جاقىندا «Fox News» ارناسىنىڭ جۇرگىزۋشىسى  O’Reilly رەسەي پرەزيدەنتى ۆلاديمير ءپۋتيندى «قانىشەر» دەپ اتادى. اقش-تىڭ 45-پرەزيدەنتى دونالد ترامپ رەسەيلىك ارىپتەسى ۆولوديانى «قۇرمەتتەيتىنىن» ايتقان. بۇدان كەيىن بيل «ول قانىشەر عوي. ونى قالاي قۇرمەتتەيسىز» دەيدى. ءسويتىپ، ترامپ پەن بيل اراسىنداعى ديالوگ جۇرتتىڭ تالقىسىنا ءتۇسىپ، اسىرەسە رەسەيلىك باق-تىڭ شامىنا تيگەنگە ۇقسايدى. ترامپتى جەتى اكەسىندەي كورەتىن رەسەيدىڭ شولاق بەلسەندى ساياساتكەرلەرى بۇعان ۇندەمەي قالماپتى.

«Theguardian.com» جازادى. كرەملدىڭ ءباسپاسوز حاتشىسى دميتري پەسكوۆ O’Reilly سوزىنە قاتىستى پىكىر ءبىلدىردى. ء«بىز «Fox» تەلەارناسىنىڭ بۇل سوزدەرىن قورلاۋ دەپ تۇسىندىك. جانە وسىنداي سىيلى تەلەكومپانيادان «بىلاپىت» سوزدەرى ءۇشىن كەشىرىم سۇراۋىن تالاپ ەتەمىز»، - دەيدى پەسكوۆ.

قازىر كەشىرىم سۇرامايمىن

پەسكوۆتى ءپىر تۇتپايتىن O’Reilly تىكەلەي ەفيردە جاۋاپ بەردى. «مەن قازىر سول كەشىرىم ماسەلەسىمەن باس قاتىرىپ ءجۇرمىن. شىنىندا ول ءبىراز ۋاقىت الۋى مۇمكىن. شامامەن 2023 جىلدارى كەشىرىم سۇراپ قالۋىم مۇمكىن»، - دەدى جۇرگىزۋشى (I am working on that apology, but it may take a little time. Might want to check in with me around 2023).

ايتپاقشى، ءپۋتيننىڭ «قانىشەر» ەكەنىنە سەنبەيتىندەر «Washington Times» شىعارعان Bill Gertz جازعان «اقپارات عاسىرىنداعى سوعىس پەن بەيبىتشىلىك» دەگەن كىتاپتى وقۋعا كەڭەس بەرىپتى.

ال «Theguardian» باسىلىمى ءوز كەزەگىندە، «پۋتين ۇلكەن ساياساتتاعى 17 جىلىندا ساياسي وپپونەنتتەرىن ولتىرۋگە تاپسىرىس بەرگەندىگىن جازعان. الايدا كرەمل ءام ونىڭ قوجايىنى پۋتين مۇنى تەرىسكە شىعاردى»، - دەپ جازادى (Putin, in his 17th year of dominating the Russian political landscape, is accused by some Kremlin critics of ordering the killing of opponents. Putin and the Kremlin have repeatedly rejected those allegations as politically motivated and false). باسىلىم رەسەيلىك وپپوزيتسيونەر بوريس نەمتسوۆقا جاسالعان قاستاندىقتى مەڭزەپ وتىر دەپ توپشىلادىق. سەبەبى، كرەملدىڭ قاق الدىندا قاستاندىق جاسالعانى ءام سول كەزدەگى نەمتسوۆ پەن پۋتين اراسىنداعى ارازدىقتىڭ ءورشىپ تۇرۋى تاپسىرىس بەرۋشىنىڭ كىم ەكەندىگىن جانامالاي نۇسقاپ تۇر.

تاياقتىڭ كوكەسىن ترامپتان جەيسىڭ

"داۋدىڭ باسى دايرابايدىڭ كوك سيىرى" دەمەكشى، بالەنىڭ ءبارى ترامپتىڭ ء«پۋتيندى قۇرمەتتەيتىنىنەن» باستالعان ەدى. ول «قانىشەر بارلىق ەلدە بار» دەگەندى ايتىپ، ءپۋتيندى بىلىكتى ساياساتكەر رەتىندە قۇرمەتتەيتىنىن بىلدىرگەن. سوندىقتان دا، رەسەيلىكتەردىڭ ترامپتى توبەلەرىنە كوتەرە ۇلىقتايتىنى تۋرالى بىرنەشە دۇركىن جازعانبىز.

جاقىندا عانا ورىستان ىرگەسىن اۋلاق سالۋعا بەكىنگەن بەلورۋسسيا پرەزيدەنتى الاكساندر لۋكاشەنكو پۋتين مەن ترامپ دوستىعى تۋرالى بايانداپ، باق وكىلدەرىنە تاپتىشتەپ ايتىپ بەرگەن ەدى.

«مىنە، اقش-تا ترامپ سايلاندى. ەندى لۋكاشەنكو كوپ دۇنيەدەن دامەلەنبەسە دە بولادى دەيدى. مەيلى، قۇددى سول ترماپتى سولار سايلاعانداي. ترامپ رەسەيشىل پرەزيدەنت ەمەس. ول - امەريكاندىق پرەزيدەنت. ونىڭ سايلاۋالدىنداعى ۇرانىنا قاراڭىز. ء«بىز امەريكانى ەڭ ۇلى مەملەكەت ەتەمىز» دەيدى. ول دا اقىماق ەمەس. ەرتەڭ تەرىس اينالعاندا كورەسىڭ. سودان كەيىن ترامپتى قالاي جاماندايسىڭ؟ سەندەر سايلاعان جوق پا ەدىڭدەر؟! ترامپ وبامادان دا وتەدى»، - دەگەن لۋكاشەنكو تاياقتىڭ كوكەسىن ترامپتان جەيسىڭ دەگەندى ۇعىندىردى. راسىندا، ترامپتى پرەزيدەنت رەتىندە ۇلىقتاۋدا دۇنيەجۇزى ەلدەرىنىڭ ىشىندە رەسەي وق بويى وزىق شىقتى. كرەملدەن باستاپ، ارتىستەرىنىڭ بارلىعى ترامپقا جىلى لەبىزدەرىن ءبىلدىرىپ جاتتى. بۇل كەزدە ترامپ تىزگىنىن ۇستاعان اقش شتاتتارىندا ونداعان مىڭ ادام شەرۋگە شىقتى. سوندا ترامپ كىم ءۇشىن پرەزيدەنت بولدى؟

ترامپتىڭ قازاقستاندىق ينۆەستورلارى

ترامپ دەمەكشى، جاقىندا «Bloomberg.com» سايتى ترامپقا قازاقستاندىق ينۆەستورلار قوناق ءۇي سالىپ بەرەتىنىن جازدى.

Scion جەلىسىنىڭ  قوناقۇيى داللاستىڭ ورتالىعىندا سوعىلادى. قۇنى 50 ميلليون دوللار تۇراتىن جوبانى اقش، تۇركيا، كاتار جانە قازاقستان ينۆەستورلارى قارجىلاندىرماق كورىنەدى (Trump Hotels plans to open one of its lower-priced Scion properties in a $50 million downtown Dallas project that’s being funded by individual investors in countries including the U.S.، Turkey, Qatar and Kazakhstan).

ەستەرىڭىزدە بولسا، ءبىز ءبىراز ۋاقىت بۇرىن «ترامپتىڭ دەمەۋشىلەرى قازاقستاندىق وليگارحتار» ەكەندىگىن جازعان ەدىك.

P.S.وسىندايدا ءبىزدىڭ قازاق بيلىگىنىڭ كرەملدىڭ الدىنداعى دارمەنسىزدىگى ەسكە تۇسەدى. رف پرەزيدەنتى ءپۋتيندى گيتلەرگە ۇقساتقانى ءۇشىن "اڭىز ادام" جۋرنالى وسىدان ەكى-ءۇش جىل بۇرىن سوتتالىپ كەتە جازداعان بولاتىن. اقىر سوڭىندا اتالعان جۋرنال ۇجىمى قازاقستاندىق قاتال سوتتىڭ الدىندا جىعىندى بولىپ، "قىلمىسىن" قارجىلاي وتەپ قۇتىلعان بولاتىن. ارينە، قازاقستانمەن اقش-تى سالىستىرۋعا بولمايدى دەرسىز. ايتسە دە ماسەلە مىنادا: قازاق تىلىندە "اڭىز ادام" دەيتىن جۋرنالدىڭ بار-جوعىن بىلمەيتىن ماسكەۋ ءۇشىن الگى ءبىر شاعىن ماقالا تۇككە دە تۇرمايتىن ەدى. بىراق، قازاق بيلىگىندەگى ساتقىندىق، قوراقتىق "جاۋ قىلىشىن قايراماي تۇرىپ قىرىلىپ ءولدىنىڭ" كەرىن كەلتىردى. ارينە،«Fox News» ارناسىنىڭ جۇرگىزۋشىسى الگىندەي ءسوز ايتتى ەكەن دەپ ءپۋتيننىڭ قىلشىعى دا قيسايمايدى. ويتكەنى ونىڭ ارتىندا ء"ا" دەسەڭ ء"ما" دەيتىن ءوزىنىڭ ۇلتشىل، يمپەرشىل ءباسپاسوزى تۇر. ونىڭ ۇستىنە تاياۋ شىعىستىڭ تالقانىن شىعارعان اقش تا "ساۋ سيىردىڭ بوعى" ەمەس. دەپ كەلگەندە ايتپاعىمىز: ماسەلە ءسوز بوستاندىعىندا عانا ەمەس، ماسەلە ءسوز بوستاندىعىن ەل، مەملەكەت بولىپ قورعاي بىلۋدە. كورىپ وتىرمىز، اقش ءجۋرناليستى پۋتينەن كەشىرىم سۇرامايدى ەكەن. ارينە، سۇراماۋعا ونىڭ قاقىسى دا، ەركى دە بار! 

نۇرگەلدى ابدىعانيۇلىنىڭ شولۋى

Abai.kz