جاقىندا تانىمال رەسەيلىك كينو رەجيسسەر تاير مامەدوۆ ءوزىنىڭ جاڭا تۋىندىسىنىڭ تيزەرىندە تاۋەلسىز قازاقستان رەسپۋبليكاسىن رەسەي فەدەراتسياسى قۇرامىنا كىرگىزىپ جىبەرگەن جانە ء«بىزدىڭ ۇلكەن مەملەكەتىمىزدىڭ» استاناسى «ماسكەۋ» دەپ كورسەتكەن. بۇل تۋرالى Abai.kz سايتى informburo.kz-كە سىلتەمە جاساي وتىرىپ حابارلايدى.

كورەرمەندەر نازارىنا  كەلەسى جىلدىڭ قاڭتار ايىندا شىعاتىن رەسەيلىك ءفيلمنىڭ تيزەرى، دالىرەك ايتساق ونىڭ يدەولوگيالىق مىسقىنى قازاقستاندىق بەلسەندىلەردىڭ نارازىلىعىن تۋعىزعان. رەسەيلىك رەجيسسەر تاير مامەدوۆتىڭ «ۇلكەن مەملەكەتتىڭ داۋىسى» (گولوسا بولشوي سترانى) اتتى ءفيلمنىڭ رەسمي تيزەر-ترەيلەرى قازاقستاندىق الەۋمەتتىك جەلى قولدانۋشىلارىنىڭ اشۋىن تۋعىزعان. سەبەبى، مۇندا قازاقستاننىڭ ءىرى مەگاپوليسى سانالاتىن الماتى قالاسى رف-نىڭ ءبىر بولشەگى دەپ كورسەتىلگەن. ايتا كەتەيىك، رەسەيلىك رەجيسسەردىڭ ۇسىنىپ وتىرعان  يدوەلوگياسى مەن استارى – كەشەگى كەڭەستىك كەزەڭدى كورسەتىپ تۇرسا كەرەك-ءتى. سەبەبى، جاڭا تۋىندىدا رەسەيدىڭ بىرنەشە قالاسىمەن قاتار، قازاقستاننىڭ الماتى قالاسى، ارمەنيانىڭ ەرەۆان قالاسى، بەلورۋسيانىڭ مينسك قالاسى، گرۋزيانىڭ تبليسي قالالارى قازىرگى رف-نىڭ قۇرامداس بولشەگى دەپ كورسەتىلگەن.

ال اتالمىش روليككە قاتىستى قازنەت قولدانۋشىلارى ءوز نارازىلىقتارىن بىلدىرۋدە. مىسالى، Facebook قولدانۋشىسى ولجاس بيبانوۆ ءفيلمنىڭ تيزەر-ترەيلەرىنە قاتىستى ءوزىنىڭ ازاماتتىق پىكىرىن الەۋمەتتىك جەلىدە ءبىلدىرىپ، قر مادەنيەت جانە سپورت ءمينيسترىن اتالمىش ماسەلەگە قاتىستى شارا قولدانۋعا شاقىرعان.

قازاقستاندىقتاردىڭ نارازىلىعىن تۋعىزعان ءفيلمنىڭ رەجيسسەرى رەسەيلىك تانىمال تەلە جۇرگىزۋشى، Comedy club شوۋىنىڭ ەكس-رەزيدەنتى تاير مامەدوۆ. ال ءفيلمنىڭ جالپى بيۋدجەت  - 120 ملن ءرۋبلدى قۇراعان. دەسە دە اۆتورلاردىڭ جوسپارلاۋىنشا  كەڭەستىك كەر كەزەڭدى ەسىمىزگە سالىپ بەرەتىن بۇل فيلم 2016 جىلدىڭ 7 قاڭتارىندا كورەرمەندەر نارازىنا ۇسىنىلماق.

ء«بىزدىڭ وسىناۋ ۇلكەن وتانىمىزدىڭ ءار قيىرىندا اتاق پەن ماقتاۋعا ابدەن لايىقتى تالانتتى جاندار از ەمەس. ولاردىڭ بارلىعى ەلىمىزدىڭ استاناسىنا اعىلىپ كەلىپ، تانىمال تەلە شوۋلارعا قاتىسۋدا. بىراق، سوفيت جارىقتارى سونگەنمەن ءومىر جالعاسۋدا» دەيدى فيلم اۆتورلارى تيزەردىڭ سينوپسيسىندە.

ەسكى ءھام جاڭا وداقتاسىمىزدىڭ قازاق دالاسىنا كوز الارتىپ وتىرعان ءبىرىنشى ارەكەتى ەمەس بۇل. رەسەيلىك  ساياساتكەرلەر، قوعام بەلسەندىلەرى، جۇلدىزدار ت.س.س. سوڭعى ۋاقىتتارى تاۋەلسىز قازاق مەملەكەتىنىڭ تاريحي تەرريتورياسىنا قاتىستى قيىنسىز دەرەكتەردى ءجيى ايتۋدا. ەندى مىنە، بۇل قاتارعا كينوگەرلەر دە قوسىلعان.

ءيا، ءبىر ەمەس ءۇستى-ۇستىنە اقپاراتتىق شابۋىلدى توپەلەتىپ جاتسا دا قىڭق ەتپەيتىن ۇقق، مىڭق دەمەيتىن مينيسترلىك-اي، دەيسىڭ بۇندايدا. رەسەيلىكتەر قوس بىردەي وداقتا (ەاەو جانە كو) بولساق تا  جەرىمىزگە كوز الارتىپ، ءتىلىن سالاقتاتۋىن قويماي كەلەتىنى جاسىرىن ەمەس-ءتى. كەشەگى مەن بيىلعى جىل قازاق مەملەكەتتى داۋ بولعان جىل دەسەك ارتىق ايتپاعان بولار ەدىك.  مىسالى، ورىس دەپۋتاتى ليمونوۆتىڭ  «سولتۇستىك قازاقستاندى رەسەيگە قوسۋ» يدەياسى مەن جيرينوۆسكيدىڭ رف شەكاراسىن وڭتۇستىككە كەڭەيتۋ نيەتىندە نازارباەۆ ساياساتتان كەتكەن سوڭ، رەسەي قازاقستاندى تالان-تاراجىعا سالاتىنىن اشىق ايتقان. ءتىپتى، رف قۇرامىنداعى حاكاسيا شەنەۋنىكتەرى دە قازاقستاننىڭ بەس وبلىسىنىڭ داۋلاعاندا ءبىزدىڭ بيلىك شارا قولداندى ما؟ سونداي-اق، جاقىندا رەسەيلىك «ۆكونتاكتە» تانىمال الەۋمەتتىك جەلىسىندە «سەۆەرنىي كازاحستان – ەتو رۋسسكايا زەمليا» («سولتۇستىك قازاقستان – ورىس جەرى») اتتى توپ پاراقشاسى اشىلدى. كەيىن «جەر داۋلاعان» توپتىڭ پاراقشاسى «زورلىق ارەكەتكە شاقىرعانى ءۇشىن قازاقستاندا بۇعاتتالعانى» حابارلاندى. ءتىپتى، پرەزيدەنتتەرى ءپۋتيننىڭ ءوزى «قازاقتا مەملەكەت بولماعان» دەپ ساستىرعان ەدى عوي. پۋتين مىرزانىڭ وسى ءبىر ءسوزىنىڭ ارقاسىندا قازاق  ءوز حاندىعىنىڭ 550 جىلدىعىن ءبىر جىل بويى تويلادى. سوسىن پۋتين مىرزا «التىن وردانىڭ مۇراگەرى – مەنمىن» دەپ كەۋدە كەردى.

ال وسى ءبىر ۇنسىزدىك اراسىندا رەسەيلىكتەر تاعى ءبىر يدەولوگيالىق شابۋىلىن كينو ارقىلى جاساپ ۇلگەرگەن. قازاق جەرىن رف قۇرامىنا قوسىپ، ونىڭ استاناسى رەتىندە ماسكەۋ قالاسىن نۇسقاعان، شوۆينيستىك كوزقاراستاعى فيلمگە قر مادەنيەت مينيسترلىگى بەي-جايلىق تانىتپاۋى ءتيىس.

نۇرگەلدى ابدىعانيۇلى

Abai.kz