز جانە 8 ءسوز تىركەسىنەن قۇرالعان جاڭا وقۋ قۇرالىنىڭ ساپاسى قانداي ەكەنىن كەيىن بىلە جاتارمىز. ءيا...  بارىنە «جايىلىپ جاستىق، ءيىلىپ توسەك بولىپ» جۇرگەن قازىرگى بيلىكتىڭ قۇزىرىنداعى  قازاقستاندىقتارعا  بالتىق بويىنان كەلىپ لاتىش ازاماتتارى قازاق ءتىلىن ۇيرەتەتىن كۇن تۋادى دەپ كىم ويلاعان؟!.

«اباي-اقپارات».

 

0 پىكىر