سەناتورلار «قازاق ەلى جاڭا باعىتقا بەت بۇرۋى كەرەك» دەگەن پىكىر مەن ناسيحات اياسىندا قازاقستان حالقىمەن كەزدەسۋلەر وتكىزۋدەپ دەپ حابارلايدى قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنتى سەناتىنىڭ ءباسپاسوز قىزمەتى.

يكرام ادىربەكوۆ: ۇكىمەتتە دەربەستىك بولۋى كەرەك

سەنات دەپۋتاتى يكرام ادىربەكوۆ الەمدىك ەكونوميكاداعى جىلدام وزگەرىستەر جاعدايىندا قۇبىلمالى الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق احۋالداعى قازىرگى ماسەلەلەردى جەدەل شەشۋ ءۇشىن ۇكىمەتتىڭ ارەكەت ەتۋ مۇمكىندىگى مەن قاجەتتى دەربەستىگى بولۋى كەرەك، دەپ سانايدى. سەناتوردىڭ پىكىرىنشە، مەملەكەت باسشىسىنىڭ بيلىك وكىلەتتىكتەرىن قايتا ءبولۋ جانە ساياسي جۇيەنىڭ وزگەرىستەرى جونىندەگى ۇندەۋىندەگى باستامالار دەموكراتيالىق قوعام قالىپتاستىرۋ جولىنداعى تاريحي مەجە بولىپ تابىلادى.

Cارسەنباي ەڭسەگەنوۆ: زامان وزگەردى، قوعام جاڭاردى

پارلامەنت سەناتىنىڭ دەپۋتاتتارى قايرات يششانوۆ پەن سارسەنباي ەڭسەگەنوۆ اتىراۋ وبلىسى، ماحامبەت اۋدانىنداعى سارىتوعاي اۋىلىنىڭ تۇرعىندارمەن كەزدەستى.

جۇزدەسۋدە بيلىك تارماقتارى اراسىندا وكىلەتتىلىكتەردى قايتا ءبولۋ ماسەلەلەرى جونىندەگى ەلباسىنىڭ ۇندەۋى مەن «قازاقستاننىڭ ءۇشىنشى جاڭعىرۋى: جاھاندىق باسەكەگە قابىلەتتىلىك» جولداۋىن حالىققا ءتۇسىندىرۋ تۇرعىسىندا جان-جاقتى اڭگىمە بولدى. سەناتور ق.يششانوۆ مەملەكەت باسشىسىنىڭ جولداۋىنداعى اۋىل شارۋاشىلىعىن قارقىندى دامىتۋ، جەردى ءتيىمدى پايدالانۋ، سۋبسيديا ءبولۋ، سالانى ارتاراپتاندىرۋعا قاتىستى العا قويعان مىندەتتەرگە كەڭىنەن توقتالدى. سونداي-اق، ستراتەگيالىق ماڭىزدى قۇجاتتاعى بەس باسىمدىقتى ىسكە اسىرۋ، بيلىك تارماقتارىنىڭ وكىلەتتىكتەرىن قايتا ءبولۋ ماسەلەلەرى جايىندا اڭگىمە بولدى. پارلامەنتتىڭ زاڭ شىعارۋ قىزمەتى تۋرالى جۇرتشىلىقتى حاباردار ەتكەن سەناتور كونستيتۋتسيالىق رەفورمالار جونىندەگى ۇسىنىستاردى ساراپقا سالۋ جانە ونى زاڭنامالىق تۇرعىدا قامتاماسىز ەتۋ قاجەتتىگى تۋرالى ويلارىن ورتاعا ايتتى.

سەناتورلار يندەر اۋدانىنداعى كوكتوعاي اۋىلىندا دا بولدى. دەپۋتات  س. ەڭسەگەنوۆ «قازىر زامان وزگەردى، قوعام جاڭاردى. سوعان بايلانىستى قازاق ەلى دە بۇرىنعى جۇيەمەن قالماي، جاڭا باعىتقا بەت بۇرۋى كەرەك. ەلباسىنىڭ حالىققا ارناعان ۇندەۋىندە وسى ماسەلەگە باسا ءمان بەرىلدى»، - دەدى. سەناتور كونستيتۋتسياعا ەنگىزىلەتىن وزگەرىستەر مەملەكەتتىك بيلىك تارماقتارى جۇمىستارىنىڭ ناتيجەلىلىگى مەن تيىمدىلىگىن، تەپە-تەڭدىگى مەن جاۋاپكەرشىلىگىن ارتتىراتىنىنا سەنىم ءبىلدىردى.

يساتاي اۋدانىنىڭ ورتالىعى اققىستاۋ اۋىلىندا اۋدان اكتيۆىمەن بولعان كەزدەسۋدە اۋدان اكىمىنىڭ ەسەبى تىڭدالدى. جۇزدەسۋدە سەناتور ق.يششانوۆ مەملەكەت باسشىسىنىڭ جولداۋىنان تۋىندايتىن مىندەتتەرگە جان-جاقتى توقتالدى.

 ءۇشىنشى جاڭعىرۋدىڭ كەلەشەگى تالقىلاندى

پارلامەنت سەناتىنىڭ  دەپۋتاتى سەرىك جاقسىبەكوۆ استانا قالاسىندا جۇمىس بابىنداعى بىرنەشە جەردە كەزدەسۋلەر وتكىزدى.  دەپۋتات ل.ن. گۋميلەۆ اتىنداعى ەۋرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىندە وتكەن دوڭگەلەك ۇستەل وتىرىسىنا قاتىستى. مەملەكەتتىك بيلىك جۇيەسىن رەفورمالاۋ، ونىڭ ىشىندە پرەزيدەنت وكىلەتتىكتەرىن قايتا ءبولۋ مەن ۇكىمەتتىڭ قىزمەتىن باقىلاۋ جونىندەگى پارلامەنتتىڭ ءرولىن كۇشەيتۋ تۋرالى ماسەلەلەر تالقىعا سالىندى.

سەناتور س.جاقسىبەكوۆ ۋنيۆەرسيتەت قابىرعاسىندا عالىمدار مەن ساراپشىلار، ادىلەت جانە ءبىلىم بەرۋ مينيسترلىكتەرىنىڭ وكىلدەرى قاتىسقان جينالىستا زياتكەرلىك مەنشىك جانە عىلىمدى كوممەرتسيالاندىرۋ سالاسىنداعى زاڭنامالىق ەرەجەلەردى تالقىلادى. پىكىرسايىس بارىسىندا مەملەكەت باسشىسىنىڭ جوعارى وقۋ ورىندارىنىڭ الەۋەتىن دامىتۋ، يننوۆاتسيالاردى قولداۋ جانە ولاردى وندىرىسكە ەنگىزۋ جونىندەگى العا قويعان مىندەتتەرىن ىسكە اسىرۋدىڭ كەلەشەگى تۋرالى ايتىلدى.

قۋانىش ايتاحانوۆ:  ەل ەكونوميكاسىندا ءار ءوڭىر ماڭىزدى

 پارلامەنت سەناتىنىڭ دەپۋتاتى قۋانىش ايتاحانوۆ وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسىنداعى جۇمىس بابىنداعى ساپارى بارىسىندا سارىاعاش اۋدانىندا بولدى.

سەناتور سارىاعاش قالاسىندا اۋدان اكتيۆىمەن، جەرگىلىكتى ءماسليحات دەپۋتاتتارىمەن، قوعامدىق ۇيىمدار جانە بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىنىڭ وكىلدەرىمەن، اۋىل تۇرعىندارى جانە جاستارمەن كەزدەستى. جۇزدەسۋدە مەملەكەت باسشىسى ن.نازارباەۆتىڭ «قازاقستاننىڭ ءۇشىنشى جاڭعىرۋى: جاھاندىق باسەكەگە قابىلەتتىلىك» حالىققا جولداۋى مەن كونستيتۋتسيالىق رەفورمالاردى ءتۇسىندىرۋ جانە ناسيحاتتاۋ جونىندە جان-جاقتى اڭگىمە ءوربىدى. جولداۋداعى بەس نەگىزگى باسىمدىققا توقتالعان سەناتور ەلىمىزدىڭ ەكونوميكاسىن وركەندەتۋدە ءار ءوڭىردىڭ ماڭىزى بار ەكەنىن ەرەكشە اتاپ ءوتتى. ستراتەگيالىق قۇجاتتا ەلباسى العا قويعان مىندەتتەر اياسىندا 2050 جىلعا قاراي الەمدەگى ەڭ دامىعان 30 ەلدىڭ قاتارىنا ەنۋ ءۇشىن ەكونوميكاداعى شاعىن جانە ورتا بيزنەستىڭ ۇلەسىن 50 پايىزعا ارتتىرۋ جانە شيكىزاتتىق ەمەس ەكسپورتتى دامىتۋ قاجەتتىلىگى ايتىلدى.

جيىن بارىسىندا «نۇر وتان» پارتياسى سارىاعاش اۋداندىق بولىمشەسى توراعاسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى پولات تۇرسىنباەۆ اۋدان كولەمىندە پرەزيدەنتتىڭ حالىققا جولداۋى مەن ۇندەۋىن ءتۇسىندىرۋ جۇمىستارى كەڭىنەن جۇرگىزىلىپ جاتقانىن ايتىپ ءوتتى. «جاس وتان» جاستار قاناتى سارىاعاش اۋداندىق بولىمشەسىنىڭ توراعاسى، سارىاعاش اۋداندىق جاستار ورتالىعىنىڭ ينسپەكتورى نۇرعالي وتاروۆ جولداۋدا ايتىلعان ماقسات پەن مىندەتتەردىڭ جاستارعا قاتىستى تۇستارىنا توقتالا كەلىپ، قويىلعان مىندەتتەردىڭ جاۋاپتى ەكەنىن جانە جاستارعا زور ءۇمىت ارتىلعانىن جەتكىزدى.

جيىن سوڭىندا اۋدان حالقى ەلباسىنىڭ حالىققا جولداۋىنا قاتىستى سۇراقتار قويىپ، ستراتەگيالىق قۇجاتتى ءبىراۋىزدان قولدايتىندارىن ءبىلدىردى.

Abai.kz