كەيىنگى 25 جىلدىڭ شەگىندە جامبىل ءوڭىرى اۋىز تولتىرىپ ايتارلىقتاي جەتىستىكتەرگە جەتىپ، الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق، قوعامدىق-ساياسي تۇرعىدا دامىعانى راس.

جيىرما بەس جىل ىشىندە بولعان وسىنداي وڭدى وزگەرىستەردەن وبلىس تۇرعىندارى دا حاباردار بولۋى ءتيىس دەپ شەشكەن «جاڭا-رۋ» جاستار كواليتسياسى جامبىل وبلىسى اكىمدىگى ىشكى ساياسات باسقارماسىنىڭ قولداۋىمەن 21-23 جەلتوقساندا ءباسپاسوز تۋرىن ۇيىمداستىردى. بۇل جولى رەسپۋبليكالىق جانە جەرگىلىكتى باق وكىلدەرى مەن تانىمال بلوگەرلەردەن جيناقتالعان ارنايى توپ ەكى كۇن بويى تاراز قالاسى مەن وبلىس اۋداندارىندا بولىپ، وندا ورنالاسقان بىرقاتار وندىرىستىك كاسىپورىندار مەن ءبىلىم بەرۋ نىساندارىن، ۇلتتىق قۇندىلىقتارىمىزدىڭ باعاسىن ارتىراتىن تاريحي-مادەني ورىنداردى ارالاپ، تىرشىلىگىمەن تانىستى.

العاشقى نىساندارىمىزدىڭ ءبىرى - جامبىل پوليتەحنيكالىق كوللەدجى 60 جىلدان استام ۋاقىتتان بەرى تەحنيكالىق جانە تەحنولوگيالىق ماماندىقتار بويىنشا ورتا بۋىن كادرلارىن دايارلاپ كەلەدى. 21 ماماندىق بويىنشا وقىتاتىن بۇل كوللەدجدىڭ كۇندىزگى بولىمىندەگى 2157 ستۋدەنتتىڭ 1681-ءى مەملەكەتتىك تاپسىرىس نەگىزىندە ءبىلىم الىپ جاتىر.

كوللەدجدىڭ وقۋ-وندىرىستىك بازاسىندا 34 پاندىك كابينەت، 18 وقۋ زەرتحاناسى مەن 15 كومپيۋتەرلىك كابينەت، 11 شەبەرحانا، 2 سپورت زالى، 1 سپورت الاڭى مەن وقۋ پوليگونى، 70 ورىندىق وقۋ زالى مەن 340 ورىندىق تسيفرلىق-مۋلتيمەديالىق پوديۋمى بار اكت زالى ورنالاسسا، 100 ورىندىق جاتاقحانا زاماناۋي تۇرمىستىق جيھازبەن قامتاماسىز ەتىلىپتى.

بيىل كوللەدجدىڭ ينفراقۇرىلىمىن دامىتۋعا وبلىستىق بيۋدجەتتەن 100 ميلليون تەنگە ءبولىنىپ،  وقۋ عيماراتتارى مەن اكت زالى كۇردەلى جوندەۋدەن وتكىزىلدى. جاساندى شاعىن فۋتبول الاڭى مەن جۇگىرۋ جولى ستاندارتتارعا سايكەستەندىرىلدى.

بۇل وقۋ ورنى 807 تەحنيكالىق جانە  كاسىپتىك ءبىلىم بەرەتىن كوللەدجدەردىڭ اراسىنان ىرىكتەلىپ، «كاسىپقور» حولدينگىنىڭ سەرىكتەس كوللەدجدەر جەلىسىنىڭ 10 ىرگەلى وقۋ ورىندارىنىڭ قاتارىنا ەنگەنى دە ۇلكەن قۋانىش.

كەلەر جىلدان باستاپ ءوڭىرىمىزدىڭ باسىم سالاسى سانالاتىن حيميالىق كلاستەرگە قاجەتتى  «حيميالىق تەحنولوگيا جانە ءوندىرىس»، «ۇيلەر مەن عيماراتتاردى سالۋ جانە پايدالانۋ»  ماماندىقتارى بويىنشا وقۋ ءۇردىسىن باتىستىق مودۋلدىك باعدارلاما نەگىزىندە جۇرگىزۋدى كوزدەپ وتىرعان كولەدجدەگى 420 وقىتۋشى مەن قىزمەتكەرلەردىڭ 1-ەۋى عىلىم كانديداتى بولسا، 31-ءى ماگيستر، 91-ءى جوعارى جانە  ءبىرىنشى ساناتتى وقىتۋشى ەكەن. 9 وقىتۋشى ء«بىلىم بەرۋ ءىسىنىڭ ۇزدىگى» بولسا، بىرنەشەۋى ى.التىنسارين توسبەلگىسىن يەلەنىپتى.

كەلەسى نىسانىمىز قاراتاۋ قالاسىندا ورنالاسقان «Talas Investment Company» بولدى. بۇل كاسىپورىننىڭ وندىرىستىك قۋاتى نەگىزىنەن 15 مىڭ توننا ناتري ءتسيانيدى مەن 5 مىڭ توننا امموني سۋلفاتىنا جەتەدى. ناتري ءتسيانيدىنىڭ قالدىعىن قايتا وڭدەپ، ۋلىلىعىن جويۋ ارقىلى پايدا بولاتىن امموني سۋلفاتى تىڭايتقىش رەتىندە ساتىلىمعا شىعادى.

اتالعان ءوندىرىس ورنىنىڭ قۇرىلتايشىلارى قازاقستاندىق ازاماتتار ەكەن. مۇندا 480 ادام جۇمىس ىستەسە، زاۋىتتىڭ كۇزەتى مەن گازدان قورعاۋ قىزمەتى، جۇمىسشىلاردى قالادان تاسىمالداۋ، اس-اۋقات دايىنداۋ سەكىلدى قىزمەتتەردى قوسىمشا 120 ادام اتقاراتىن كورىنەدى. جۇمىسشىلاردىڭ ورتاشا ەڭبەك اقىسى - 90 مىڭ تەڭگە. زاۋىت تولىق قۋاتىندا جۇمىس ىستەيتىن بولسا، اۋدان بيۋدجەتىنە 320 ميلليون، رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتكە 700 ميلليون تەڭگە سالىق تولەۋگە مىندەتتى. ايتسە دە، ىسكە تولىق قوسىلعانىنا جارتى جىل عانا بولعان ءوندىرىس ورنى ازىرگە سالىق ەسەبىنەن اۋداندىق بيۋدجەتكە 230 ميلليون تەڭگە قۇيىپتى. «Talas Investment Company» جشس-نىڭ باس ينجەنەرى عالىم نۇرعازيەۆ وندىرىلگەن ناتري ءتسيانيدىنىڭ ءار تونناسى 900 مىڭ تەڭگەدەن وتەتىنىن ايتادى.

كەلەسى باعىتىمىز كوسەگەنىڭ كوك جونىنداعى «ەۋروحيم» كومپانياسىنىڭ كەن-بايىتۋ فابريكاسى بولدى. جالپى كومپانياعا قاراستى جاۋاپكەرشىلىگى شەكتەۋلى سەرىكتەستىكتەر ازىرگە تولىق قۋاتىندا جۇمىس ىستەپ جاتقان جوق. سوعان قاراماستان، اينالاسى ءۇش جىلدىڭ ىشىندە تابانىنان تىك تۇرىپ، الىپ كاسىپورىنعا اينالىپ كەلەدى.

جوبانىڭ جالپى قۇنى – 356,6 ميلليارد تەڭگە. جوبا بويىنشا جىلىنا 1,4 ميلليون توننا مينەرالدى تىڭايتقىش ءوندىرىلۋى ءتيىس. ازىرگە «ارالتوبە» مەن «كەسىكتوبەنىڭ» كەنىن يگەرىپ، سودان فوسفور ۇنىن شىعارۋدا. شامامەن «ارالتوبەدە» 1 ميلليارد توننا كەن جاتسا، «گيممەلفارب» كەنىشىنىڭ قورى 2,2 ميلليارد توننادان اسادى.

وسى جىلى مۇندا 366 مىڭ توننا فوسفور كەنى ءوندىرىلىپ، ونىڭ 227,5 مىڭ تونناسى ۇنتاقتالىپتى. جىل اياعىنا دەيىن 515 مىڭ توننا كەن تاسىمالداپ، ودان مينەرالدىق تىڭايتقىش ءۇشىن 406,7 مىڭ توننا فوسفور شىعارۋ جوسپارلانعان.

ەكى سەرىكتەستىكتە 453 ادام ەڭبەك ەتەدى. اكىمشىلىك-باسقارۋ  قىزمەتكەرلەرىنىڭ ورتاشا جالاقىسى 212 مىڭ بولسا، وندىرىستىك-تەحنيكالىق پەرسونالداردىكى – 133 مىڭ تەڭگە. جۇمىستىڭ بارلىعى اۆتوماتتاندىرىلعان دەسە بولادى.

سونىمەن قاتار، توپ مۇشەلەرى قازاق حاندىعىنىڭ 550 جىلدىعىنا وراي اشىلعان «كونە تاراز» اشىق اسپان استىنداعى مۇراجاي جۇمىسىمەن تانىستى. مۇراجايدا قازبا جۇمىستارى كەزىندە تابىلعان تاريحي جادىگەرلەر مەن ءتۇرلى تاريحي ەسكەرتكىشتەر ورنالىستىرىلعان. زامان تالابىنا ساي سوڭعى ۇلگىدە سوعىلعان «دوستىق ءۇيىن» دە وسى جاقتان تاباسىز.

جاقىندا عانا اشىلعان «رۋحانيات» ورتالىعى دا توپ مۇشەلەرىنىڭ نازارىنان تىس قالمادى. بۇدان بولەك «ETKY» ءچيپسى وندىرەتىن زاۋىتى، «جامبىلگيپس» اق، «Rola 7» جشس-ءنىڭ جۇمىستارىمەن دە تانىستى.

Abai.kz