فوتو: RATEL.KZ

وتكەندە اپتادا قازاقستاننىڭ باق سالاسىندا وزگەرىستەر بولدى. اتاپ ايتقاندا، دارحان قىدىرالى «ەگەمەن قازاقستان» رەسپۋبليكالىق گازەتى» اكتسيونەرلىك قوعامىنىڭ باسقارما توراعاسى بولىپ تاعايىندالسا، اسەل تولەگەنوۆا «قازاقپارات» حالىقارالىق اقپارات اگەنتتىگى باسشى بولىپ بەكىتىلدى. ال، ەلدەگى ورىس ءباسپاسوزى قازاق-وزبەك شەكاراسىنداعى اۋىل تاعدىرىنان باستاپ، ۇلتتىق قورداعى سالىق تۇسىمىنە دەيىنگى ارالىقتاعى قوعامدىق-ساياسي، الەۋمەتتىك ەكونوميكالىق ماسەلەلەردى قامتىعان ماتەريالدار جاريالادى. سونىمەن:

RATEL.KZ: «كاك ۆىجيت ۆ نەيترالنوي زونە» (بەيتاراپ اۋماقتا قالاي ءومىر سۇۋرگە بولادى؟) . وسىنداي تاقىرىپپەن جاريالانعان ماتەريالدا سايت ءتىلشىسى دينارا بەكبولاەۆا قازاقستان مەن وزبەكستان شەكاراسىنداعى «دوستىق» اۋىلىنىڭ قازىرگى احۋالىن جازعان. 10 ءۇي تۇراتىن اۋىلدىڭ تۇرعىنى گۇلميرا جالداروۆا: «شەنەۋنىكتەر ءبىزدى ۇمىتتى. 11 جىلدا ءبىر ادام كەلىپ، ءبىزدىڭ ءحالىمىزدى بىلگەن ەمەس. ال، ءبىز مۇندا ارەڭ كۇنەلتىپ وتىرمىز» دەيدى. اۋىلدا اۋىز سۋ جوق. تۇرعىندار سۋدىڭ ءليترىن 2 تەڭگەدەن ساتىپ الادى. 2005 جىلى قازاقسان شەكاراداعى بەيتاراپ اۋماقتى 100 مەترگە كەڭەيتكەن كەزدە وزبەكستاننىڭ ناۆوي اۋلىنىڭ جارتىسى قازاقستان اۋماعىنا كىرگەن. شەكارا سىمدارى جۇرگىزىلگەن سوڭ، وزبەكستان تاراپى سۋ مەن گازدى وشىرگەن. ال، قازاقستان ول جەردە 10 ءۇي ءومىر ءسۇرىپ جاتقانىن ۇمىتىپ كەتكەندەي. شەكارانىڭ ارعى بەتى جاپ-جاسىل (وزبەكستان), ال بەرگى بەتى قۋراپ تۇر (قازاقستان) دەپ جازادى جۋرناليست. 

ZAKON.KZ: «دوس كۋشيم: ۆوسترەبوۆاننوست ۆ گوسۋدارستۆەننوم يازىكە بۋدەت راستي دەن زا دنەم» (دوس كوشىم: مەملەكەتتىك تىلگە قاجەتتىلىك كۇن سايىن وسە بەرەدى). سۇحباتتا قازاق ءتىلىنىڭ ماسەلەلەرىن كوتەرگەن دوس كوشىم 27 جىلدان بەرى مەملەكەتتىك ءتىل ءۇشىن ناقتى ەشقانداي ءىس جۇرگىزىلمەگەنىن ايتا كەلىپ، قازاق تىلىنە دەگەن قاجەتتىلىك جاسالمايىنشا، ەشقانداي باستاما، داۋ-داماي، باسقا دا شارالار ناتيجە بەرمەيتىنىن ايتقان.

«ورىس ءتىلىنىڭ جاعداي نە بولادى؟» دەگەن ساۋالعا دوس كوشىم: «مەنىڭ ويىمشا، ورىس ءتىلى قازاق تىلىمەن تەڭ دارەجەدە ءالى 50 جىل جۇمىس ىستەيدى» دەي كەلە، اقپارات الۋدا اعىلشىن ءتىلىنىڭ ءرولى كۇشەيىپ، ورىس ءتىلى السىرەيدى دەيدى.

FORBES.KZ:  «نالوگوۆىە پوستۋپلەنيا ۆ ناتسفوند سوكراتيليس ۆ 2016 پوچتي ۆ 2 رازا» (ۇلتتىق قورعا تۇسەتىن سالىق ءتۇسىمى 2016 جىلى 2 ەسەگە ازايعان). ۇلتتىق قورعا تۇسەتىن سالىق ءتۇسىمى 2014 جىلدان بەرى ازايىپ كەلەدى دەپ جازادى اتالعان سايت. بيىلعى بەس ايدىڭ ءتۇسىمى 2014 جىلمەن سالىستىرعاندا 3,1 ەسە از ەكەن. ۇلتتىق قورعا ايماقتاردان تۇسەتىن ءتۇسىم دە ازايعان.  اتىراۋ - 1,6, باتىس قازاقستان -1,9 ماڭعىستاۋ - 1,2 ەسەگە ازايعان. اتىراۋ وبلىسى ء الى كۇنگە دەيىن ۇلتتىق قوردىڭ قارجىلاي كىرىسىنىڭ تەڭ جارتىسىن قامتاماسىز ەتىپ وتىر ەكەن.

MATRITCA.KZ: «سالافيزم - ەتو نە ناش پۋت» (سالافيزم – بۇل ءبىزدىڭ جولىمىز ەمەس). ساياساتتانۋشى ايدوس سارىمنىڭ bnews.kz سايتىنا بەرگەن سۇحباتىن matritca.kz قايتا جاريالاعان. ساياساتتانۋشى بەس جىل بۇرىن قازاقستانداعى ءدىني ماسەلەلەردى تالداي كەلە، بيلىك ناقتى شارالار قابىلداپ، قادامدار جاساۋ كەرەكتىگىن ايتقان. الايدا، بەس جىلدان كەيىن ورىن العان لاڭكەستىك وقيعالار بيلىكتىڭ ءدىن ماسەلەسىندە تەرەڭ ءارى شەشىمدى ارەكەتتەرگە بارماعانىن كورسەتتى. 2011 جىلدىڭ وزىندە-اق، ساياساتتانۋشى ءسالافيزمنىڭ قاۋىپتى اعىم ەكەنىن ايتىپ، دابىل قاققان.

شولۋدى جاساعان نۇرا ماتاي

Abai.kz