ءنۇرالي ءھام وفشورلىق ءتىزىم
رەسەيدىڭ باس پروكۋراتۋراسى رەسەيلىك "جەكە جانە زاڭدى تۇلعالاردىڭ" وفشورلارى تۋرالى مالىمەتتىڭ انىق-قانىعىن انىقتاۋ ءۇشىن تەكسەرۋ جۇرگىزەتىنىن حابارلادى.
3 ساۋىردە جۋرناليستىك زەرتتەۋلەردىڭ حالىقارالىق كونسورتسيۋمى (ICIJ) الەمنىڭ بىرقاتار ەلىندەگى بيلىك وكىلدەرىنىڭ جەمقورلىعى تۋرالى مالىمەتتەرىن جاريا ەتتى. بۇل زەرتتەۋدىڭ باسىم بولىگى رەسەيگە ارنالعان. وندا پۋتينگە جاقىن ادامداردىڭ "روسسيا" بانكى مەن پانامالىق وفشورلىق كومپانيالار ارقىلى 2 ميللياردتان استام دوللاردى زاڭسىز يەمدەنگەنى كورسەتىلگەن.
بۇل ءدۇبىرلى جايت قازاق ەلىن اينالىپ وتكەن جوق. قازاقستان پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ 31 جاستاعى نەمەرەسىنىڭ قىمبات ياحتاسى مەن كيپردەگى ەسەپشوتى جاريا بولدى. ءنۇرالي اليەۆ ورتالىق ازيا بويىنشا وفشورلىق ەسەپشوتى جاريا بولعان جالعىز ادام.
جەمقورلىق پەن ۇيىمداسقان قىلمىستى زەرتتەۋ ورتالىعىنىڭ (OCCRP) بىرنەشە باسىلىممەن بىرلەسىپ جاساعان اشكەرەلەۋ ىسىندە 31 جاستاعى اليەۆتىڭ بريتاندىق ۆيرگينيا ارالدارىنداعى كەم دەگەندە ەكى كومپانياعا قاتىسى بارى بەلگىلى بولعان.
قۇجات بويىنشا، ءنۇرالي اليەۆ وفشورلارعا العاش 2008 جىلى كومپانيا تىركەگەن. بۇل وقيعا ونىڭ اكەسى، راحات اليەۆ قازاق بيلىگىنە جاقپاي قالعان سوڭ بولعان. سول كەزدە بولاشاق مۋلتيميلليونەر بريتاندىق ۆيرگينيا ارالدارىندا تىركەلگەن Baltimore Alliance Inc. كومپانياسىنىڭ اكتسيالارىن يەمدەنەدى. سول جىلى وسى كومپانيا بريتاندىق ۆيرگينيا ارالدارىندا تىركەلگەن Mossack Fonseca كومپانياسى ارقىلى ۇزىندىعى 23 مەتر بولاتىن Nomad ياحتاسىن ساتىپ الادى. قۇجاتتاردا ونىڭ باعاسى كورسەتىلمەگەن. الايدا زەرتتەۋ اۆتورلارى مۇنداي كەمەنىڭ نارىقتاعى قۇنى 1,8 ميلليون دوللارعا جۋىق ەكەنىن ايتادى.
جۋرناليستەر تاپقان اليەۆتىڭ ەكىنشى وفشورلىق كومپانياسى – Alba International Holdings Ltd. كيپردەگى بانك ەسەپشوتتارىن جۇرگىزۋمەن اينالىسادى. 2014 جىلدان بەرى كومپانيانى Invigorate Group باسقارادى.
2013 جىلى قازاقستاندىق Forbes تىزىمىندە 27 جاستاعى ءنۇرالي اليەۆ قازاقستاننىڭ 50 باي ادامىنىڭ ىشىندە 32-ءشى ورىندا بولعان.
ءبىزدىڭ باس پروكۋراتۋرا بۇل ماسەلەگە رەسەيدەگىدەي باس قاتىرا ما، جوق پا، بەلگىسىز...
قوش! ۆnews.kz سايتىنىڭ جازۋىنشا، پانامانىڭ باس پروكۋراتۋراسى دا وفشورلىق كومپانيالارعا قاتىستى قىلمىستىق ءىستى تەرگەۋدى باستاماقشى.
«تەرگەۋ «پانامالىق قۇجاتتار» دەگەن اتاۋمەن بۇكىل الەمگە جاريا بولعان دەرەكتەر نەگىزىندە جۇرگىزىلەدى»، - دەلىنگەن پانامانىڭ باس پروكۋراتۋراسى تاراتقان رەسمي حابارلامادا.
پاناما پرەزيدەنتى حۋان كارلوس ۆارەلانىڭ پىكىرىنشە، بيلىك قۇپيا اقپاراتتارعا قاتىسى بار ءاربىر ەلمەن بايلانىس ورناتىپ، تەرگەۋ جۇمىستارىن بىرگە جۇرگىزۋگە نيەتتى.
ء«بىز اقپاراتتى بەرۋگە دايىنبىز. ءارى پانامانىڭ قارجى جۇيەسىن قورعاۋ ماقساتىندا تەرگەۋ امالدارىن جۇرگىزەمىز، ول قىلمىستىق ماقساتتا قولدانىلماۋ قاجەت»، - دەيدى حۋان كارلوس ۆارەلا.
جاريا بولعان قۇجاتتا 72 ەلدىڭ باسشىسىنا قاتىستى دەرەك بار. ءتىپتى، ولاردىڭ كەيبىرىنە ءوز ەلىن تونادى دەگەن ايىپ تاعىلعان، - دەپ جازدى BBC.com.
Mossack Fonseca كومپانياسىنىڭ نەگىزىن قالاۋشى زاڭعا قايشى ەشقانداي ارەكەت جاساماعانىن مالىمدەپ، قۇپيا قۇجاتتاردىڭ جاريالانۋىن قىلمىسقا تەڭەدى.
ءشارىپحان قايسار
(ماتەريال ينتەرنەتتەگى مالىمەتتەر نەگىزىندە دايىندالدى)
Abai.kz
