قىزىلجاردىڭ كازاكتارى تىربىڭداپ جاتىر. ال قازاقتارى شە؟
«رەسپۋبليكا» گازەتىنىڭ سوزىنە سەنسەك، قىزىلجارداعى ورىس ۇيىمدارىنىڭ بەلسەندىلەرى قالانىڭ «تاريحي اتاۋىنىڭ وزگەرتىلۋىنە قارسى» نارازىلىقتارىن ينتەرنەتتە ارنايى بەتتەر اشۋ، قول جيناۋ جانە قالا ىشىندە قوعامدىق اكتسيالار وتكىزۋ ارقىلى تانىتپاق ەكەن.
مىسالى، قىزىلجاردىڭ تۇرعىنى اندرەي بالدۋك مىرزا ينتەرنەتتەگى «موي مير» الەۋمەتتىك جەلىسىندە «مى زا پەتروپاۆلوۆسك! مى پروتيۆ كىزىلجارا» اتتى قاۋىمداستىق اشىپ، ونى تەرەڭىنەن ناسيحاتتاۋعا كىرىسىپتى. بىرنەشە كۇن ىشىندە وسى قاۋىمداستىق تۇتىنۋشىلارىنىڭ سانى جەتى مىڭنان اسىپتى-مىس. ولار تاعى دا كۇش جيناپ 30 قىركۇيەككە دەيىن ەلباسىمىزدىڭ اتىنا ۇلكەن اشىق حات جولداپ، ونى پەتر مەن پاۆەل اۋليەردىڭ اتىنداعى قالانىڭ اتىنا «قول سۇعۋ ارەكەتتەرىنە ءبىرجولاتا توقتاۋ سالۋدى تالاپ ەتەتىندەرىن» جاسىرماي وتىر.
ەسەسىنە قالالىق «پەتروپاۆلوۆسك kz.» گازەتىنىڭ ۇجىمى، كازاك ۇيىمدارى مەن ءبىر توپ زيالىلارى وسىنداي حاتتارعا قول جيناۋ اكتسيالارىن وتكىزىپ، بۇگىنگى تاڭدا كوشەدەگى ەكى مىڭ ادامنىڭ قولىن جيناپ ۇلگەرىپتى. ءتۇبى رەداكتسيا وسى حاتتى يگور روگوۆ باسقاراتىن كونستيتۋتسيالىق كەڭەستىڭ قاراۋىنا تاپسىرۋدى جوسپارلاپ قويىپتى.
«رەسپۋبليكا» گازەتىنىڭ سوزىنە سەنسەك، قىزىلجارداعى ورىس ۇيىمدارىنىڭ بەلسەندىلەرى قالانىڭ «تاريحي اتاۋىنىڭ وزگەرتىلۋىنە قارسى» نارازىلىقتارىن ينتەرنەتتە ارنايى بەتتەر اشۋ، قول جيناۋ جانە قالا ىشىندە قوعامدىق اكتسيالار وتكىزۋ ارقىلى تانىتپاق ەكەن.
مىسالى، قىزىلجاردىڭ تۇرعىنى اندرەي بالدۋك مىرزا ينتەرنەتتەگى «موي مير» الەۋمەتتىك جەلىسىندە «مى زا پەتروپاۆلوۆسك! مى پروتيۆ كىزىلجارا» اتتى قاۋىمداستىق اشىپ، ونى تەرەڭىنەن ناسيحاتتاۋعا كىرىسىپتى. بىرنەشە كۇن ىشىندە وسى قاۋىمداستىق تۇتىنۋشىلارىنىڭ سانى جەتى مىڭنان اسىپتى-مىس. ولار تاعى دا كۇش جيناپ 30 قىركۇيەككە دەيىن ەلباسىمىزدىڭ اتىنا ۇلكەن اشىق حات جولداپ، ونى پەتر مەن پاۆەل اۋليەردىڭ اتىنداعى قالانىڭ اتىنا «قول سۇعۋ ارەكەتتەرىنە ءبىرجولاتا توقتاۋ سالۋدى تالاپ ەتەتىندەرىن» جاسىرماي وتىر.
ەسەسىنە قالالىق «پەتروپاۆلوۆسك kz.» گازەتىنىڭ ۇجىمى، كازاك ۇيىمدارى مەن ءبىر توپ زيالىلارى وسىنداي حاتتارعا قول جيناۋ اكتسيالارىن وتكىزىپ، بۇگىنگى تاڭدا كوشەدەگى ەكى مىڭ ادامنىڭ قولىن جيناپ ۇلگەرىپتى. ءتۇبى رەداكتسيا وسى حاتتى يگور روگوۆ باسقاراتىن كونستيتۋتسيالىق كەڭەستىڭ قاراۋىنا تاپسىرۋدى جوسپارلاپ قويىپتى.
سونىمەن قاتار، وسى «دەياتەلدەر» «نارازىلىق رەتىندە سارى لەنتا» اتتى قوعامدىق اكتسيانى باستاپ، سارى شۇبەرەكتەردى وزدەرىنىڭ كيىمدەرىنە، اۆتوكولىكتەرىنە، جۇمىس ورىندارى مەن ۇيلەرىندەگى قىلتيمالارىنا قىلتيتىپ باعۋدا. ونى از دەسەڭىزدەر، وسى قاۋىمداستىق وكىلدەرى قالالىق ءماسليحات دەپۋتاتتارىنىڭ اراسىندا دا ۇگىت-ناسيحات جۇمىسىن بەلسەندى تۇردە جۇرگىزىپ جاتىر-مىس.
وسىنداي ىستەرگە قاراپ «قىزىلجار قالاسىندا قازاق باسىلىمدارى مەن ۇيىمدارى قالدى ما ەكەن؟» دەپ قالاسىڭ. ەگەر شىنىمەن دە بار بولسا «ءدال وسىنداي قوعامدىق تىرلىكتى جاساۋ ولاردىڭ قولىنان نەگە كەلمەيدى؟» دەپ ناليدى ەكەنسىڭ. ەڭ بولماسا «الماتىدا جۇرگەن توي-تومالاقتان وزگەگە جوق قىزىلجارلىق زيالى قاۋىم نەگە ۇندەمەيدى؟» دەپ ويلانادى ەكەنسىڭ.
وتكەندە پرەزيدەنت نازارباەۆ وسىنداي ۇسىنىس جاساعاندا قىزىلجار مەن كەرەكۋ قالالارىنداعى زيالى قاۋىم تاراپىنان وڭدى قولداۋ بولمادى. قولداۋ تۇگىلى وزدەرى بىرىمەن-ءبىرى ايتىسىپ، «اناداي دەپ اتاۋ كەرەك، مىناداي دەپ اتاۋ كەرەك» دەگەن تۇرعىدا قىرىق پىشاق بولىپ كەتتى. وسىدان كەيىن قالا اتتارىنىڭ قاز-قالپىندا جيىرما جىل تۇرعانىنا قالاي تاڭ قالاسىڭ؟ قازاق دەپ جۇرگەن وزىمىزگە دە وبال جوق ەكەن...
«اباي-اقپارات»
